I. Cơ sở khoa học và tính thực tiễn của đề tài
Lưu vực sông Nhuệ - Đáy có diện tích khoảng 7.665 km2 và dân số gần 12 triệu người, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Sông Nhuệ - Đáy là thủy vực duy nhất tiếp nhận toàn bộ lượng nước thải từ các khu vực nội, ngoại thành của thành phố Hà Nội. Tổng lượng nước thải đổ vào lưu vực sông khoảng hơn 600.000 m3 mỗi ngày, phần lớn chưa được xử lý, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Ngày 31/8/2009, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ủy ban Bảo vệ môi trường lưu vực sông Nhuệ - Đáy nhằm quản lý và cải thiện chất lượng nước. Tuy nhiên, chất lượng nước vẫn chưa được cải thiện nhiều do thiếu các công trình thu gom và xử lý nước thải. Việc đánh giá chất lượng nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu sẽ cung cấp cơ sở khoa học cho các hoạt động quản lý và quy hoạch nguồn nước thải vào thủy vực sông.
II. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu của đề tài là ứng dụng các mô hình MIKE NAM, MIKE 11 HD và MIKE 11 Ecolab để mô phỏng và đánh giá diễn biến chất lượng nước lưu vực sông Nhuệ - Đáy trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Đề tài sẽ đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu mức độ gia tăng ô nhiễm, phục vụ khai thác và sử dụng hợp lý tài nguyên nước mặt. Việc áp dụng các mô hình này sẽ giúp xác định các kịch bản biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của chúng đến chất lượng nước, từ đó đưa ra các biện pháp quản lý hiệu quả hơn.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là mô hình MIKE, dòng chảy và chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy. Phạm vi nghiên cứu bao gồm vùng thượng lưu sông Nhuệ - Đáy, tập trung vào các trạm Ba Thá, Hưng Thi, Phủ Lý, Ninh Bình và Như Tân. Nghiên cứu sẽ sử dụng các phương pháp tổng hợp, thống kê, phân tích dữ liệu khí tượng thủy văn, chất lượng nước và địa hình để hiệu chỉnh và kiểm định các mô hình thủy văn, thủy lực và chất lượng nước.
IV. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu bao gồm tổng hợp, thống kê và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Đề tài sẽ kế thừa các nghiên cứu đã có về đánh giá chất lượng nước, đặc biệt là các đề tài liên quan đến lưu vực sông Nhuệ - Đáy. Phương pháp mô hình toán sẽ được áp dụng để mô phỏng các quá trình thủy văn, thủy lực và chất lượng nước, sử dụng các mô hình MIKE NAM, MIKE 11 HD và MIKE 11 Ecolab nhằm đánh giá diễn biến chất lượng nước theo kịch bản biến đổi khí hậu.
V. Tổng quan lưu vực sông Nhuệ Đáy và phương pháp mô hình toán
Lưu vực sông Nhuệ - Đáy là một tiểu lưu vực của sông Hồng, có địa hình đa dạng với các vùng núi, đồi và đồng bằng. Địa hình thấp dần từ Tây Bắc đến Đông Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế. Các mô hình toán như MIKE NAM, MIKE 11 HD và MIKE 11 Ecolab sẽ được sử dụng để mô phỏng các quá trình thủy văn và chất lượng nước, giúp đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy.
