Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, thể thao không chỉ là hoạt động nâng cao sức khỏe mà còn là yếu tố quan trọng trong phát triển văn hóa và tinh thần cộng đồng. Tại Việt Nam, các chương trình truyền hình thể thao thu hút lượng lớn khán giả, đóng vai trò thiết yếu trong việc truyền tải thông tin, định hướng dư luận và thúc đẩy phong trào thể dục thể thao toàn quốc. Theo ước tính, Đài Truyền hình Việt Nam (Đài THVN) hiện có hơn 18 bản tin thể thao phát sóng hàng ngày trên nhiều kênh với thời lượng từ 5 đến 30 phút mỗi bản tin, cùng các chương trình chuyên đề sâu sắc và các sự kiện thể thao lớn được tường thuật trực tiếp. Tuy nhiên, công tác quản trị nội dung thông tin thể thao tại Đài THVN vẫn còn nhiều thách thức do sự phát triển nhanh chóng của thị trường thể thao, sự đa dạng của các sự kiện và hạn chế về nguồn nhân lực chuyên môn.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung khảo sát, đánh giá thực trạng quản trị nội dung thể thao tại Đài THVN trong giai đoạn 2021-2022, nhận diện thành công, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng quản trị nội dung. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các bản tin, chương trình chuyên đề và sự kiện thể thao phát sóng trên các kênh của Đài THVN, với trọng tâm là Ban Sản xuất các chương trình thể thao. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả truyền thông thể thao, góp phần phát triển nền thể thao nước nhà và tăng cường vị thế của Đài THVN trên thị trường truyền hình trong nước và quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản trị và lý thuyết truyền thông truyền hình. Lý thuyết quản trị được vận dụng để phân tích quá trình hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra trong quản trị nội dung thể thao, nhấn mạnh vai trò phối hợp nguồn lực và con người nhằm đạt mục tiêu đề ra. Lý thuyết truyền thông truyền hình tập trung vào đặc điểm thông tin truyền hình như tính cập nhật, tính định hướng, hình thức thể hiện bằng hình ảnh và âm thanh sống động, cũng như vai trò của truyền hình trong định hướng dư luận và phát triển văn hóa thể thao.

Các khái niệm chính bao gồm:

  • Quản trị nội dung thông tin thể thao: Hoạt động có tổ chức nhằm cung cấp thông tin thể thao chính xác, hấp dẫn, tuân thủ định hướng chính trị và pháp luật.
  • Chương trình truyền hình thể thao: Bao gồm bản tin thể thao ngắn gọn và chương trình chuyên đề chuyên sâu, phục vụ nhu cầu đa dạng của khán giả.
  • Tiêu chí đánh giá quản trị nội dung: Bao gồm thẩm quyền chủ thể, phương thức quản trị, tính tổ chức, tính liên tục và cơ sở pháp lý.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp:

  • Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Thu thập và hệ thống hóa các tài liệu chuyên khảo, luận văn, bài viết chuyên ngành về truyền hình, quản trị và thể thao.
  • Phương pháp thống kê: Tổng hợp số liệu về số lượng chương trình, thời lượng phát sóng, cơ cấu tổ chức Ban Sản xuất các chương trình thể thao.
  • Phương pháp phân tích, tổng hợp: Đánh giá các số liệu, kết quả khảo sát, phỏng vấn để rút ra luận điểm khoa học và đề xuất giải pháp.
  • Phương pháp phỏng vấn sâu: Thực hiện phỏng vấn 3 đối tượng gồm lãnh đạo Ban Sản xuất chương trình thể thao, biên tập viên và khán giả để thu thập ý kiến khách quan về quản trị nội dung.

Cỡ mẫu nghiên cứu gồm 94 cán bộ, nhân viên Ban Sản xuất các chương trình thể thao, với phương pháp chọn mẫu thuận tiện và phỏng vấn sâu nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy. Thời gian nghiên cứu tập trung trong giai đoạn 2021-2022, phù hợp với bối cảnh phát triển và thách thức hiện tại của Đài THVN.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cơ cấu tổ chức và nhân lực: Ban Sản xuất các chương trình thể thao có 94 cán bộ, gồm 1 trưởng ban, 3 phó trưởng ban và 21 trưởng, phó phòng chuyên môn. Ban gồm 9 phòng chuyên môn và hỗ trợ, đảm bảo chuyên môn hóa và phân công rõ ràng.
  2. Số lượng và thời lượng chương trình: Hàng ngày có 18 bản tin thể thao phát sóng trên các kênh VTV1, VTV3, VTV4, VTV5, VTV8, VTV9 với thời lượng từ 5 đến 30 phút. Chương trình chuyên đề như "Giờ vàng thể thao" phát sóng 1 lần/tuần, thời lượng 30 phút, nằm trong top các chương trình có lượng người xem cao nhất.
  3. Quản trị nội dung: Công tác quản trị được thực hiện qua các báo cáo định kỳ, nội quy, quy chế làm việc, kiểm tra giám sát và chính sách lương thưởng. Tuy nhiên, việc áp dụng các phương thức quản trị chưa đồng bộ, dẫn đến một số hạn chế trong phối hợp và kiểm soát chất lượng nội dung.
  4. Vấn đề bản quyền và vi phạm: Vi phạm bản quyền các sự kiện thể thao lớn diễn ra phổ biến trên các nền tảng không chính thống, gây thiệt hại tài chính và uy tín cho Đài THVN. Số lượng truy cập các kênh xem lậu lên tới hàng triệu lượt, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu quảng cáo và khả năng duy trì bản quyền.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trong quản trị nội dung thể thao chủ yếu do sự phát triển nhanh chóng của thị trường thể thao, sự đa dạng của các sự kiện và áp lực cạnh tranh thông tin từ các nền tảng số. So với các nghiên cứu trước đây về quản trị truyền hình, nghiên cứu này làm rõ hơn vai trò của quản trị nội dung thể thao trong bối cảnh truyền hình hội tụ và số hóa. Việc tổ chức bộ máy chuyên môn rõ ràng và chuyên sâu là điểm mạnh, nhưng cần nâng cao hiệu quả phối hợp và áp dụng công nghệ quản trị hiện đại hơn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố số lượng chương trình theo kênh và thời lượng, bảng cơ cấu tổ chức Ban Sản xuất, cũng như biểu đồ so sánh tỷ lệ vi phạm bản quyền và doanh thu quảng cáo qua các năm. Những kết quả này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới phương thức quản trị nội dung để đáp ứng yêu cầu phát triển và cạnh tranh trong ngành truyền hình thể thao.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chuyên môn: Đào tạo nâng cao kỹ năng biên tập viên, phóng viên thể thao về quản trị nội dung và kỹ thuật số, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm truyền hình. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng, chủ thể: Ban Đào tạo Đài THVN.
  2. Ứng dụng công nghệ quản trị hiện đại: Xây dựng hệ thống quản lý nội dung số (CMS) tích hợp, giúp theo dõi, kiểm soát và phân phối nội dung hiệu quả hơn, giảm thiểu sai sót và tăng tính linh hoạt. Thời gian: 12 tháng, chủ thể: Ban Công nghệ thông tin Đài THVN.
  3. Tăng cường kiểm soát và xử lý vi phạm bản quyền: Hợp tác với các cơ quan chức năng và các nền tảng số để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm bản quyền, bảo vệ quyền lợi của Đài THVN. Thời gian: liên tục, chủ thể: Ban Pháp chế và Ban Sản xuất chương trình thể thao.
  4. Đẩy mạnh tương tác với khán giả qua nền tảng số: Phát triển các kênh tương tác trên mạng xã hội, ứng dụng di động để thu thập phản hồi, nâng cao chất lượng nội dung và tăng cường sự gắn kết với người xem. Thời gian: 6 tháng, chủ thể: Ban Truyền thông và Ban Sản xuất chương trình thể thao.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo và quản lý Đài Truyền hình Việt Nam: Nhận diện các điểm mạnh, hạn chế trong quản trị nội dung thể thao để điều chỉnh chiến lược phát triển.
  2. Biên tập viên, phóng viên thể thao: Nâng cao nhận thức về quản trị nội dung, kỹ năng sản xuất chương trình chuyên nghiệp.
  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Báo chí - Truyền thông: Tài liệu tham khảo về quản trị nội dung truyền hình thể thao trong bối cảnh hiện đại.
  4. Các cơ quan quản lý nhà nước về báo chí và truyền thông: Cơ sở để xây dựng chính sách, quy định phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về báo chí thể thao.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản trị nội dung thể thao là gì?
    Quản trị nội dung thể thao là quá trình tổ chức, điều hành việc sản xuất và phát sóng các chương trình thể thao nhằm đảm bảo thông tin chính xác, hấp dẫn và tuân thủ định hướng chính trị, pháp luật. Ví dụ, Ban Sản xuất các chương trình thể thao Đài THVN quản lý chặt chẽ nội dung các bản tin và chương trình chuyên đề.

