Nghiên cứu mạng lưới xã hội của tiểu thương chợ Cốc Lếu, Lào Cai

DẪN LUẬN

1.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

1.3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

1.4. Nguồn tài liệu của luận văn

1.5. Đóng góp của luận văn

1.6. Bố cục của luận văn

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU, CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.1. Lịch sử vấn đề

1.1.1. Nghiên cứu của các học giả nước ngoài

1.1.2. Nghiên cứu của các học giả trong nước

1.2. Cơ sở lý thuyết và phƣơng pháp nghiên cứu

1.2.1. Các khái niệm cơ bản dùng trong luận văn

1.2.2. Lý thuyết nghiên cứu

1.2.3. Phương pháp nghiên cứu

1.3. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: VAI TRÒ ĐỊA - KINH TẾ CỦA CHỢ CỐC LẾU TRONG MẠNG LƢỚI CHỢ VÙNG BIÊN Ở LÀO CAI

2.1. Khái quát chung về địa bàn nghiên cứu

2.1.1. Vị trí địa lý

2.1.2. Lịch sử hình thành

2.1.3. Thành phần tộc người

2.2. Bối cảnh kinh tế - xã hội của chợ Cốc Lếu

2.2.1. Sự hình thành và phát triển của hệ thống đường sắt ở Lào Cai

2.2.2. Sự phát triển của hệ thống du lịch ở Sa Pa

2.2.3. Sự hiện diện của người Hoa và các tiểu thương người Việt

2.2.4. Một số yếu tố kinh tế - xã hội khác tác động tới chợ vùng biên

2.3. Chợ Cốc Lếu ở vùng biên Lào Cai

2.3.1. Lịch sử hình thành

2.3.2. Cấu trúc của chợ Cốc Lếu

2.3.3. Cơ cấu hàng hóa

2.4. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: MẠNG LƢỚI XÃ HỘI CỦA CÁC TIỂU THƢƠNG Ở CHỢ CỐC LẾU

3.1. Chợ Cốc Lếu trong mạng lƣới chợ vùng biên

3.2. Chợ Cốc Lếu trong mối liên hệ với các chợ vùng biên

3.3. Liên hệ và trao đổi hàng hóa

3.4. Quan hệ mua và bán giữa chợ Cốc Lếu với các vùng

3.5. Quan hệ mua và bán giữa chợ Cốc Lếu với các địa phương trong tỉnh

3.6. Quan hệ mua và bán giữa chợ Cốc Lếu với các địa phương và dân tộc ở Trung Quốc

3.7. Quan hệ giữa những ngƣời bán hàng trong chợ

3.8. Nguồn gốc tiểu thương ở chợ Cốc Lếu

3.9. Quan hệ xã hội của người bán hàng

3.10. Quan hệ bạn hàng giữa các tiểu thương

3.11. Quan hệ với người bán hàng rong

3.12. Quan hệ giữa ngƣời mua và ngƣời bán

3.13. Về giá cả và sự lựa chọn

3.13.1. Đối với người đồng tộc

3.13.2. Đối với người dân tộc khác

3.14. Uy tín nghề nghiệp và quan hệ tộc người

3.14.1. Đối với người đồng tộc

3.14.2. Đối với người dân tộc khác

3.15. Tiểu kết chương 3

4. CHƯƠNG 4: QUAN HỆ BUÔN BÁN XUYÊN BIÊN GIỚI VÀ MẠNG LƢỚI XÃ HỘI CỦA TIỂU THƢƠNG

4.1. Quan hệ xã hội của tiểu thƣơng ngƣời Việt với ngƣời Hoa

4.1.1. Quan niệm của người Hoa trong kinh doanh

4.1.2. Quan hệ với người Hoa bán hàng ở chợ

4.1.3. Quan hệ với người Hoa bán hàng tại Hà Khẩu

4.2. Quan hệ của tiểu thƣơng ngƣời Việt với các tộc ngƣời khác

4.2.1. Quan hệ của tiểu thương người Việt với bạn hàng và khách hàng từ Trung Quốc sang

4.2.2. Quan hệ của tiểu thương người Việt với khách du lịch từ Trung Quốc sang

4.3. Quan hệ giữa những ngƣời buôn bán nhỏ xuyên biên giới

4.3.1. Nguồn gốc hình thành các nhóm người buôn bán nhỏ xuyên biên giới

4.3.2. Nhu cầu liên kết của nhóm người buôn bán nhỏ trong bối cảnh thương mại vùng biên

4.3.3. Mối quan hệ của người buôn bán nhỏ với nhau

4.3.4. Mối quan hệ giữa người buôn bán nhỏ và bạn hàng Trung Quốc

4.4. Tiểu kết chương 4

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

A.1. Danh sách những người cung cấp thông tin

A.2. Danh mục công trình có liên quan đến luận văn

A.3. Bảng hỏi

A.4. Phụ lục ảnh

A.5. Sơ đồ các khu vực chợ Cốc Lếu

I. Giới thiệu về chợ Cốc Lếu và tiểu thương

