I. Tổng Quan Nghiên Cứu Quyết Định Khởi Sự Doanh Nghiệp Cần Thơ
Việt Nam trên đà hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, mở ra nhiều cơ hội kinh doanh mới. Giới trẻ Việt Nam ngày càng năng động, khao khát làm chủ cuộc sống và làm giàu, thúc đẩy quyết định khởi nghiệp. Chính phủ và Nhà nước đặc biệt quan tâm đến vấn đề này nhằm cải thiện kinh tế, giảm tỷ lệ thất nghiệp và nâng cao đời sống nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh sự tăng trưởng của số lượng doanh nghiệp mới, số lượng doanh nghiệp gặp khó khăn và phá sản cũng tăng cao. Cần Thơ, trung tâm kinh tế của Đồng bằng sông Cửu Long, dù có nhiều tiềm năng nhưng vẫn thiếu một đội ngũ doanh nhân hùng mạnh. Nghiên cứu này tập trung vào việc tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến khởi sự doanh nghiệp Cần Thơ, đặc biệt là trong bối cảnh các doanh nghiệp tư nhân.
1.1. Bối Cảnh Khởi Nghiệp Tại Việt Nam và Tầm Quan Trọng
Việt Nam hội nhập WTO, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại và đầu tư. Tuy nhiên, cạnh tranh gay gắt và số lượng doanh nghiệp giải thể cũng tăng. Sinh viên tốt nghiệp thất nghiệp gia tăng, thúc đẩy ý tưởng khởi sự doanh nghiệp. Nhiều cá nhân muốn tự chủ và làm chủ cuộc sống. Tuy nhiên, tâm lý ngại rủi ro và thiếu quyết tâm vẫn còn tồn tại. Theo số liệu từ Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, số doanh nghiệp đăng ký thành lập năm 2016 là 110.100 đơn vị, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước. Ngô Quang Hiền (2019) nhận thấy vấn đề khởi sự doanh nghiệp đang được Nhà nước và toàn xã hội quan tâm nhằm giải quyết các vấn đề như cải thiện kinh tế, giảm tỷ lệ thất nghiệp.
1.2. Vị Thế và Thách Thức Khởi Nghiệp tại Thành Phố Cần Thơ
Cần Thơ là trung tâm kinh tế của Đồng bằng sông Cửu Long, có vị trí địa lý thuận lợi và nhiều tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế của vùng chậm lại, tỷ lệ xuất cư cao, và số lượng doanh nghiệp tăng trưởng chậm. Biến đổi khí hậu và nước biển dâng cũng là những thách thức lớn. Cần Thơ thiếu hụt đội ngũ doanh nhân mạnh mẽ. Phát triển doanh nghiệp và thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp là lựa chọn quan trọng để tạo ra một nền kinh tế năng động và cạnh tranh. Bài viết này tập trung nghiên cứu những yếu tố tác động đến khởi sự doanh nghiệp tư nhân tại Cần Thơ.
II. Xác Định Các Yếu Tố Tác Động Quyết Định Khởi Sự Doanh Nghiệp
Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố tác động đến quyết định khởi sự doanh nghiệp của các doanh nghiệp tư nhân tại Cần Thơ. Dựa trên các mô hình nghiên cứu trong và ngoài nước, tác giả xây dựng mô hình tập trung vào các nhân tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến ý định kinh doanh. Các nhân tố chủ quan bao gồm kiến thức khởi nghiệp, năng lực, tố chất doanh nhân (tính tự chủ, sáng tạo, chấp nhận rủi ro, nhạy bén), và tinh thần khởi nghiệp. Các nhân tố khách quan bao gồm nguồn vốn, môi trường kinh doanh, truyền thống kinh doanh của gia đình, người tư vấn, và chính sách của chính phủ.
2.1. Phân Tích Các Yếu Tố Chủ Quan Ảnh Hưởng Khởi Nghiệp
Các yếu tố chủ quan đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quyết định khởi nghiệp. Kiến thức khởi nghiệp và năng lực cá nhân giúp doanh nhân nhận biết cơ hội và đưa ra quyết định đúng đắn. Tố chất doanh nhân như tính tự chủ, sáng tạo, chấp nhận rủi ro và nhạy bén giúp họ vượt qua khó khăn và đạt được thành công. Tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ là động lực quan trọng để họ theo đuổi ước mơ kinh doanh. Nghiên cứu của Ngô Quang Hiền (2019) cho rằng các yếu tố chủ quan như kiến thức khởi nghiệp, năng lực, tố chất doanh nhân, tinh thần, thái độ khởi nghiệp đều tác động đến quyết định khởi sự doanh nghiệp.
