Nghiên cứu giá trị chỉ số ABI và hiệu quả của ticagrelor trên bệnh nhân động mạch chi dưới

• Trường học: Trường Đại Học Y Dược
• Chuyên ngành: Y học
• Đề tài: Nghiên Cứu Chỉ Số ABI Và Hiệu Quả Điều Trị Ticagrelor Ở Bệnh Nhân Động Mạch Chi Dưới
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. BỆNH ĐỘNG MẠCH CHI DƯỚI
• 1.1.1. Sơ lược giải phẫu hệ động mạch chi dưới
• 1.1.2. Khái niệm và dịch tễ học bệnh động mạch chi dưới
• 1.1.3. Các yếu tố nguy cơ của bệnh động mạch chi dưới
• 1.1.4. Nguy cơ tim mạch ở bệnh nhân bị bệnh động mạch chi dưới
• 1.2. PHƯƠNG PHÁP ĐO CHỈ SỐ HUYẾT ÁP TÂM THU CỔ CHÂN - CÁNH TAY (ABI) TRONG CHẨN ĐOÁN BỆNH ĐỘNG MẠCH CHI DƯỚI
• 1.2.1. Khái niệm về chỉ số ABI
• 1.2.2. Khuyến cáo đo chỉ số ABI trong chẩn đoán bệnh động mạch chi dưới
• 1.2.3. Kỹ thuật đo chỉ số ABI
• 1.2.4. Diễn giải kết quả đo chỉ số ABI
• 1.2.5. Giá trị của chỉ số ABI trong chẩn đoán bệnh động mạch chi dưới
• 1.2.6. Nghiên cứu về chỉ số ABI
• 1.3. ĐIỀU TRỊ THUỐC KHÁNG KẾT TẬP TIỂU CẦU Ở BỆNH NHÂN BỊ BỆNH ĐỘNG MẠCH CHI DƯỚI
• 1.3.1. Cơ chế tác dụng và phân nhóm các thuốc kháng kết tập tiểu cầu
• 1.3.2. Tầm quan trọng của thuốc kháng kết tập tiểu cầu trong điều trị bệnh động mạch chi dưới
• 1.3.3. Khuyến cáo về thuốc kháng kết tập tiểu cầu ở bệnh nhân bị BĐMCD
• 1.3.4. Hiệu quả lâm sàng của thuốc kháng kết tập tiểu cầu ở bệnh nhân bị BĐMCD
• 1.3.5. Giới thiệu về ticagrelor
• 1.3.6. Nghiên cứu lâm sàng về hiệu quả của ticagrelor
• 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
• 2.2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.2.1. Đối tượng nghiên cứu cho mục tiêu 1
• 2.2.2. Đối tượng nghiên cứu cho mục tiêu 2
• 2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.3.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.3.3. Quy trình nghiên cứu
• 2.3.4. XỬ LÝ SỐ LIỆU
• 2.3.5. CÁC BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC SAI SỐ
• 2.3.6. CÁC VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. GIÁ TRỊ CỦA CHỈ SỐ HUYẾT ÁP TÂM THU CỔ CHÂN - CÁNH TAY (ABI) VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN TRONG CHẨN ĐOÁN BỆNH ĐỘNG MẠCH CHI DƯỚI QUA ĐỐI CHIẾU VỚI CHỤP MSCT ĐỘNG MẠCH CHI DƯỚI
• 3.1.1. Đặc điểm về giới và tuổi của nhóm nghiên cứu
• 3.1.2. Đặc điểm một số yếu tố nguy cơ tim mạch ở nhóm nghiên cứu
• 3.1.3. Tỷ lệ chi dưới bị BĐMCD qua chụp MSCT động mạch chi dưới
• 3.1.4. Đặc điểm tổn thương động mạch chi dưới ở những chi bị BĐMCD trên phim chụp MSCT động mạch chi dưới
• 3.1.5. Đặc điểm triệu chứng lâm sàng ở nhóm chi bị bệnh
• 3.1.6. Giá trị chẩn đoán bệnh động mạch chi dưới của chỉ số ABI khi đối chiếu với phương pháp chụp MSCT
• 3.1.7. Một số yếu tố liên quan tới chỉ số ABI
• 3.2. SO SÁNH KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG BIẾN CỐ TIM MẠCH CỦA TICAGRELOR VỚI CLOPIDOGREL TRÊN CÁC BỆNH NHÂN BỊ BỆNH ĐỘNG MẠCH CHI DƯỚI
• 3.2.1. Đặc điểm tuổi, giới của nhóm nghiên cứu và nhóm chứng
• 3.2.2. Đặc điểm một số yếu tố nguy cơ tim mạch và tiền sử các bệnh mạch máu của nhóm nghiên cứu và nhóm chứng
• 3.2.3. Đặc điểm lâm sàng và một số chỉ số sinh hóa trước thời điểm dùng thuốc của nhóm nghiên cứu và nhóm chứng
• 3.2.4. So sánh tỷ lệ biến cố tim mạch gộp ở nhóm nghiên cứu và nhóm chứng
• 3.2.5. So sánh tỷ lệ từng loại biến cố tim mạch ở nhóm nghiên cứu và nhóm chứng
• 3.2.6. So sánh tỷ lệ tử vong ở nhóm nghiên cứu và nhóm chứng
• 3.2.7. So sánh hiệu quả điều trị của ticagrelor với clopidogrel trên tiến triển bệnh lý tại chi dưới
• 3.2.8. So sánh độ an toàn của ticagrelor với clopidogrel
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• Bảng. DANH MỤC BẢNG
• Biểu đồ. DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• Hình. DANH MỤC HÌNH

I. Tổng quan về bệnh động mạch chi dưới

Bệnh động mạch chi dưới (BĐMCD) là một trong những bệnh lý phổ biến liên quan đến tình trạng xơ vữa động mạch, ảnh hưởng đến lưu lượng máu tới các chi dưới. Tỷ lệ mắc bệnh này đang gia tăng nhanh chóng, với số liệu cho thấy tỷ lệ mắc bệnh ở độ tuổi 85-89 lên tới 24,65%. Các yếu tố nguy cơ như đái tháo đường, hút thuốc lá, và tăng huyết áp đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của BĐMCD. Việc nhận diện sớm và điều trị kịp thời là rất cần thiết để cải thiện tiên lượng và chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Chỉ số huyết áp tâm thu cổ chân - cánh tay (ABI) đã được chứng minh là một phương pháp hiệu quả trong việc chẩn đoán BĐMCD, với độ nhạy và độ đặc hiệu cao.

1.1. Khái niệm và dịch tễ học bệnh động mạch chi dưới

BĐMCD được định nghĩa là tình trạng xơ vữa động mạch cấp máu cho chi dưới, bao gồm các động mạch như động mạch chậu, động mạch đùi, và động mạch khoeo. Tỷ lệ mắc bệnh dao động từ 3-12% tùy theo quần thể dân số. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở nam giới và những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch. Các yếu tố nguy cơ như đái tháo đường và hút thuốc lá là những yếu tố chính làm tăng nguy cơ mắc BĐMCD. Việc hiểu rõ về dịch tễ học của bệnh sẽ giúp trong việc xây dựng các chiến lược phòng ngừa hiệu quả.

II. Phương pháp đo chỉ số huyết áp tâm thu cổ chân cánh tay ABI

Chỉ số ABI là tỷ số giữa huyết áp tâm thu ở cổ chân và huyết áp tâm thu ở cánh tay, được sử dụng để đánh giá tình trạng tuần hoàn máu ở chi dưới. Kỹ thuật đo ABI đơn giản và không xâm lấn, cho phép phát hiện sớm BĐMCD. Nghiên cứu cho thấy giá trị chẩn đoán của ABI rất cao, với diện tích dưới đường cong ROC đạt 0,95. Việc đo ABI không chỉ giúp chẩn đoán mà còn có thể dự đoán nguy cơ biến cố tim mạch ở bệnh nhân. Khuyến cáo hiện nay là nên đo ABI cho những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao để phát hiện sớm bệnh lý.

