Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu địa mạo phục vụ phòng tránh tai biến thiên nhiên tại lưu vực sông Lũy, tỉnh Bình Thuận

• Tác giả: Nguyễn Thị Phương
• Người hướng dẫn: PGS. Đặng Văn Bào
• Trường học: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
• Chuyên ngành: Địa mạo và cổ địa lý
• Đề tài: Nghiên cứu địa mạo phục vụ phòng tránh tai biến thiên nhiên lưu vực sông Lũy, tỉnh Bình Thuận
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TIẾP CẬN ĐỊA MẠO TRONG NGHIÊN CỨU TAI BIẾN THIÊN NHIÊN TRÊN LƯU VỰC SÔNG
• 1.1. Tổng quan về tai biến thiên nhiên trên lưu vực sông
• 1.1.1. Khái quát chung
• 1.2. Cơ sở phương pháp luận và quan điểm tiếp cận địa mạo trong nghiên cứu tai biến thiên nhiên
• 1.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA MẠO LƯU VỰC SÔNG LŨY
• 2.1. Các nhân tố tự nhiên ảnh hưởng tới quá trình phát sinh và hình thành tai biến thiên nhiên trên lưu vực sông Lũy
• 2.1.1. Khái quát chung về lưu vực sông Lũy
• 2.1.2. Đặc điểm địa chất và tân kiến tạo
• 2.1.3. Đặc điểm khí hậu
• 2.1.4. Đặc điểm thủy văn
• 2.1.5. Đặc điểm thổ nhưỡng
• 2.1.6. Đặc điểm lớp phủ thực vật
• 2.1.7. Tác động do nhân sinh
• 2.2. Đặc điểm địa mạo lưu vực sông Lũy
• 2.2.1. Địa hình thành tạo do núi lửa
• 2.2.2. Địa hình thành tạo do kiến tạo, kiến trúc bóc mòn
• 2.2.3. Địa hình thành tạo do bóc mòn chung
• 2.2.4. Địa hình thành tạo do dòng chảy
• 2.2.5. Địa hình thành tạo do biển
• 2.2.6. Địa hình thành tạo do gió
• 2.2.7. Địa hình thành tạo nguồn gốc hỗn hợp
• 3. CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ TAI BIẾN THIÊN NHIÊN LƯU VỰC SÔNG LŨY TRÊN CƠ SỞ NGHIÊN CỨU ĐỊA MẠO
• 3.1. Đánh giá trượt lở đất trên lưu vực sông Lũy
• 3.1.1. Hiện trạng trượt lở đất
• 3.1.2. Đánh giá trượt lở đất trên cơ sở địa mạo
• 3.2. Đánh giá lũ lụt trên lưu vực sông Lũy
• 3.2.1. Hiện trạng lũ lụt
• 3.2.2. Đánh giá lũ lụt trên cơ sở địa mạo
• 3.3. Đánh giá hạn hán trên lưu vực sông Lũy
• 3.3.1. Hiện trạng hạn hán
• 3.3.2. Đánh giá hạn hán trên cơ sở địa mạo
• 3.4. Định hướng phòng tránh tai biến thiên nhiên trên lưu vực sông Lũy
• 3.4.1. Phân vùng nguy cơ tai biến thiên nhiên trên cơ sở địa mạo
• 3.4.2. Định hướng phòng tránh tai biến thiên nhiên trên cơ sở địa mạo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về nghiên cứu địa mạo phòng tránh thiên tai tại lưu vực sông Lũy

Nghiên cứu địa mạo là một lĩnh vực quan trọng trong việc phòng tránh thiên tai, đặc biệt là tại lưu vực sông Lũy, tỉnh Bình Thuận. Lưu vực này không chỉ có diện tích lớn mà còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các hiện tượng thiên nhiên như lũ lụt và hạn hán. Việc hiểu rõ về địa mạo sẽ giúp xác định các khu vực dễ bị tổn thương và từ đó đưa ra các giải pháp phòng tránh hiệu quả.

1.1. Đặc điểm địa mạo của lưu vực sông Lũy

Lưu vực sông Lũy có địa hình đa dạng với độ cao thay đổi từ 0 đến 1864 m. Đặc điểm này tạo ra sự phân bố nước không đồng đều, dẫn đến tình trạng khô hạn vào mùa khô và ngập lụt vào mùa mưa. Các yếu tố địa chất và khí hậu cũng ảnh hưởng lớn đến quá trình hình thành địa mạo tại đây.