2.2. Tác Động Của Yếu Tố Khách Quan Đến Khởi Sự Doanh Nghiệp
Các yếu tố khách quan cũng có ảnh hưởng đáng kể đến ý định khởi nghiệp. Nguồn vốn tự hỗ trợ là yếu tố quan trọng để khởi đầu và duy trì hoạt động kinh doanh. Môi trường kinh doanh Cần Thơ, bao gồm các chính sách hỗ trợ, cơ sở hạ tầng và sự cạnh tranh, ảnh hưởng đến khả năng thành công của doanh nghiệp. Truyền thống kinh doanh của gia đình và sự hỗ trợ từ người tư vấn cũng đóng vai trò quan trọng. Chính sách của chính phủ và các cấp có thể tạo điều kiện thuận lợi hoặc gây khó khăn cho doanh nghiệp mới thành lập. Theo Ngô Quang Hiền (2019) các yếu tố khách quan bao gồm: nguồn vốn tự hỗ trợ, môi trường kinh doanh, truyền thống kinh doanh của gia đình, người tư vấn, hỗ trợ, chính sách của chính phủ và các cấp cũng ảnh hưởng đến quyết định khởi sự doanh nghiệp.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Và Thu Thập Dữ Liệu Khởi Nghiệp Cần Thơ
Nghiên cứu này sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng để thu thập và phân tích dữ liệu. Phương pháp định tính được sử dụng để phỏng vấn các chủ doanh nghiệp đã khởi sự thành công nhằm hiểu rõ hơn về động cơ và khó khăn của họ. Phương pháp định lượng sử dụng bảng câu hỏi thang đo Likert 5 mức độ để khảo sát người dân Cần Thơ về ý định khởi nghiệp của họ. Dữ liệu thu thập được kiểm định bằng Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA, phân tích nhân tố khẳng định CFA và mô hình cấu trúc tuyến tính SEM để xác định các yếu tố tác động đến quyết định khởi sự doanh nghiệp.
3.1. Quy Trình Thu Thập Dữ Liệu Sơ Cấp và Thứ Cấp
Nghiên cứu sử dụng cả dữ liệu sơ cấp và thứ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, thống kê của các cơ quan nhà nước và các nghiên cứu trước đây về khởi nghiệp và kinh tế Cần Thơ. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát bằng bảng câu hỏi và phỏng vấn trực tiếp các đối tượng nghiên cứu. Quá trình thu thập dữ liệu được thực hiện cẩn thận để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của dữ liệu. Ngô Quang Hiền (2019) đã sử dụng bảng câu hỏi thang đo Likert 5 mức độ kết hợp với việc phỏng vấn chủ các doanh nghiệp đã khởi sự thành công để thu thập dữ liệu.
3.2. Các Phương Pháp Phân Tích Dữ Liệu Định Lượng
Dữ liệu định lượng được phân tích bằng các phương pháp thống kê mô tả, kiểm định Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA, phân tích nhân tố khẳng định CFA và mô hình cấu trúc tuyến tính SEM. Thống kê mô tả được sử dụng để mô tả đặc điểm của mẫu khảo sát. Cronbach's Alpha được sử dụng để kiểm định độ tin cậy của thang đo. EFA được sử dụng để xác định các nhân tố tiềm ẩn. CFA và SEM được sử dụng để kiểm định mô hình nghiên cứu. Các phân tích được thực hiện bằng phần mềm SPSS và AMOS. Mô hình cấu trúc tuyến tính SEM là một trong những phương pháp phân tích số liệu mà Ngô Quang Hiền (2019) đã sử dụng.
IV. Kết Quả Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Đến Khởi Nghiệp Tại Cần Thơ
Kết quả nghiên cứu cho thấy kiến thức và kỹ năng khởi nghiệp có tác động tích cực đến năng lực cá nhân của doanh nhân. Năng lực cá nhân, bao gồm khả năng nhận diện cơ hội kinh doanh, sáng tạo và chấp nhận rủi ro, có tác động tích cực đến khởi sự doanh nghiệp. Các yếu tố này cần được quan tâm và phát triển để thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp của người dân Cần Thơ. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng cần có sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và môi trường bên ngoài để tăng cường ý định khởi nghiệp.
4.1. Tầm Quan Trọng Của Kiến Thức và Kỹ Năng Khởi Nghiệp
Kiến thức và kỹ năng khởi nghiệp là nền tảng quan trọng để thành công trong kinh doanh. Doanh nhân cần trang bị kiến thức về quản lý tài chính, marketing, bán hàng và các kỹ năng mềm cần thiết như giao tiếp, đàm phán và lãnh đạo. Việc tham gia các khóa đào tạo, hội thảo và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia có kinh nghiệm có thể giúp doanh nhân nâng cao kiến thức và kỹ năng của mình. Ngô Quang Hiền (2019) đã chứng minh được rằng kiến thức và kỹ năng khởi nghiệp tác động tích cực lên năng lực cá nhân.
