I. Phát triển năng lực tự học
Phát triển năng lực tự học là một trong những mục tiêu quan trọng của giáo dục hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh đổi mới giáo dục theo hướng phát triển năng lực người học. Năng lực tự học không chỉ giúp học sinh chủ động trong việc tiếp thu kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng tự nghiên cứu, giải quyết vấn đề và thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của xã hội. Luận án tập trung vào việc xây dựng khung năng lực tự học và các công cụ đánh giá nhằm đo lường sự tiến bộ của học sinh trong quá trình tự học.
1.1. Khung năng lực tự học
Khung năng lực tự học được xây dựng dựa trên các thành tố cơ bản như khả năng xác định mục tiêu học tập, lập kế hoạch, triển khai và đánh giá quá trình học tập. Các tiêu chí này giúp giáo viên và học sinh có cơ sở để đánh giá và điều chỉnh phương pháp học tập một cách hiệu quả.
1.2. Công cụ đánh giá năng lực tự học
Bộ công cụ đánh giá năng lực tự học bao gồm các bài kiểm tra, bảng hỏi và quan sát thực tế. Các công cụ này được thiết kế để đo lường mức độ thành thạo của học sinh trong các kỹ năng tự học, từ đó giúp giáo viên điều chỉnh phương pháp dạy học phù hợp.
II. Dạy học chủ đề tích hợp hóa học phi kim
Dạy học chủ đề tích hợp là phương pháp giáo dục hiện đại, kết hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Trong môn Hóa học, việc tích hợp các chủ đề về hóa học phi kim giúp học sinh hiểu sâu hơn về tính chất, ứng dụng và tầm quan trọng của các nguyên tố phi kim trong đời sống. Phương pháp này không chỉ nâng cao kiến thức chuyên môn mà còn phát triển kỹ năng tư duy và giải quyết vấn đề.
2.1. Nguyên tắc xây dựng chủ đề tích hợp
Các chủ đề tích hợp được xây dựng dựa trên nguyên tắc liên kết kiến thức từ nhiều môn học và gắn liền với thực tiễn. Ví dụ, chủ đề 'Clo và nước sinh hoạt' kết hợp kiến thức hóa học với vấn đề môi trường và sức khỏe cộng đồng.
2.2. Phương pháp dạy học tích hợp
Phương pháp dạy học tích hợp bao gồm dạy học dự án và dạy học WebQuest. Các phương pháp này khuyến khích học sinh chủ động tìm kiếm thông tin, phân tích và áp dụng kiến thức vào thực tế, từ đó phát triển năng lực tự học và tư duy sáng tạo.
III. Thực nghiệm sư phạm
Thực nghiệm sư phạm được tiến hành tại một số trường THPT nhằm đánh giá hiệu quả của các phương pháp dạy học tích hợp trong việc phát triển năng lực tự học của học sinh. Kết quả thực nghiệm cho thấy sự tiến bộ rõ rệt trong khả năng tự học và tư duy của học sinh, đặc biệt ở các chủ đề liên quan đến hóa học phi kim.
3.1. Kết quả định lượng
Kết quả định lượng được đo lường thông qua các bài kiểm tra và bảng hỏi. Học sinh tham gia thực nghiệm đạt điểm số cao hơn so với nhóm đối chứng, chứng tỏ hiệu quả của phương pháp dạy học tích hợp.
3.2. Kết quả định tính
Kết quả định tính được thu thập từ phản hồi của học sinh và giáo viên. Học sinh cho biết họ cảm thấy hứng thú hơn với môn học và tự tin hơn trong việc tự học. Giáo viên cũng đánh giá cao tính thực tiễn và hiệu quả của phương pháp này.