Chợ Cốc Lếu, nằm ở tỉnh Lào Cai, là một trong những chợ lớn và nổi tiếng nhất trong khu vực biên giới Việt - Trung. Chợ không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa mà còn là trung tâm giao lưu văn hóa giữa các tộc người khác nhau. Tiểu thương tại chợ Cốc Lếu chủ yếu là người dân tộc thiểu số, họ không chỉ buôn bán hàng hóa mà còn duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội. Mạng lưới xã hội của các tiểu thương ở đây rất phong phú, bao gồm các mối quan hệ với bạn hàng, khách hàng và cả những người bán hàng rong. Điều này tạo nên một không gian thương mại sôi động, nơi mà các hoạt động kinh tế diễn ra liên tục và đa dạng.

1.1. Đặc điểm của tiểu thương tại chợ Cốc Lếu

Tiểu thương ở chợ Cốc Lếu chủ yếu là những người có nguồn gốc từ các tộc người thiểu số như người Giáy, người Mông, và người Hoa. Họ không chỉ tham gia vào hoạt động buôn bán mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các giá trị văn hóa truyền thống. Hành vi tiêu dùng của họ thường phản ánh những đặc điểm văn hóa riêng biệt, từ cách lựa chọn hàng hóa đến cách thức giao tiếp với khách hàng. Sự đa dạng trong mối quan hệ xã hội giữa các tiểu thương không chỉ giúp họ phát triển kinh doanh mà còn tạo ra một cộng đồng gắn kết, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc và cuộc sống hàng ngày.

II. Mối quan hệ xã hội trong hoạt động buôn bán

Mối quan hệ xã hội giữa các tiểu thương tại chợ Cốc Lếu rất đa dạng và phức tạp. Các tiểu thương không chỉ giao dịch hàng hóa mà còn xây dựng các mối quan hệ thân thiết với nhau. Mối quan hệ bạn hàng giữa các tiểu thương thường được hình thành dựa trên sự tin tưởng và hỗ trợ lẫn nhau. Điều này không chỉ giúp họ duy trì hoạt động kinh doanh mà còn tạo ra một mạng lưới hỗ trợ trong các tình huống khó khăn. Quan hệ mua và bán giữa tiểu thương và khách hàng cũng rất quan trọng, nó không chỉ ảnh hưởng đến doanh thu mà còn phản ánh sự tín nhiệm và uy tín của từng tiểu thương trong cộng đồng.

2.1. Tác động của mối quan hệ xã hội đến hoạt động kinh doanh

Mối quan hệ xã hội có tác động lớn đến hoạt động kinh doanh của các tiểu thương. Những tiểu thương có mối quan hệ tốt với khách hàng thường có doanh thu cao hơn. Họ biết cách tạo dựng lòng tin và sự trung thành từ khách hàng thông qua việc cung cấp hàng hóa chất lượng và dịch vụ tốt. Đặc điểm văn hóa của từng tộc người cũng ảnh hưởng đến cách thức giao tiếp và xây dựng mối quan hệ trong kinh doanh. Sự hiểu biết về văn hóa và phong tục tập quán của các tộc người khác nhau giúp tiểu thương dễ dàng hơn trong việc tiếp cận và phục vụ khách hàng.

III. Tác động của mạng lưới xã hội đến phát triển kinh tế địa phương

Mạng lưới xã hội của các tiểu thương tại chợ Cốc Lếu không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động buôn bán mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế của địa phương. Kinh tế địa phương được thúc đẩy nhờ vào sự giao lưu hàng hóa và văn hóa giữa các tộc người khác nhau. Chợ Cốc Lếu trở thành điểm đến không chỉ cho người dân địa phương mà còn cho khách du lịch từ các vùng khác và cả từ Trung Quốc. Sự phát triển của chợ đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người dân trong khu vực, đồng thời nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng.

3.1. Vai trò của chợ Cốc Lếu trong mạng lưới chợ vùng biên

Chợ Cốc Lếu đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới chợ vùng biên ở Lào Cai. Nó không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa mà còn là cầu nối giữa các tộc người và các vùng miền khác nhau. Sự phát triển của chợ đã tạo ra một không gian giao thương sôi động, nơi mà các tiểu thương có thể kết nối và mở rộng mạng lưới kinh doanh của mình. Điều này không chỉ giúp họ tăng cường khả năng cạnh tranh mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của kinh tế địa phương.

Luận văn thạc sĩ về mạng lưới xã hội của tiểu thương tại chợ Cốc Lếu, Lào Cai