4.2. Vai Trò Của Năng Lực Cá Nhân và Chấp Nhận Rủi Ro
Năng lực cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc biến ý tưởng kinh doanh thành hiện thực. Khả năng nhận diện cơ hội kinh doanh, sáng tạo và chấp nhận rủi ro giúp doanh nhân tận dụng tối đa các tiềm năng và vượt qua khó khăn. Doanh nhân cần tự tin vào khả năng của mình và sẵn sàng đối mặt với những thử thách để đạt được thành công. Nghiên cứu của Ngô Quang Hiền (2019) cũng cho thấy nhóm nhân tố Nhận diện cơ hội kinh doanh, Sáng tạo và Chấp nhận rủi ro phản ánh qua biến tiềm ẩn Năng lực cá nhân có tác động tích cực đến khởi sự doanh nghiệp.
V. Giải Pháp Thúc Đẩy Quyết Định Khởi Nghiệp Tại Thành Phố Cần Thơ
Dựa trên kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất một số giải pháp để thúc đẩy quyết định khởi nghiệp của người dân Cần Thơ. Các giải pháp bao gồm: tăng cường giáo dục và đào tạo về khởi nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh, cung cấp nguồn vốn hỗ trợ, tạo điều kiện kết nối giữa doanh nghiệp và nhà đầu tư, và xây dựng mạng lưới hỗ trợ khởi nghiệp. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức về vai trò của khởi nghiệp trong phát triển kinh tế và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp sáng tạo.
5.1. Tăng Cường Giáo Dục và Đào Tạo Về Khởi Nghiệp
Chính phủ và các tổ chức giáo dục cần tăng cường giáo dục và đào tạo về khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên và người dân. Các chương trình đào tạo cần cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết để khởi sự doanh nghiệp thành công. Cần có sự hợp tác giữa các trường đại học, doanh nghiệp và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp để tạo ra các chương trình đào tạo thực tế và phù hợp với nhu cầu của thị trường. Ngô Quang Hiền (2019) đã đưa ra một số kiến nghị nhằm góp phần nâng cao quyết định khởi sự doanh nghiệp cho người dân trên địa bàn thành phố Cần Thơ.
5.2. Cải Thiện Môi Trường Kinh Doanh và Hỗ Trợ Doanh Nghiệp
Chính phủ cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp mới thành lập và phát triển. Cần giảm thiểu các thủ tục hành chính, tạo ra sân chơi bình đẳng và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và thị trường. Đồng thời, cần có các chính sách ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Ngô Quang Hiền (2019) nhận thấy điều này sẽ làm nền tảng cho số lượng doanh nghiệp tại khu vực các tỉnh miền tây phát triển bền vững về cả số lượng lẫn chất lượng trong giai đoạn tiếp theo.
VI. Kết Luận và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Khởi Nghiệp Cần Thơ
Nghiên cứu này đã xác định được các nhân tố tác động đến quyết định khởi sự doanh nghiệp của các doanh nghiệp tư nhân tại Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chính sách và chương trình hỗ trợ khởi nghiệp hiệu quả hơn. Nghiên cứu cũng có một số hạn chế, chẳng hạn như phạm vi nghiên cứu hẹp và mẫu khảo sát chưa đại diện. Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu, tăng kích thước mẫu và sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác để có được kết quả toàn diện hơn.
6.1. Tổng Kết Các Phát Hiện Chính Của Nghiên Cứu
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng kiến thức, kỹ năng, năng lực cá nhân, khả năng nhận diện cơ hội kinh doanh, sáng tạo và chấp nhận rủi ro là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến ý định khởi nghiệp của người dân Cần Thơ. Các yếu tố khách quan như môi trường kinh doanh và nguồn vốn hỗ trợ cũng đóng vai trò quan trọng. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp hiệu quả hơn.
6.2. Gợi Ý Các Hướng Nghiên Cứu Mở Rộng Về Khởi Nghiệp
Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc tìm hiểu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến thành công và thất bại của doanh nghiệp khởi nghiệp. Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chính sách và chương trình hỗ trợ khởi nghiệp. Ngoài ra, cần có thêm các nghiên cứu về khởi nghiệp sáng tạo và ứng dụng công nghệ trong khởi nghiệp để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh mới. Ngô Quang Hiền (2019) cũng đã đề cập đến những hạn chế của đề tài và đưa ra gợi ý cho các nghiên cứu tiếp theo.