1.2. Vai trò của nghiên cứu địa mạo trong phòng tránh thiên tai

Nghiên cứu địa mạo giúp xác định các yếu tố nguy cơ và dự đoán các hiện tượng thiên tai có thể xảy ra. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn nâng cao khả năng ứng phó của cộng đồng trước các tình huống khẩn cấp.

II. Vấn đề và thách thức trong phòng tránh thiên tai tại lưu vực sông Lũy

Lưu vực sông Lũy đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc phòng tránh thiên tai. Các hiện tượng như lũ lụt và hạn hán diễn ra ngày càng thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống của người dân mà còn gây thiệt hại lớn về kinh tế.

2.1. Tình trạng lũ lụt và hạn hán tại lưu vực sông Lũy

Lũ lụt thường xảy ra vào mùa mưa, gây ngập úng và thiệt hại cho mùa màng. Ngược lại, mùa khô lại chứng kiến tình trạng hạn hán kéo dài, làm cạn kiệt nguồn nước sinh hoạt và sản xuất. Sự biến đổi khí hậu cũng làm gia tăng tần suất và cường độ của các hiện tượng này.

2.2. Những khó khăn trong công tác quản lý thiên tai

Công tác quản lý thiên tai tại lưu vực sông Lũy gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực, thông tin không đầy đủ và sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa hiệu quả. Điều này làm giảm khả năng ứng phó và phục hồi sau thiên tai.

III. Phương pháp nghiên cứu địa mạo phục vụ phòng tránh thiên tai

Để nghiên cứu địa mạo phục vụ phòng tránh thiên tai, cần áp dụng các phương pháp khoa học hiện đại. Việc sử dụng công nghệ GIS và mô hình hóa địa hình sẽ giúp phân tích và dự đoán các hiện tượng thiên tai một cách chính xác hơn.

3.1. Sử dụng công nghệ GIS trong nghiên cứu địa mạo

Công nghệ GIS cho phép thu thập, phân tích và hiển thị dữ liệu địa lý một cách hiệu quả. Việc áp dụng GIS trong nghiên cứu địa mạo giúp xác định các khu vực có nguy cơ cao và lập kế hoạch phòng tránh thiên tai.

3.2. Mô hình hóa địa hình và dự đoán thiên tai

Mô hình hóa địa hình giúp mô phỏng các quá trình tự nhiên và dự đoán diễn biến của thiên tai. Các mô hình này có thể cung cấp thông tin quan trọng cho công tác quản lý và ứng phó với thiên tai.

IV. Ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu địa mạo tại lưu vực sông Lũy

Nghiên cứu địa mạo không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong việc phòng tránh thiên tai. Các kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng để xây dựng các công trình hạ tầng, quy hoạch sử dụng đất và phát triển bền vững.

4.1. Xây dựng các công trình hạ tầng phòng tránh thiên tai

Các công trình như đê điều, hồ chứa nước và hệ thống thoát nước cần được xây dựng dựa trên các nghiên cứu địa mạo. Điều này giúp giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra và bảo vệ an toàn cho cộng đồng.

4.2. Quy hoạch sử dụng đất bền vững

Việc quy hoạch sử dụng đất cần dựa trên các yếu tố địa mạo để đảm bảo an toàn cho người dân. Các khu vực dễ bị tổn thương cần được hạn chế xây dựng và phát triển.

V. Kết luận và hướng đi tương lai cho nghiên cứu địa mạo tại lưu vực sông Lũy

Nghiên cứu địa mạo tại lưu vực sông Lũy đóng vai trò quan trọng trong việc phòng tránh thiên tai. Cần tiếp tục đầu tư nghiên cứu và áp dụng các công nghệ mới để nâng cao hiệu quả phòng tránh. Hướng đi tương lai cần tập trung vào việc nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường hợp tác giữa các cơ quan chức năng.

5.1. Tăng cường nhận thức cộng đồng về thiên tai

Giáo dục và nâng cao nhận thức cho cộng đồng về các nguy cơ thiên tai và biện pháp phòng tránh là rất cần thiết. Điều này giúp người dân chủ động hơn trong việc ứng phó với thiên tai.

5.2. Hợp tác giữa các cơ quan chức năng

Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong công tác phòng tránh thiên tai là rất quan trọng. Cần xây dựng các chương trình hợp tác để chia sẻ thông tin và kinh nghiệm trong việc ứng phó với thiên tai.