Nghiên Cứu Sản Xuất Bột Trà Xanh Từ Lá Cây Trà Phụ Liệu Bằng Phương Pháp Hấp, Sấy Và Nghiền Bi

• Tác giả: Đỗ Xuân Hưng
• Người hướng dẫn: GS. Đồng Thị Anh Đào
• Trường học: Trường Đại Học Bách Khoa
• Chuyên ngành: Công Nghệ Thực Phẩm
• Đề tài: Nghiên Cứu Sản Xuất Bột Trà Xanh Từ Lá Cây Trà Phụ Liệu
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Tổng quan về trà xanh
• 1.2. Phân bố và đặc điểm lá trà
• 1.3. Đặc tính sinh học của trà
• 1.4. Hoạt tính kháng khuẩn
• 1.5. Tình hình nghiên cứu về trà xanh
• 1.6. Các phương pháp diệt men
• 1.7. Các phương pháp xử lý trong quá trình chế biến bột trà xanh
• 1.8. Các thành phần hóa học khác có trong trà
• 1.9. Tổng quan về phương pháp nghiền bi
• 2. CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Vật liệu
• 2.2. Dụng cụ và thiết bị
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4. Quy trình sản xuất bột trà xanh bằng phương pháp hấp, sấy, nghiền bi
• 2.5. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.6. Phương pháp phân tích
• 2.7. Phương pháp đánh giá chất lượng và cảm quan sản phẩm
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
• 3.1. Kết quả xác định một số thành phần trong nguyên liệu
• 3.2. Kết quả thí nghiệm 1: Xác định dung môi và tỉ lệ trích ly thích hợp ở kích thước hạt <0.3 mm
• 3.3. Kết quả thí nghiệm 2: Xác định nhiệt độ trích ly thích hợp ở kích thước hạt <0.3 mm
• 3.4. Kết quả thí nghiệm 3: Xác định độ ẩm nguyên liệu trà trước khi nghiền bi để thu hồi chất khô tốt nhất ở kích thước hạt <0.5 mm
• 3.5. Kết quả thí nghiệm 4: Xác định thời gian hấp để sản phẩm ở kích thước hạt <0.3 mm có được hàm lượng polyphenol và chlorophyll thích hợp nhất
• 3.6. Kết quả thí nghiệm 5: Xác định các chế độ sấy với tần số sấy (đối với sấy vi sóng) và nhiệt độ sấy (đối với sấy đối lưu) để cho ra mẫu bột có hàm lượng polyphenol cao nhất và chlorophyll thích hợp ở kích thước hạt <0.7 mm
• 3.7. Kết quả thí nghiệm 6: Xác định ảnh hưởng thời gian nghiền bi đến việc thu bột sản phẩm ở kích thước hạt <0.3 mm
• 3.8. Kết quả phân tích một số hợp chất chống oxy hóa cho sản phẩm bột cuối cùng sau khi trải qua hấp, sấy, nghiền bi
• 3.9. Kết quả ảnh hưởng của thời gian bảo quản đến hàm lượng chlorophyll và hàm lượng polyphenol tổng
• 3.10. Kết quả đánh giá cảm quan so với mẫu thị trường
• 3.11. Tối ưu hóa chế độ sấy
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC A - CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
• PHỤ LỤC B - CÁC BẢNG THỐNG KÊ
• MỤC LỤC HÌNH
• MỤC LỤC BẢNG
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Sản Xuất Bột Trà Xanh

Nghiên cứu sản xuất bột trà xanh từ lá cây trà phụ liệu đang trở thành một xu hướng quan trọng trong ngành thực phẩm. Bột trà xanh không chỉ được ưa chuộng vì hương vị mà còn vì những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Việc tận dụng lá trà phụ liệu để sản xuất bột trà xanh giúp giảm thiểu lãng phí và tăng giá trị kinh tế cho nông sản. Nghiên cứu này sẽ đi sâu vào quy trình sản xuất, từ việc hấp, sấy đến nghiền bột, nhằm tối ưu hóa chất lượng sản phẩm.

1.1. Đặc Điểm Của Lá Cây Trà Xanh

Lá cây trà xanh (Camellia sinensis) chứa nhiều hợp chất có lợi như polyphenol và chlorophyll. Những thành phần này không chỉ quyết định đến màu sắc và hương vị của bột trà mà còn ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng. Việc hiểu rõ về đặc điểm của lá trà xanh là rất quan trọng trong quá trình sản xuất bột trà.

1.2. Lợi Ích Của Bột Trà Xanh

Bột trà xanh mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ giảm cân. Nghiên cứu cho thấy, hàm lượng polyphenol trong bột trà xanh có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh. Những lợi ích này đã khiến bột trà xanh trở thành một sản phẩm được ưa chuộng trên thị trường.

II. Thách Thức Trong Quy Trình Sản Xuất Bột Trà Xanh

Quy trình sản xuất bột trà xanh từ lá cây trà phụ liệu gặp phải nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là việc tối ưu hóa các bước hấp, sấy và nghiền để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Các yếu tố như thời gian hấp, nhiệt độ sấy và độ ẩm của nguyên liệu đều ảnh hưởng đến hàm lượng polyphenol và chlorophyll trong bột trà. Việc nghiên cứu và khắc phục những thách thức này là cần thiết để nâng cao chất lượng sản phẩm.

2.1. Vấn Đề Về Thời Gian Hấp

Thời gian hấp là một yếu tố quan trọng trong quy trình sản xuất bột trà xanh. Nghiên cứu cho thấy, thời gian hấp quá ngắn hoặc quá dài đều có thể làm giảm hàm lượng polyphenol và chlorophyll. Việc xác định thời gian hấp tối ưu là cần thiết để đạt được chất lượng sản phẩm tốt nhất.

2.2. Ảnh Hưởng Của Nhiệt Độ Sấy

Nhiệt độ sấy cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo quản các hợp chất dinh dưỡng trong bột trà xanh. Nghiên cứu cho thấy, nhiệt độ sấy quá cao có thể làm mất đi các chất chống oxy hóa, trong khi nhiệt độ quá thấp không đủ để loại bỏ độ ẩm. Tìm ra nhiệt độ sấy tối ưu là một thách thức lớn trong quy trình sản xuất.

III. Phương Pháp Sản Xuất Bột Trà Xanh Hiệu Quả

Để sản xuất bột trà xanh từ lá cây trà phụ liệu, các phương pháp hấp, sấy và nghiền cần được tối ưu hóa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc hấp lá trà ở nhiệt độ 90°C trong 3 phút mang lại hàm lượng polyphenol cao nhất. Sau đó, lá trà được sấy bằng hai phương pháp: sấy đối lưu và sấy vi sóng, nhằm đảm bảo chất lượng bột trà xanh.

3.1. Quy Trình Hấp Lá Trà

Quy trình hấp lá trà xanh là bước đầu tiên trong sản xuất bột trà. Hấp lá trà ở nhiệt độ 90°C trong 3 phút giúp giữ lại các hợp chất dinh dưỡng quan trọng. Nghiên cứu cho thấy, thời gian hấp này tối ưu cho việc bảo quản polyphenol và chlorophyll.

3.2. Phương Pháp Sấy Đối Lưu

Sấy đối lưu là một trong những phương pháp hiệu quả để loại bỏ độ ẩm trong lá trà. Nghiên cứu cho thấy, sấy ở nhiệt độ 70°C giúp sản phẩm có màu sắc đẹp và hàm lượng polyphenol cao nhất. Phương pháp này giúp bảo quản các chất dinh dưỡng trong bột trà xanh.

3.3. Sấy Vi Sóng Trong Sản Xuất Bột Trà

Sấy vi sóng là một phương pháp hiện đại giúp giảm thời gian sấy và bảo quản chất lượng sản phẩm. Nghiên cứu cho thấy, sấy vi sóng ở tần số 240 Wh/140g mang lại sản phẩm có hàm lượng polyphenol cao và màu sắc hấp dẫn. Phương pháp này đang được áp dụng rộng rãi trong sản xuất bột trà xanh.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Bột Trà Xanh

Bột trà xanh có nhiều ứng dụng trong ngành thực phẩm và đồ uống. Sản phẩm này không chỉ được sử dụng để pha trà mà còn được thêm vào các món ăn, đồ uống và thực phẩm chức năng. Với những lợi ích sức khỏe vượt trội, bột trà xanh đang ngày càng được ưa chuộng trong chế độ ăn uống của người tiêu dùng.

4.1. Bột Trà Xanh Trong Thực Phẩm

Bột trà xanh được sử dụng rộng rãi trong ngành thực phẩm, từ bánh ngọt đến kem và đồ uống. Sản phẩm này không chỉ mang lại hương vị đặc trưng mà còn cung cấp nhiều lợi ích sức khỏe cho người tiêu dùng.

4.2. Ứng Dụng Trong Thực Phẩm Chức Năng

Bột trà xanh được sử dụng trong các sản phẩm thực phẩm chức năng nhờ vào hàm lượng cao các chất chống oxy hóa. Nghiên cứu cho thấy, việc bổ sung bột trà xanh vào chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa một số bệnh lý.

V. Kết Luận Về Nghiên Cứu Sản Xuất Bột Trà Xanh

Nghiên cứu sản xuất bột trà xanh từ lá cây trà phụ liệu đã chỉ ra rằng, việc tối ưu hóa quy trình hấp, sấy và nghiền là rất quan trọng để đạt được chất lượng sản phẩm tốt nhất. Những kết quả đạt được không chỉ giúp nâng cao giá trị kinh tế cho nông sản mà còn đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của thị trường. Tương lai của bột trà xanh hứa hẹn sẽ phát triển mạnh mẽ với nhiều ứng dụng mới.

5.1. Tương Lai Của Bột Trà Xanh

Với những lợi ích sức khỏe và giá trị dinh dưỡng cao, bột trà xanh sẽ tiếp tục được ưa chuộng trong tương lai. Nghiên cứu và phát triển các sản phẩm mới từ bột trà xanh sẽ mở ra nhiều cơ hội cho ngành thực phẩm.

5.2. Khuyến Nghị Cho Nghiên Cứu Tiếp Theo

Cần tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa quy trình sản xuất bột trà xanh, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm. Việc tìm hiểu thêm về các phương pháp chế biến và ứng dụng mới sẽ giúp bột trà xanh phát triển bền vững trong ngành thực phẩm.

Tổng quan nghiên cứu

Trà xanh (Camellia sinensis) là một loại cây công nghiệp lâu năm, được trồng rộng rãi tại hơn 30 quốc gia, trong đó Việt Nam có nhiều vùng trồng trà lớn như thượng du miền Bắc, trung du và Tây Nguyên. Lá trà xanh chứa hàm lượng polyphenol cao, đặc biệt là các hợp chất catechin như EGCG, có tác dụng chống oxy hóa và kháng khuẩn nổi bật. Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu và sản phẩm bột trà xanh hiện nay sử dụng búp trà cao cấp, trong khi lá trà phụ liệu – phần lá già, lá không dùng trong sản xuất trà cao cấp – lại chưa được khai thác triệt để.

Nghiên cứu này nhằm mục tiêu phát triển quy trình sản xuất bột trà xanh từ lá trà phụ liệu bằng phương pháp hấp hơi nước, sấy (đối lưu và vi sóng) và nghiền bi, nhằm tận dụng nguồn nguyên liệu rẻ, tạo ra sản phẩm có hàm lượng polyphenol và chlorophyll cao, kích thước hạt đồng nhất (<0.3 mm), màu sắc đẹp và độ ẩm phù hợp. Thời gian nghiên cứu tập trung vào các điều kiện hấp ở 90°C trong 1, 3 và 5 phút, các chế độ sấy với nhiệt độ và tần số khác nhau, cùng khảo sát ảnh hưởng của độ ẩm nguyên liệu trước nghiền bi đến hiệu suất thu hồi bột.

Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao giá trị kinh tế của lá trà phụ liệu, cung cấp nguyên liệu bột trà xanh chất lượng cho ngành thực phẩm chức năng, bánh kẹo, đồ uống với chi phí hợp lý, đồng thời góp phần bảo tồn và phát triển ngành công nghiệp trà xanh tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Thành phần hóa học và hoạt tính sinh học của trà xanh: Lá trà chứa polyphenol (18-36% chất khô), trong đó catechin chiếm 12-24%, đặc biệt EGCG chiếm 8-12%. Polyphenol có khả năng chống oxy hóa mạnh, kháng khuẩn và tác dụng dược lý như giảm nguy cơ ung thư, điều hòa miễn dịch.
• Phương pháp diệt men (enzyme inactivation): Hấp hơi nước ở 90°C nhằm vô hiệu hóa enzyme polyphenol oxidase và chlorophyllase, giữ nguyên hàm lượng polyphenol và màu xanh tự nhiên.
• Phương pháp sấy: Sấy đối lưu và sấy vi sóng được sử dụng để giảm độ ẩm nguyên liệu, bảo tồn các hợp chất chống oxy hóa, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình nghiền bi.
• Nghiền bi năng lượng cao: Sử dụng máy nghiền bi để tạo bột trà xanh với kích thước hạt nhỏ (<0.3 mm), giữ nguyên các thành phần hoạt tính do quá trình nghiền không sinh nhiệt cao.

Các khái niệm chính bao gồm polyphenol tổng, chlorophyll, EGCG, độ ẩm nguyên liệu, hoạt tính chống oxy hóa DPPH, và kích thước hạt bột.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Lá trà xanh phụ liệu thu mua tại chợ Hóc Môn, TP.HCM, có nguồn gốc từ Bảo Lộc, Lâm Đồng. Nguyên liệu được bảo quản ở nhiệt độ 18-20°C, sử dụng trong vòng 3-5 ngày.
• Quy trình nghiên cứu: Lá trà được hấp hơi nước ở 90°C trong các khoảng thời gian 1, 3 và 5 phút. Sau đó, nguyên liệu được sấy bằng hai phương pháp: sấy đối lưu (60°C, 70°C, 80°C) và sấy vi sóng (80 Wh, 240 Wh, 400 Wh trên 140g nguyên liệu). Tiếp theo, nguyên liệu được nghiền bi với tốc độ 400 rpm trong 4 giờ, phân loại bột qua rây 0.3 mm.
• Phân tích thành phần: Hàm lượng polyphenol tổng được xác định bằng phương pháp Folin-Ciocalteu, chlorophyll bằng quang phổ, EGCG bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC), hoạt tính chống oxy hóa theo DPPH.
• Phân tích số liệu: Sử dụng phân tích phương sai ANOVA với mức ý nghĩa α=0.05 để đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố đến hàm lượng polyphenol và chlorophyll.
• Đánh giá cảm quan: Thực hiện với 60 người thử, độ tuổi 18-23, đánh giá màu sắc, mùi, vị và tổng quan sản phẩm bột trà xanh so với mẫu thị trường theo thang điểm 7.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2017, với các giai đoạn thử nghiệm và tối ưu hóa quy trình sản xuất.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng dung môi và tỉ lệ trích ly đến hàm lượng polyphenol:

   • Dung môi ethanol 70° với tỉ lệ bột:dung môi 1:10 cho hàm lượng polyphenol tổng cao nhất, đạt khoảng 73 mg GAE/g chất khô, vượt trội so với nước (60 mg GAE/g) và ethanol 98°.
   • Nhiệt độ trích ly tối ưu là 65-70°C, giúp tăng khả năng hòa tan và khuếch tán polyphenol, tránh phá hủy do nhiệt độ quá cao.

2. Ảnh hưởng thời gian hấp hơi nước ở 90°C:

   • Thời gian hấp 3 phút cho hàm lượng polyphenol tổng và chlorophyll cao nhất, lần lượt đạt 105.03 mg GAE/g và 0.43 mg/g chất khô, so với 1 phút và 5 phút.
   • Thời gian hấp quá ngắn không đủ để vô hiệu hóa enzyme, quá dài làm giảm chất lượng do mất màu và hoạt tính.

3. Ảnh hưởng chế độ sấy đến hàm lượng polyphenol và chlorophyll:

   • Sấy đối lưu ở 70°C và sấy vi sóng với tần số 240 Wh/140g nguyên liệu cho kết quả tốt nhất, hàm lượng polyphenol đạt 112.96 mg GAE/g và chlorophyll thích hợp, bảo tồn màu xanh tự nhiên.
   • Nhiệt độ sấy quá cao hoặc tần số vi sóng quá lớn làm giảm hàm lượng các hợp chất hoạt tính.

4. Ảnh hưởng độ ẩm nguyên liệu trước nghiền bi đến hiệu suất thu hồi bột:

   • Độ ẩm 8-9% cho hiệu suất thu hồi bột cao nhất, đạt 20-30 g bột từ 45-65 g nguyên liệu sau sấy.
   • Độ ẩm thấp (5-6%) làm nguyên liệu quá khô, khó nghiền, thu hồi bột thấp (10 g). Độ ẩm cao (12-13%) làm nguyên liệu dẻo, bột thu được ít (3-5 g).

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy quy trình hấp hơi nước 3 phút ở 90°C là điều kiện tối ưu để vô hiệu hóa enzyme polyphenol oxidase và chlorophyllase, giữ nguyên hàm lượng polyphenol và màu xanh của lá trà phụ liệu. So với các nghiên cứu trước đây sử dụng búp trà, lá phụ liệu vẫn có thể thu được hàm lượng polyphenol cao, chứng tỏ tiềm năng tận dụng nguyên liệu này.

Phương pháp sấy đối lưu và vi sóng đều có ưu điểm riêng, nhưng kết hợp sấy vi sóng ở tần số vừa phải giúp giảm thời gian sấy, bảo tồn hoạt tính polyphenol tốt hơn. Độ ẩm nguyên liệu trước nghiền bi là yếu tố quyết định hiệu suất thu hồi bột, phù hợp với đặc tính vật lý của lá trà phụ liệu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ hàm lượng polyphenol theo thời gian hấp, nhiệt độ sấy và tần số vi sóng, cũng như bảng so sánh hiệu suất thu hồi bột theo độ ẩm nguyên liệu. So sánh với các nghiên cứu khác, kết quả này khẳng định hiệu quả của quy trình hấp-sấy-nghiền bi trong bảo tồn hoạt tính sinh học và tạo ra sản phẩm bột trà xanh chất lượng từ nguyên liệu phụ liệu.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng quy trình hấp hơi nước 90°C trong 3 phút để vô hiệu hóa enzyme, bảo tồn polyphenol và chlorophyll, làm nguyên liệu đầu vào cho sản xuất bột trà xanh.

   • Chủ thể thực hiện: Nhà máy chế biến trà, thời gian áp dụng: ngay sau khi thu hoạch.

2. Sử dụng sấy đối lưu ở 70°C hoặc sấy vi sóng với tần số 240 Wh/140g để làm khô nguyên liệu đến độ ẩm 8-9%, tối ưu hóa hàm lượng hoạt chất và màu sắc sản phẩm.

   • Chủ thể thực hiện: Bộ phận sản xuất, thời gian: trong quy trình chế biến.

3. Kiểm soát độ ẩm nguyên liệu trước nghiền bi trong khoảng 8-9% để đạt hiệu suất thu hồi bột cao nhất, đảm bảo kích thước hạt đồng đều (<0.3 mm).

   • Chủ thể thực hiện: Kỹ thuật viên vận hành máy nghiền, thời gian: trước khi nghiền.

4. Sử dụng dung môi ethanol 70° với tỉ lệ bột:dung môi 1:10 và nhiệt độ trích ly 65-70°C cho phân tích polyphenol chính xác và hiệu quả trong kiểm soát chất lượng sản phẩm.

   • Chủ thể thực hiện: Phòng thí nghiệm kiểm nghiệm, thời gian: trong quá trình nghiên cứu và kiểm soát chất lượng.

Các giải pháp trên cần được áp dụng đồng bộ trong dây chuyền sản xuất để nâng cao chất lượng bột trà xanh từ lá phụ liệu, giảm chi phí nguyên liệu, đáp ứng nhu cầu thị trường thực phẩm chức năng và đồ uống.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Công nghệ Thực phẩm:

   • Lợi ích: Hiểu rõ quy trình chế biến bột trà xanh từ nguyên liệu phụ liệu, áp dụng kỹ thuật hấp, sấy và nghiền bi trong nghiên cứu và sản xuất.

2. Doanh nghiệp sản xuất trà xanh và thực phẩm chức năng:

   • Lợi ích: Áp dụng quy trình tối ưu để tận dụng nguyên liệu phụ liệu, giảm chi phí nguyên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm bột trà xanh.

3. Cơ quan quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm:

   • Lợi ích: Tham khảo phương pháp phân tích polyphenol, chlorophyll và đánh giá cảm quan sản phẩm để xây dựng tiêu chuẩn chất lượng cho bột trà xanh.

4. Nhà sản xuất máy móc thiết bị nghiền và sấy thực phẩm:

   • Lợi ích: Nắm bắt yêu cầu kỹ thuật về độ ẩm, nhiệt độ và tần số sấy, kích thước hạt để thiết kế và cải tiến thiết bị phù hợp với sản xuất bột trà xanh.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao chọn lá trà phụ liệu thay vì búp trà để sản xuất bột trà xanh?
   Lá trà phụ liệu có hàm lượng polyphenol và hoạt tính chống oxy hóa cao, là nguồn nguyên liệu dồi dào, giá thành thấp hơn búp trà, giúp giảm chi phí sản xuất mà vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm.

2. Phương pháp hấp hơi nước có ưu điểm gì trong quá trình chế biến?
   Hấp hơi nước ở 90°C giúp vô hiệu hóa enzyme gây oxy hóa polyphenol, giữ màu xanh tự nhiên và hàm lượng hoạt chất cao, đồng thời không làm tăng nhiệt độ quá cao gây mất chất dinh dưỡng.

3. Tại sao cần kiểm soát độ ẩm nguyên liệu trước khi nghiền bi?
   Độ ẩm phù hợp (8-9%) giúp nguyên liệu dễ nghiền, tăng hiệu suất thu hồi bột, tránh hiện tượng quá khô hoặc quá ẩm làm giảm chất lượng và năng suất sản phẩm.

4. Sấy vi sóng có lợi thế gì so với sấy đối lưu?
   Sấy vi sóng giúp làm khô nhanh, đồng đều, giảm thời gian sấy và bảo tồn tốt hơn các hợp chất nhạy nhiệt như polyphenol và chlorophyll so với sấy đối lưu truyền thống.

5. Làm thế nào để đánh giá chất lượng bột trà xanh sản xuất?
   Đánh giá dựa trên hàm lượng polyphenol tổng, chlorophyll, EGCG, hoạt tính chống oxy hóa DPPH, kích thước hạt, màu sắc và cảm quan sản phẩm so với mẫu thị trường, sử dụng các phương pháp phân tích hóa học và thử nghiệm cảm quan.

Kết luận

• Quy trình hấp hơi nước 90°C trong 3 phút là điều kiện tối ưu để bảo tồn polyphenol và chlorophyll trong lá trà phụ liệu.
• Sấy đối lưu ở 70°C và sấy vi sóng 240 Wh/140g nguyên liệu giúp giữ hàm lượng hoạt chất cao và màu sắc đẹp.
• Độ ẩm nguyên liệu 8-9% trước nghiền bi cho hiệu suất thu hồi bột cao nhất với kích thước hạt <0.3 mm.
• Dung môi ethanol 70° với tỉ lệ bột:dung môi 1:10 và nhiệt độ trích ly 65-70°C là điều kiện tốt nhất để phân tích polyphenol.
• Sản phẩm bột trà xanh từ lá phụ liệu có thể đáp ứng nhu cầu thị trường với giá thành hợp lý, góp phần nâng cao giá trị kinh tế ngành trà.

Next steps: Áp dụng quy trình sản xuất quy mô công nghiệp, mở rộng nghiên cứu ứng dụng bột trà xanh trong thực phẩm chức năng và đồ uống.

Call-to-action: Các doanh nghiệp và nhà nghiên cứu nên phối hợp triển khai ứng dụng quy trình này để phát huy tối đa tiềm năng của lá trà phụ liệu, góp phần phát triển bền vững ngành trà xanh Việt Nam.