Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Chất Lượng Hệ Thống Thông Tin Kế Toán Tại Doanh Nghiệp Ở TP. HCM

• Tác giả: Trần Lê Thanh Thuyên
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Bích Liên
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Kế Toán
• Đề tài: Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Chất Lượng Hệ Thống Thông Tin Kế Toán Tại Doanh Nghiệp Ở TP. HCM
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
• 1.1. Các nghiên cứu nước ngoài liên quan đến đề tài
• 1.2. Các nghiên cứu trong nước liên quan đến đề tài
• 1.3. Xác định khoảng trống cần nghiên cứu và hướng nghiên cứu của tác giả
• 1.3.1. Xác định khoảng trống cần nghiên cứu
• 1.3.2. Hướng nghiên cứu của tác giả
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
• 2.1. Một số vấn đề chung về hệ thống thông tin kế toán
• 2.2. Một số vấn đề chung về thông tin kế toán
• 2.3. Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán
• 2.3.1. Cơ cấu tổ chức
• 2.3.2. Cam kết tổ chức
• 2.3.3. Lý thuyết liên quan đến vấn đề nghiên cứu
• 2.3.3.1. Lý thuyết thông tin hữu ích
• 2.3.3.1.1. Nội dung lý thuyết
• 2.3.3.1.2. Vận dụng lý thuyết vào nội dung nghiên cứu
• 2.3.3.2. Lý thuyết Công nghệ - Tổ chức - Môi trường kinh doanh (TOE)
• 2.3.3.2.1. Nội dung lý thuyết
• 2.3.3.2.2. Vận dụng lý thuyết vào nội dung nghiên cứu
• 2.3.3.3. Mô hình kim cương Leavitt 1965
• 2.3.3.3.1. Nội dung mô hình
• 2.3.3.3.2. Vận dung mô hình vào nội dung nghiên cứu
• 2.3.3.4. Mô hình hệ thống thông tin thành công DeLone & McLean 2003
• 2.3.3.4.1. Nội dung lý thuyết
• 2.3.3.4.2. Vận dụng lý thuyết vào nội dung nghiên cứu
• 2.3.3.5. Mô hình nghiên cứu
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Phương pháp nghiên cứu
• 3.1.1. Phương pháp chung
• 3.1.2. Quy trình nghiên cứu
• 3.1.3. Thiết kế nghiên cứu
• 3.1.3.1. Đo lường chất lượng hệ thống thông tin kế toán
• 3.1.3.2. Đo lường chất lượng thông tin kế toán
• 3.1.3.3. Đo lường yếu tố cơ cấu tổ chức
• 3.1.3.4. Đo lường yếu tố văn hóa tổ chức
• 3.1.3.5. Đo lường yếu tố cam kết tổ chức
• 3.1.6. Xây dựng giả thuyết
• 3.1.6.1. Cơ cấu tổ chức và chất lượng hệ thống thông tin kế toán
• 3.1.6.2. Văn hóa tổ chức và chất lượng hệ thống thông tin kế toán
• 3.1.6.3. Cam kết tổ chức và chất lượng hệ thống thông tin kế toán
• 3.1.6.4. Chất lượng hệ thống thông tin kế toán và chất lượng thông tin kế toán
• 3.4. Nghiên cứu định tính
• 3.4.1. Thảo luận nhóm
• 3.4.2. Kết quả nghiên cứu định tính
• 3.5. Nghiên cứu định lượng
• 3.5.1. Thiết kế bảng câu hỏi khảo sát
• 3.5.2. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 3.5.2.1. Đánh giá độ tin cậy thang đo bằng Cronbach’s Alpha
• 3.5.2.2. Kiểm định giá trị thang đo bằng mô hình EFA
• 3.5.2.3. Phân tích nhân tố khẳng định CFA
• 3.5.2.4. Mô hình cấu trúc tuyến tính SEM
• 3.6. Phương pháp chọn mẫu và thiết kế mẫu
• 3.6.1. Phương pháp chọn mẫu
• 3.6.2. Thiết kế mẫu
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Mô tả mẫu nghiên cứu
• 4.2. Đánh giá sơ bộ thang đo
• 4.3. Thống kê mô tả thang đo
• 4.4. Đánh giá độ tin cậy của thang đo thông qua hệ số Cronbach’s Alpha
• 4.4.1. Thang đo “Cam kết tổ chức”
• 4.4.2. Thang đo “Văn hóa tổ chức”
• 4.4.3. Thang đo “Cơ cấu tổ chức”
• 4.4.4. Thang đo “Chất lượng hệ thống thông tin kế toán”
• 4.4.5. Thang đo “Chất lượng thông tin kế toán”
• 4.5. Đánh giá giá trị thang đo bằng mô hình EFA
• 4.6. Phân tích nhân tố khẳng định CFA
• 4.7. Mô hình SEM
• 4.8. Kiểm định BOOTHSTRAP
• 4.9. Bàn luận kết quả nghiên cứu
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 5.1. Giải pháp về cơ cấu tổ chức
• 5.2. Giải pháp về cam kết tổ chức
• 5.3. Giải pháp về văn hóa tổ chức
• 5.4. Giải pháp về chất lượng hệ thống thông tin kế toán
• 5.5. Giải pháp về chất lượng thông tin kế toán
• 5.6. Hạn chế của luận văn và hướng nghiên cứu trong tương lai
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 5
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• I. THÔNG TIN VỀ CHUYÊN GIA
• II. DANH SÁCH CÔNG TY KHẢO SÁT
• III. MẪU PHIẾU PHỎNG VẤN CHUYÊN GIA
• IV. TỔNG HỢP KẾT QUẢ THẢO LUẬN NHÓM
• V. BẢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT
• VI. KẾT QUẢ PHÂN TÍCH ĐỊNH LƯỢNG

I. Tổng Quan Về Hệ Thống Thông Tin Kế Toán Tại TP

Hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin hữu ích cho nhà quản trị, làm cơ sở cho các quyết định kinh doanh tối ưu. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, việc cung cấp thông tin kế toán (TTKT) kịp thời, nhanh chóng, chính xác và đáng tin cậy là vô cùng cần thiết. Theo Romney và Steinbart (2014), nếu kế toán là ngôn ngữ của kinh doanh thì HTTTKT là phương tiện thông minh cung cấp thông tin cho ngôn ngữ đó. HTTTKT được xây dựng để phục vụ lợi ích và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời tiếp nhận sự ảnh hưởng từ công nghệ mới. Fitriati và Mulyani (2015) nhấn mạnh, HTTTKT là thành phần không thể thiếu trong việc quản lý hoạt động của tổ chức. Việc xây dựng và vận dụng HTTTKT phù hợp với đặc điểm của doanh nghiệp là yếu tố then chốt để nhà quản lý khai thác thông tin hiệu quả.

1.1. Tầm quan trọng của HTTTKT đối với Doanh Nghiệp tại TP.HCM

Romney và Steinbart cho rằng một HTTTKT được tổ chức tốt sẽ làm tăng thêm giá trị của tổ chức thông qua nâng cao chất lượng, giảm giá thành sản phẩm/dịch vụ, nâng cao hiệu quả, chia sẻ kiến thức chuyên môn và cải thiện việc ra quyết định. Để đảm bảo mục đích sử dụng thông tin của các đối tượng khác nhau, TTKT phải thích hợp, trung thực, khách quan, giảm sự không chắc chắn, cải thiện khả năng lập kế hoạch và chiến lược. Nghiên cứu của Rapina (2014) nhấn mạnh lợi ích của thông tin hữu ích đối với người ra quyết định. Do đó, việc đầu tư vào một HTTTKT chất lượng là vô cùng quan trọng.

1.2. Thách thức trong việc ứng dụng HTTTKT hiệu quả tại TP.HCM

Một HTTTKT thành công phụ thuộc vào khả năng đối phó với những hạn chế của tổ chức, bao gồm yêu cầu cơ quan nhà nước, chính sách quản lý, nguồn nhân lực, thái độ, trình độ chuyên môn của người sử dụng, công nghệ và tài chính. Sự tương tác giữa công nghệ thông tin và tổ chức khá phức tạp và chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố trung gian như quy trình kinh doanh, văn hóa tổ chức, cấu trúc tổ chức, chính trị, môi trường xung quanh (Laudon and Laudon, 2011). Vì vậy, các doanh nghiệp cần phải xem xét cẩn thận các yếu tố này khi triển khai và vận hành HTTTKT.

