I. Tổng quan về viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng (VMDƯ) là một tình trạng viêm niêm mạc mũi, thường gặp ở trẻ em trong độ tuổi từ 6 đến 14. Tình trạng này gây ra các triệu chứng như chảy mũi, hắt hơi, tắc mũi và ngứa mũi do phản ứng viêm qua trung gian IgE khi tiếp xúc với dị nguyên. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ mắc VMDƯ đang gia tăng trên toàn cầu, đặc biệt là ở trẻ em. Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc VMDƯ ở trẻ em tại Việt Nam có thể lên tới 34,9% ở Hà Nội và 41,5% ở TP.HCM. Điều này cho thấy sự cần thiết phải nghiên cứu và điều trị hiệu quả cho nhóm đối tượng này.
1.1. Tình trạng dịch tễ học
Tình trạng dịch tễ học của VMDƯ cho thấy bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động đến chất lượng cuộc sống của trẻ. Các triệu chứng của VMDƯ có thể dẫn đến mệt mỏi, mất tập trung và giảm khả năng học tập. Nghiên cứu cho thấy, nếu không được điều trị kịp thời, VMDƯ có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như hen phế quản và viêm xoang. Việc hiểu rõ về tình trạng dịch tễ học của VMDƯ là rất quan trọng để có những biện pháp can thiệp kịp thời.
II. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
Đặc điểm lâm sàng của VMDƯ ở trẻ em thường bao gồm các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi, chảy mũi và tắc mũi. Các triệu chứng này có thể xuất hiện theo mùa hoặc quanh năm, tùy thuộc vào loại dị nguyên gây bệnh. Đặc biệt, dị nguyên Dermatophagoides pteronyssinus là một trong những tác nhân chính gây ra VMDƯ ở trẻ em. Các xét nghiệm cận lâm sàng như test lẩy da và định lượng IgE trong máu giúp xác định dị nguyên và mức độ nhạy cảm của trẻ với các tác nhân gây dị ứng. Việc chẩn đoán chính xác là rất quan trọng để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
2.1. Triệu chứng lâm sàng
Triệu chứng lâm sàng của VMDƯ ở trẻ em thường rất đa dạng. Trẻ có thể gặp phải các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi, chảy nước mũi và tắc nghẽn mũi. Ngoài ra, triệu chứng có thể kèm theo viêm kết mạc dị ứng, gây ngứa và chảy nước mắt. Việc ghi nhận đầy đủ các triệu chứng này không chỉ giúp trong việc chẩn đoán mà còn trong việc theo dõi hiệu quả điều trị. Các triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của trẻ, từ việc học tập đến vui chơi.
III. Hiệu quả điều trị miễn dịch đặc hiệu
Điều trị miễn dịch đặc hiệu (MDĐH) là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để điều trị VMDƯ, đặc biệt là ở trẻ em. Phương pháp này bao gồm điều trị miễn dịch đặc hiệu đường dưới lưỡi (SLIT) và điều trị miễn dịch đặc hiệu đường tiêm dưới da (SCIT). Nghiên cứu cho thấy, SLIT có nhiều ưu điểm hơn SCIT, bao gồm tính an toàn và thuận tiện hơn cho trẻ em. Sau 6 tháng đến 1 năm điều trị, nhiều trẻ đã có sự cải thiện rõ rệt về triệu chứng lâm sàng và giảm nhu cầu sử dụng thuốc. Việc áp dụng phương pháp này tại Việt Nam đã cho thấy nhiều kết quả khả quan.
3.1. Đánh giá hiệu quả điều trị
Đánh giá hiệu quả điều trị miễn dịch đặc hiệu ở trẻ mắc VMDƯ do dị nguyên Dermatophagoides pteronyssinus cho thấy sự cải thiện đáng kể về triệu chứng. Các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi và chảy mũi đã giảm rõ rệt sau khi điều trị. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc theo dõi cận lâm sàng như nồng độ IgE và IgG trong máu là cần thiết để đánh giá hiệu quả điều trị. Điều này không chỉ giúp bác sĩ điều chỉnh phác đồ điều trị mà còn giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của trẻ.
