Dạy Học Toán Lớp 8 Qua Dự Án: Giải Bài Toán Thực Tiễn Với Tam Giác Đồng Dạng

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn lựa đề tài nghiên cứu

1.2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu

1.3. Mục tiêu nghiên cứu

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

1.4.1. Đối tượng nghiên cứu

1.4.2. Phạm vi nghiên cứu

1.5. Phương pháp nghiên cứu

1.6. Kết cấu của luận văn

2. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

2.1. Tổng quan về dạy học theo dự án

2.1.1. Khái niệm dự án

2.1.2. Khái niệm dạy học theo dự án

2.1.3. Đặc điểm dạy học theo dự án

2.1.4. Phân loại dự án học tập

2.1.5. Tiến trình dạy học theo dự án

2.1.6. Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học theo dự án

2.1.7. Ưu điểm và hạn chế của phương pháp dạy học theo dự án

2.2. Vai trò của việc gắn liền kiến thức môn Toán với thực tiễn trong dạy học

2.3. Thực tiễn và bài toán thực tiễn

2.3.1. Mối liên hệ giữa toán học và thực tiễn

2.3.2. Mục đích và xu hướng dạy học liên hệ toán học với thực tiễn ở nước ta

2.4. Nội dung Tam giác đồng dạng trong chương trình Hình học lớp 8

2.4.1. Nội dung chương trình sách giáo khoa chủ đề Tam giác đồng dạng

2.4.2. Mục tiêu và nội dung kiến thức của việc dạy học nội dung Tam giác đồng dạng trong chương trình Toán 8 hiện hành

2.4.3. Một số dạng bài toán thực tiễn hình học chủ đề Tam giác đồng dạng ở lớp 8

2.5. Thực trạng dạy học theo dự án trong môn Toán ở trường THCS Quang Trung

2.5.1. Thực trạng sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong đó có DHTDA ở trường THCS Quang Trung

2.5.2. Thực trạng tham gia học các tiết học có sử dụng phương pháp dạy học tích cực trong đó có DHTDA ở trường THCS Quang Trung

2.5.3. Thực trạng dạy học giải quyết bài toán thực tiễn trong môn Hình học 8 của giáo viên và học sinh

2.5.4. Thực trạng dạy học theo dự án nội dung Tam giác đồng dạng và bài toán thực tiễn hình học chủ đề Tam giác đồng dạng ở trường THCS Quang Trung

2.6. Đặc điểm tâm sinh lý và học tập của HS lớp 8

2.6.1. Đặc điểm tâm sinh lý

2.6.2. Đặc điểm học tập

2.7. Tiểu kết chương 1

3. VẬN DỤNG DẠY HỌC THEO DỰ ÁN VÀO DẠY HỌC GIẢI BÀI TOÁN CÓ YẾU TỐ THỰC TIỄN TRONG NỘI DUNG TAM GIÁC ĐỒNG DẠNG Ở LỚP 8

3.1. Định hướng tổ chức dạy học theo dự án chủ đề Tam giác đồng dạng ở lớp 8 THCS

3.2. Tiêu chí lựa chọn nội dung tổ chức dạy học theo dự án chủ đề Tam giác đồng dạng cho HS THCS

3.3. Quy trình tổ chức dạy học theo dự án trong môn Toán cho HS Trung học cơ sở

3.4. Quy trình thiết kế dạy giải bài toán có yếu tố thực tiễn trong nội dung Tam giác đồng dạng theo PP DHTDA ở trường THCS

3.5. Một số dự án minh hoạ dạy học theo dự án vào dạy học giải các bài toán có yếu tố thực tiễn hình học trong nội dung Tam giác đồng dạng ở trường THCS

3.5.1. Dự án 1: DHTDA hình thành kiến thức mới chủ đề Tam giác đồng dạng và các bài toán thực tiễn

3.5.2. Dự án 2: Đo gián tiếp chiều cao của một vật

3.5.3. Dự án 3: Đo gián tiếp khoảng cách giữa hai điểm

3.6. Một số khuyến nghị khi dạy học theo dự án để giải các bài toán thực tiễn hình học trong nội dung tam giác đồng dạng ở lớp 8

3.7. Tiểu kết chương 2

4. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

4.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm

4.2. Đối tượng thực nghiệm

4.3. Nội dung và hình thức thực nghiệm sư phạm

4.3.1. Nội dung thực nghiệm sư phạm

4.3.2. Hình thức thực nghiệm sư phạm

4.4. Thời gian thực nghiệm sư phạm

4.5. Tổ chức thực nghiệm sư phạm

4.6. Đánh giá thực nghiệm sư phạm

4.7. Tiểu kết chương 3

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về Dạy Học Toán Lớp 8 Qua Dự Án

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc áp dụng dạy học toán qua dự án trở thành một xu hướng quan trọng nhằm phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh. Đặc biệt, với môn toán lớp 8, nội dung chủ đề tam giác đồng dạng được lựa chọn để thực hiện các bài toán có yếu tố thực tiễn. Dự án giáo dục không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức lý thuyết mà còn khuyến khích việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn, từ đó phát triển kỹ năng giải toán và tư duy phản biện. Theo nghiên cứu, việc giải bài toán thực tiễn trong nội dung này giúp học sinh hình thành những kỹ năng cần thiết cho việc học tập và cuộc sống sau này.

