Tổng quan nghiên cứu

Du lịch ngày càng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Tỉnh Ninh Thuận, đặc biệt là huyện Ninh Hải, sở hữu nhiều tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên, văn hóa và vị trí địa lý thuận lợi với bờ biển dài 58 km, khí hậu ôn hòa và các di tích lịch sử văn hóa đặc sắc. Tuy nhiên, lượng khách du lịch đến Ninh Thuận còn thấp so với các tỉnh lân cận như Khánh Hòa và Lâm Đồng (năm 2022, Ninh Thuận đón khoảng 2,4 triệu lượt khách, trong khi Đà Lạt và Khánh Hòa lần lượt là 7 triệu và gần 3 triệu lượt). Nguyên nhân chính là do cơ sở hạ tầng du lịch chưa đồng bộ và thiếu nguồn vốn đầu tư.

Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 9/2023 đến tháng 3/2024 tại huyện Ninh Hải nhằm phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu hút vốn đầu tư vào du lịch, qua đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư. Mục tiêu cụ thể gồm đánh giá thực trạng thu hút vốn đầu tư, phân tích các nhân tố tác động và đề xuất giải pháp phù hợp. Nghiên cứu khảo sát 170 nhà đầu tư, sử dụng phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính với phần mềm SPSS để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố.

Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ chính quyền địa phương và các nhà đầu tư hiểu rõ các yếu tố quyết định thu hút vốn, từ đó thúc đẩy phát triển du lịch bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình kinh tế liên quan đến đầu tư và phát triển du lịch:

  • Lý thuyết lợi thế sở hữu (Hymer, 1970): Giải thích rằng các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cần có lợi thế về tài sản vô hình, quyền sở hữu trí tuệ và khả năng tài chính để cạnh tranh hiệu quả tại địa phương.
  • Lý thuyết marketing du lịch (WTO): Marketing du lịch là quá trình nghiên cứu, dự đoán và đáp ứng nhu cầu của khách du lịch thông qua việc phát triển sản phẩm phù hợp với thị trường mục tiêu nhằm đạt lợi nhuận và phát triển bền vững.
  • Lý thuyết về vốn đầu tư (Luật Đầu tư 2020): Vốn đầu tư bao gồm tiền và tài sản khác được sử dụng để phát triển kinh tế, trong đó có vốn trong nước và vốn đầu tư nước ngoài, đóng vai trò quan trọng trong phát triển ngành du lịch.
  • Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: lợi thế tài nguyên du lịch, thị trường du lịch tiềm năng, cơ sở hạ tầng du lịch, môi trường đầu tư du lịch, lợi thế chi phí và tính hấp dẫn của điểm đến.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp khảo sát thực địa:

  • Nguồn dữ liệu: Dữ liệu sơ cấp thu thập từ 170 nhà đầu tư du lịch tại huyện Ninh Hải thông qua bảng hỏi với thang đo Likert 5 điểm; dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Ninh Thuận.
  • Phương pháp chọn mẫu: Mẫu được xác định theo công thức phân tích nhân tố khám phá (EFA), đảm bảo tối thiểu 160 mẫu, thực tế thu thập 170 mẫu để tăng độ tin cậy.
  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm SPSS 20.0 để xử lý dữ liệu, bao gồm kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy tuyến tính đa biến để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến thu hút vốn đầu tư.
  • Timeline nghiên cứu: Từ tháng 9/2023 đến tháng 3/2024, gồm khảo sát sơ bộ, thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích số liệu, thảo luận kết quả và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Lợi thế chi phí là nhân tố có tác động lớn nhất đến thu hút vốn đầu tư với hệ số hồi quy B = 0,312. Điều này cho thấy chi phí đầu tư thấp, ưu đãi về thuế, giá thuê đất và chi phí lao động được xem là yếu tố quyết định thu hút nhà đầu tư.
  2. Thị trường du lịch tiềm năng đứng thứ hai với hệ số B = 0,292, phản ánh quy mô và tốc độ tăng trưởng của ngành du lịch địa phương, cũng như sự tiếp cận thị trường khu vực và quốc tế là rất quan trọng.
  3. Môi trường đầu tư du lịch có hệ số B = 0,227, cho thấy sự năng động, minh bạch của chính quyền địa phương, thủ tục hành chính thuận lợi và các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp là yếu tố không thể thiếu.
  4. Lợi thế tài nguyên du lịch với hệ số B = 0,220, khẳng định vai trò của tài nguyên thiên nhiên, di tích lịch sử, lễ hội văn hóa trong việc tạo sức hút đầu tư.
  5. Tính hấp dẫn của điểm đến có hệ số B = 0,193, thể hiện sự hài lòng và kỳ vọng của nhà đầu tư về tiềm năng phát triển và lợi nhuận.
  6. Cơ sở hạ tầng du lịch có tác động nhỏ nhất với hệ số B = 0,150, tuy nhiên vẫn là yếu tố cần thiết để nâng cao chất lượng dịch vụ và thu hút đầu tư.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy các nhân tố chi phí và thị trường du lịch tiềm năng đóng vai trò chủ đạo trong thu hút vốn đầu tư, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước. Ví dụ, nghiên cứu tại Nam Phi và Trung Quốc cũng nhấn mạnh vai trò của chi phí và quy mô thị trường trong quyết định đầu tư. Môi trường đầu tư thuận lợi và minh bạch giúp giảm rủi ro và tăng niềm tin của nhà đầu tư, điều này được thể hiện rõ qua hệ số hồi quy cao.

