Luận án về hội chứng Prader-Willi: Đặc điểm lâm sàng và biến đổi di truyền

• Trường học: Bệnh viện Nhi Trung ương
• Chuyên ngành: Y học
• Đề tài: Nghiên cứu hội chứng Prader-Willi: Đặc điểm lâm sàng và biến đổi di truyền
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• ĐẶT VẤN ĐỀ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Lịch sử nghiên cứu hội chứng Prader-Willi
• 1.2. Đặc điểm lâm sàng của hội chứng Prader-Willi
• 1.3. Tiền sử thai nghén
• 1.4. Giảm trương lực cơ
• 1.5. Phát triển tâm thần và đặc điểm tính cách
• 1.6. Ăn không kiểm soát và béo phì
• 1.7. Bộ mặt bất thường
• 1.8. Thiểu năng sinh dục
• 1.9. Các vấn đề rối loạn nội tiết khác
• 1.10. Một số triệu chứng khác
• 1.11. Tỷ lệ tử vong
• 1.12. Cải thiện các triệu chứng lâm sàng trên bệnh nhân điều trị GH
• 1.13. Cơ chế di truyền của hội chứng Prader-Willi
• 1.14. Cấu trúc vùng gen Prader-Willi
• 1.15. Cơ chế của quy luật dấu ấn di truyền
• 1.16. Các nhóm nguyên nhân gây hội chứng Prader-Willi
• 1.17. Một số kỹ thuật di truyền ứng dụng để chẩn đoán hội chứng Prader-Willi
• 1.18. Kỹ thuật di truyền tế bào
• 1.19. Kỹ thuật lai giữa di truyền tế bào và phân tử
• 1.20. Kỹ thuật di truyền phân tử
• 1.21. Nghiên cứu về hội chứng Prader-Willi trên thế giới và tại Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Tiêu chuẩn chọn đối tượng nghiên cứu
• 2.4. Tiêu chuẩn loại trừ đối tượng nghiên cứu
• 2.5. Phương pháp nghiên cứu
• 2.6. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng
• 2.7. Nghiên cứu các đặc điểm di truyền
• 2.8. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu
• 3.2. Phân bố theo giới tính
• 3.3. Tuổi bệnh nhân lúc chẩn đoán
• 3.4. Tiền sử sản khoa
• 3.5. Tuổi bố mẹ lúc chẩn đoán
• 3.6. Đặc điểm lâm sàng
• 3.7. Một số đặc điểm lâm sàng giai đoạn sơ sinh
• 3.8. Chỉ số khối cơ thể BMI
• 3.9. Chậm phát triển tâm thần vận động
• 3.10. Thiểu sản cơ quan sinh dục ngoài
• 3.11. Các đặc điểm lâm sàng khác
• 3.12. Tỷ lệ tử vong
• 3.13. Các biến đổi di truyền
• 3.14. Kết quả phân tích nhiễm sắc thể đồ
• 3.15. Kết quả xét nghiệm lai tại chỗ huỳnh quang
• 3.16. Kết quả phân tích tình trạng Methyl hóa với kỹ thuật chuỗi đặc hiệu methyl hóa
• 3.17. Kết quả phân tích kỹ thuật khuếch đại đa đầu dò đặc hiệu methyl hóa
• 3.18. Mối liên hệ giữa biểu hiện lâm sàng và các biến đổi di truyền
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu
• 4.2. Tiền sử sản khoa
• 4.3. Đặc điểm lâm sàng
• 4.4. Các đặc điểm lâm sàng giai đoạn sơ sinh
• 4.5. Tình trạng thừa cân, béo phì và tăng cảm giác thèm ăn
• 4.6. Chậm phát triển tâm thần vận động
• 4.7. Thiểu sản cơ quan sinh dục ngoài
• 4.8. Các đặc điểm lâm sàng khác
• 4.9. Tỷ lệ tử vong
• 4.10. Ý nghĩa của việc mô tả đặc điểm lâm sàng trong chẩn đoán hội chứng Prader-Willi
• 4.11. Biến đổi di truyền của bệnh nhân mắc hội chứng Prader-Willi
• 4.12. Chuyển đoạn giữa NST 15 và 1 NST khác gây mất đoạn 15q11-q13
• 4.13. Hai NST15 nguồn gốc mẹ
• 4.14. Khiếm khuyết dấu ấn di truyền
• 4.15. Ý nghĩa của việc xác định các biến đổi di truyền của hội chứng Prader-Willi trong thực hành lâm sàng
• 4.16. Mối liên quan giữa các đặc điểm lâm sàng và biến đổi di truyền
• KIẾN NGHỊ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Hội chứng Prader-Willi (hội chứng Prader-Willi) là một bệnh di truyền phức tạp, gây ra bởi sự mất hoạt động của các gen trên nhiễm sắc thể số 15. Các triệu chứng chính bao gồm giảm trương lực cơ, béo phì, chậm phát triển tâm thần vận động và thiểu năng sinh dục. Tỷ lệ mắc hội chứng này ước tính khoảng 1/10. Nguyên nhân chính của hội chứng Prader-Willi là do mất đoạn nhiễm sắc thể 15q11-q13 có nguồn gốc từ bố. Việc chẩn đoán hội chứng này dựa vào các tiêu chuẩn lâm sàng và các kỹ thuật di truyền tế bào và phân tử. Việc nghiên cứu về hội chứng Prader-Willi có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

II. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA HỘI CHỨNG PRADER WILLI

Các triệu chứng lâm sàng của hội chứng Prader-Willi (đặc điểm lâm sàng) thay đổi theo độ tuổi. Từ 0-2 tuổi, trẻ thường có giảm trương lực cơ và khó khăn trong việc ăn uống. Từ 2-6 tuổi, trẻ có thể chậm phát triển tâm thần vận động. Từ 6-12 tuổi, tình trạng ăn uống mất kiểm soát và béo phì bắt đầu xuất hiện. Đến tuổi trưởng thành, trẻ thường gặp các vấn đề về nhận thức và thiểu năng sinh dục. Việc nhận diện sớm các triệu chứng này có thể giúp cải thiện tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

2.1. Tiền sử thai nghén

Trẻ mắc hội chứng Prader-Willi thường có tiền sử thai nghén với giảm trương lực cơ, dẫn đến tình trạng ngôi ngược và tăng tỷ lệ sinh mổ. Cân nặng và chiều dài lúc sinh của trẻ thường thấp hơn so với trẻ bình thường từ 15-20%. Việc theo dõi tiền sử thai nghén có thể giúp phát hiện sớm hội chứng này.

2.2. Giảm trương lực cơ

Giảm trương lực cơ là triệu chứng điển hình của hội chứng Prader-Willi. Triệu chứng này thường nặng nề trong giai đoạn sơ sinh và có thể dẫn đến chậm phát triển vận động. Việc điều trị cần tập trung vào việc tăng cường cơ bắp và cải thiện khả năng vận động cho trẻ.

III. BIẾN ĐỔI DI TRUYỀN CỦA HỘI CHỨNG PRADER WILLI

Hội chứng Prader-Willi có liên quan đến các biến đổi di truyền phức tạp. Nguyên nhân chính bao gồm mất đoạn nhiễm sắc thể 15q11-q13 và hai nhiễm sắc thể 15 có nguồn gốc từ mẹ. Các kỹ thuật di truyền như phân tích nhiễm sắc thể đồ và xét nghiệm methyl hóa được sử dụng để xác định các biến đổi này. Việc hiểu rõ về cơ chế di truyền giúp cải thiện khả năng chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân mắc hội chứng Prader-Willi.

3.1. Cấu trúc vùng gen Prader Willi

Vùng gen Prader-Willi nằm trên nhiễm sắc thể 15, có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các chức năng sinh lý. Sự mất hoạt động của các gen trong vùng này dẫn đến các triệu chứng lâm sàng của hội chứng. Nghiên cứu về cấu trúc gen giúp hiểu rõ hơn về cơ chế bệnh lý.

3.2. Kỹ thuật di truyền ứng dụng

Các kỹ thuật di truyền như FISH, MS-PCR và aCGH được áp dụng để chẩn đoán hội chứng Prader-Willi. Những kỹ thuật này giúp phát hiện các bất thường di truyền và xác định nguyên nhân gây bệnh, từ đó hỗ trợ cho việc điều trị và quản lý bệnh nhân.

IV. Ý NGHĨA CỦA NGHIÊN CỨU

Nghiên cứu về hội chứng Prader-Willi không chỉ giúp nâng cao hiểu biết về bệnh lý mà còn có ý nghĩa thực tiễn trong việc chẩn đoán và điều trị. Việc mô tả các đặc điểm lâm sàng và biến đổi di truyền giúp các bác sĩ lâm sàng có cơ sở để đưa ra các quyết định điều trị hợp lý. Hơn nữa, việc xác định các biến đổi di truyền có thể giúp phát hiện sớm và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.