II. Xác Định Các Yếu Tố Ảnh Hưởng đến Chất Lượng HTTTKT

Nicolaou (2000) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo TTKT phù hợp với điều kiện và tình huống cụ thể của tổ chức. Các yếu tố chính cần xem xét bao gồm cơ cấu tổ chức, văn hóa tổ chức, cam kết tổ chức và kết cấu cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin (Laudon and Laudon, 2011; Syaifullah, 2014; Indahwati and Afiah, 2014; Budi and Nusa, 2015). Tuy nhiên, trên thực tế tại Việt Nam, tồn tại một khoảng cách giữa nội dung TTKT theo quy định và nội dung TTKT mà các doanh nghiệp công bố. Khảo sát tại 15 doanh nghiệp niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội cho thấy việc tổ chức HTTTKT chưa có tính hệ thống, chưa chú ý đến khai thác kỹ thuật xử lý thông tin hiện đại, báo cáo kế toán chưa đầy đủ và thống nhất.

2.1. Khoảng trống trong nghiên cứu về HTTTKT tại Việt Nam

Việc các doanh nghiệp chưa chú trọng vào việc áp dụng HTTTKT phù hợp với nghiệp vụ đặc thù và điều kiện của từng doanh nghiệp là một vấn đề đáng lưu ý. Một trong những nguyên nhân thất bại trong việc ứng dụng ERP là vì coi nhẹ yếu tố nguồn nhân lực, văn hóa doanh nghiệp, tổ chức doanh nghiệp. Các nghiên cứu tại Việt Nam về mối quan hệ giữa các yếu tố tổ chức như văn hóa, cơ cấu, cam kết và chất lượng HTTTKT và TTKT còn hạn chế. Phần lớn tập trung vào tổ chức công tác kế toán tại một doanh nghiệp cụ thể và giải pháp nâng cao chất lượng hệ thống và thông tin.

2.2. Lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu về HTTTKT tại TP.HCM

Do đó, tác giả lựa chọn đề tài "Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán trong điều kiện áp dụng hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp ở TP. HCM" để thực hiện luận văn thạc sĩ. Nghiên cứu này hướng đến việc lấp đầy lỗ hổng trong nghiên cứu tại môi trường Việt Nam và cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến HTTTKT.

III. Phương Pháp Đánh Giá Chất Lượng Hệ Thống Thông Tin Kế Toán

Nghiên cứu này tập trung vào việc tìm kiếm bằng chứng thực nghiệm về các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng TTKT thông qua trung gian chất lượng HTTTKT tại các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn TP.HCM. Mục tiêu là giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về việc ứng dụng HTTTKT và đưa ra giải pháp cải thiện. Nghiên cứu sẽ kiểm định các nhân tố về tổ chức ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT, cụ thể là yếu tố cam kết tổ chức, văn hóa tổ chức và cơ cấu tổ chức.

3.1. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu về Chất Lượng HTTTKT

Luận văn đặt ra ba câu hỏi nghiên cứu chính: (1) Yếu tố cam kết, văn hóa và cơ cấu tổ chức có ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT không? (2) Yếu tố chất lượng HTTTKT có ảnh hưởng đến chất lượng TTKT không? (3) Mức độ tác động của các yếu tố đến chất lượng HTTTKT là như thế nào? Các câu hỏi này định hướng cho việc thu thập và phân tích dữ liệu trong quá trình nghiên cứu.

3.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu về HTTTKT tại TP.HCM

Đối tượng nghiên cứu là các yếu tố bên trong của tổ chức (văn hóa tổ chức, cơ cấu tổ chức, cam kết tổ chức) ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT và yếu tố chất lượng HTTTKT ảnh hưởng đến chất lượng TTKT tại các doanh nghiệp đang áp dụng HTTTKT trên địa bàn TP.HCM. Phạm vi nghiên cứu bao gồm phần cứng, phần mềm, dữ liệu, thủ tục, con người và chất lượng báo cáo tài chính. Nghiên cứu không đề cập đến chất lượng dịch vụ hoặc các doanh nghiệp đang thiết kế HTTTKT. Tác giả tiếp cận vấn đề từ góc độ của kế toán viên - người sử dụng HTTTKT.

