Phát Triển Trung Tâm Học Tập Cộng Đồng Vùng Đồng Bằng Sông Hồng

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

2. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

2.1. Khách thể nghiên cứu

2.2. Đối tượng nghiên cứu

3. Giả thuyết khoa học

4. Nội dung và phạm vi nghiên cứu

5. Phương pháp tiếp cận và các phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp tiếp cận

5.2. Các phương pháp nghiên cứu

6. Luận điểm bảo vệ

7. Đóng góp mới của luận án

7.1. Về mặt lý luận:

7.2. Về mặt thực tiễn:

8. Bố cục của luận án

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG TRONG NHỮNG NĂM ĐẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP Ở VIỆT NAM

1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Những nghiên cứu về học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập

1.1.2. Những nghiên cứu và quá trình phát triển trung tâm học tập cộng đồng

1.2. Một số khái niệm công cụ

1.2.1. Xã hội học tập (Learning society)

1.2.2. Học tập suốt đời (lifelong learning)

1.2.3. Các hình thức học tập trong xã hội học tập

1.2.4. Giáo dục thường xuyên (Education permanent)

1.2.5. Cộng đồng và giáo dục cộng đồng

1.2.6. Phát triển và Quản lý phát triển

1.2.7. Trung tâm học tập cộng đồng (Community leaning centres)

1.2.8. Quản lý trung tâm học tập cộng đồng - Quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng

1.3. Trung tâm học tập cộng đồng - một thiết chế giáo dục của cộng đồng

1.3.1. Mục đích của trung tâm học tập cộng đồng

1.3.2. Vị trí của trung tâm học tập cộng đồng

1.3.3. Chức năng của trung tâm học tập cộng đồng

1.3.4. Sứ mạng của trung tâm học tập cộng đồng

1.3.5. Tính chất của trung tâm học tập cộng đồng

1.3.6. Tổ chức, quy trình hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng

1.4. Nội dung phát triển trung tâm học tập cộng đồng theo chức năng của hoạt động quản lý

1.4.1. Lập kế hoạch (kế hoạch hóa)

1.4.2. Tổ chức thực hiện

1.4.3. Lãnh đạo, chỉ đạo, điều phối

1.4.4. Kiểm tra, giám sát

1.4.5. Khai thác nguồn lực phát triển trung tâm học tập cộng đồng

1.5. Các đặc trưng của quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng

1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng

2. CHƯƠNG 2: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ, THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG

2.1. Sự hình thành và phát triển trung tâm học tập cộng đồng ở một số quốc gia trên thế giới

2.1.1. Sự hình thành và phát triển trung tâm học tập cộng đồng trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương

2.2. Khái quát sự hình thành và phát triển trung tâm học tập cộng đồng ở Việt Nam

2.2.1. Những cơ sở chính trị và pháp lý của việc phát triển trung tâm học tập cộng đồng

2.2.2. Một số kết quả đạt được

2.2.3. Sự tham gia của các tổ chức xã hội trong việc xây dựng và phát triển trung tâm học tập cộng đồng

2.2.4. Trung tâm học tập cộng đồng trong đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và xây dựng xã hội học tập

2.3. Thực trạng phát triển trung tâm học tập cộng đồng ở một số địa phương nói về vùng đồng bằng Sông Hồng

2.3.1. Tỉnh Đồng Nai

2.3.2. Một số bài học kinh nghiệm

2.4. Thực trạng phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng

2.4.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, truyền thống lịch sử, văn hóa, giáo dục

2.4.2. Khái quát về hệ thống trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng

2.4.3. Thực trạng phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng

2.4.4. Đánh giá thực trạng quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng

3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG TRONG NHỮNG NĂM ĐẦU XÂY DỰNG XÃ HỘI HỌC TẬP Ở VIỆT NAM

3.1. Định hướng phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng

3.1.1. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng Sông Hồng

3.1.2. Định hướng phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng

3.2. Nguyên tắc xây dựng các giải pháp

3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính lịch sử và kế thừa

3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và khả thi

3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính phối hợp, liên kết và đồng bộ

3.3. Một số giải pháp phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng Sông Hồng trong những năm đầu xây dựng xã hội học tập ở Việt Nam