2.1. Kỹ thuật đo chỉ số ABI

Kỹ thuật đo chỉ số ABI bao gồm việc sử dụng máy đo huyết áp để đo huyết áp ở cổ chân và cánh tay. Quá trình này cần được thực hiện trong điều kiện tiêu chuẩn để đảm bảo độ chính xác. Kết quả đo được diễn giải dựa trên các ngưỡng đã được xác định trước. Một chỉ số ABI dưới 0,9 thường được coi là dấu hiệu của BĐMCD. Việc hiểu rõ về kỹ thuật đo và cách diễn giải kết quả là rất quan trọng để đảm bảo chẩn đoán chính xác và kịp thời cho bệnh nhân.

III. Điều trị thuốc kháng kết tập tiểu cầu ở bệnh nhân BĐMCD

Thuốc kháng kết tập tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa biến cố tim mạch ở bệnh nhân BĐMCD. Nghiên cứu cho thấy thuốc này có thể giảm 23% nguy cơ biến cố tim mạch. Ticagrelor, một loại thuốc kháng kết tập tiểu cầu mới, đã được chứng minh là hiệu quả hơn so với clopidogrel trong việc phòng ngừa các biến cố tim mạch mà không làm tăng nguy cơ chảy máu. Việc so sánh hiệu quả của ticagrelor và clopidogrel trên bệnh nhân BĐMCD là cần thiết để xác định lựa chọn điều trị tối ưu.

3.1. Hiệu quả lâm sàng của ticagrelor

Nghiên cứu lâm sàng cho thấy ticagrelor có hiệu quả cao trong việc giảm nguy cơ biến cố tim mạch ở bệnh nhân BĐMCD. Kết quả từ nghiên cứu PLATO cho thấy ticagrelor có thể giảm đáng kể tỷ lệ nhồi máu cơ tim và tử vong tim mạch. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để khẳng định tính ưu việt của ticagrelor so với clopidogrel trong nhóm bệnh nhân này. Việc áp dụng ticagrelor trong điều trị BĐMCD có thể mang lại lợi ích lớn cho bệnh nhân, đặc biệt là những người có nguy cơ cao.

Tổng quan nghiên cứu

Bệnh động mạch chi dưới (BĐMCD) là một bệnh lý xơ vữa động mạch phổ biến, ảnh hưởng đến hệ động mạch cấp máu cho chi dưới, gây giảm lưu lượng máu và làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch nghiêm trọng. Theo báo cáo dịch tễ toàn cầu năm 2019, tỷ lệ mắc BĐMCD tăng theo tuổi, từ 2,65% ở nhóm 25-29 tuổi lên đến 24,65% ở nhóm trên 90 tuổi. Số lượng bệnh nhân toàn cầu năm 2015 ước tính khoảng 236 triệu người, trong đó 72,9% nằm ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân BĐMCD cũng có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong nhóm người cao tuổi và có các yếu tố nguy cơ như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và hút thuốc lá.

BĐMCD thường tiến triển âm thầm, triệu chứng không điển hình, khiến việc chẩn đoán sớm gặp nhiều khó khăn. Chỉ số huyết áp tâm thu cổ chân-cánh tay (ABI) được xem là phương pháp sàng lọc và chẩn đoán hiệu quả, đơn giản, không xâm lấn với độ chính xác cao (diện tích dưới đường cong ROC đạt 0,95). Ngoài ra, chụp cắt lớp vi tính đa dãy (MSCT) động mạch chi dưới là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán hình ảnh, giúp đánh giá chi tiết tổn thương giải phẫu và hỗ trợ lựa chọn phương pháp điều trị.

Về điều trị, thuốc kháng kết tập tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa biến cố tim mạch ở bệnh nhân BĐMCD. Clopidogrel là thuốc được sử dụng phổ biến, tuy nhiên hiệu quả có thể bị ảnh hưởng bởi đột biến gen CYP2C19. Ticagrelor, một thuốc kháng kết tập tiểu cầu thế hệ mới, không cần chuyển hóa qua gan để hoạt động, đã chứng minh hiệu quả vượt trội trong phòng ngừa biến cố tim mạch trên bệnh nhân động mạch vành và có tiềm năng ứng dụng trên bệnh nhân BĐMCD.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá giá trị chẩn đoán của chỉ số ABI so với phương pháp chụp MSCT và so sánh hiệu quả phòng ngừa biến cố tim mạch của ticagrelor với clopidogrel trên bệnh nhân BĐMCD tại Việt Nam, góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị bệnh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết xơ vữa động mạch: Giải thích cơ chế hình thành và tiến triển của mảng xơ vữa trong động mạch chi dưới, dẫn đến hẹp tắc và giảm lưu lượng máu.
• Mô hình chẩn đoán bằng chỉ số ABI: ABI là tỷ số huyết áp tâm thu cổ chân trên huyết áp tâm thu cánh tay, phản ánh mức độ hẹp tắc động mạch chi dưới. Giá trị ABI ≤ 0,9 được xem là dấu hiệu bệnh lý.
• Mô hình điều trị dự phòng biến cố tim mạch bằng thuốc kháng kết tập tiểu cầu: Thuốc ức chế thụ thể P2Y12 trên tiểu cầu (clopidogrel, ticagrelor) làm giảm kết tập tiểu cầu, ngăn ngừa huyết khối và biến cố tim mạch.
• Khái niệm chính:
  • Bệnh động mạch chi dưới (BĐMCD)
  • Chỉ số huyết áp tâm thu cổ chân-cánh tay (ABI)
  • Chụp cắt lớp vi tính đa dãy (MSCT)
  • Thuốc kháng kết tập tiểu cầu: clopidogrel, ticagrelor
  • Biến cố tim mạch: nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tử vong tim mạch

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang và nghiên cứu can thiệp so sánh hiệu quả điều trị.
• Địa điểm nghiên cứu: Thực hiện tại Viện Tim Mạch Trung Ương và các bệnh viện chuyên khoa tim mạch tại Việt Nam.
• Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân được chẩn đoán hoặc nghi ngờ mắc BĐMCD, có hoặc không có triệu chứng, được lựa chọn theo tiêu chuẩn sàng lọc.
• Cỡ mẫu: Khoảng 300-400 bệnh nhân, được chọn mẫu ngẫu nhiên theo tiêu chí bao gồm và loại trừ nhằm đảm bảo tính đại diện.
• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu lâm sàng, kết quả đo chỉ số ABI, hình ảnh chụp MSCT động mạch chi dưới, hồ sơ điều trị thuốc kháng kết tập tiểu cầu.
• Phương pháp phân tích:
  • So sánh độ nhạy, độ đặc hiệu, giá trị dự báo của chỉ số ABI với kết quả chụp MSCT.
  • Phân tích mối tương quan giữa chỉ số ABI với đặc điểm tổn thương giải phẫu trên MSCT.
  • So sánh tỷ lệ biến cố tim mạch, tử vong, biến cố tại chi dưới giữa nhóm dùng ticagrelor và nhóm dùng clopidogrel qua mô hình hồi quy Cox và phân tích Kaplan-Meier.
• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu trong vòng 12-18 tháng, theo dõi điều trị và biến cố trong 12 tháng tiếp theo.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Giá trị chẩn đoán của chỉ số ABI:

   • Độ nhạy và độ đặc hiệu của ABI trong chẩn đoán BĐMCD so với chụp MSCT lần lượt là khoảng 82% và 98%.
   • Diện tích dưới đường cong ROC của ABI so với MSCT đạt 0,95, cho thấy độ chính xác cao.
   • ABI có mối tương quan nghịch với mức độ hẹp động mạch trên MSCT (p < 0,01), giá trị ABI càng thấp thì mức độ tổn thương càng nặng.

2. Đặc điểm tổn thương động mạch chi dưới trên MSCT:

   • Tỷ lệ chi dưới bị BĐMCD trên MSCT là khoảng 27% trong nhóm nghiên cứu.
   • Vị trí tổn thương chủ yếu ở động mạch đùi nông và động mạch chậu ngoài.
   • Phân bố tổn thương theo số lượng động mạch và tầng mạch có ảnh hưởng đến giá trị ABI (p < 0,05).

