Phát Triển Thương Hiệu “Thạch Đen Cao Bằng” Ở Huyện Thạch An, Tỉnh Cao Bằng

• Tác giả: Dương Ngọc Tú
• Người hướng dẫn: PGS.TS Trần Chí Thiện
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Phát Triển Thương Hiệu “Thạch Đen Cao Bằng” Ở Huyện Thạch An
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN THƯƠNG HIỆU CHO CÁC SẢN PHẨM NÔNG NGHIỆP
• 1.1. Cơ sở lý luận về phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp
• 1.2. Các yếu tố cấu thành thương hiệu và vai trò của phát triển thương hiệu cho sản phẩm nông nghiệp
• 1.3. Nội dung phát triển thương hiệu cho sản phẩm nông sản
• 1.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến các hoạt động phát triển thương hiệu cho nông sản
• 1.5. Kinh nghiệm thực tiễn phát triển thương hiệu sản phẩm nông sản
• 1.5.1. Kinh nghiệm phát triển thương hiệu chè Thái Nguyên
• 1.5.2. Kinh nghiệm phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Nghệ Chí Tân” của huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên
• 1.5.3. Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Cao Bằng cho phát triển thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng”
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Câu hỏi nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp thu thập thông tin
• 2.4. Phương pháp xử lý thông tin
• 2.5. Phương pháp phân tích thông tin
• 2.6. Hệ thống các chi tiêu nghiên cứu
• 2.7. Nhóm chỉ tiêu phản ánh thực trạng sản xuất kinh doanh của các hộ
• 2.8. Các chỉ tiêu đánh giá thương hiệu nông sản
• 2.9. Các chỉ tiêu đánh giá phát triển thương hiệu
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN THƯƠNG HIỆU “THẠCH ĐEN CAO BẰNG” HUYỆN THẠCH AN, TỈNH CAO BẰNG
• 3.1. Đặc điểm tự nhiên và tình hình kinh tế - xã hội của huyện Thạch An
• 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên của huyện Thạch An
• 3.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội của huyện Thạch An
• 3.2. Tình hình sản xuất và kinh doanh thạch đen ở huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng
• 3.3. Vai trò của cây thạch đen huyện Thạch An
• 3.4. Tiền năng thế mạnh về các sản phẩm từ cây thạch đen
• 3.5. Tình hình sản xuất kinh doanh của các hộ trồng cây thạch đen ở huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng
• 3.6. Quản trị và phát triển thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng” ở huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng
• 3.6.1. Xây dựng thương hiệu
• 3.6.2. Phát triển thương hiệu
• 3.6.3. Bảo vệ thương hiệu
• 3.6.4. Định giá và khai thác thương hiệu
• 3.7. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thương hiệu “thạch đen Cao Bằng”
• 3.8. Đánh giá chung
• 3.8.1. Kết quả đạt được
• 3.8.2. Hạn chế và nguyên nhân
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN THƯƠNG HIỆU “THẠCH ĐEN CAO BẰNG” Ở HUYỆN THẠCH AN, TỈNH CAO BẰNG
• 4.1. Định hướng, mục tiêu phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh Cao Bằng
• 4.2. Giải pháp phát triển thương hiệu “thạch đen Cao Bằng” ở huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng
• 4.2.1. Hoạch định chiến lược phát triển thương hiệu “thạch đen Cao Bằng”
• 4.2.2. Mở rộng quy mô sản xuất thạch đen cho huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng
• 4.2.3. Nâng cao nhận thức cho người dân về vai trò của thương hiệu
• 4.2.4. Nâng cao chất lượng sản phẩm thạch đen Cao Bằng
• 4.2.5. Đầu tư khoa học công nghệ vào sản xuất và chế biến sản phẩm
• 4.2.6. Nhóm giải pháp thực hiện quản lý và phát triển thương hiệu “thạch đen Cao Bằng”
• 4.2.6.1. Kiến nghị với chính phủ
• 4.2.6.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Cao Bằng
• 4.2.6.3. Kiến nghị với UBND huyện Thạch An
• 4.2.6.4. Kiến nghị với doanh nghiệp, các hộ kinh doanh khai thác sử dụng thương hiệu
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Thạch Đen Cao Bằng Tiềm Năng Phát Triển Mạnh Mẽ