IV. Lý Thuyết Nền Tảng Cho Phân Tích Yếu Tố Ảnh Hưởng HTTTKT

Để trả lời các câu hỏi nghiên cứu, luận văn tập trung vào hai vấn đề chính: (1) Chất lượng HTTTKT và chất lượng TTKT (tìm ra các tiêu chuẩn và mối quan hệ của chúng) và (2) Các yếu tố bên trong tổ chức ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT (kiểm định lại sự ảnh hưởng của các yếu tố cam kết tổ chức, văn hóa tổ chức, cơ cấu tổ chức). Tác giả sử dụng phương pháp so sánh các lý thuyết nền, quan điểm của các tổ chức nghề nghiệp quốc tế và trong nước để xác định quan điểm phù hợp. Mô hình hệ thống thông tin thành công DeLone và McLean được sử dụng để chỉ ra mối quan hệ giữa chất lượng HTTTKT và chất lượng TTKT.

4.1. Sử dụng mô hình DeLone và McLean đánh giá Hiệu quả HTTTKT

Mô hình DeLone và McLean cung cấp một khung phân tích toàn diện để đánh giá hiệu quả của HTTTKT, từ đó xác định tác động của chất lượng hệ thống đến chất lượng thông tin. Mô hình này giúp nghiên cứu có cơ sở lý thuyết vững chắc để kết luận về mối quan hệ giữa hai yếu tố quan trọng này.

4.2. Ứng dụng mô hình kim cương Leavitt phân tích yếu tố Tổ Chức

Mô hình kim cương Leavitt được sử dụng để phân tích sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa con người, nhiệm vụ, cơ cấu và công nghệ. Trong đó, cơ cấu đại diện cho cam kết, văn hóa và cơ cấu tổ chức, còn công nghệ đại diện cho chất lượng HTTTKT. Nghiên cứu kiểm định lại mô hình của Carolina (2014) và Rapina (2015) tại môi trường Việt Nam, nhằm xác định vai trò của các yếu tố tổ chức trong việc đảm bảo chất lượng của HTTTKT.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Về Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Tại TP

Nghiên cứu sử dụng cả phương pháp định tính và định lượng. Phương pháp định tính khẳng định lại các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT và chất lượng TTKT thông qua ý kiến chuyên gia, từ đó xây dựng bảng câu hỏi phù hợp. Phương pháp định lượng sử dụng dữ liệu thu thập từ 240 nhân viên kế toán tại các doanh nghiệp ở TP.HCM. Dữ liệu được phân tích bằng SPSS và AMOS, bao gồm đánh giá độ tin cậy (Cronbach's Alpha), kiểm định giá trị (EFA), phân tích nhân tố khẳng định (CFA), mô hình SEM và kiểm định Bootstrap.

5.1. Đóng góp lý thuyết và thực tiễn của nghiên cứu HTTTKT

Nghiên cứu này bổ sung thêm bằng chứng thực tiễn tại Việt Nam về ảnh hưởng của văn hóa tổ chức, cơ cấu tổ chức, cam kết tổ chức đến chất lượng TTKT thông qua trung gian chất lượng HTTTKT. Đồng thời, cung cấp luận cứ khoa học cho các giải pháp nâng cao chất lượng HTTTKT và TTKT tại các doanh nghiệp trên địa bàn TP.HCM.

5.2. Kết cấu nội dung chi tiết của luận văn về HTTTKT

Luận văn được kết cấu thành các chương: Chương 1 (Tổng quan nghiên cứu), Chương 2 (Cơ sở lý thuyết), Chương 3 (Phương pháp nghiên cứu), Chương 4 (Kết quả nghiên cứu) và Chương 5 (Kết luận và kiến nghị). Mỗi chương trình bày một khía cạnh khác nhau của vấn đề nghiên cứu, từ đó cung cấp một cái nhìn toàn diện về các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT tại TP.HCM.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, việc nâng cao chất lượng hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) trở thành yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam, đặc biệt là tại thành phố Hồ Chí Minh – trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước. Theo ước tính, các doanh nghiệp tại TP. HCM đang ngày càng áp dụng HTTTKT nhằm cải thiện hiệu quả quản lý và ra quyết định. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong việc đảm bảo chất lượng HTTTKT và thông tin kế toán (TTKT) do ảnh hưởng của các yếu tố tổ chức nội bộ như cơ cấu tổ chức, văn hóa tổ chức và cam kết tổ chức.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT trong điều kiện áp dụng HTTTKT tại các doanh nghiệp ở TP. HCM, đồng thời làm rõ mối quan hệ giữa chất lượng HTTTKT và chất lượng TTKT. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn từ tháng 9/2015 đến tháng 3/2017, khảo sát 240 nhân viên kế toán tại các doanh nghiệp trên 6 địa bàn TP. HCM. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học để các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả ứng dụng HTTTKT, từ đó cải thiện chất lượng TTKT, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động kinh doanh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên bốn lý thuyết và mô hình chính để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT và TTKT:

1. Lý thuyết thông tin hữu ích: Nhấn mạnh vai trò của thông tin kế toán trong việc giảm sự không chắc chắn và hỗ trợ ra quyết định hiệu quả. Thông tin kế toán cần đảm bảo các đặc tính như phù hợp, đáng tin cậy, đầy đủ, kịp thời và dễ hiểu.

2. Lý thuyết Công nghệ - Tổ chức - Môi trường kinh doanh (TOE): Giải thích sự tương tác phức tạp giữa công nghệ thông tin, tổ chức và môi trường kinh doanh, trong đó các yếu tố tổ chức như cơ cấu, văn hóa và cam kết tổ chức ảnh hưởng đến việc áp dụng và chất lượng HTTTKT.

3. Mô hình kim cương Leavitt (1965): Phân tích sự tương tác giữa bốn thành phần con người, nhiệm vụ, cơ cấu và công nghệ trong tổ chức, trong đó cơ cấu tổ chức đại diện cho các yếu tố cam kết và văn hóa tổ chức ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT.

4. Mô hình hệ thống thông tin thành công DeLone & McLean (2003): Đề xuất mối quan hệ giữa chất lượng hệ thống thông tin và chất lượng thông tin đầu ra, trong đó chất lượng HTTTKT ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng TTKT.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: chất lượng hệ thống thông tin kế toán (bao gồm tính tích hợp, đáng tin cậy, linh hoạt và hữu hiệu), chất lượng thông tin kế toán (bao gồm tính chính xác, đầy đủ, kịp thời, dễ hiểu và có thể so sánh), cơ cấu tổ chức, văn hóa tổ chức và cam kết tổ chức.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định tính và định lượng nhằm đảm bảo tính toàn diện và chính xác:

• Nguồn dữ liệu: Thu thập dữ liệu sơ cấp qua bảng câu hỏi khảo sát 240 nhân viên kế toán tại các doanh nghiệp đang áp dụng HTTTKT trên địa bàn TP. HCM. Bảng câu hỏi được xây dựng dựa trên các thang đo chuẩn từ các nghiên cứu trước, đã được điều chỉnh phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Ngoài ra, nghiên cứu còn thu thập ý kiến chuyên gia qua thảo luận nhóm để kiểm định các nhân tố và hoàn thiện bảng câu hỏi.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm SPSS và AMOS để thực hiện các bước phân tích: đánh giá độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha (các hệ số đều trên 0.7 cho thấy độ tin cậy cao), kiểm định giá trị thang đo bằng mô hình phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích nhân tố khẳng định (CFA), xây dựng và kiểm định mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM) để xác định mối quan hệ giữa các biến, đồng thời thực hiện kiểm định Bootstrap để đánh giá tính ổn định của mô hình.

• Timeline nghiên cứu: Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 9/2015 đến tháng 3/2017, trong đó giai đoạn thu thập dữ liệu và phân tích định lượng chiếm phần lớn thời gian nhằm đảm bảo kết quả nghiên cứu có độ tin cậy và tính ứng dụng cao.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của cam kết tổ chức đến chất lượng HTTTKT: Cam kết tổ chức có tác động tích cực và mạnh mẽ nhất đến chất lượng HTTTKT với mức độ ảnh hưởng khoảng 62,17%. Điều này cho thấy khi nhân viên và lãnh đạo có sự cam kết cao với việc áp dụng HTTTKT, hệ thống sẽ hoạt động hiệu quả hơn, từ đó nâng cao chất lượng thông tin kế toán.

2. Ảnh hưởng của văn hóa tổ chức đến chất lượng HTTTKT: Văn hóa tổ chức ảnh hưởng khoảng 55,45% đến chất lượng HTTTKT. Văn hóa đổi mới, chú trọng chi tiết và định hướng kết quả giúp thúc đẩy việc sử dụng và phát triển HTTTKT phù hợp với nhu cầu doanh nghiệp.

3. Ảnh hưởng của cơ cấu tổ chức đến chất lượng HTTTKT: Cơ cấu tổ chức có mức độ ảnh hưởng thấp hơn, khoảng 23,16%, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc phối hợp các bộ phận, phân chia nhiệm vụ rõ ràng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận hành HTTTKT.

4. Ảnh hưởng của chất lượng HTTTKT đến chất lượng TTKT: Chất lượng HTTTKT tác động tích cực đến chất lượng TTKT, giúp cải thiện tính chính xác, kịp thời và đầy đủ của thông tin kế toán. Kết quả này phù hợp với mô hình hệ thống thông tin thành công DeLone & McLean, khẳng định HTTTKT là nền tảng để tạo ra thông tin kế toán chất lượng.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các phát hiện trên có thể giải thích do cam kết tổ chức thể hiện sự đồng thuận và quyết tâm của nhân viên trong việc sử dụng HTTTKT, từ đó nâng cao hiệu quả vận hành hệ thống. Văn hóa tổ chức với các giá trị đổi mới và hướng kết quả tạo môi trường thuận lợi cho việc áp dụng công nghệ mới và cải tiến quy trình kế toán. Cơ cấu tổ chức rõ ràng giúp phân công trách nhiệm và phối hợp hiệu quả giữa các bộ phận, giảm thiểu rủi ro và sai sót trong hệ thống.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với nghiên cứu tại Indonesia và Malaysia, đồng thời bổ sung bằng chứng thực nghiệm trong bối cảnh Việt Nam, nơi có đặc thù văn hóa và tổ chức riêng biệt. Việc dữ liệu được trình bày qua mô hình SEM và các bảng phân tích nhân tố giúp minh họa rõ ràng mối quan hệ giữa các biến, hỗ trợ cho việc ra quyết định và đề xuất giải pháp.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường cam kết tổ chức: Doanh nghiệp cần xây dựng chính sách khuyến khích và đào tạo nhằm nâng cao nhận thức, sự cam kết của nhân viên và lãnh đạo đối với việc áp dụng HTTTKT. Mục tiêu là đạt tỷ lệ sử dụng hệ thống trên 90% trong vòng 12 tháng, do phòng nhân sự phối hợp với ban lãnh đạo thực hiện.

2. Phát triển văn hóa tổ chức đổi mới: Tạo môi trường làm việc khuyến khích sáng tạo, chấp nhận rủi ro và cải tiến liên tục trong công tác kế toán. Các chương trình đào tạo và hội thảo định kỳ về công nghệ và quy trình mới nên được tổ chức hàng quý, do phòng đào tạo và phát triển chịu trách nhiệm.

3. Cải thiện cơ cấu tổ chức: Rà soát và điều chỉnh cơ cấu tổ chức sao cho phù hợp với đặc thù nghiệp vụ kế toán và công nghệ thông tin, đảm bảo phân công rõ ràng, giảm thiểu chồng chéo nhiệm vụ. Mục tiêu hoàn thành trong 6 tháng, do ban quản lý dự án và phòng kế toán phối hợp thực hiện.

4. Nâng cao chất lượng HTTTKT: Đầu tư nâng cấp phần mềm, phần cứng và quy trình kiểm soát nội bộ nhằm đảm bảo tính tích hợp, đáng tin cậy và linh hoạt của hệ thống. Kế hoạch nâng cấp nên được thực hiện trong vòng 18 tháng, do phòng công nghệ thông tin và phòng kế toán phối hợp triển khai.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ các yếu tố nội bộ ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT và TTKT, từ đó xây dựng chiến lược phát triển hệ thống phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và ra quyết định.

2. Chuyên viên kế toán và công nghệ thông tin: Cung cấp kiến thức về các thang đo chất lượng hệ thống và thông tin kế toán, hỗ trợ trong việc vận hành và cải tiến HTTTKT tại doanh nghiệp.

3. Nhà nghiên cứu và học viên cao học chuyên ngành kế toán, quản trị công nghệ thông tin: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, mô hình lý thuyết và thực tiễn ứng dụng trong lĩnh vực HTTTKT.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức nghề nghiệp: Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách, chuẩn mực và hướng dẫn áp dụng HTTTKT nhằm nâng cao chất lượng thông tin kế toán trong các doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao cam kết tổ chức lại quan trọng đối với chất lượng HTTTKT?
   Cam kết tổ chức thể hiện sự đồng thuận và quyết tâm của nhân viên trong việc sử dụng HTTTKT, giúp hệ thống vận hành hiệu quả và ổn định. Ví dụ, doanh nghiệp có cam kết cao thường đạt tỷ lệ sử dụng hệ thống trên 90%, nâng cao chất lượng thông tin kế toán.

2. Văn hóa tổ chức ảnh hưởng như thế nào đến việc áp dụng HTTTKT?
   Văn hóa tổ chức đổi mới và hướng kết quả tạo môi trường thuận lợi cho việc áp dụng công nghệ mới, thúc đẩy nhân viên chấp nhận và sử dụng HTTTKT hiệu quả. Nghiên cứu cho thấy văn hóa tổ chức ảnh hưởng hơn 55% đến chất lượng HTTTKT.

3. Cơ cấu tổ chức có vai trò gì trong chất lượng HTTTKT?
   Cơ cấu tổ chức giúp phân công nhiệm vụ rõ ràng, phối hợp hiệu quả giữa các bộ phận, giảm thiểu sai sót và rủi ro trong hệ thống. Mặc dù ảnh hưởng thấp hơn cam kết và văn hóa, cơ cấu tổ chức vẫn đóng vai trò quan trọng trong vận hành HTTTKT.

4. Chất lượng HTTTKT ảnh hưởng thế nào đến chất lượng TTKT?
   Chất lượng HTTTKT là nền tảng tạo ra thông tin kế toán chất lượng, giúp cải thiện tính chính xác, kịp thời và đầy đủ của TTKT, từ đó hỗ trợ nhà quản lý ra quyết định chính xác hơn.

5. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để kiểm định các nhân tố?
   Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp định tính (thảo luận nhóm chuyên gia) và định lượng (khảo sát 240 nhân viên kế toán), phân tích dữ liệu bằng Cronbach’s Alpha, EFA, CFA, SEM và kiểm định Bootstrap để đảm bảo độ tin cậy và tính chính xác của kết quả.

Kết luận

• Cam kết tổ chức, văn hóa tổ chức và cơ cấu tổ chức là ba nhân tố nội bộ quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng HTTTKT tại các doanh nghiệp TP. HCM.
• Chất lượng HTTTKT có tác động tích cực đến chất lượng TTKT, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và ra quyết định.
• Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp với mẫu khảo sát 240 nhân viên kế toán, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy cao.
• Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để doanh nghiệp xây dựng các giải pháp nâng cao chất lượng HTTTKT và TTKT trong giai đoạn 2017-2020.
• Đề nghị các doanh nghiệp và nhà quản lý áp dụng các giải pháp về cam kết, văn hóa, cơ cấu tổ chức và đầu tư nâng cấp HTTTKT nhằm đạt hiệu quả tối ưu.

Hành động tiếp theo: Các doanh nghiệp nên tiến hành đánh giá hiện trạng HTTTKT, xây dựng kế hoạch cải tiến dựa trên các nhân tố đã xác định, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả định kỳ để đảm bảo sự phát triển bền vững của hệ thống thông tin kế toán.