Quản Lý Hoạt Động Xã Hội Hóa Giáo Dục Ở Các Trường Trung Học Cơ Sở Thành Phố Thanh Hóa

• Tác giả: Chu Thị Hường
• Người hướng dẫn: TS. Hồ Thị Dung
• Trường học: Trường Đại Học Hồng Đức
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Quản Lý Hoạt Động Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại Các Trường Trung Học Cơ Sở Thành Phố Thanh Hóa
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thanh Hóa

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.1.1. Nghiên cứu về hoạt động xã hội hóa giáo dục trong bối cảnh hiện nay
• 1.2. Nghiên cứu về quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.3. Các khái niệm cơ bản
• 1.3.1. Xã hội hóa giáo dục
• 1.3.2. Quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục
• 1.3.3. Trường trung học cơ sở và vai trò của hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.4. Nhiệm vụ, quyền hạn của các trường trung học cơ sở
• 1.5. Đặc điểm xã hội hiện đại và vai trò của hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.6. Hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.7. Vai trò của Hiệu trưởng trong hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.8. Nội dung hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.9. Các phương thức xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở
• 1.10. Quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.10.1. Lập kế hoạch hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.10.2. Tổ chức thực hiện hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.10.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.10.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.11. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở trong bối cảnh hiện nay
• 1.11.1. Yếu tố chủ quan
• 1.11.2. Yếu tố khách quan
• 1.12. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH PHỐ THANH HÓA, TỈNH THANH HÓA TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
• 2.1. Khái quát về đặc điểm kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục của thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa
• 2.1.1. Về tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội
• 2.1.2. Về tình hình giáo dục trung học cơ sở của thành phố Thanh Hóa
• 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng
• 2.2.1. Mục đích khảo sát
• 2.2.2. Nội dung khảo sát
• 2.2.3. Phương pháp khảo sát
• 2.2.4. Cách cho điểm và thang đánh giá
• 2.2.5. Đối tượng khảo sát
• 2.3. Kết quả khảo sát
• 2.3.1. Thực trạng hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa trong bối cảnh hiện nay
• 2.3.2. Thực trạng quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường THCS thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa trong bối cảnh hiện nay
• 2.3.3. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường THCS thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa trong bối cảnh hiện nay
• 2.3.3.1. Yếu tố chủ quan
• 2.3.3.2. Yếu tố khách quan
• 2.3.4. Đánh giá chung
• 2.3.4.1. Kết quả đạt được
• 2.3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân
• 2.4. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH PHỐ THANH HÓA, TỈNH THANH HÓA TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
• 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp
• 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích
• 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ
• 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và thực tiễn
• 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi
• 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
• 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa trong bối cảnh hiện nay
• 3.2.1. Tổ chức tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của giáo viên và các lực lượng xã hội về sự cần thiết của hoạt động xã hội hóa giáo dục
• 3.2.2. Đổi mới công tác xây dựng kế hoạch xã hội hóa giáo dục
• 3.2.3. Thiết lập mối quan hệ chặt chẽ, phối hợp giữa các lực lượng xã hội với Nhà trường
• 3.2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động xã hội hóa giáo dục
• 3.2.5. Đổi mới quản lí hoạt động xã hội hóa giáo dục THCS
• 3.2.6. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 3.2.7. Khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp
• 3.2.7.1. Mục đích của khảo nghiệm
• 3.2.7.2. Nội dung khảo nghiệm
• 3.2.7.3. Phương pháp khảo sát
• 3.2.7.4. Đối tượng khảo nghiệm
• 3.2.7.5. Thang đánh giá khảo nghiệm
• 3.2.7.6. Kết quả khảo nghiệm
• 3.3. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại THCS Thanh Hóa

Giáo dục luôn đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế - xã hội của mọi quốc gia. Trong bối cảnh hội nhập và phát triển, việc nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yêu cầu cấp thiết. Xã hội hóa giáo dục (XHHGD) là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, nhằm huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia vào sự nghiệp giáo dục. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các trường trung học cơ sở (THCS) tại thành phố Thanh Hóa, nơi cần sự chung tay của cộng đồng để xây dựng môi trường giáo dục toàn diện. XHHGD không chỉ là vấn đề tài chính, mà còn là sự tham gia, đóng góp về trí tuệ, kinh nghiệm, và cơ sở vật chất từ các tổ chức, cá nhân, gia đình, và cộng đồng. Mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục và tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của học sinh.

1.1. Lịch Sử Phát Triển Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại Việt Nam

Chủ trương xã hội hóa giáo dục đã được Đảng và Nhà nước ta quan tâm từ rất sớm, thể hiện qua nhiều văn bản pháp luật và chính sách. Nghị quyết số 40/NQ-CP năm 2012 của Chính phủ đã nhấn mạnh việc đổi mới cơ chế hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, đẩy mạnh XHHGD. Tiếp đó, Nghị quyết 29/NQ-TƯ năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của XHHGD. Luật Giáo dục 2019 đã thể chế hóa các chủ trương này, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho sự phát triển của XHHGD. Các văn bản này tạo điều kiện cho các trường trung học cơ sở chủ động hơn trong việc huy động nguồn lực từ xã hội.

1.2. Vai Trò Của Xã Hội Hóa Giáo Dục Trong Bối Cảnh Hiện Nay

Trong bối cảnh kinh tế - xã hội phát triển nhanh chóng, xã hội hóa giáo dục đóng vai trò ngày càng quan trọng. Nó giúp giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, tạo điều kiện để các trường học có thêm nguồn lực đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Đồng thời, XHHGD còn tăng cường sự gắn kết giữa nhà trường, gia đình, và xã hội, tạo môi trường giáo dục toàn diện, giúp học sinh phát triển cả về trí tuệ, thể chất, và tinh thần. Sự tham gia của cộng đồng giáo dục là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu này.

II. Thực Trạng Quản Lý Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại THCS Thanh Hóa

Mặc dù chủ trương xã hội hóa giáo dục đã được triển khai rộng rãi, nhưng thực tế quản lý hoạt động này tại các trường trung học cơ sở ở thành phố Thanh Hóa vẫn còn nhiều thách thức. Việc huy động nguồn lực từ xã hội chưa thực sự hiệu quả, còn mang tính hình thức, và chưa khai thác hết tiềm năng của các tổ chức, cá nhân, và doanh nghiệp trên địa bàn. Bên cạnh đó, công tác quản lý, sử dụng các nguồn lực XHHGD còn thiếu minh bạch, chưa đảm bảo công bằng, và chưa tạo được sự đồng thuận cao trong cộng đồng. Điều này đòi hỏi cần có những giải pháp quản lý hiệu quả hơn, nhằm khai thác tối đa nguồn lực XHHGD, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

2.1. Đánh Giá Hiệu Quả Huy Động Nguồn Lực Xã Hội Hóa Giáo Dục

Việc huy động nguồn lực xã hội hóa giáo dục tại các trường trung học cơ sở ở Thanh Hóa hiện nay chủ yếu dựa vào sự đóng góp của phụ huynh học sinh, các khoản tài trợ nhỏ lẻ từ các doanh nghiệp địa phương. Nguồn lực này thường được sử dụng để sửa chữa cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy học, và hỗ trợ các hoạt động ngoại khóa. Tuy nhiên, nguồn lực này còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của nhà trường. Cần có những giải pháp sáng tạo hơn để thu hút sự tham gia của các tổ chức, cá nhân, và doanh nghiệp lớn, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực.

2.2. Những Khó Khăn Trong Quản Lý Nguồn Lực Xã Hội Hóa Giáo Dục

Công tác quản lý nguồn lực xã hội hóa giáo dục tại các trường trung học cơ sở ở Thanh Hóa còn gặp nhiều khó khăn. Thiếu cơ chế giám sát hiệu quả, dẫn đến tình trạng sử dụng nguồn lực không đúng mục đích, gây lãng phí. Bên cạnh đó, việc công khai, minh bạch thông tin về nguồn lực XHHGD còn hạn chế, gây mất lòng tin trong cộng đồng. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh, và các cơ quan quản lý để giải quyết những khó khăn này, đảm bảo nguồn lực XHHGD được sử dụng hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

2.3. Thực Trạng Về Chính Sách Xã Hội Hóa Giáo Dục

Các chính sách xã hội hóa giáo dục hiện tại vẫn còn nhiều bất cập, chưa tạo được động lực mạnh mẽ cho các tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp vào sự nghiệp giáo dục. Thủ tục hành chính rườm rà, thiếu cơ chế ưu đãi, và thiếu sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý là những rào cản lớn. Cần có sự điều chỉnh, bổ sung các chính sách XHHGD, tạo môi trường thuận lợi để các tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp vào sự nghiệp giáo dục, góp phần xây dựng một nền giáo dục tiên tiến, hiện đại.

III. Giải Pháp Nâng Cao Quản Lý Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại THCS

Để nâng cao hiệu quả quản lý xã hội hóa giáo dục tại các trường trung học cơ sở ở thành phố Thanh Hóa, cần có những giải pháp đồng bộ, toàn diện, tập trung vào việc tăng cường nhận thức, hoàn thiện cơ chế quản lý, và phát huy vai trò của các lực lượng xã hội. Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên, phụ huynh, và cộng đồng về vai trò, ý nghĩa của XHHGD. Đồng thời, cần xây dựng cơ chế quản lý minh bạch, hiệu quả, đảm bảo nguồn lực XHHGD được sử dụng đúng mục đích, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

3.1. Tăng Cường Tuyên Truyền Về Xã Hội Hóa Giáo Dục

Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về xã hội hóa giáo dục trên các phương tiện thông tin đại chúng, trong các buổi họp phụ huynh, và các hoạt động cộng đồng. Nội dung tuyên truyền cần tập trung vào vai trò, ý nghĩa của XHHGD, những lợi ích mà XHHGD mang lại cho học sinh, nhà trường, và xã hội. Đồng thời, cần giới thiệu những tấm gương điển hình về XHHGD, tạo động lực cho các tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp vào sự nghiệp giáo dục. Việc này giúp nâng cao nhận thức và tạo sự đồng thuận trong cộng đồng về XHHGD.

3.2. Hoàn Thiện Cơ Chế Quản Lý Nguồn Lực Xã Hội Hóa Giáo Dục

Cần xây dựng cơ chế quản lý nguồn lực xã hội hóa giáo dục minh bạch, hiệu quả, đảm bảo nguồn lực được sử dụng đúng mục đích, công khai, và có sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý, phụ huynh, và cộng đồng. Cần quy định rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức trong việc quản lý, sử dụng nguồn lực XHHGD. Đồng thời, cần có cơ chế khen thưởng, kỷ luật rõ ràng, đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong việc sử dụng nguồn lực XHHGD. Điều này giúp tạo lòng tin trong cộng đồng và khuyến khích sự tham gia đóng góp vào sự nghiệp giáo dục.