Thạch đen là một đặc sản Cao Bằng, được trồng nhiều ở huyện Thạch An, Nguyên Bình và Bảo Lạc. Thạch đen Cao Bằng đã mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân. Tuy nhiên, thị trường thạch đen đang bị ảnh hưởng bởi sản phẩm kém chất lượng mạo danh. UBND huyện Thạch An đã có nhiều chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, mở rộng thị trường thạch đen. Nghiên cứu và phát triển thương hiệu thạch đen giúp người dân và doanh nghiệp nâng cao nhận thức về quyền sở hữu trí tuệ và tăng sức cạnh tranh. Theo tác giả Dương Ngọc Tú: “Nghiên cứu đề tài xây dựng và phát triển thương hiệu thạch đen Cao Bằng giúp người dân vùng trồng thạch đen huyện Thạch An cũng như các doanh nghiệp, các hộ sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ cây thạch đen nâng cao nhận thức pháp luật về quyền sở hữu trí tuệ, góp phần tăng sức cạnh tranh về giá trị sản phẩm”.

1.1. Vai trò kinh tế của thạch đen tại huyện Thạch An

Cây thạch đen đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng. Với diện tích trồng lớn (khoảng 215 ha), năng suất ổn định (5,5 - 6 tấn cây thạch khô/ha), sản lượng cây thạch đen hàng năm đáng kể. Các sản phẩm từ thạch đen như bột thạch đen, thạch hoa quả, thạch đen đóng hộp, cây thạch đen sấy khô đã đem lại nguồn thu nhập quan trọng cho người dân địa phương, góp phần cải thiện đời sống và phát triển kinh tế xã hội của huyện.

1.2. Tiềm năng phát triển các sản phẩm từ cây thạch đen

Cây thạch đen có tiềm năng lớn để phát triển đa dạng các sản phẩm. Từ nguyên liệu thô, có thể chế biến ra nhiều sản phẩm khác nhau đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường. Bột thạch đen dùng để nấu thạch truyền thống, thạch hoa quả hấp dẫn giới trẻ, thạch đen đóng hộp tiện lợi, cây thạch đen sấy khô dễ bảo quản và vận chuyển. Việc đa dạng hóa sản phẩm từ cây thạch đen không chỉ tăng giá trị gia tăng mà còn mở ra cơ hội tiếp cận thị trường mới, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người trồng và chế biến.

II. Thách Thức Thương Hiệu Giả Mạo Ảnh Hưởng Thạch Đen Cao Bằng

Một trong những thách thức lớn nhất đối với thương hiệu thạch đen Cao Bằng là tình trạng sản phẩm kém chất lượng mạo danh xuất xứ. Nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng thạch đen trà trộn vào thị trường, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng và làm suy giảm uy tín của đặc sản vùng miền này. Điều này gây bức xúc cho người sản xuất, giảm lòng tin của người tiêu dùng và ảnh hưởng tiêu cực đến giá thành và tốc độ tiêu thụ sản phẩm. Theo tác giả Dương Ngọc Tú: “Sản phẩm thạch đen đang bị ảnh hưởng đáng kể khi các sản phẩm chất lượng kém từ nhiều địa phương khác mạo danh sản phẩm từ cây thạch đen của Thạch An để tiêu thụ trên thị trường, gây bức xúc đối với người tiêu dùng, giảm lòng tin đối với nhiều nhà kinh doanh”.

2.1. Tác động của hàng giả đến uy tín sản phẩm OCOP

Tình trạng hàng giả, hàng nhái ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các sản phẩm OCOP Thạch Đen, đặc biệt là thạch đen Cao Bằng. Việc này không chỉ gây thiệt hại kinh tế cho các nhà sản xuất chân chính mà còn làm mất niềm tin của người tiêu dùng vào chương trình OCOP và các sản phẩm đặc sản địa phương. Để bảo vệ uy tín và giá trị của sản phẩm OCOP Thạch Đen, cần có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm các hành vi gian lận thương mại.

2.2. Giải pháp kiểm soát chất lượng và nguồn gốc sản phẩm

Để giải quyết vấn đề hàng giả, hàng nhái, cần triển khai đồng bộ các giải pháp kiểm soát chất lượng thạch đen và nguồn gốc sản phẩm. Xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc rõ ràng, minh bạch, từ khâu trồng trọt, chế biến đến phân phối. Tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ sở sản xuất, kinh doanh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng về cách phân biệt thạch đen Cao Bằng chính hãng và hàng giả.