3.3.1. Giải pháp 1: Đẩy mạnh công tác lãnh đạo của cấp ủy và quản lý chỉ đạo của chính quyền địa phương các cấp và công tác truyền thông nhằm đạt các chỉ tiêu xây dựng xã hội học tập tại địa phương theo các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ

3.3.2. Giải pháp 2: Xây dựng kế hoạch hoạt động, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học gắn với mục tiêu đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời của địa phương, đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ và xây dựng các mô hình học tập

3.3.3. Giải pháp 3: Hoàn thiện bộ máy tổ chức, cơ chế vận hành gắn hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng với sự nghiệp xây dựng nông thôn mới (ở nông thôn) và khu dân cư văn hóa (ở thành thị); nâng cao năng lực quản lý đối với cán bộ quản lý và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho giáo viên, hướng dẫn viên, báo cáo viên trung tâm học tập cộng đồng.

3.3.4. Giải pháp 4: Phối hợp các lực lượng xã hội, đảm bảo sự tác động qua lại hiệu quả giữa giáo dục chính quy với giáo dục không chính quy và phi chính quy, xây dựng hệ thống thiết chế giáo dục - văn hóa trên địa bàn xã/phường

3.3.5. Giải pháp 5: Đảm bảo tài chính và các điều kiện về cơ sở vật chất - kỹ thuật cần thiết đáp ứng yêu cầu tổ chức các hoạt động của TTHTCĐ

3.3.6. Giải pháp 6: Hướng hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng theo yêu cầu an sinh xã hội của địa phương

3.3.7. Giải pháp 7: Xây dựng cơ chế giám sát, kiểm tra, đánh giá có hiệu quả các hoạt động giáo dục của trung tâm học tập cộng đồng. Kịp thời tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, nhân điển hình tiên tiến, khen thưởng và tôn vinh mọi tấm lòng, mọi công sức cho phát triển trung tâm học tập cộng đồng

3.3.8. Giải pháp 8: Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong công tác quản lý, công tác giảng dạy và học tập để phát triển trung tâm học tập cộng đồng

3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp

3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất

3.5.1. Mục đích khảo nghiệm

3.5.2. Nội dung và phương pháp khảo nghiệm

3.5.3. Đối tượng khảo nghiệm

3.5.4. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp

3.6. Thử nghiệm giải pháp 2: Xây dựng kế hoạch hoạt động, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học của TTHTCĐ gắn với mục tiêu đẩy mạnh phong trào của địa phương, đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ và xây dựng các mô hình học tập

3.6.1. Những vấn đề chung về thử nghiệm

3.6.2. Tiến trình và kết quả thử nghiệm

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC 1: Phiếu trưng cầu ý kiến

PHỤ LỤC 2: Đề cương phỏng vấn sâu về quản lý phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của TTHTCĐ.

PHỤ LỤC 3: Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho giáo viên.

PHỤ LỤC 4: Phiếu trưng cầu ý kiến dành cho cán bộ quản lý.

PHỤ LỤC 5: Kế hoạch hoạt động của TTHTCĐ Đông Triều năm 2014 và Kế hoạch hoạt động của TTHTCĐ Đông Triều tháng 1,2,3,4,5/2014.

PHỤ LỤC 6: Kế hoạch hoạt động của TTHTCĐ Mạo Khê năm 2014; Kế hoạch hoạt động của TTHTCĐ Mạo Khê tháng 1,2,3,4,5/2014; Báo cáo đánh giá hoạt động của TTHTCĐ Mạo Khê tháng 1,2,3,4,5/2014 và năm tháng đầu năm 2014.

