Nghiên Cứu Vận Dụng Lý Thuyết Kiến Tạo Trong Dạy Học Chương “Chất Khí” Vật Lý 10

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu Sương
• Người hướng dẫn: Th.S Nguyễn Duy Linh
• Trường học: Trường Đại Học Quảng Nam
• Chuyên ngành: Vật Lý
• Đề tài: Nghiên Cứu Vận Dụng Lý Thuyết Kiến Tạo Trong Dạy Học Chương “Chất Khí”
• Loại tài liệu: Khóa Luận Tốt Nghiệp
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Tam Kỳ

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ VÀ ĐỒ THỊ
• MỤC LỤC
• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ VÀ ĐỒ THỊ
• Lý do chọn đề tài
• Mục tiêu nghiên cứu
• Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• Đối tượng nghiên cứu
• Phạm vi nghiên cứu
• Phương pháp nghiên cứu
• Phương pháp nghiên cứu lý luận
• Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế
• Phương pháp thống kê toán học
• Phương pháp thực nghiệm
• Lịch sử nghiên cứu
• Đóng góp của đề tài
• Cấu trúc của đề tài
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA LÝ THUYẾT KIẾN TẠO TRONG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
• 1.1. Lý thuyết kiến tạo trong dạy học
• 1.2. Khái niệm lý thuyết kiến tạo
• 1.3. Cở sở tâm lý học của lý thuyết kiến tạo
• 1.4. Cơ sở triết học của lý thuyết kiến tạo
• 1.5. Một số luận điểm cơ bản của lý thuyết kiến tạo trong dạy học
• 1.6. Dạy học kiến tạo. Tiếp cận kiến tạo trong dạy học
• 1.6.1. Dạy học kiến tạo
• 1.6.2. Tiếp cận kiến tạo trong dạy học
• 1.7. Kiến tạo trong dạy học
• 1.7.1. Kiến tạo cơ bản
• 1.7.1.1. Khái niệm kiến tạo cơ bản
• 1.7.1.2. Ưu điểm của kiến tạo cơ bản
• 1.7.1.3. Nhược điểm của kiến tạo cơ bản
• 1.7.2. Kiến tạo xã hội
• 1.7.2.1. Khái niệm kiến tạo xã hội
• 1.7.2.2. Ưu điểm của kiến tạo xã hội
• 1.7.2.3. Nhược điểm của kiến tạo xã hội
• 1.7.3. Vai trò của giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học kiến tạo
• 1.7.3.1. Vai trò của giáo viên trong quá trình dạy học kiến tạo
• 1.7.3.2. Vai trò của học sinh trong quá trình dạy học kiến tạo
• 1.8. Vận dụng lý thuyết kiến tạo trong dạy học Vật lí ở trường phổ thông
• 1.8.1. Điều kiện cần thiết để tổ chức dạy học Vật lí theo quan điểm kiến tạo
• 1.8.2. Tiến trình chung của việc vận dụng lý thuyết kiến tạo trong dạy học Vật lí ở trường phổ thông
• 1.8.3. Tiến trình dạy học kiến tạo theo một số tác giả phương Tây
• 1.8.4. Tiến trình dạy học kiến tạo theo một số tác giả trong nước
• 1.8.5. Tiến trình dạy học kiến tạo trong môn Vật lí ở trường phổ thông
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC MỘT SỐ KIẾN THỨC CHƯƠNG “CHẤT KHÍ” THEO LÝ THUYẾT KIẾN TẠO NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC VẬT LÍ
• 2.1. Mục tiêu dạy học chương “Chất khí”
• 2.2. Mục tiêu cơ bản của các bài học trong chương “Chất khí”
• 2.2.1. Mục tiêu cơ bản Bài 28. Thuyết động học phân tử chất khí. Cấu tạo chất
• 2.2.2. Mục tiêu cơ bản Bài 29. Định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt
• 2.2.3. Mục tiêu cơ bản Bài 30. Quá trình đẳng tích
• 2.2.4. Mục tiêu cơ bản Bài 31. Phương trình trạng thái của khí lý tưởng
• 2.2.5. Mục tiêu cơ bản Bài tập về chất khí
• 2.3. Phân tích cấu trúc, nội dung dạy học chương
• 2.4. Thiết kế hoạt động dạy học một số kiến thức chương “Chất khí” theo lý thuyết kiến tạo
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.4. Đối tượng và nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.4.1. Đối tượng thực nghiệm sư phạm
• 3.4.2. Nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
• 3.6. Chọn mẫu thực nghiệm sư phạm
• 3.7. Tiến hành TNSP. Phương pháp tiến hành
• 3.8. Quan sát giờ học
• 3.9. Kiểm tra đánh giá. Kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.10. Nhận xét về tiến trình dạy học
• 3.11. Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.12. Kết quả bài kiểm tra
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về lý thuyết kiến tạo trong dạy học vật lý 10

Lý thuyết kiến tạo là một trong những phương pháp dạy học hiện đại, nhấn mạnh vai trò chủ động của học sinh trong việc xây dựng kiến thức. Trong chương trình vật lý lớp 10, việc áp dụng lý thuyết này vào dạy học chương "Chất khí" không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về kiến thức mà còn phát triển kỹ năng tư duy phản biện. Nghiên cứu này sẽ phân tích cách thức vận dụng lý thuyết kiến tạo để nâng cao chất lượng dạy học.

