Nghiên cứu dịch tễ và biện pháp phòng chống sốt rét cho người dân ngủ rẫy tại Khánh Hòa và Gia Lai (2014-2017)

LỜI CÁM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. Tình hình sốt rét trên thế giới, ở Việt Nam và tại khu vực miền Trung-Tây Nguyên

1.1.1. Tình hình sốt rét trên thế giới

1.1.2. Tình hình sốt rét ở Việt Nam và khu vực miền Trung-Tây nguyên

1.1.3. Tình hình sốt rét ở 2 tỉnh Gia Lai và Khánh Hòa

1.1.4. Đặc điểm dịch tễ bệnh sốt rét

1.1.4.1. Tác nhân gây bệnh

1.1.4.2. Khối cảm thụ (con người)

1.1.4.3. Trung gian truyền bệnh sốt rét

1.1.4.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự lan truyền sốt rét tự nhiên

1.1.4.5. Sự phân bố bệnh sốt rét

1.1.4.6. Mùa truyền bệnh sốt rét

1.1.5. Các nghiên cứu về dịch tễ bệnh sốt rét

1.1.6. Các biện pháp phòng chống bệnh sốt rét

1.1.6.1. Chiến lược loại trừ sốt rét

1.1.6.2. Điều trị bệnh nhân sốt rét cắt đứt nguồn bệnh

1.1.6.3. Phòng chống trung gian truyền bệnh sốt rét cắt đứt nguồn lây

1.1.6.4. Truyền thông giáo dục phòng chống sốt rét

1.1.6.5. Phòng bệnh bằng vắc xin sốt rét

1.1.6.6. Các nghiên cứu về biện pháp phòng chống sốt rét

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu

2.2. Đối tượng nghiên cứu

2.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

2.4. Phương pháp nghiên cứu

2.5. Thiết kế nghiên cứu

2.6. Nội dung nghiên cứu

2.7. Một số thuật ngữ và biến số trong nghiên cứu

2.8. Cách tính của một số chỉ số trong nghiên cứu

2.9. Các kỹ thuật nghiên cứu

2.10. Vật liệu nghiên cứu và công cụ thu thập số liệu

2.11. Xử lý mẫu vật

2.12. Nội dung và chỉ số đánh giá

2.13. Xử lý và phân tích số liệu

2.14. Khống chế sai số

2.15. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Một số đặc điểm dịch tễ sốt rét và yếu tố liên quan đến mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy tại huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa và huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai, 2014-2015. Tỷ lệ mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy tại địa điểm nghiên cứu

3.2. Một số đặc điểm ký sinh trùng sốt rét tại địa điểm nghiên cứu

3.3. Một số đặc điểm muỗi sốt rét tại địa điểm nghiên cứu

3.4. Kiến thức và thực hành phòng chống bệnh sốt rét của người dân ngủ rẫy

3.5. Một số yếu tố liên quan đến mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy

3.6. Hiệu quả can thiệp bằng màn một đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu kết hợp với truyền thông phòng chống sốt rét cho người ngủ rẫy tại điểm nghiên cứu, 2016-2017. Tỷ lệ bệnh nhân sốt rét, mật độ véc tơ sốt rét trước can thiệp

3.7. Tỷ lệ mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy sau can thiệp

3.8. Mật độ véc tơ sốt rét sau can thiệp

3.9. Hiệu lực diệt tồn lưu của màn 1 đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu

3.10. Hiệu quả truyền thông giáo dục thực hành phòng chống sốt rét

3.11. Sự chấp nhận của cộng đồng đối với màn 1 đỉnh tồn lưu lâu

4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN

4.1. Một số đặc điểm dịch tễ sốt rét và yếu tố liên quan đến mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy tại huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa và huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai, 2014-2015. Một số đặc điểm dịch tễ sốt rét tại địa điểm nghiên cứu

4.2. Một số yếu tố liên quan đến mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy tại địa điểm nghiên cứu. Hiệu quả can thiệp bằng màn một đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu kết hợp với truyền thông phòng chống sốt rét cho người ngủ rẫy tại điểm nghiên cứu, 2016-2017. Tỷ lệ mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy sau can thiệp

4.3. Mật độ véc tơ sốt rét trước và sau can thiệp

4.4. Hiệu lực diệt tồn lưu của màn 1 đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu

4.5. Hiệu quả truyền thông giáo dục nâng cao thực hành phòng chống sốt rét. Sự chấp nhận của cộng đồng với màn một đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu

4.6. Tính khoa học, tính mới và tính thực tiễn của luận án

4.7. Đóng góp mới của luận án

4.8. Ý nghĩa khoa học

4.9. Ý nghĩa thực tiễn

4.10. Một số hạn chế của đề tài luận án

KẾT LUẬN

KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Đặc điểm dịch tễ sốt rét tại Khánh Hòa và Gia Lai

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng dịch tễ sốt rét tại hai tỉnh Khánh Hòa và Gia Lai có những đặc điểm riêng biệt. Tỷ lệ mắc sốt rét ở người dân ngủ rẫy cao hơn so với khu vực dân cư cố định. Các yếu tố như điều kiện sống, thói quen ngủ rẫy và sự tiếp xúc với véc tơ truyền bệnh đã góp phần làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Theo số liệu thu thập, tỷ lệ mắc sốt rét ở huyện Khánh Vĩnh và huyện Krông Pa trong giai đoạn 2014-2015 cho thấy sự gia tăng đáng kể, đặc biệt là ở nhóm dân tộc thiểu số. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có các biện pháp can thiệp phù hợp nhằm giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh trong cộng đồng này.