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

1. Sơ đồ 1.1: Mô hình năng lực của công dân Canada

2. Sơ đồ 1.2: Mô hình năng lực của công dân Hàn Quốc

3. Sơ đồ 1.3: Mô hình năng lực của công dân Singapore

4. Sơ đồ 1.4: Hệ thống tổ chức cơ sở giáo dục thường xuyên của Việt Nam

5. Sơ đồ 1.5: Mô hình tổ chức TTHTCĐ ở Việt Nam

6. Bảng 2.1: Hội đồng thẩm định vận hành Kominkan

7. Bảng 2.2: Mô hình quan hệ giữa TTHTCĐ với các ban, ngành, tổ chức

8. Bảng 3.1: Mô hình năng lực của công dân học tập

9. Bảng 1: Tình hình phát triển của TTHTCĐ cả nước qua một số năm học

10. Bảng 2: Thống kê số lượng cán bộ quản lý, giáo viên, hướng dẫn viên TTHTCĐ cả nước giai đoạn 2009-2013

11. Bảng 3: Thống kê CSVC TTHTCĐ cả nước giai đoạn 2009-2014

12. Bảng 4: Thống kê số lượng học viên HTCĐ cả nước giai đoạn 2009-2014

13. Bảng 5: Mật độ dân số các tỉnh đồng bằng Sông Hồng

14. Bảng 6: Thành phần dân số các tỉnh đồng bằng Sông Hồng

15. Bảng 7: Mạng lưới TTHTCĐ các tỉnh ĐBSH năm học 2013-2014

16. Bảng 8: Thống kê số lượng TTHTCĐ, số lượng học viên học tại TTHTCĐ vùng ĐBSH giai đoạn 2009-2014

17. Bảng 9: Thống kê CSVC TTHTCĐ vùng ĐBSH giai đoạn 2009-2014

18. Bảng 10: Thống kê số lượng cán bộ quản lý, giáo viên, hướng dẫn viên, báo cáo viên vùng ĐBSH giai đoạn 2008-2013

19. Bảng 11: Biểu tổng hợp đánh giá, xếp loại TTHTCĐ vùng ĐBSH năm học 2013-2014

20. Bảng 12: Thống kê trình độ văn hóa và chuyên môn nghiệp vụ của

21. Bảng 13 : Thống kê trình độ quản lý, trình độ lý luận chính trị của cán bộ quản lý TTHTCĐ vùng ĐBSH năm học 2013-2014

22. Bảng 14: Kết quả đánh giá quản lý công tác lập kế hoạch tại TTHTCĐ của vùng ĐBSH

23. Bảng 15: Kết quả đánh giá công tác tổ chức thực hiện cho các hoạt động tại TTHTCĐ vùng ĐBSH

24. Bảng 16: Kết quả đánh giá quản lý công tác kiểm tra, đánh giá các hoạt động của trung tâm của TTHTCĐ vùng ĐBSH

25. Bảng 17: Kết quả đánh giá công tác xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, hướng dẫn viên của TTHTCĐ vùng ĐBSH

26. Bảng 18: Kết quả đánh giá công tác quản lý tài chính, cơ sở vật chất ở TTHTCĐ vùng ĐBSH

27. Bảng 19: Kết quả đánh giá công tác quản lý huy động nguồn lực trong và ngoài CĐ cho các hoạt động của TTHTCĐ vùng ĐBSH

28. Bảng 20: Thống kê cơ sở vật chất của trung tâm học tập cộng đồng các tỉnh đồng bằng Sông Hồng năm học 2013-2014

29. Bảng 21: Nhận thức của đội ngũ CBQL, HDV, GV về ứng dụng CNTT trong hoạt động TTHTCĐ

30. Bảng 22: Đánh giá mức độ ứng dụng CNTT trong quản lý và DH

31. Bảng 23: Các nguyên nhân cản trở. Kết quả xin ý kiến về tính cần thiết 8 giải pháp

32. Bảng 24: Kết quả xin ý kiến về tính khả thi của 8 giải pháp

33. Bảng 1: Tình hình phát triển của TTHTCĐ cả nước qua một số năm học

34. Bảng 2: Thống kê số lượng cán bộ quản lý, giáo viên, hướng dẫn viên TTHTCĐ cả nước giai đoạn 2009-2013

35. Bảng 3: Thống kê cơ sở vật chất trung tâm học tập cộng đồng cả nước giai đoạn 2009-2014

36. Bảng 4: Thống kê số lượng cán bộ quản lý, giáo viên, cộng tác viên vùng ĐBSH giai đoạn 2008-2013

I. Tổng quan về phát triển trung tâm học tập cộng đồng vùng đồng bằng sông Hồng

Vùng đồng bằng sông Hồng là một trong những khu vực có truyền thống hiếu học và phát triển giáo dục mạnh mẽ. Việc phát triển trung tâm học tập cộng đồng tại đây không chỉ đáp ứng nhu cầu học tập của người dân mà còn góp phần nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực cho khu vực. Các trung tâm này đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện giáo dục cộng đồng và xây dựng xã hội học tập.