1.1. Khái niệm và cơ sở lý thuyết kiến tạo

Lý thuyết kiến tạo được định nghĩa là quá trình học tập mà trong đó học sinh chủ động xây dựng kiến thức từ kinh nghiệm cá nhân. Cơ sở lý thuyết này dựa trên các nghiên cứu tâm lý học, nhấn mạnh rằng việc học không chỉ là tiếp thu thông tin mà còn là sự biến đổi nhận thức.

1.2. Vai trò của giáo viên trong dạy học kiến tạo

Giáo viên không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người hướng dẫn, tạo điều kiện cho học sinh tham gia vào quá trình học tập. Họ cần thiết kế các hoạt động học tập khuyến khích sự tương tác và khám phá của học sinh.

II. Thách thức trong việc áp dụng lý thuyết kiến tạo vào dạy học

Mặc dù lý thuyết kiến tạo mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc áp dụng nó vào dạy học chương "Chất khí" cũng gặp phải không ít thách thức. Những khó khăn này có thể đến từ việc thay đổi thói quen dạy học truyền thống, sự thiếu hụt tài liệu hỗ trợ, và sự không đồng nhất trong nhận thức của học sinh.

2.1. Khó khăn trong việc thay đổi phương pháp dạy học

Nhiều giáo viên vẫn quen với phương pháp dạy học truyền thống, dẫn đến việc khó khăn trong việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Sự chuyển đổi này đòi hỏi thời gian và nỗ lực lớn từ cả giáo viên và học sinh.

2.2. Thiếu tài liệu và nguồn lực hỗ trợ

Việc thiếu tài liệu hướng dẫn cụ thể về lý thuyết kiến tạo trong dạy học vật lý cũng là một thách thức lớn. Điều này khiến giáo viên gặp khó khăn trong việc thiết kế bài học và hoạt động học tập phù hợp.

III. Phương pháp dạy học tích cực theo lý thuyết kiến tạo

Để áp dụng lý thuyết kiến tạo vào dạy học chương "Chất khí", cần thiết kế các phương pháp dạy học tích cực. Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn phát triển kỹ năng tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.

3.1. Thiết kế hoạt động học tập theo nhóm

Hoạt động học tập theo nhóm khuyến khích học sinh trao đổi ý kiến và hợp tác trong việc giải quyết vấn đề. Điều này giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm.

3.2. Sử dụng công nghệ trong dạy học

Công nghệ có thể được sử dụng để tạo ra các mô hình trực quan về các khái niệm trong chương "Chất khí", giúp học sinh dễ dàng hình dung và hiểu rõ hơn về nội dung bài học.

IV. Ứng dụng thực tiễn của lý thuyết kiến tạo trong dạy học vật lý

Việc áp dụng lý thuyết kiến tạo vào dạy học chương "Chất khí" đã cho thấy những kết quả tích cực. Học sinh không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phát triển khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề.

4.1. Kết quả khảo sát học sinh sau khi áp dụng lý thuyết

Khảo sát cho thấy học sinh có sự tiến bộ rõ rệt trong việc hiểu và áp dụng kiến thức về chất khí. Họ cũng thể hiện sự hứng thú hơn trong các hoạt động học tập.

4.2. Đánh giá hiệu quả dạy học theo lý thuyết kiến tạo

Đánh giá cho thấy rằng việc áp dụng lý thuyết kiến tạo không chỉ nâng cao chất lượng dạy học mà còn giúp học sinh phát triển toàn diện hơn về mặt tư duy và kỹ năng.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai của lý thuyết kiến tạo

Lý thuyết kiến tạo đã chứng minh được giá trị của nó trong việc nâng cao chất lượng dạy học vật lý. Tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy học tích cực để đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh.

5.1. Đề xuất các nghiên cứu tiếp theo

Cần có thêm nhiều nghiên cứu về việc áp dụng lý thuyết kiến tạo trong các môn học khác, từ đó tạo ra một hệ thống giáo dục đồng bộ và hiệu quả hơn.

5.2. Tăng cường đào tạo giáo viên về lý thuyết kiến tạo

Đào tạo giáo viên về lý thuyết kiến tạo là rất cần thiết để họ có thể áp dụng hiệu quả trong giảng dạy, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục.