Luận Văn Thạc Sĩ: Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Cho Học Sinh Trung Học Phổ Thông Qua Dạy Học Tích Hợp Ancol - Phenol

• Tác giả: Phùng Thị Thủy
• Người hướng dẫn: PGS. Phạm Văn Hoan
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục
• Chuyên ngành: Sư phạm Hóa học
• Đề tài: Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Cho Học Sinh Trung Học Phổ Thông Thông Qua Dạy Học Tích Hợp Phần Ancol – Phenol
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO HỌC SINH
• 1.1. Đổi mới phương pháp dạy học hóa học theo hướng dạy học tích cực
• 1.2. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học
• 1.3. Phương pháp dạy học tích cực
• 1.3.1. Khái niệm về phương pháp dạy học tích cực
• 1.4. Tổng quan về dạy học tích hợp
• 1.5. Năng lực và sự phát triển năng lực cho học sinh trường Trung học phổ thông
• 1.6. Năng lực giải quyết vấn đề
• 1.7. Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh thông qua dạy học theo hướng tích hợp trong dạy học môn Hóa học
• 1.8. Điều tra, đánh giá thực trạng dạy học hóa học theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh ở một số trường THPT hiện nay
• 1.8.1. Mục đích, đối tượng điều tra
• 1.8.2. Kết quả điều tra
• 1.9. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÔNG QUA DẠY HỌC TÍCH HỢP PHẦN ANCOL - PHENOL
• 2.1. Phân tích nội dung, cấu trúc chương trình hóa học phần ancol – phenol ở Trung học phổ thông
• 2.2. Mục tiêu chuẩn kiến thức, kĩ năng phần ancol – phenol ở THPT
• 2.3. Cấu trúc chương trình hóa học, phần ancol – phenol ở THPT
• 2.4. Nguyên tắc lựa chọn nội dung dạy học để phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trường THPT
• 2.5. Một số biện pháp hình thành, phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh thông qua DHTH ở trường THPT
• 2.5.1. Định hướng xác định các biện pháp
• 2.5.2. Nguyên tắc lựa chọn các biện pháp
• 2.5.3. Các biện pháp sử dụng trong bài dạy
• 2.6. Thiết kế một số kế hoạch bài dạy học trong nội dung ancol - phenol có sử dụng phương pháp dạy học tích cực theo hướng tích hợp để phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trường THPT
• 2.7. Chương trình các môn học khác liên quan đến chủ đề được thiết kế
• 2.8. Sử dụng phương pháp dạy học dự án cho chủ đề 1
• 2.9. Sử dụng phương pháp dạy học WebQuest cho chủ đề 2
• 2.10. Một số sản phẩm dự án của học sinh
• 2.11. Thiết kế tiêu chí đánh giá năng lực giải quyết vấn đề thông qua DHTH
• 2.12. Thiết kế tiêu chí đánh giá năng lực giải quyết vấn đề thông qua dạy học tích hợp
• 2.13. Thiết kế bộ công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề
• 2.14. Tiểu kết chương 2
• 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm
• 3.4. Nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.5. Tiến hành thực nghiệm sư phạm
• 3.6. Kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.6.1. Kết quả định tính
• 3.6.2. Kết quả các bài kiểm tra
• 3.6.3. Một số hình ảnh tổ chức dạy học tại hai trường THPT Lương Tài 1 và THPT Lương Tài 2
• 3.7. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Cho Học Sinh THPT

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trung học phổ thông (THPT) là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại. Việc này không chỉ giúp học sinh có khả năng tư duy độc lập mà còn trang bị cho họ những kỹ năng cần thiết để đối mặt với các thách thức trong cuộc sống. Đặc biệt, dạy học tích hợp phần Ancol - Phenol trong chương trình hóa học có thể tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động.

1.1. Khái Niệm Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Giáo Dục

Năng lực giải quyết vấn đề được hiểu là khả năng của học sinh trong việc nhận diện, phân tích và tìm ra giải pháp cho các vấn đề thực tiễn. Điều này bao gồm việc áp dụng kiến thức đã học vào các tình huống cụ thể, từ đó phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo.

1.2. Vai Trò Của Dạy Học Tích Hợp Trong Phát Triển Năng Lực

Dạy học tích hợp không chỉ giúp học sinh kết nối các kiến thức từ nhiều môn học khác nhau mà còn tạo ra những tình huống học tập thực tiễn. Qua đó, học sinh có thể phát triển năng lực giải quyết vấn đề một cách hiệu quả hơn, đặc biệt là trong các chủ đề như Ancol và Phenol.

II. Thách Thức Trong Việc Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Mặc dù việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT là cần thiết, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Những thách thức này có thể đến từ phương pháp dạy học, nội dung chương trình, và cả sự chuẩn bị của giáo viên.

2.1. Khó Khăn Trong Việc Áp Dụng Phương Pháp Dạy Học Tích Cực

Nhiều giáo viên vẫn còn gặp khó khăn trong việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Điều này có thể do thiếu kinh nghiệm hoặc không được đào tạo bài bản về các phương pháp này.

2.2. Nội Dung Chương Trình Chưa Đáp Ứng Nhu Cầu Thực Tiễn

Nội dung chương trình hóa học hiện tại đôi khi chưa đủ thực tiễn, khiến học sinh khó khăn trong việc liên kết kiến thức với thực tế. Điều này làm giảm khả năng phát triển năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.

III. Phương Pháp Dạy Học Tích Hợp Ancol Phenol Để Phát Triển Năng Lực

Để phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT, việc áp dụng phương pháp dạy học tích hợp phần Ancol - Phenol là rất quan trọng. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về kiến thức mà còn khuyến khích họ tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động.

3.1. Thiết Kế Bài Giảng Tích Hợp

Thiết kế bài giảng tích hợp cần chú trọng đến việc kết hợp các kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Ví dụ, bài giảng về Ancol có thể liên kết với các vấn đề sức khỏe và môi trường, từ đó giúp học sinh thấy được sự liên quan giữa kiến thức và thực tiễn.

3.2. Sử Dụng Các Phương Pháp Dạy Học Tích Cực

Các phương pháp như dạy học dự án, thảo luận nhóm, và nghiên cứu tình huống có thể được áp dụng để tạo ra môi trường học tập tích cực. Những phương pháp này khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập và phát triển năng lực giải quyết vấn đề.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh thông qua dạy học tích hợp Ancol - Phenol không chỉ mang lại lợi ích trong học tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày. Học sinh sẽ có khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

4.1. Kết Quả Nghiên Cứu Từ Thực Tiễn

Nghiên cứu cho thấy rằng học sinh tham gia vào các hoạt động học tập tích cực có khả năng giải quyết vấn đề tốt hơn. Họ có thể áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế, từ đó nâng cao khả năng tư duy và sáng tạo.

4.2. Những Sản Phẩm Học Tập Của Học Sinh

Các sản phẩm học tập từ các dự án tích hợp không chỉ thể hiện kiến thức mà còn cho thấy khả năng giải quyết vấn đề của học sinh. Những sản phẩm này có thể là báo cáo, thuyết trình, hoặc các sản phẩm thực tiễn khác.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT thông qua dạy học tích hợp Ancol - Phenol là một hướng đi đúng đắn. Điều này không chỉ giúp học sinh nâng cao kiến thức mà còn trang bị cho họ những kỹ năng cần thiết để đối mặt với các thách thức trong cuộc sống.

5.1. Tương Lai Của Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Trong tương lai, việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề sẽ tiếp tục được chú trọng trong giáo dục. Các phương pháp dạy học tích cực sẽ ngày càng được áp dụng rộng rãi hơn.

5.2. Khuyến Nghị Đối Với Giáo Viên

Giáo viên cần được đào tạo bài bản về các phương pháp dạy học tích cực và cách áp dụng chúng vào giảng dạy. Điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển năng lực cho học sinh.