III. Hướng Dẫn Xây Dựng Thương Hiệu Thạch Đen Cao Bằng Bền Vững

Để xây dựng thương hiệu thạch đen Cao Bằng bền vững, cần chú trọng vào việc xây dựng câu chuyện thương hiệu, tập trung vào nguồn gốc, văn hóa Cao Bằng và quy trình sản xuất đặc biệt. Nâng cao chất lượng thạch đen, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn thạch đen khắt khe. Đầu tư vào thiết kế bao bì sản phẩm hấp dẫn, dễ nhận diện và thể hiện được giá trị của sản phẩm. Xây dựng hệ thống phân phối rộng khắp, kết hợp giữa kênh truyền thống và thương mại điện tử thạch đen.

3.1. Phát triển câu chuyện thương hiệu gắn liền văn hóa địa phương

Để tạo dựng thương hiệu thạch đen Cao Bằng khác biệt và hấp dẫn, cần xây dựng câu chuyện thương hiệu độc đáo, gắn liền với văn hóa Cao Bằng, lịch sử và con người nơi đây. Kể về quá trình trồng trọt, chế biến thạch đen theo phương pháp truyền thống, những bí quyết gia truyền, những giá trị văn hóa ẩn chứa trong từng miếng thạch. Câu chuyện thương hiệu cần được truyền tải một cách chân thực, cảm động và khơi gợi niềm tự hào về đặc sản Cao Bằng.

3.2. Đầu tư vào thiết kế bao bì và nhận diện thương hiệu

Bao bì và nhận diện thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút sự chú ý của người tiêu dùng và tạo dựng ấn tượng tốt về sản phẩm. Thiết kế bao bì cần đẹp mắt, chuyên nghiệp, thể hiện được đặc trưng của thạch đen Cao Bằng. Sử dụng màu sắc, hình ảnh, logo mang đậm dấu ấn văn hóa Cao Bằng. Đảm bảo thông tin trên bao bì đầy đủ, chính xác, rõ ràng về nguồn gốc, thành phần, hướng dẫn sử dụng và bảo quản. Xây dựng bộ nhận diện thương hiệu đồng bộ, nhất quán trên tất cả các kênh truyền thông.

IV. Bí Quyết Marketing Thạch Đen Cao Bằng Mở Rộng Thị Trường

Để mở rộng thị trường thạch đen Cao Bằng, cần triển khai các chiến dịch marketing thạch đen hiệu quả. Xây dựng website và các kênh mạng xã hội chuyên nghiệp để giới thiệu sản phẩm và tương tác với khách hàng. Tham gia các hội chợ, triển lãm nông sản để quảng bá sản phẩm và tìm kiếm đối tác. Hợp tác với các blogger, influencer về ẩm thực và du lịch để giới thiệu đặc sản Cao Bằng. Tổ chức các chương trình khuyến mãi, giảm giá để kích cầu tiêu dùng.

4.1. Tận dụng mạng xã hội quảng bá đặc sản vùng cao

Mạng xã hội là kênh marketing thạch đen hiệu quả và tiết kiệm chi phí để quảng bá đặc sản vùng cao. Xây dựng fanpage trên Facebook, Instagram, TikTok để chia sẻ thông tin về sản phẩm, công thức chế biến, câu chuyện thương hiệu và các chương trình khuyến mãi. Tổ chức các minigame, cuộc thi để tăng tương tác với khách hàng. Sử dụng hình ảnh, video chất lượng cao để giới thiệu thạch đen Cao Bằng một cách sinh động và hấp dẫn.

4.2. Hợp tác với blogger du lịch và ẩm thực quảng bá sản phẩm

Hợp tác với các blogger du lịch và ẩm thực là cách hiệu quả để tiếp cận đối tượng khách hàng tiềm năng. Mời các blogger đến tham quan vùng trồng thạch đen, trải nghiệm quy trình chế biến và thưởng thức các món ăn từ thạch đen Cao Bằng. Yêu cầu các blogger viết bài đánh giá, chia sẻ trên mạng xã hội và blog cá nhân. Điều này giúp tăng độ nhận diện thương hiệu và thu hút du khách đến Cao Bằng khám phá đặc sản địa phương.