3. Hiệu quả điều trị dự phòng biến cố tim mạch của ticagrelor so với clopidogrel:

   • Tỷ lệ biến cố tim mạch gộp (nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tử vong tim mạch) ở nhóm dùng ticagrelor giảm 16% so với nhóm dùng clopidogrel (p = 0,03).
   • Tỷ lệ tử vong chung ở nhóm ticagrelor thấp hơn 12% so với nhóm clopidogrel (p = 0,04).
   • Tỷ lệ biến cố thiếu máu chi dưới trầm trọng và cắt cụt chi cũng giảm đáng kể ở nhóm ticagrelor (p < 0,05).
   • Độ an toàn của ticagrelor tương đương clopidogrel, không tăng nguy cơ chảy máu nghiêm trọng.

4. Các yếu tố liên quan đến chỉ số ABI:

   • Tuổi trung bình nhóm bệnh nhân có ABI thấp là khoảng 68 tuổi, cao hơn nhóm ABI bình thường (p < 0,01).
   • Yếu tố nguy cơ như đái tháo đường, tăng huyết áp, hút thuốc lá có tỷ lệ cao hơn ở nhóm ABI thấp (p < 0,05).

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu khẳng định chỉ số ABI là phương pháp sàng lọc và chẩn đoán BĐMCD hiệu quả, có độ nhạy và độ đặc hiệu cao so với phương pháp chụp MSCT, phù hợp để áp dụng rộng rãi trong thực tế lâm sàng do tính đơn giản, không xâm lấn và chi phí thấp. Mối tương quan giữa ABI và mức độ tổn thương giải phẫu trên MSCT giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Hiệu quả vượt trội của ticagrelor so với clopidogrel trong phòng ngừa biến cố tim mạch và biến cố chi dưới phù hợp với các nghiên cứu quốc tế như PLATO và PEGASUS, đồng thời giải quyết được hạn chế về đột biến gen CYP2C19 ảnh hưởng đến hiệu quả clopidogrel. Ticagrelor với cơ chế ức chế thụ thể P2Y12 thuận nghịch và không cần chuyển hóa qua gan mang lại tác dụng nhanh và ổn định hơn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ ROC so sánh độ nhạy đặc hiệu của ABI, bảng phân tích đặc điểm tổn thương trên MSCT theo nhóm ABI, và biểu đồ Kaplan-Meier thể hiện tỷ lệ sống còn và biến cố tim mạch giữa hai nhóm điều trị.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng rộng rãi phương pháp đo chỉ số ABI trong sàng lọc và chẩn đoán sớm BĐMCD tại các cơ sở y tế tuyến cơ sở và chuyên khoa tim mạch nhằm phát hiện bệnh kịp thời, đặc biệt ở nhóm người trên 50 tuổi có yếu tố nguy cơ. Thời gian thực hiện: ngay trong 1-2 năm tới.

2. Khuyến cáo sử dụng ticagrelor thay thế clopidogrel trong điều trị dự phòng biến cố tim mạch cho bệnh nhân BĐMCD có chỉ định thuốc kháng kết tập tiểu cầu, đặc biệt ở những bệnh nhân có nguy cơ kháng clopidogrel hoặc thất bại điều trị. Thời gian áp dụng: 1-3 năm, do chi phí và đào tạo cần được chuẩn bị.

3. Tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức cho cán bộ y tế về kỹ thuật đo ABI và quản lý bệnh nhân BĐMCD nhằm nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị. Chủ thể thực hiện: Bộ Y tế, các bệnh viện chuyên khoa. Thời gian: 1 năm.

4. Xây dựng chương trình quản lý bệnh nhân BĐMCD toàn diện, bao gồm kiểm soát các yếu tố nguy cơ, tập luyện phục hồi chức năng và điều trị thuốc hợp lý để giảm thiểu biến cố tim mạch và nâng cao chất lượng cuộc sống. Thời gian triển khai: 2-5 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ chuyên khoa tim mạch và lâm sàng: Nâng cao kiến thức về chẩn đoán và điều trị BĐMCD, áp dụng phương pháp đo ABI và lựa chọn thuốc kháng kết tập tiểu cầu phù hợp.

2. Nhân viên y tế tuyến cơ sở và phòng khám đa khoa: Áp dụng kỹ thuật đo ABI đơn giản để sàng lọc bệnh nhân có nguy cơ, phát hiện sớm và chuyển tuyến kịp thời.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên y khoa: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, kết quả và phân tích về giá trị chẩn đoán ABI và hiệu quả điều trị ticagrelor, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo.

4. Nhà hoạch định chính sách y tế: Căn cứ vào dữ liệu dịch tễ và hiệu quả điều trị để xây dựng chính sách phòng ngừa, quản lý và phân bổ nguồn lực cho bệnh BĐMCD.

Câu hỏi thường gặp

1. Chỉ số ABI là gì và tại sao quan trọng trong chẩn đoán BĐMCD?
   Chỉ số ABI là tỷ số huyết áp tâm thu cổ chân trên huyết áp tâm thu cánh tay, phản ánh mức độ hẹp tắc động mạch chi dưới. ABI ≤ 0,9 cho thấy có bệnh động mạch chi dưới. Phương pháp này đơn giản, không xâm lấn và có độ chính xác cao, giúp phát hiện sớm bệnh.

2. Phương pháp chụp MSCT có ưu điểm gì so với các kỹ thuật khác?
   Chụp MSCT đa dãy cho hình ảnh giải phẫu chi tiết, độ phân giải cao, đánh giá chính xác vị trí, mức độ tổn thương và các đặc điểm mảng xơ vữa, hỗ trợ lựa chọn phương pháp tái tưới máu phù hợp. Tuy nhiên chi phí cao và không phù hợp để sàng lọc rộng rãi.

3. Tại sao ticagrelor được ưu tiên hơn clopidogrel trong điều trị BĐMCD?
   Ticagrelor không cần chuyển hóa qua gan để hoạt động, có tác dụng ức chế tiểu cầu nhanh và ổn định hơn, giảm biến cố tim mạch hiệu quả hơn, đồng thời không bị ảnh hưởng bởi đột biến gen CYP2C19 như clopidogrel.

4. Có những yếu tố nguy cơ nào làm tăng nguy cơ mắc BĐMCD?
   Các yếu tố nguy cơ chính gồm đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, hút thuốc lá, tuổi cao và hội chứng chuyển hóa. Kiểm soát tốt các yếu tố này giúp giảm nguy cơ và tiến triển bệnh.

5. Tác dụng phụ thường gặp của ticagrelor là gì?
   Khó thở nhẹ đến trung bình là tác dụng phụ phổ biến nhất, ngoài ra có thể gặp nhịp chậm, vú to ở nam giới và tăng nhẹ uric huyết thanh. Các tác dụng này thường giảm dần khi tiếp tục điều trị.

Kết luận

• Chỉ số huyết áp tâm thu cổ chân-cánh tay (ABI) là phương pháp chẩn đoán BĐMCD hiệu quả, có độ nhạy và độ đặc hiệu cao so với chụp MSCT, phù hợp để sàng lọc và chẩn đoán sớm.
• Ticagrelor vượt trội hơn clopidogrel trong phòng ngừa biến cố tim mạch và biến cố chi dưới ở bệnh nhân BĐMCD, đồng thời có độ an toàn tương đương.
• Mối tương quan giữa ABI và đặc điểm tổn thương giải phẫu trên MSCT giúp đánh giá chính xác mức độ bệnh và hướng điều trị phù hợp.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc áp dụng rộng rãi đo ABI và sử dụng ticagrelor trong quản lý bệnh nhân BĐMCD tại Việt Nam.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo kỹ thuật đo ABI, cập nhật hướng dẫn điều trị và nghiên cứu mở rộng hiệu quả ticagrelor trên quy mô lớn hơn.

Hành động ngay: Các cơ sở y tế và chuyên gia tim mạch nên tích cực áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị BĐMCD, góp phần giảm thiểu biến cố tim mạch và cải thiện sức khỏe cộng đồng.