  2. Tại sao quản trị nội dung thể thao lại quan trọng?
    Nó giúp đảm bảo chất lượng chương trình, thu hút khán giả, bảo vệ bản quyền và nâng cao uy tín của đài truyền hình. Ví dụ, việc kiểm soát nội dung giúp tránh sai sót và định hướng dư luận đúng đắn.

  3. Những thách thức lớn nhất trong quản trị nội dung thể thao hiện nay là gì?
    Bao gồm sự đa dạng và tốc độ cập nhật thông tin, hạn chế nguồn nhân lực chuyên môn, và vi phạm bản quyền trên các nền tảng không chính thống. Ví dụ, lượng truy cập xem lậu các giải đấu lớn lên tới hàng triệu lượt.

  4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản trị nội dung thể thao?
    Thông qua đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ quản lý hiện đại, tăng cường kiểm soát bản quyền và phát triển tương tác với khán giả. Ví dụ, Đài THVN đã phát triển ứng dụng VTVGo để tăng cường tương tác và lưu trữ nội dung.

  5. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Kết hợp nghiên cứu tài liệu, thống kê, phân tích tổng hợp và phỏng vấn sâu nhằm đảm bảo tính khách quan và toàn diện. Ví dụ, phỏng vấn lãnh đạo Ban Sản xuất chương trình thể thao và khán giả để thu thập ý kiến thực tiễn.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa các khái niệm và lý thuyết về quản trị nội dung thể thao trên truyền hình, làm rõ đặc điểm và vai trò của các chương trình thể thao tại Đài THVN.
  • Thực trạng quản trị nội dung thể thao tại Đài THVN được đánh giá chi tiết, chỉ ra những thành công trong tổ chức bộ máy và sản xuất chương trình, đồng thời nhận diện các hạn chế về phối hợp, kiểm soát chất lượng và vi phạm bản quyền.
  • Đề xuất các giải pháp thiết thực như đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ, kiểm soát bản quyền và tăng cường tương tác khán giả nhằm nâng cao hiệu quả quản trị nội dung thể thao.
  • Nghiên cứu có giá trị tham khảo cho các nhà quản lý, biên tập viên, nhà nghiên cứu và cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực báo chí truyền hình thể thao.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và tiếp tục nghiên cứu mở rộng trong bối cảnh truyền hình hội tụ và số hóa.

Call to action: Các đơn vị truyền hình và nhà quản lý cần nhanh chóng áp dụng các giải pháp quản trị nội dung thể thao hiện đại để nâng cao chất lượng chương trình, bảo vệ bản quyền và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khán giả trong thời đại số.