Nghiên cứu đặc điểm tổn thương động mạch vành và tiên lượng nhồi máu cơ tim cấp bằng thang điểm syntax

• Tác giả: Nguyễn Quang Toàn
• Người hướng dẫn: Phạm Mạnh Hùng
• Trường học: Học Viện Quân Y
• Chuyên ngành: Nội Khoa
• Đề tài: Nghiên Cứu Tổn Thương Động Mạch Vành Và Tiên Lượng Nhồi Máu Cơ Tim Cấp Qua Thang Điểm Syntax
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ Y Học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Bệnh mạch vành trên thế giới và ở Việt Nam
• 1.2. Đặc điểm giải phẫu, chức năng động mạch vành
• 1.3. Sinh lý bệnh trong nhồi máu cơ tim cấp
• 1.4. Chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp
• 1.5. Điều trị nhồi máu cơ tim cấp
• 1.6. Biến chứng trong và sau can thiệp động mạch vành
• 1.7. Một số yếu tố ảnh hưởng tới tiên lượng bệnh nhân sau can thiệp
• 1.8. Các yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng
• 1.9. Các yếu tố liên quan đến kết quả can thiệp động mạch vành
• 1.10. Các thang điểm theo dõi tiên lượng sau can thiệp động mạch vành
• 1.10.1. Đánh giá tổn thương động mạch vành theo AHA/ACC 1988
• 1.10.2. Thang điểm Leaman
• 1.10.3. Thang điểm TIMI
• 1.10.4. Thang điểm Euro Score
• 1.10.5. Phân loại tổn thương động mạch vành chỗ chia đôi theo Medina
• 1.10.6. Thang điểm SYNTAX
• 1.10.7. Thang điểm SYNTAX lâm sàng
• 1.11. Một số biến cố tim mạch chính qua theo dõi sau can thiệp động mạch vành qua da trên bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp
• 1.12. Tổng quan nghiên cứu thang điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng
• 1.12.1. Trên thế giới
• 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.4. Phương tiện nghiên cứu
• 2.5. Nội dung và phương pháp nghiên cứu
• 2.5.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.5.2. Kỹ thuật chụp và can thiệp động mạch vành
• 2.5.3. Một số tiêu chuẩn áp dụng trong nghiên cứu
• 2.5.3.1. Tiêu chuẩn chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên theo WHO/ESC/AHA/ACC năm 2012
• 2.5.3.2. Tiêu chuẩn chẩn đoán suy tim trên lâm sàng (phân độ Killip)
• 2.5.3.3. Tiêu chuẩn chẩn đoán cho một số biến cố tim mạch chính sau can thiệp
• 2.5.3.4. Tiêu chuẩn xác định một số yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch
• 2.6. Phân tích và xử lý số liệu
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm chung về yếu tố nguy cơ
• 3.3. Đặc điểm chung về lâm sàng và cận lâm sàng
• 3.4. Đặc điểm chung về kết quả can thiệp động mạch vành
• 3.5. Đánh giá tổn thương động mạch vành ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp bằng thang điểm SYNTAX, SYNTAX lâm sàng
• 3.5.1. Số thân động mạch vành tổn thương và vị trí tổn thương thủ phạm
• 3.5.2. Điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
• 3.5.3. Đặc điểm chung của tổn thương động mạch vành theo thang điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng
• 3.6. Khảo sát giá trị của thang điểm SYNTAX, SYNTAX lâm sàng trong tiên lượng một số biến cố chính ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp sau can thiệp động mạch vành qua da
• 3.6.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu và mối liên quan các yếu tố lâm sàng, cận lâm sàng tiên lượng cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp
• 3.6.2. Tiền sử có bệnh lý về tim mạch và các yếu tố nguy cơ liên quan
• 3.6.3. Đặc điểm chung của các yếu tố lâm sàng-cận lâm sàng và giá trị tiên lượng
• 3.6.4. Một số đặc điểm chung trong can thiệp và mức độ dòng chảy động mạch vành trong tiên lượng
• 3.6.5. Mức độ tổn thương động mạch vành bằng điểm SYNTAX, SYNTAX lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
• 3.6.6. Vị trí thủ phạm và số thân tổn thương
• 3.6.7. Điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
• 3.6.8. Tính chất chung của tổn thương hệ động mạch vành theo điểm SYNTAX, SYNTAX lâm sàng
• 3.6.9. Mối liên quan giữa tử vong và biến cố tim mạch chính với điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng
• 3.6.10. Liên quan điểm SYNTAX với tử vong và biến cố tim mạch chính không tử vong
• 3.6.11. Liên quan điểm SYNTAX lâm sàng với tử vong và biến cố tim mạch chính không tử vong
• 3.6.12. So sánh giá trị tiên lượng của điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng
• 3.7. Hạn chế của nghiên cứu
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Đặt Vấn Đề

Bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong toàn cầu. Theo nghiên cứu, nhồi máu cơ tim chiếm tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp đang gia tăng. Việc khôi phục dòng chảy cho động mạch vành bị tắc là yếu tố quyết định khả năng sống sót của bệnh nhân. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng can thiệp động mạch qua da có ưu điểm vượt trội, nhưng tỷ lệ tái hẹp và biến cố tim mạch vẫn còn cao. Do đó, việc tiên lượng các biến cố tim mạch sau can thiệp là rất quan trọng. Các thang điểm như SYNTAX và SYNTAX lâm sàng đã được phát triển để cải thiện khả năng tiên lượng. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào khảo sát giá trị tiên lượng của hai thang điểm này trên bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp.

1.1. Tình Hình Bệnh Tim Mạch

Bệnh tim mạch đang gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu. Theo thống kê, nhồi máu cơ tim là nguyên nhân chính gây tử vong. Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp đã tăng từ 2% năm 2001 lên 7% năm 2007. Tại bệnh viện Chợ Rẫy, số ca nhập viện vì hội chứng vành cấp cũng tăng đáng kể. Việc can thiệp động mạch qua da đã chứng minh hiệu quả trong việc giảm tỷ lệ tử vong, nhưng vẫn cần có các chỉ số tiên lượng chính xác để đánh giá nguy cơ cho bệnh nhân.

II. Tổng Quan Tài Liệu

Bệnh mạch vành là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong. Tại các nước phát triển, tỷ lệ mắc bệnh này đang gia tăng. Các nghiên cứu cho thấy nhồi máu cơ tim chiếm tỷ lệ cao trong các ca tử vong. Tại Việt Nam, số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp cũng đang gia tăng. Đặc điểm giải phẫu và chức năng của động mạch vành rất quan trọng trong việc hiểu rõ về bệnh lý này. Việc đánh giá tổn thương động mạch vành qua các thang điểm như SYNTAX giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quan về tình trạng bệnh nhân.

2.1. Đặc Điểm Bệnh Mạch Vành

Bệnh mạch vành là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp đang gia tăng nhanh chóng. Các yếu tố nguy cơ như tuổi tác, huyết áp cao, và tiểu đường đều có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của bệnh. Việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất quan trọng để giảm thiểu tỷ lệ tử vong. Thang điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng đã được phát triển để đánh giá mức độ tổn thương động mạch vành và tiên lượng biến cố tim mạch.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu

Nghiên cứu được thực hiện trên bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp được can thiệp động mạch vành qua da. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân và tiêu chuẩn loại trừ được xác định rõ ràng. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc thu thập dữ liệu lâm sàng và cận lâm sàng, đánh giá tổn thương động mạch vành qua thang điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng. Phân tích số liệu được thực hiện để xác định mối liên quan giữa điểm SYNTAX và các biến cố tim mạch.

3.1. Đối Tượng Nghiên Cứu

Đối tượng nghiên cứu bao gồm bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp được can thiệp động mạch vành qua da. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân được xác định dựa trên các yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng. Các bệnh nhân được theo dõi để đánh giá mức độ tổn thương động mạch vành và các biến cố tim mạch xảy ra sau can thiệp. Việc thu thập và phân tích dữ liệu giúp xác định giá trị tiên lượng của thang điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy thang điểm SYNTAX và SYNTAX lâm sàng có giá trị tiên lượng cao trong việc đánh giá nguy cơ biến cố tim mạch ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp. Mối liên quan giữa điểm SYNTAX và tỷ lệ tử vong cũng được xác định rõ ràng. Các yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng có ảnh hưởng đến kết quả can thiệp cũng được phân tích. Nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng cho việc cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp.

4.1. Đánh Giá Tổn Thương Động Mạch Vành

Đánh giá tổn thương động mạch vành qua thang điểm SYNTAX cho thấy mối liên quan chặt chẽ với các biến cố tim mạch chính. Kết quả cho thấy rằng điểm SYNTAX cao có thể dự đoán nguy cơ tử vong và biến cố tim mạch không tử vong. Việc sử dụng thang điểm SYNTAX lâm sàng cũng cho thấy giá trị tiên lượng tương tự, giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quan hơn về tình trạng bệnh nhân.