1.1. Tầm quan trọng của Dạy Học Theo Dự Án

Dạy học theo dự án (DHTDA) mang lại nhiều lợi ích cho quá trình học tập của học sinh. Phương pháp này khuyến khích học sinh chủ động tham gia vào các hoạt động học tập, từ đó phát triển năng lực giải toán và khả năng hợp tác. Học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức một cách thụ động mà còn có cơ hội thực hành và trải nghiệm thực tế. Theo Kilpatrick, việc sử dụng DHTDA giúp học sinh áp dụng kiến thức đã học vào các tình huống thực tế, từ đó nâng cao khả năng tư duy và khả năng giải quyết vấn đề. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh giáo dục hiện đại, nơi mà việc kết nối giữa lý thuyết và thực tiễn là cần thiết.

II. Nội dung Tam Giác Đồng Dạng trong Chương Trình Toán 8

Chương trình Toán 8 hiện hành bao gồm nhiều nội dung quan trọng, trong đó có tam giác đồng dạng. Nội dung này không chỉ giới hạn ở lý thuyết mà còn mở rộng ra các bài toán thực tiễn, giúp học sinh nhận thức rõ hơn về ứng dụng của toán học trong cuộc sống. Việc tổ chức dạy học theo dự án trong chủ đề này giúp học sinh hiểu rõ hơn về tính chất của tam giác đồng dạng và cách áp dụng nó để giải quyết các bài toán thực tiễn. Đặc biệt, thông qua việc giải quyết các bài toán thực tiễn, học sinh sẽ phát triển được kỹ năng tư duy logic và khả năng phân tích tình huống. Đây là một yếu tố quan trọng giúp học sinh không chỉ học tốt môn toán mà còn hình thành những kỹ năng mềm cần thiết trong tương lai.

2.1. Các Dạng Bài Toán Thực Tiễn Liên Quan

Trong chương trình Toán 8, có nhiều dạng bài toán thực tiễn liên quan đến tam giác đồng dạng. Các bài toán này thường được thiết kế để phản ánh các tình huống thực tế mà học sinh có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, việc đo chiều cao của một tòa nhà bằng cách sử dụng bóng của nó hoặc đo khoảng cách giữa hai điểm bằng phương pháp gián tiếp. Những bài toán này không chỉ giúp học sinh áp dụng kiến thức lý thuyết vào thực tiễn mà còn khuyến khích sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề. Thực tế cho thấy, khi học sinh được tham gia vào các hoạt động thực tiễn, họ sẽ cảm thấy hứng thú hơn với môn học và từ đó nâng cao hiệu quả học tập.

III. Quy trình Tổ chức Dạy Học Theo Dự Án

Quy trình tổ chức dạy học theo dự án trong môn toán lớp 8 chủ đề tam giác đồng dạng bao gồm nhiều bước quan trọng. Đầu tiên, giáo viên cần xác định mục tiêu học tập và nội dung dự án. Sau đó, giáo viên sẽ hướng dẫn học sinh lập kế hoạch thực hiện dự án, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong nhóm. Trong quá trình thực hiện, học sinh sẽ thu thập thông tin, thực hiện các thí nghiệm hoặc khảo sát thực tế để giải quyết bài toán. Cuối cùng, học sinh sẽ trình bày kết quả và đánh giá quá trình thực hiện dự án. Quy trình này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng mềm như làm việc nhóm, giao tiếp và tư duy phản biện.

3.1. Các Dự Án Minh Họa

Một số dự án minh họa cho việc dạy học theo dự án trong chủ đề tam giác đồng dạng có thể bao gồm: Dự án 1: Hình thành kiến thức mới về tam giác đồng dạng qua các bài toán thực tiễn. Dự án 2: Đo gián tiếp chiều cao của một vật bằng cách sử dụng các công thức liên quan đến tam giác đồng dạng. Dự án 3: Đo gián tiếp khoảng cách giữa hai điểm bằng cách áp dụng kiến thức tam giác đồng dạng. Những dự án này không chỉ giúp học sinh củng cố kiến thức mà còn tạo cơ hội để họ khám phá và ứng dụng toán học trong thực tế, từ đó phát triển toàn diện năng lực của bản thân.

Luận Văn Thạc Sĩ Về Phương Pháp Dạy Học Toán Lớp 8 Qua Dự Án