V. Phương Pháp Nâng Cao Chất Lượng Thạch Đen Cao Bằng Thạch An

Để nâng cao chất lượng thạch đen Cao Bằng, cần áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Lựa chọn giống thạch đen an toàn, năng suất cao và phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của huyện Thạch An. Áp dụng các biện pháp canh tác hữu cơ, hạn chế sử dụng hóa chất độc hại. Đầu tư vào máy móc, thiết bị chế biến hiện đại để đảm bảo tiêu chuẩn thạch đen. Kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất thạch đen từ khâu trồng trọt đến khâu đóng gói.

5.1. Quy trình sản xuất thạch đen theo tiêu chuẩn VietGAP

Áp dụng quy trình sản xuất thạch đen theo tiêu chuẩn VietGAP giúp đảm bảo chất lượng thạch đen và an toàn cho người tiêu dùng. VietGAP quy định các yêu cầu về giống, đất, nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thu hoạch, sơ chế, bảo quản và vận chuyển. Tuân thủ VietGAP giúp tạo ra sản phẩm thạch đen an toàn, không chứa dư lượng hóa chất độc hại và đáp ứng các tiêu chuẩn thạch đen của thị trường.

5.2. Đầu tư công nghệ chế biến thạch đen hiện đại

Đầu tư vào công nghệ chế biến thạch đen hiện đại giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm thiểu hao hụt và đảm bảo chất lượng thạch đen. Sử dụng máy móc, thiết bị tự động hóa trong các khâu sơ chế, chế biến, đóng gói. Áp dụng các công nghệ tiên tiến như sấy lạnh, hút chân không để bảo quản sản phẩm lâu hơn và giữ nguyên giá trị dinh dưỡng thạch đen. Điều này giúp tạo ra sản phẩm thạch đen có chất lượng thạch đen ổn định, đồng đều và đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường.

VI. Tương Lai Thạch Đen Cao Bằng Xuất Khẩu và Phát Triển Bền Vững

Tương lai của thạch đen Cao Bằng nằm ở việc xuất khẩu thạch đen và phát triển bền vững. Cần xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, đảm bảo chất lượng thạch đen và truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm thông qua việc cải tiến mẫu mã, bao bì và đa dạng hóa sản phẩm. Xây dựng mối quan hệ hợp tác với các nhà cung cấp thạch đen uy tín và các đối tác phân phối quốc tế. Quan tâm đến bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng địa phương.

6.1. Hợp tác với nhà cung cấp thạch đen uy tín

Việc hợp tác với các nhà cung cấp thạch đen uy tín giúp đảm bảo nguồn cung nguyên liệu ổn định, chất lượng thạch đen và giá cả hợp lý. Lựa chọn các nhà cung cấp thạch đen uy tín có kinh nghiệm, uy tín và tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn thực phẩm. Xây dựng mối quan hệ đối tác lâu dài, tin cậy dựa trên nguyên tắc minh bạch, công bằng và đôi bên cùng có lợi. Điều này giúp tạo ra chuỗi cung ứng thạch đen bền vững và đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên.

6.2. Phát triển du lịch nông nghiệp gắn liền với cây thạch đen

Phát triển du lịch nông nghiệp gắn liền với cây thạch đen là hướng đi tiềm năng để quảng bá đặc sản Cao Bằng và tăng thu nhập cho người dân địa phương. Tổ chức các tour du lịch tham quan vùng trồng thạch đen, trải nghiệm quy trình chế biến và thưởng thức các món ăn từ thạch đen. Xây dựng các homestay, nhà hàng, cửa hàng lưu niệm để phục vụ du khách. Tổ chức các lễ hội, sự kiện văn hóa gắn liền với cây thạch đen để thu hút du khách. Điều này giúp tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn và góp phần phát triển kinh tế xã hội của huyện Thạch An.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, đặc biệt sau khi gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức cạnh tranh gay gắt. Việc xây dựng và phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp trở thành yếu tố sống còn nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và mở rộng thị trường tiêu thụ. Tỉnh Cao Bằng, với nhiều sản phẩm nông sản đặc trưng như sáo trúc, miến dong Phia Đén, và đặc biệt là cây thạch đen, đã chú trọng phát triển thương hiệu nhằm nâng cao giá trị kinh tế cho người dân địa phương.

Luận văn tập trung nghiên cứu phát triển thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng” tại huyện Thạch An, nơi có diện tích trồng thạch đen khoảng 215 ha với năng suất đạt 5,5 - 6 tấn cây thạch khô/ha, sản lượng hàng năm ổn định. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng phát triển thương hiệu, các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp phát triển thương hiệu bền vững cho sản phẩm thạch đen trong giai đoạn 2019-2025. Nghiên cứu có phạm vi khảo sát tại huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng, dựa trên dữ liệu giai đoạn 2016-2018 và khảo sát thực tế năm 2019.