1.1. Tình hình mắc sốt rét

Tình hình mắc sốt rét tại Khánh Hòa và Gia Lai trong giai đoạn 2014-2015 cho thấy tỷ lệ mắc bệnh cao, đặc biệt là ở những người có thói quen ngủ rẫy. Các nghiên cứu cho thấy rằng người dân ngủ rẫy có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do tiếp xúc trực tiếp với muỗi Anopheles. Sự thiếu hiểu biết về biện pháp phòng chống sốt rét cũng là một yếu tố quan trọng dẫn đến tình trạng này. Việc nâng cao nhận thức và thực hành phòng chống sốt rét trong cộng đồng là rất cần thiết để giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh.

1.2. Các yếu tố liên quan đến mắc sốt rét

Nghiên cứu đã xác định một số yếu tố liên quan đến việc mắc sốt rét ở người dân ngủ rẫy, bao gồm điều kiện sống, thói quen sinh hoạt và sự tiếp xúc với véc tơ truyền bệnh. Nguy cơ sốt rét gia tăng khi người dân không sử dụng màn tẩm hóa chất và không có ý thức phòng chống bệnh. Các biện pháp như truyền thông giáo dục và can thiệp bằng màn tẩm hóa chất đã được áp dụng để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Kết quả cho thấy sự cần thiết phải có các biện pháp can thiệp hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

II. Biện pháp phòng chống sốt rét

Các biện pháp phòng chống sốt rét đã được triển khai tại hai tỉnh Khánh Hòa và Gia Lai trong giai đoạn 2016-2017. Nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng màn một đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu có hiệu quả cao trong việc giảm tỷ lệ mắc sốt rét. Biện pháp phòng chống sốt rét này không chỉ giúp bảo vệ người dân khỏi muỗi mà còn nâng cao nhận thức về phòng chống bệnh trong cộng đồng. Kết quả cho thấy tỷ lệ mắc sốt rét giảm đáng kể sau khi áp dụng biện pháp can thiệp này.

2.1. Hiệu quả can thiệp bằng màn tẩm hóa chất

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng màn một đỉnh tẩm hóa chất tồn lưu lâu có hiệu quả trong việc giảm mật độ véc tơ sốt rét. Tỷ lệ mắc sốt rét của người dân ngủ rẫy giảm rõ rệt sau khi áp dụng biện pháp này. Việc sử dụng màn tẩm hóa chất không chỉ bảo vệ người dân khỏi muỗi mà còn tạo ra một môi trường sống an toàn hơn. Điều này cho thấy rằng biện pháp y tế này cần được mở rộng và duy trì để đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng.

2.2. Truyền thông giáo dục phòng chống sốt rét

Truyền thông giáo dục là một phần quan trọng trong công tác phòng chống sốt rét. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nâng cao nhận thức của người dân về bệnh sốt rét và các biện pháp phòng chống có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh. Các chương trình truyền thông cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm văn hóa và thói quen sinh hoạt của người dân để đạt hiệu quả cao nhất. Sự tham gia của cộng đồng trong các hoạt động phòng chống sốt rét là rất cần thiết để tạo ra sự thay đổi tích cực trong hành vi và thói quen của người dân.

III. Đánh giá hiệu quả nghiên cứu

Nghiên cứu đã cung cấp những thông tin quý giá về tình hình sốt rét và các biện pháp phòng chống tại Khánh Hòa và Gia Lai. Kết quả cho thấy rằng việc áp dụng các biện pháp can thiệp phù hợp có thể giảm thiểu tỷ lệ mắc sốt rét trong cộng đồng. Điều này không chỉ có ý nghĩa về mặt y tế mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Các biện pháp phòng chống sốt rét cần được duy trì và phát triển hơn nữa để đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng.

3.1. Ý nghĩa khoa học

Nghiên cứu đã đóng góp vào việc hiểu rõ hơn về dịch tễ sốt rét và các yếu tố liên quan đến mắc bệnh. Những phát hiện này có thể được sử dụng làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo và các chương trình can thiệp phòng chống sốt rét trong tương lai. Việc hiểu rõ về tình hình dịch tễ sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách đưa ra các quyết định đúng đắn trong công tác phòng chống sốt rét.

3.2. Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng trong thực tiễn để cải thiện công tác phòng chống sốt rét tại các khu vực có nguy cơ cao. Các biện pháp can thiệp hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe cho người dân. Sự tham gia của cộng đồng trong các hoạt động phòng chống sốt rét là rất cần thiết để tạo ra sự thay đổi tích cực trong hành vi và thói quen của người dân.

Luận án tiến sĩ về phòng chống sốt rét cho người dân ngủ rẫy ở Khánh Hòa và Gia Lai (2014-2017)