Luận văn tốt nghiệp: Nghiên cứu khả năng nhân giống lan hài vân nam Paphiopedilum callosum từ phôi

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hằng
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tình
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Công nghệ sinh học
• Đề tài: Nghiên Cứu Khả Năng Nhân Giống Lan Hài Vân Nam (Paphiopedilum Callosum) Từ Phôi Bằng Kỹ Thuật Nuôi Cấy In Vitro
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Mục tiêu của đề tài
• 1.3. Yêu cầu của đề tài
• 1.4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
• 1.4.1. Ý nghĩa khoa học của đề tài
• 1.4.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Tổng quan về lan Hài (Paphiopedilum)
• 2.2. Phân loại và nguồn gốc
• 2.2.1. Phân loại
• 2.2.2. Nguồn gốc
• 2.3. Đặc điểm hình thái
• 2.4. Hiện trạng cây lan Hài Việt Nam
• 2.5. Giới thiệu về giống lan hài Vân Nam
• 2.5.1. Nguồn gốc và sự phân bố
• 2.5.2. Các điều kiện cơ bản để nuôi trồng giống lan hài Vân Nam
• 2.6. Cơ sở khoa học của nuôi cấy mô tế bào thực vật
• 2.6.1. Sự phân hóa tế bào
• 2.6.2. Sự phân phân hóa tế bào
• 2.6.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quá trình nuôi cấy mô tế bào thực vật
• 2.6.3.1. Môi trường dinh dưỡng
• 2.7. Tình hình nghiên cứu về nuôi cấy mô lan Hài trên thế giới và trong nước
• 2.7.1. Tình hình nghiên cứu về nuôi cấy mô lan Hài trên thế giới
• 2.7.2. Tình hình nghiên cứu về nuôi cấy mô lan Hài trong nước
• 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Vật liệu, hóa chất và thiết bị nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng, vật liệu nghiên cứu
• 3.1.2. Hóa chất sử dụng
• 3.1.3. Thiết bị, dụng cụ nghiên cứu
• 3.2. Phạm vi, địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 3.2.1. Phạm vi nghiên cứu
• 3.2.2. Thời gian nghiên cứu
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.3.1. Nội dung 1: Nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ BA, Kinetin, TDZ đến khả năng nhân nhanh chồi lan hài Vân Nam
• 3.3.2. Nội dung 2: Xác định môi trường ra rễ tạo cây hoàn chỉnh lan hài Vân Nam
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Chuẩn bị môi trường nuôi cấy mô
• 3.4.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm
• 3.4.4. Phương pháp đánh giá và xử lý số liệu
• 3.4.4.1. Thu thập số liệu
• 3.4.4.2. Các chỉ tiêu theo dõi
• 3.4.4.3. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Kết quả ảnh hưởng của nồng độ BA, Kinetin, TDZ đến khả năng nhân nhanh chồi từ phôi lan hài Vân Nam
• 4.1.1. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ BA đến khả năng nhân nhanh chồi lan hài Vân Nam (sau 40 ngày nuôi cấy)
• 4.1.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của BA kết hợp với Kinetin đến khả năng nhân nhanh giống lan hài Vân Nam
• 4.1.3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của BA kết hợp với Kinetin và TDZ đến khả năng nhân nhanh giống lan hài Vân Nam
• 4.2. Kết quả nghiên cứu môi trường ra rễ tạo cây hoàn chỉnh lan hài Vân Nam
• 4.3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ của cây lan hài Vân Nam
• 4.4. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của NAA kết hợp với than hoạt tính đến khả năng nhân nhanh cây lan hài Vân Nam
• 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về lan hài vân nam Paphiopedilum callosum

Lan hài vân nam, hay còn gọi là Paphiopedilum callosum, là một trong những loài lan quý hiếm của Việt Nam. Loài này thuộc họ lan Orchidaceae, nổi bật với hình dáng hoa độc đáo và màu sắc bắt mắt. Cánh hoa hình trứng, có lông tơ trắng ở gốc và lông nhung ở mặt trong, tạo nên vẻ đẹp thu hút. Mùi thơm ngọt dịu của hoa cũng là một trong những yếu tố khiến loài lan này được ưa chuộng. Tuy nhiên, hiện nay, lan hài vân nam đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do sự khai thác quá mức và mất môi trường sống. Việc nghiên cứu khả năng nhân giống lan bằng kỹ thuật nuôi cấy in vitro không chỉ giúp bảo tồn loài mà còn tạo ra nguồn giống chất lượng cao cho ngành nông nghiệp.

II. Kỹ thuật nuôi cấy in vitro

Kỹ thuật nuôi cấy in vitro là một phương pháp hiện đại trong việc nhân giống thực vật, cho phép tạo ra cây giống sạch bệnh và đồng đều. Phương pháp này sử dụng môi trường dinh dưỡng đặc biệt để kích thích sự phát triển của mô tế bào thực vật. Trong nghiên cứu này, các yếu tố như nồng độ BA, Kinetin và TDZ được thử nghiệm để xác định ảnh hưởng của chúng đến khả năng nhân nhanh chồi từ phôi lan hài vân nam. Kết quả cho thấy nồng độ BA cao có tác dụng tích cực trong việc kích thích sự phát triển của chồi, từ đó mở ra hướng đi mới cho việc nhân giống loài lan này. Việc áp dụng kỹ thuật sinh học trong nhân giống không chỉ giúp bảo tồn giống mà còn nâng cao giá trị kinh tế cho người trồng.

III. Môi trường nuôi cấy và điều kiện phát triển

Môi trường nuôi cấy là yếu tố quyết định đến sự thành công của quá trình nhân giống lan. Nghiên cứu đã xác định các thành phần dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của lan hài vân nam, bao gồm các loại hormone thực vật như NAA và BA. Các thí nghiệm cho thấy rằng việc kết hợp NAA với than hoạt tính giúp tăng cường khả năng ra rễ cho cây lan. Điều này không chỉ giúp cây phát triển khỏe mạnh mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái sinh cây hoàn chỉnh. Việc nghiên cứu và tối ưu hóa môi trường nuôi cấy là rất quan trọng trong việc phát triển quy trình nhân giống hiệu quả.

IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang lại giá trị thực tiễn cao. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp dữ liệu mới về khả năng nhân giống lan hài vân nam bằng phương pháp nuôi cấy mô, góp phần làm phong phú thêm cơ sở dữ liệu về kỹ thuật này. Đồng thời, việc tạo ra số lượng giống lan hài vân nam sẽ hỗ trợ công tác bảo tồn loài, giảm thiểu nguy cơ tuyệt chủng. Hơn nữa, nghiên cứu cũng mở ra cơ hội cho việc phát triển các sản phẩm từ lan hài, đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao giá trị kinh tế cho người trồng.