3.3. Phát Huy Vai Trò Của Hội Phụ Huynh Trong Xã Hội Hóa

Hội phụ huynh cần được tạo điều kiện để tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội hóa giáo dục của nhà trường. Hội phụ huynh có thể tham gia vào việc xây dựng kế hoạch XHHGD, giám sát việc sử dụng nguồn lực XHHGD, và tổ chức các hoạt động gây quỹ cho nhà trường. Đồng thời, Hội phụ huynh cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong việc giáo dục học sinh, tạo môi trường giáo dục toàn diện, giúp học sinh phát triển cả về trí tuệ, thể chất, và tinh thần. Sự tham gia tích cực của Hội phụ huynh là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả XHHGD.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại THCS Thanh Hóa

Việc triển khai các giải pháp nâng cao quản lý xã hội hóa giáo dục cần được thực hiện một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường trung học cơ sở ở thành phố Thanh Hóa. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh, các cơ quan quản lý, và cộng đồng trong việc triển khai các giải pháp này. Đồng thời, cần thường xuyên đánh giá, rút kinh nghiệm, và điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tế. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một môi trường giáo dục toàn diện, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội.

4.1. Xây Dựng Mô Hình Xã Hội Hóa Giáo Dục Điển Hình

Cần xây dựng các mô hình xã hội hóa giáo dục điển hình tại các trường trung học cơ sở ở Thanh Hóa, để các trường khác có thể học hỏi, áp dụng. Các mô hình này cần thể hiện được sự sáng tạo, hiệu quả trong việc huy động, quản lý, và sử dụng nguồn lực XHHGD. Đồng thời, cần có sự đánh giá, công nhận, và khen thưởng kịp thời đối với các mô hình XHHGD điển hình, tạo động lực cho các trường khác tham gia vào XHHGD.

4.2. Đánh Giá Hiệu Quả Xã Hội Hóa Giáo Dục Định Kỳ

Cần thực hiện đánh giá hiệu quả xã hội hóa giáo dục định kỳ tại các trường trung học cơ sở ở Thanh Hóa, để có cơ sở điều chỉnh, bổ sung các giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tế. Việc đánh giá cần được thực hiện một cách khách quan, minh bạch, và có sự tham gia của các bên liên quan. Kết quả đánh giá cần được công khai, minh bạch, và sử dụng để cải thiện công tác quản lý XHHGD.

V. Kết Luận Về Quản Lý Xã Hội Hóa Giáo Dục Tại THCS

Quản lý xã hội hóa giáo dục tại các trường trung học cơ sở ở thành phố Thanh Hóa là một nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự nỗ lực, sáng tạo, và phối hợp chặt chẽ của các bên liên quan. Việc triển khai các giải pháp nâng cao quản lý XHHGD cần được thực hiện một cách đồng bộ, toàn diện, và phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một nền giáo dục tiên tiến, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội.

5.1. Tầm Quan Trọng Của Xã Hội Hóa Giáo Dục Trong Tương Lai

Xã hội hóa giáo dục sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của giáo dục Việt Nam trong tương lai. Việc huy động nguồn lực từ xã hội sẽ giúp giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, tạo điều kiện để các trường học có thêm nguồn lực đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Đồng thời, XHHGD còn tăng cường sự gắn kết giữa nhà trường, gia đình, và xã hội, tạo môi trường giáo dục toàn diện, giúp học sinh phát triển cả về trí tuệ, thể chất, và tinh thần.

5.2. Đề Xuất Các Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Xã Hội Hóa

Cần có những nghiên cứu sâu hơn về các mô hình xã hội hóa giáo dục hiệu quả, các cơ chế quản lý nguồn lực XHHGD minh bạch, và các giải pháp phát huy vai trò của các lực lượng xã hội trong XHHGD. Đồng thời, cần nghiên cứu về tác động của XHHGD đến chất lượng giáo dục, sự phát triển của học sinh, và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở để xây dựng các chính sách, giải pháp XHHGD phù hợp, hiệu quả, góp phần xây dựng một nền giáo dục tiên tiến, hiện đại.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, giáo dục đóng vai trò then chốt trong việc phát triển kinh tế - xã hội. Tại thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa, hoạt động xã hội hóa giáo dục (XHHGD) ở các trường trung học cơ sở (THCS) được xem là một giải pháp quan trọng nhằm huy động nguồn lực xã hội, nâng cao chất lượng giáo dục. Theo số liệu khảo sát tại 10 trường THCS trên địa bàn, có 89,29% cán bộ quản lý (CBQL) và 76% giáo viên (GV) đánh giá hoạt động XHHGD là rất cần thiết, thể hiện sự đồng thuận cao về vai trò của hoạt động này trong phát triển giáo dục địa phương.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động XHHGD ở các trường THCS thành phố Thanh Hóa trong giai đoạn 2019-2022, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THCS. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 10 trường THCS với đối tượng khảo sát gồm 28 CBQL và 200 GV, nhằm phản ánh toàn diện thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động XHHGD.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý giáo dục và các cơ quan chức năng trong việc hoàn thiện chính sách, nâng cao hiệu quả huy động các lực lượng xã hội tham gia phát triển giáo dục, đồng thời góp phần xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, hiện đại, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý hiện đại và khái niệm xã hội hóa giáo dục. Quản lý được hiểu là quá trình tác động có tổ chức, có định hướng của chủ thể quản lý đến đối tượng nhằm đạt mục tiêu đề ra, bao gồm bốn chức năng cơ bản: lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá. Xã hội hóa giáo dục được định nghĩa là quá trình huy động các lực lượng xã hội tham gia xây dựng và phát triển sự nghiệp giáo dục, làm cho hoạt động giáo dục trở thành công việc chung của toàn xã hội.

Ngoài ra, luận văn vận dụng mô hình phối hợp giữa Nhà trường – Gia đình – Xã hội trong xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, nhấn mạnh vai trò của Hiệu trưởng trong quản lý hoạt động XHHGD, cũng như các yếu tố ảnh hưởng chủ quan và khách quan đến hiệu quả quản lý.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm:

• Khảo sát bằng phiếu hỏi với 28 CBQL và 200 GV tại 10 trường THCS thành phố Thanh Hóa.
• Phỏng vấn sâu một số CBQL, GV, phụ huynh học sinh và các lực lượng xã hội để bổ sung thông tin.
• Thống kê và phân tích số liệu thu thập được bằng phương pháp thống kê mô tả, sử dụng điểm trung bình để đánh giá mức độ thực hiện các hoạt động XHHGD.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia nhằm đánh giá tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý đề xuất.

Thời gian nghiên cứu kéo dài trong 3 năm học gần đây (2019-2022), đảm bảo tính cập nhật và phù hợp với bối cảnh thực tế.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về sự cần thiết của hoạt động XHHGD: 89,29% CBQL và 76% GV đánh giá hoạt động XHHGD là rất cần thiết, 10,71% CBQL và 14% GV đánh giá cần thiết, không có ý kiến cho rằng hoạt động này ít hoặc không cần thiết. Điều này cho thấy sự đồng thuận cao về vai trò của XHHGD trong các trường THCS.

2. Huy động các lực lượng xã hội tham gia xây dựng môi trường giáo dục: Điểm trung bình đánh giá mức độ huy động các lực lượng xã hội xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan nhà trường đạt 2,93/4; xây dựng môi trường gia đình văn hóa đạt 2,90/4; xây dựng môi trường xã hội tích cực đạt 2,81/4. Mức độ này phản ánh hoạt động huy động nguồn lực xã hội đã được thực hiện nhưng còn ở mức trung bình khá, chưa đạt mức cao.

3. Thực trạng quản lý hoạt động XHHGD: Việc lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá hoạt động XHHGD được thực hiện thường xuyên nhưng còn mang tính hình thức, chưa có sự đồng bộ và hiệu quả cao. Các trường chưa xây dựng được kế hoạch chi tiết, khả thi và chưa có hệ thống đánh giá kết quả hoạt động một cách khoa học.

4. Yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động XHHGD: Nhận thức và năng lực của CBQL, GV là yếu tố chủ quan quan trọng, trong đó vai trò của Hiệu trưởng được khẳng định là then chốt. Yếu tố khách quan gồm chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, điều kiện kinh tế - xã hội địa phương cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả quản lý.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy hoạt động XHHGD tại các trường THCS thành phố Thanh Hóa đã được quan tâm và triển khai, tuy nhiên còn nhiều hạn chế về mặt quản lý. Nhận thức tích cực của CBQL và GV là nền tảng quan trọng để thúc đẩy hoạt động này, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của nhận thức trong quản lý giáo dục.

Mức độ huy động các lực lượng xã hội xây dựng môi trường giáo dục còn ở mức trung bình khá, phản ánh sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và điều kiện kinh tế xã hội địa phương. So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác, mức độ huy động này tương đối thấp, cho thấy cần có các biện pháp nâng cao hiệu quả huy động nguồn lực xã hội.

Việc quản lý hoạt động XHHGD còn mang tính hình thức, thiếu sự kiểm tra, đánh giá thường xuyên và khoa học, dẫn đến hiệu quả chưa cao. Điều này đồng nhất với các báo cáo ngành giáo dục về những khó khăn trong công tác quản lý hoạt động xã hội hóa tại các trường công lập.

Các yếu tố chủ quan và khách quan đều tác động mạnh mẽ đến hiệu quả quản lý, trong đó năng lực và vai trò của Hiệu trưởng là nhân tố quyết định. Do đó, nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ CBQL và GV, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi về chính sách và kinh tế là yêu cầu cấp thiết.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ nhận thức của CBQL và GV về sự cần thiết của XHHGD, bảng điểm trung bình các nội dung huy động lực lượng xã hội, và biểu đồ đường thể hiện mức độ thực hiện các chức năng quản lý hoạt động XHHGD theo thời gian.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức

   • Động từ hành động: Tuyên truyền, phổ biến
   • Target metric: 100% CBQL, GV và lực lượng xã hội nhận thức đúng về XHHGD
   • Timeline: Triển khai trong năm học tiếp theo
   • Chủ thể thực hiện: Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu các trường THCS

2. Đổi mới công tác xây dựng kế hoạch hoạt động XHHGD

   • Động từ hành động: Xây dựng, cụ thể hóa, khả thi hóa
   • Target metric: 100% trường THCS có kế hoạch XHHGD chi tiết, khả thi
   • Timeline: Hoàn thành trước năm học mới
   • Chủ thể thực hiện: Hiệu trưởng, tổ chuyên môn

3. Thiết lập mối quan hệ phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng xã hội với nhà trường

   • Động từ hành động: Phối hợp, liên kết, huy động
   • Target metric: Tăng 30% số lượng lực lượng xã hội tham gia hoạt động giáo dục
   • Timeline: 2 năm tiếp theo
   • Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu, Hội cha mẹ học sinh, các tổ chức xã hội

4. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động XHHGD

   • Động từ hành động: Kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm
   • Target metric: 100% trường THCS thực hiện đánh giá định kỳ, có báo cáo kết quả
   • Timeline: Hàng học kỳ và cuối năm học
   • Chủ thể thực hiện: Hiệu trưởng, Phòng Giáo dục và Đào tạo

5. Nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ quản lý và giáo viên

   • Động từ hành động: Đào tạo, bồi dưỡng
   • Target metric: 90% CBQL, GV được đào tạo về quản lý XHHGD
   • Timeline: Trong vòng 1 năm
   • Chủ thể thực hiện: Phòng Giáo dục và Đào tạo, các trung tâm bồi dưỡng

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục

   • Lợi ích: Nắm bắt thực trạng và các biện pháp quản lý hoạt động XHHGD hiệu quả, áp dụng vào công tác quản lý tại đơn vị.
   • Use case: Xây dựng kế hoạch, tổ chức và kiểm tra hoạt động xã hội hóa giáo dục.

2. Giáo viên các trường THCS

   • Lợi ích: Hiểu rõ vai trò của mình trong hoạt động XHHGD, nâng cao năng lực phối hợp với các lực lượng xã hội.
   • Use case: Tham gia vận động, tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ, kết nối với phụ huynh và cộng đồng.