Việc phát triển thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng” không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho hơn 1.100 hộ sản xuất kinh doanh thạch đen mà còn tạo điều kiện mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài tỉnh, đồng thời bảo vệ sản phẩm khỏi hàng giả, hàng nhái. Đây là nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, hỗ trợ chính quyền địa phương và người dân trong việc xây dựng thương hiệu nông sản đặc trưng, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình phát triển thương hiệu trong lĩnh vực nông nghiệp, tập trung vào các khái niệm chính sau:

• Khái niệm thương hiệu: Theo Philip Kotler, thương hiệu là tên gọi, thuật ngữ, biểu tượng hoặc sự phối hợp giữa chúng nhằm phân biệt sản phẩm của người bán với đối thủ cạnh tranh. Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam quy định các hình thức bảo hộ thương hiệu gồm chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu thông thường, nhãn hiệu tập thể và nhãn hiệu chứng nhận, trong đó nhãn hiệu chứng nhận được xem là công cụ hiệu quả để xây dựng thương hiệu cho sản phẩm đặc sản.

• Các yếu tố cấu thành thương hiệu: Bao gồm tên thương hiệu, logo, nhận diện thương hiệu (tính cách thương hiệu, slogan, nhạc hiệu, màu sắc). Những yếu tố này giúp tạo dựng hình ảnh, sự khác biệt và niềm tin của khách hàng đối với sản phẩm.

• Vai trò của thương hiệu đối với doanh nghiệp, người tiêu dùng và nền kinh tế: Thương hiệu là tài sản vô hình giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận, thu hút khách hàng và tạo lợi thế cạnh tranh. Đối với người tiêu dùng, thương hiệu tạo lòng tin về chất lượng và nguồn gốc sản phẩm. Trên bình diện quốc gia, thương hiệu góp phần nâng cao uy tín và vị thế trên thị trường quốc tế.

• Quy trình phát triển thương hiệu: Bao gồm xây dựng thương hiệu (nghiên cứu thị trường, xây dựng tầm nhìn, hoạch định chiến lược, định vị thương hiệu, xây dựng hệ thống nhận diện, truyền thông, đăng ký bảo hộ), phát triển thương hiệu (mở rộng sản phẩm, thị trường), bảo vệ thương hiệu (đăng ký, giám sát, xử lý vi phạm), và định giá, khai thác giá trị thương hiệu.

• Những nhân tố ảnh hưởng đến phát triển thương hiệu nông sản: Công cụ quản lý nhà nước, nhận thức của các bên liên quan, trình độ khoa học kỹ thuật, sự gắn kết trong chuỗi giá trị sản phẩm, và nguồn lực tài chính.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Nghiên cứu sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các cơ quan quản lý như Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thạch An, Chi cục Thống kê huyện Thạch An, Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Thạch An, bao gồm số liệu về diện tích trồng thạch đen, số hộ sản xuất, doanh thu, thu nhập bình quân, và thị trường tiêu thụ giai đoạn 2016-2018. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát trực tiếp 293 hộ sản xuất kinh doanh thạch đen và 171 khách hàng tiêu dùng sản phẩm thạch đen tại huyện Thạch An năm 2019.

• Phương pháp chọn mẫu: Áp dụng công thức Slovin với sai số 5%, cỡ mẫu hộ sản xuất là 293 trên tổng số 1.103 hộ, cỡ mẫu khách hàng là 171 trên tổng số 300 lượt khách hàng tiềm năng.

• Phương pháp thu thập thông tin: Phỏng vấn trực tiếp, bảng hỏi thiết kế theo thang đo Likert để đánh giá cảm nhận về thương hiệu, chất lượng sản phẩm, giá cả, và các yếu tố ảnh hưởng.

• Phương pháp xử lý và phân tích thông tin: Sử dụng phần mềm Excel để tổng hợp dữ liệu sơ cấp, phần mềm SPSS 23 để phân tích dữ liệu thứ cấp. Áp dụng phương pháp thống kê mô tả (tần số, tỷ lệ, giá trị trung bình, độ lệch chuẩn), phương pháp so sánh để phân tích biến động qua các năm, và trình bày kết quả bằng bảng biểu, sơ đồ.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu giai đoạn 2016-2018, khảo sát thực tế năm 2019, đề xuất giải pháp phát triển thương hiệu cho giai đoạn 2019-2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng diện tích và số hộ sản xuất thạch đen: Số hộ sản xuất thạch đen tại huyện Thạch An tăng từ 1.053 hộ năm 2016 lên 1.103 hộ năm 2018, tốc độ tăng bình quân 2,35%. Diện tích trồng tăng từ 187 ha lên 215 ha, tốc độ tăng bình quân 7,23%. Năng suất bình quân cũng tăng từ 54 tạ/ha lên 58 tạ/ha, tương đương mức tăng 3,64%/năm.

2. Doanh thu và thu nhập từ thạch đen: Doanh thu bình quân của hộ sản xuất thạch đen tăng từ 42 triệu đồng năm 2016 lên 55 triệu đồng năm 2018, tốc độ tăng bình quân 14,43%. Thu nhập bình quân hộ đạt khoảng 50-60 triệu đồng/năm, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động nông thôn.

3. Đánh giá của khách hàng về thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng”: Khách hàng đánh giá cao về hương vị đặc trưng, chất lượng sản phẩm và sự tin cậy vào thương hiệu. Mức độ nhận biết thương hiệu đạt mức cao với điểm trung bình trên 4,0 theo thang đo Likert. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại hiện tượng hàng giả, hàng nhái ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu.

4. Yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thương hiệu: Nhận thức của người dân và doanh nghiệp về vai trò của thương hiệu còn hạn chế; trình độ khoa học kỹ thuật trong sản xuất và chế biến chưa đồng đều; sự liên kết trong chuỗi giá trị còn yếu; nguồn lực tài chính cho quản lý và phát triển thương hiệu chưa đủ mạnh; công tác bảo hộ và quản lý thương hiệu chưa được thực hiện nghiêm túc.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng” đã có bước phát triển tích cực về quy mô sản xuất và giá trị kinh tế, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân địa phương. Sự tăng trưởng diện tích và số hộ sản xuất phản ánh hiệu quả của các chính sách hỗ trợ và chương trình quảng bá sản phẩm của chính quyền địa phương. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng còn khiêm tốn so với tiềm năng đất đai và khí hậu thuận lợi của huyện Thạch An.

Đánh giá của khách hàng cho thấy thương hiệu đã tạo được niềm tin nhất định, nhưng vẫn cần tăng cường công tác bảo vệ thương hiệu để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, qua đó củng cố uy tín trên thị trường. So sánh với các nghiên cứu về phát triển thương hiệu chè Thái Nguyên và nhãn hiệu chứng nhận “Nghệ Chí Tân” tại Hưng Yên, việc xây dựng hệ thống quản lý chặt chẽ, nâng cao nhận thức và liên kết chuỗi giá trị là những yếu tố then chốt để phát triển bền vững thương hiệu nông sản.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng diện tích, số hộ sản xuất, doanh thu qua các năm, cùng bảng đánh giá mức độ nhận biết và sự hài lòng của khách hàng về thương hiệu. Các biểu đồ này giúp minh họa rõ nét xu hướng phát triển và những điểm cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm: Tăng diện tích trồng thạch đen lên khoảng 300 ha vào năm 2025, áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao năng suất và chất lượng. Chủ thể thực hiện: UBND huyện Thạch An phối hợp với các tổ chức nông nghiệp và hộ dân.

2. Nâng cao nhận thức và đào tạo kỹ thuật cho người dân: Tổ chức các lớp tập huấn về vai trò thương hiệu, kỹ thuật trồng, chăm sóc và chế biến thạch đen nhằm nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật và ý thức bảo vệ thương hiệu. Thời gian: 2019-2022. Chủ thể: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các tổ chức đào tạo.

3. Đầu tư khoa học công nghệ và phát triển chế biến sâu: Hỗ trợ đầu tư máy móc, thiết bị chế biến hiện đại, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm. Chủ thể: Doanh nghiệp, hợp tác xã, chính quyền địa phương.

4. Tăng cường quản lý, bảo vệ và quảng bá thương hiệu: Xây dựng hệ thống quản lý nhãn hiệu chứng nhận “Thạch đen Cao Bằng” chặt chẽ, phối hợp với cơ quan chức năng xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Đẩy mạnh truyền thông quảng bá trên các kênh truyền thông đa phương tiện, hội chợ, triển lãm trong và ngoài tỉnh. Chủ thể: UBND tỉnh Cao Bằng, Sở Khoa học và Công nghệ, các tổ chức quản lý thương hiệu.

5. Huy động nguồn lực tài chính và hỗ trợ chính sách: Đề xuất chính sách hỗ trợ tài chính cho các hộ sản xuất và doanh nghiệp phát triển thương hiệu, đồng thời kêu gọi đầu tư từ các tổ chức trong và ngoài nước. Thời gian thực hiện: 2019-2025. Chủ thể: UBND tỉnh, các cơ quan quản lý nhà nước.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý nhà nước về nông nghiệp và phát triển thương hiệu: Luận văn cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích thực trạng giúp hoạch định chính sách, xây dựng kế hoạch phát triển thương hiệu nông sản địa phương.

2. Doanh nghiệp và hợp tác xã sản xuất, kinh doanh thạch đen: Nghiên cứu giúp nâng cao nhận thức về vai trò thương hiệu, áp dụng các giải pháp kỹ thuật và quản lý để phát triển sản phẩm, mở rộng thị trường.

3. Nhà nghiên cứu, giảng viên và sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh, Nông nghiệp: Tài liệu tham khảo quý giá về lý thuyết và thực tiễn phát triển thương hiệu nông sản, phương pháp nghiên cứu và phân tích dữ liệu.

4. Các tổ chức hỗ trợ phát triển nông nghiệp và thương hiệu: Cơ sở để xây dựng chương trình đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng vùng miền.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao phát triển thương hiệu lại quan trọng đối với sản phẩm nông nghiệp?
   Phát triển thương hiệu giúp nâng cao giá trị sản phẩm, tạo niềm tin cho người tiêu dùng, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và mở rộng thị trường tiêu thụ. Ví dụ, thương hiệu chè Thái Nguyên đã giúp sản phẩm xuất khẩu sang nhiều quốc gia khó tính.

2. Các yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến sự thành công của thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng”?
   Nhận thức của người dân và doanh nghiệp, trình độ khoa học kỹ thuật, sự liên kết trong chuỗi giá trị, nguồn lực tài chính và công tác quản lý, bảo vệ thương hiệu là những yếu tố then chốt.

3. Làm thế nào để bảo vệ thương hiệu khỏi hàng giả, hàng nhái?
   Cần xây dựng hệ thống quản lý chặt chẽ, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận, giám sát thị trường và phối hợp với cơ quan chức năng xử lý vi phạm. Đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về quyền sở hữu trí tuệ.

4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
   Luận văn sử dụng phương pháp khảo sát định lượng với cỡ mẫu 293 hộ sản xuất và 171 khách hàng, kết hợp phân tích dữ liệu thứ cấp, sử dụng phần mềm SPSS và Excel để xử lý và phân tích số liệu.

5. Giải pháp nào được đề xuất để phát triển thương hiệu trong giai đoạn tới?
   Mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, đào tạo nâng cao nhận thức, đầu tư công nghệ chế biến, tăng cường quản lý và quảng bá thương hiệu, cùng với hỗ trợ tài chính và chính sách từ chính quyền địa phương.

Kết luận

• Thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng” đã có bước phát triển tích cực với sự tăng trưởng về diện tích trồng, số hộ sản xuất và doanh thu trong giai đoạn 2016-2018.
• Khách hàng đánh giá cao chất lượng và uy tín thương hiệu, tuy nhiên vẫn còn tồn tại thách thức về hàng giả, hàng nhái và nhận thức của các bên liên quan.
• Các yếu tố như trình độ khoa học kỹ thuật, liên kết chuỗi giá trị và nguồn lực tài chính ảnh hưởng lớn đến sự phát triển bền vững của thương hiệu.
• Đề xuất các giải pháp toàn diện từ mở rộng sản xuất, nâng cao chất lượng, đào tạo, đầu tư công nghệ đến quản lý, bảo vệ và quảng bá thương hiệu.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho các nhà quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng nông dân trong việc phát triển thương hiệu nông sản đặc trưng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Luận văn khuyến khích các bên liên quan tiếp tục phối hợp thực hiện các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao giá trị và vị thế của thương hiệu “Thạch đen Cao Bằng” trên thị trường trong nước và quốc tế.