1.1. Lịch sử hình thành và phát triển trung tâm học tập cộng đồng

Trung tâm học tập cộng đồng được thành lập từ năm 1999, với mục tiêu nâng cao giáo dục thường xuyên cho người dân. Qua thời gian, các trung tâm này đã phát triển mạnh mẽ, trở thành nơi cung cấp kiến thức và kỹ năng cho mọi lứa tuổi.

1.2. Vai trò của trung tâm học tập cộng đồng trong giáo dục

Các trung tâm học tập cộng đồng không chỉ là nơi học tập mà còn là cầu nối giữa giáo dục chính quy và giáo dục không chính quy. Chúng giúp người dân tiếp cận với các chương trình học tập đa dạng, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

II. Những thách thức trong phát triển trung tâm học tập cộng đồng

Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu, nhưng trung tâm học tập cộng đồng vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Việc thiếu cơ chế, chính sách hỗ trợ và nguồn lực tài chính là những vấn đề cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững.

2.1. Thiếu nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất

Nhiều trung tâm học tập cộng đồng gặp khó khăn trong việc huy động nguồn lực tài chính. Cơ sở vật chất không đáp ứng được nhu cầu học tập của người dân, ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy.

2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý chưa đáp ứng yêu cầu

Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên tại các trung tâm còn thiếu về số lượng và chất lượng. Việc bồi dưỡng chuyên môn cho họ là cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm.

III. Phương pháp phát triển trung tâm học tập cộng đồng hiệu quả

Để phát triển trung tâm học tập cộng đồng, cần áp dụng các phương pháp quản lý hiệu quả. Việc xây dựng kế hoạch hoạt động rõ ràng và đổi mới nội dung giảng dạy là rất quan trọng.

3.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể

Kế hoạch hoạt động cần được xây dựng dựa trên nhu cầu thực tế của cộng đồng. Việc này giúp trung tâm hoạt động hiệu quả hơn và thu hút được nhiều học viên.

3.2. Đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy

Nội dung giảng dạy cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội. Phương pháp giảng dạy cũng cần linh hoạt, sáng tạo để thu hút người học.

IV. Ứng dụng công nghệ thông tin trong trung tâm học tập cộng đồng

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng là rất cần thiết. Công nghệ giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập, đồng thời mở rộng khả năng tiếp cận thông tin cho người dân.

4.1. Tăng cường sử dụng công nghệ trong giảng dạy

Sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy giúp giáo viên truyền đạt kiến thức một cách sinh động và hấp dẫn hơn. Điều này cũng giúp học viên dễ dàng tiếp cận với tài liệu học tập.

4.2. Phát triển nền tảng học tập trực tuyến

Xây dựng nền tảng học tập trực tuyến sẽ giúp người dân có thể học tập mọi lúc, mọi nơi. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh dịch bệnh và nhu cầu học tập từ xa ngày càng tăng.

V. Kết luận và hướng đi tương lai cho trung tâm học tập cộng đồng

Phát triển trung tâm học tập cộng đồng là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng xã hội học tập tại Việt Nam. Cần có những chính sách hỗ trợ và giải pháp cụ thể để đảm bảo sự phát triển bền vững cho các trung tâm này.

5.1. Đề xuất chính sách hỗ trợ phát triển

Cần có các chính sách hỗ trợ tài chính và cơ chế hoạt động cho các trung tâm học tập cộng đồng. Điều này sẽ giúp họ hoạt động hiệu quả hơn và phục vụ tốt hơn cho cộng đồng.

5.2. Tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan

Việc tăng cường hợp tác giữa các cơ quan, tổ chức và cộng đồng sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp trong việc phát triển trung tâm học tập cộng đồng. Sự phối hợp này sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục và đáp ứng nhu cầu học tập của người dân.

Phát Triển Trung Tâm Học Tập Cộng Đồng Vùng Đồng Bằng Sông Hồng Trong Xây Dựng Xã Hội Học Tập Ở Việt Nam