3. Nhà hoạch định chính sách giáo dục

   • Lợi ích: Cung cấp cơ sở khoa học để hoàn thiện chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xã hội hóa giáo dục.
   • Use case: Xây dựng các văn bản pháp luật, hướng dẫn thực hiện XHHGD phù hợp với điều kiện địa phương.

4. Các tổ chức xã hội, cộng đồng và phụ huynh học sinh

   • Lợi ích: Hiểu rõ vai trò và trách nhiệm trong việc tham gia phát triển giáo dục, phối hợp hiệu quả với nhà trường.
   • Use case: Tham gia đóng góp nguồn lực, hỗ trợ học sinh và nhà trường trong các hoạt động giáo dục.

Câu hỏi thường gặp

1. Xã hội hóa giáo dục là gì và tại sao nó quan trọng?
   Xã hội hóa giáo dục là quá trình huy động các lực lượng xã hội tham gia vào sự nghiệp giáo dục nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Nó quan trọng vì giúp đa dạng hóa nguồn lực, tạo môi trường giáo dục toàn diện và đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội hiện đại.

2. Vai trò của Hiệu trưởng trong quản lý hoạt động XHHGD như thế nào?
   Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo, phân công nhiệm vụ và kiểm tra việc thực hiện hoạt động XHHGD, đồng thời là cầu nối giữa nhà trường với các lực lượng xã hội và phụ huynh học sinh.

3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động XHHGD?
   Bao gồm yếu tố chủ quan như nhận thức và năng lực của CBQL, GV; yếu tố khách quan như chính sách của Nhà nước, điều kiện kinh tế - xã hội địa phương và sự phối hợp của các lực lượng xã hội.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả huy động các lực lượng xã hội tham gia giáo dục?
   Cần tăng cường tuyên truyền, xây dựng kế hoạch cụ thể, thiết lập mối quan hệ phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và các lực lượng xã hội, đồng thời tổ chức kiểm tra, đánh giá thường xuyên.

5. Ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đến hoạt động xã hội hóa giáo dục tại các trường THCS như thế nào?
   Đại dịch đã làm gián đoạn các hoạt động trực tiếp, chuyển sang hình thức dạy học trực tuyến, gây khó khăn trong huy động nguồn lực xã hội và tổ chức các hoạt động ngoại khóa, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động XHHGD.

Kết luận

• Quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục ở các trường THCS thành phố Thanh Hóa đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, được CBQL và GV đánh giá cao về sự cần thiết.
• Thực trạng huy động các lực lượng xã hội tham gia xây dựng môi trường giáo dục và quản lý hoạt động XHHGD còn nhiều hạn chế, chưa đạt hiệu quả tối ưu.
• Các yếu tố chủ quan như nhận thức, năng lực CBQL, GV và yếu tố khách quan như chính sách, điều kiện kinh tế xã hội ảnh hưởng lớn đến hiệu quả quản lý.
• Đề xuất các biện pháp quản lý gồm tăng cường tuyên truyền, đổi mới xây dựng kế hoạch, thiết lập phối hợp chặt chẽ, kiểm tra đánh giá thường xuyên và nâng cao năng lực quản lý.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để các nhà quản lý, giáo viên, nhà hoạch định chính sách và các lực lượng xã hội tham khảo, áp dụng nhằm phát triển hoạt động xã hội hóa giáo dục hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Next steps: Triển khai các biện pháp đề xuất trong năm học tiếp theo, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để hoàn thiện hơn công tác quản lý hoạt động xã hội hóa giáo dục.

Call-to-action: Các trường THCS và cơ quan quản lý giáo dục cần phối hợp chặt chẽ, chủ động đổi mới công tác quản lý và huy động nguồn lực xã hội nhằm xây dựng môi trường giáo dục phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện đại.