Mặc dù cơ sở hạ tầng có tác động nhỏ hơn, nhưng đây là yếu tố nền tảng để phát triển du lịch bền vững, đặc biệt là giao thông, dịch vụ công cộng và hạ tầng kỹ thuật. Tài nguyên du lịch và tính hấp dẫn điểm đến góp phần tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút khách và nhà đầu tư.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố (hệ số B), giúp trực quan hóa tầm quan trọng tương đối của các yếu tố. Bảng ma trận tương quan cũng minh họa mối quan hệ chặt chẽ giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao lợi thế chi phí: Chính quyền địa phương cần tiếp tục duy trì và mở rộng các chính sách ưu đãi về thuế, giá thuê đất, hỗ trợ chi phí đầu tư nhằm giảm gánh nặng tài chính cho nhà đầu tư. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: UBND huyện, Sở Tài chính.
  2. Phát triển thị trường du lịch tiềm năng: Tăng cường quảng bá, xúc tiến du lịch, mở rộng thị trường khách quốc tế và nội địa, phát triển sản phẩm du lịch đa dạng, đặc sắc. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các doanh nghiệp du lịch.
  3. Hoàn thiện môi trường đầu tư du lịch: Đơn giản hóa thủ tục hành chính, nâng cao tính minh bạch, cải thiện dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp như tư vấn pháp luật, xúc tiến thương mại. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: UBND huyện, các cơ quan quản lý.
  4. Phát huy lợi thế tài nguyên du lịch: Bảo tồn và phát triển các di tích, lễ hội văn hóa, tài nguyên thiên nhiên, đồng thời phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng gắn với bảo vệ môi trường. Thời gian: dài hạn; Chủ thể: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cộng đồng địa phương.
  5. Nâng cao tính hấp dẫn của điểm đến: Đầu tư nâng cấp chất lượng dịch vụ, đào tạo nguồn nhân lực, xây dựng thương hiệu điểm đến hấp dẫn, thân thiện với nhà đầu tư và du khách. Thời gian: 2-3 năm; Chủ thể: Doanh nghiệp, chính quyền địa phương.
  6. Hoàn thiện cơ sở hạ tầng du lịch: Đẩy mạnh đầu tư phát triển giao thông, hệ thống điện, nước, y tế, dịch vụ công cộng, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động du lịch và đầu tư. Thời gian: 3-5 năm; Chủ thể: UBND tỉnh, các sở ngành liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách, cải thiện môi trường đầu tư và phát triển du lịch bền vững.
  2. Nhà đầu tư trong và ngoài nước: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đầu tư, từ đó lựa chọn chiến lược đầu tư phù hợp tại huyện Ninh Hải.
  3. Các doanh nghiệp du lịch và dịch vụ liên quan: Áp dụng các giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, đồng thời phối hợp với chính quyền để thu hút vốn đầu tư.
  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, du lịch: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, mô hình phân tích và kết quả thực tiễn để phát triển các nghiên cứu tiếp theo.

Câu hỏi thường gặp

  1. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến thu hút vốn đầu tư du lịch tại Ninh Hải?
    Lợi thế chi phí và thị trường du lịch tiềm năng là hai nhân tố có tác động lớn nhất, với hệ số hồi quy lần lượt là 0,312 và 0,292, cho thấy chi phí đầu tư thấp và quy mô thị trường là yếu tố quyết định.

  2. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với khảo sát 170 nhà đầu tư, phân tích hồi quy tuyến tính đa biến bằng phần mềm SPSS để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố.

  3. Cơ sở hạ tầng du lịch có quan trọng không?
    Mặc dù có tác động nhỏ nhất trong các nhân tố nghiên cứu (hệ số B = 0,150), cơ sở hạ tầng vẫn là yếu tố nền tảng cần thiết để phát triển du lịch bền vững và thu hút đầu tư lâu dài.

  4. Làm thế nào để nâng cao tính hấp dẫn của điểm đến?
    Nâng cao chất lượng dịch vụ, phát triển sản phẩm du lịch đặc sắc, đào tạo nguồn nhân lực và xây dựng thương hiệu điểm đến thân thiện, hấp dẫn là các giải pháp thiết thực.

  5. Ai nên sử dụng kết quả nghiên cứu này?
    Chính quyền địa phương, nhà đầu tư, doanh nghiệp du lịch và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý kinh tế và du lịch sẽ tìm thấy giá trị từ các phân tích và đề xuất trong luận văn.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định 6 nhân tố chính ảnh hưởng đến thu hút vốn đầu tư du lịch tại huyện Ninh Hải, trong đó lợi thế chi phí và thị trường du lịch tiềm năng có tác động mạnh nhất.
  • Môi trường đầu tư, lợi thế tài nguyên, tính hấp dẫn điểm đến và cơ sở hạ tầng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút nhà đầu tư.
  • Phương pháp nghiên cứu sử dụng khảo sát 170 nhà đầu tư và phân tích hồi quy tuyến tính đa biến đảm bảo độ tin cậy và tính thực tiễn của kết quả.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thu hút vốn đầu tư, góp phần phát triển du lịch bền vững và tăng trưởng kinh tế địa phương.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi để nâng cao chất lượng quản lý đầu tư du lịch.

Hành động ngay hôm nay để góp phần phát triển du lịch huyện Ninh Hải – Ninh Thuận trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, thu hút nguồn vốn đầu tư hiệu quả và bền vững!