Nghiên cứu chỉ số tim cổ chân và homocystein huyết tương ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 với loét bàn chân

• Tác giả: Bùi Thế Long
• Người hướng dẫn: Bùi Mỹ Hạnh
• Trường học: Học viện Quân y
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Nghiên cứu chỉ số tim cổ chân và nồng độ homocystein ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có loét bàn chân
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Chỉ số Tim – cổ chân (CAVI) ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có loét bàn chân
• 1.2. Biến chứng mạch máu mạn tính do bệnh đái tháo đường típ 2
• 1.3. Biến chứng loét bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2
• 1.4. Chỉ số tim – cổ chân (Cardio Ankle Vascular Index)
• 1.5. Nồng độ Homocystein (Hcy) ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có loét bàn chân
• 1.6. Cấu trúc phân tử Homocystein
• 1.7. Yếu tố gây tăng homocystein máu
• 1.8. Cơ chế gây xơ vữa mạch máu do tăng homocystein máu
• 1.9. Ảnh hưởng của homocystein trên mạch máu của bệnh nhân đái tháo đường
• 1.10. Liên quan giữa nồng độ homocystein và các biến chứng mạch máu lớn, biến chứng loét bàn chân ở bệnh nhân ĐTĐ típ 2
• 1.11. Một số nghiên cứu về Chỉ số tim cổ chân, nồng độ homocyctein và bệnh nhân đái tháo đường típ 2 loét bàn chân
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.5. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.7. Nội dung nghiên cứu
• 2.8. Các tiêu chuẩn sử dụng trong nghiên cứu
• 2.9. Xử lý và phân tích số liệu
• 2.10. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung về nhóm đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm chỉ số Tim – cổ chân (CAVI), nồng độ Homocystein huyết tương ở bệnh nhân ĐTĐ típ 2 có loét bàn chân
• 3.3. Đặc điểm chỉ số Tim – cổ chân (CAVI)
• 3.4. Đặc điểm nồng độ Homocystein (Hcy)
• 3.5. Mối liên quan giữa CAVI và Hcy với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân ĐTĐ típ 2 có loét bàn chân
• 3.6. Mối liên quan giữa CAVI với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 3.7. Mối liên quan giữa nồng độ Hcy với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 3.8. Mối liên quan giữa CAVI, nồng độ Hcy với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Thông tin chung về đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Một số đặc điểm lâm sàng ở các đối tượng nghiên cứu
• 4.3. Đặc điểm cận lâm sàng của nhóm đối tượng nghiên cứu
• 4.4. Đặc điểm chỉ số Tim - cổ chân CAVI và nồng độ Homocyctein (Hcy) ở đối tượng nghiên cứu
• 4.5. Chỉ số Tim – cổ chân (CAVI)
• 4.6. Mối liên quan chỉ số Tim - cổ chân (CAVI), nồng độ Hcy với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân ĐTĐ típ 2 có LBC
• 4.7. Mối liên quan giữa chỉ số CAVI với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 4.8. Mối liên quan giữa nồng độ Homocystein với một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 4.9. Mối liên quan giữa chỉ số CAVI với nồng độ Hcy ở bệnh nhân ĐTĐ có loét bàn chân
• 4.10. Mối liên quan giữa CAVI và nồng độ Hcy với các tổn thương mạch máu qua siêu âm ĐM chi dưới ở bệnh nhân ĐTĐ có LBC
• 4.11. Chỉ số CAVI và nồng độ Homocystein với nguy cơ Loét bàn chân ở bệnh nhân ĐTĐ típ 2
• MỘT SỐ HẠN CHẾ CỦA LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Chỉ số Tim cổ chân CAVI ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có loét bàn chân

Chỉ số Tim – cổ chân (CAVI) là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá tình trạng mạch máu ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2. CAVI phản ánh độ cứng của mạch máu, một yếu tố có liên quan mật thiết đến nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch. Nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có loét bàn chân thường có chỉ số CAVI cao hơn so với nhóm không có loét. Điều này cho thấy sự gia tăng độ cứng của mạch máu có thể là một yếu tố tiên đoán nguy cơ loét bàn chân. Theo một số nghiên cứu, chỉ số CAVI có thể được sử dụng như một công cụ sàng lọc để phát hiện sớm các biến chứng mạch máu ở bệnh nhân đái tháo đường. Việc theo dõi chỉ số này có thể giúp các bác sĩ đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời nhằm giảm thiểu nguy cơ loét bàn chân và các biến chứng khác.

1.1. Biến chứng mạch máu mạn tính do bệnh đái tháo đường típ 2

Bệnh đái tháo đường típ 2 có thể dẫn đến nhiều biến chứng mạch máu mạn tính, bao gồm cả biến chứng mạch máu lớn và nhỏ. Biến chứng mạch máu lớn thường liên quan đến bệnh lý tim mạch, trong khi biến chứng mạch máu nhỏ ảnh hưởng đến các cơ quan như thận và mắt. Theo nghiên cứu, khoảng 50% bệnh nhân đái tháo đường típ 2 đã có biến chứng tại thời điểm chẩn đoán. Việc phát hiện sớm và quản lý các biến chứng này là rất quan trọng để giảm thiểu tỷ lệ tử vong và tàn phế ở bệnh nhân. Các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và tình trạng viêm cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng này.

1.2. Biến chứng loét bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2

Loét bàn chân là một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh đái tháo đường típ 2. Tỷ lệ mắc loét bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường có thể lên đến 25% trong suốt cuộc đời. Các yếu tố như biến chứng thần kinh ngoại vi, bệnh động mạch ngoại vi và nhiễm trùng là những nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành loét. Cơ chế bệnh sinh của loét bàn chân thường liên quan đến sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm cả tình trạng thiếu máu và tổn thương thần kinh. Việc chăm sóc và quản lý bàn chân đúng cách có thể giúp giảm thiểu nguy cơ loét và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

II. Nồng độ Homocystein Hcy ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có loét bàn chân

Nồng độ Homocystein (Hcy) trong máu là một yếu tố nguy cơ độc lập liên quan đến các biến chứng tim mạch ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2. Nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân có nồng độ Hcy cao thường có nguy cơ mắc các biến chứng mạch máu lớn và nhỏ cao hơn. Homocystein có thể gây ra tình trạng stress oxy hóa và rối loạn chức năng nội mạc, dẫn đến sự phát triển của xơ vữa động mạch. Việc theo dõi nồng độ Hcy có thể giúp các bác sĩ đánh giá nguy cơ tim mạch và đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc giảm nồng độ Hcy có thể làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch ở bệnh nhân đái tháo đường.

2.1. Cấu trúc phân tử Homocystein

Homocystein là một acid amin được tạo thành từ quá trình chuyển hóa methionin. Cấu trúc phân tử của homocystein có thể ảnh hưởng đến khả năng gây ra các tổn thương mạch máu. Nồng độ homocystein trong máu có thể tăng lên do nhiều yếu tố, bao gồm chế độ ăn uống không hợp lý, thiếu vitamin B6, B12 và acid folic. Việc hiểu rõ về cấu trúc và cơ chế hoạt động của homocystein có thể giúp các nhà nghiên cứu phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả hơn cho bệnh nhân đái tháo đường típ 2.

2.2. Liên quan giữa nồng độ homocystein và các biến chứng mạch máu lớn

Nồng độ homocystein cao đã được chứng minh là có liên quan đến sự phát triển của các biến chứng mạch máu lớn ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2. Các nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân có nồng độ homocystein cao thường có nguy cơ mắc bệnh động mạch vành và đột quỵ cao hơn. Việc kiểm soát nồng độ homocystein có thể là một phần quan trọng trong việc quản lý bệnh nhân đái tháo đường, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng.