I. Tổng Quan Nghiên Cứu Bột Nghệ Cho Gà Đẻ Hậu Bị Lào Cai
Nhu cầu sử dụng thực phẩm từ gia cầm, đặc biệt là gà, ngày càng tăng, đòi hỏi chất lượng sản phẩm phải được nâng cao. Bên cạnh việc chọn lọc giống, thức ăn đóng vai trò quan trọng. Nhiều nhà chăn nuôi vẫn sử dụng kháng sinh và chất kích thích tăng trưởng, gây ra nhiều tác dụng phụ. Theo Nguyễn Văn Chính và cs (2019), tồn dư kháng sinh trong thịt gà gây nguy hại đến sức khỏe con người. Nghiên cứu về các chất bổ sung tự nhiên thay thế hóa chất có ý nghĩa quan trọng. Việt Nam có nguồn tài nguyên cây thuốc phong phú, trong đó nghệ chứa curcumin có tác dụng kích thích miễn dịch, cải thiện tăng khối lượng, giảm tiêu tốn thức ăn. Sử dụng thảo dược trong chăn nuôi không có dư lượng kháng sinh, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng, giảm chi phí thuốc thú y, mở ra hướng đi mới cho sản phẩm sạch. Đề tài “Nghiên cứu ảnh hưởng của bột nghệ bổ sung trong thức ăn đến khả năng sinh trưởng, sức đề kháng bệnh đối với gà đẻ hậu bị giai đoạn 1 - 19 tuần tuổi nuôi tại Lào Cai” được thực hiện nhằm giải quyết vấn đề này.
1.1. Mục Đích và Mục Tiêu Nghiên Cứu Về Bột Nghệ
Mục đích chính của nghiên cứu là xác định tỷ lệ bổ sung bột nghệ phù hợp trong thức ăn để cải thiện sinh trưởng và sức đề kháng của gà đẻ hậu bị 1-19 tuần tuổi. Các mục tiêu cụ thể bao gồm đánh giá ảnh hưởng của bột nghệ đến tỷ lệ nuôi sống, khả năng sinh trưởng, khả năng thu nhận thức ăn và khả năng kháng bệnh của gà. Ngoài ra, nghiên cứu còn đánh giá hiệu quả kinh tế của việc sử dụng bột nghệ trong chăn nuôi gà. Các kết quả này sẽ cung cấp thông tin khoa học đáng tin cậy về lợi ích của bột nghệ và giúp người chăn nuôi đưa ra quyết định informed về việc sử dụng bột nghệ trong thực tế.
1.2. Ý Nghĩa Khoa Học và Thực Tiễn Của Nghiên Cứu
Về mặt khoa học, nghiên cứu cung cấp thông tin khoa học đáng tin cậy về ảnh hưởng của bột nghệ đến sinh trưởng và sức đề kháng của gà đẻ hậu bị. Kết quả nghiên cứu là tài liệu tham khảo cho sinh viên và các nghiên cứu liên quan. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu cung cấp thông tin cho người chăn nuôi tham khảo sử dụng bột nghệ bổ sung vào khẩu phần ăn của gà đẻ, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi. Nghiên cứu cũng giúp sinh viên làm quen với công tác nghiên cứu khoa học và tích lũy kinh nghiệm trong chăn nuôi gia cầm.
II. Cơ Sở Khoa Học Tác Dụng Bột Nghệ Với Gà Đẻ Hậu Bị
Bột nghệ được làm từ củ nghệ tươi, chứa 6,3% protein, 5,1% chất béo, 3,5% khoáng chất, 69,4% carbohydrate và 13,1% độ ẩm (Chattopadhyay và cs). Các thành phần hoạt tính kháng oxy hóa như tetrahydrocurcuminoids (Osawa và cs, 1995), curcumin, demethoxycurcumin và bisdemethoxycutcumin (Wuthi-udomler và cs, 2000) có trong nghệ. Nghệ còn có hoạt tính kháng khuẩn, kháng viêm (Nonose và cs, 2014) và giảm quá trình peroxy hóa lipid (Rukkumani và cs, 2004). So với kháng sinh tổng hợp, phytochemical trong nghệ ít độc hại hơn, không có dư lượng và là chất phụ gia thức ăn lý tưởng (Wang và cs 1998). Bột nghệ được dùng phổ biến trong thực phẩm và y học cổ truyền. Trong chăn nuôi, bổ sung bột nghệ vào thức ăn kích thích hiệu quả sử dụng thức ăn, chữa giun sán và chống ký sinh trùng ngoài da. Bổ sung curcumin thay thế kháng sinh và tăng màu sắc lòng đỏ đang được quan tâm.
2.1. Đặc Điểm Sinh Trưởng và Khả Năng Kháng Bệnh Của Gia Cầm
Sinh trưởng là quá trình sinh lý phức tạp, tăng khối lượng, số lượng và kích thước tế bào mô cơ (R, 1990). Trong giai đoạn đầu, thức ăn dùng tối đa cho phát triển xương, mô cơ, ít tạo mỡ. Giai đoạn cuối, tăng cơ giảm, tích lũy chất dinh dưỡng tạo mỡ tăng. Khối lượng cơ chiếm 42 - 45% khối lượng cơ thể. Đánh giá sinh trưởng dựa vào tốc độ sinh trưởng, sinh trưởng tích lũy, sinh trưởng tuyệt đối, sinh trưởng tương đối. Phát dục là quá trình thay đổi về chất, hoàn thiện các chất, chức năng cơ thể. Khối lượng cơ thể được theo dõi theo tuần tuổi và biểu thị qua đồ thị. Sinh trưởng của gà chịu ảnh hưởng của giống, thức ăn và điều kiện chăm sóc nuôi dưỡng.
2.2. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sinh Trưởng Của Gia Cầm
Sinh trưởng của gà chịu ảnh hưởng của giống, thức ăn và điều kiện nuôi dưỡng chăm sóc. Tốc độ sinh trưởng phụ thuộc vào loài, giống, cá thể. Gà chuyên thịt có tốc độ sinh trưởng nhanh hơn gà chuyên trứng. Theo Nguyễn Duy Hoan và cs (1998), sự khác nhau giữa các dòng, giống là rất lớn. Theo Trần Công Xuân và cs (1999), tốc độ sinh trưởng của hai dòng gà kiêm dụng (882 và Jiang cun) khác nhau. Theo Nguyễn Quý Khiêm và cs. (2020), gà Ri dòng trống GR1 ở 8 TT của TH3 con trống đạt 830,26g, con mái đạt 646,45g, cao hơn THXP đối với con trống là 184,76g và con mái là 135,4g. Đặc tính di truyền quan trọng đối với quá trình sinh trưởng và cho thịt của gà.
III. Phương Pháp Bổ Sung Bột Nghệ Tối Ưu Cho Gà Đẻ Hậu Bị
Tính biệt ảnh hưởng lớn đến tốc độ sinh trưởng và khối lượng cơ thể. Gà trống thường nặng hơn gà mái 24 - 32% (Trần Đình Miên, 1994). Theo North và cs (1990), lúc mới sinh gà trống nặng hơn gà mái 1%, ở 2; 3 và 8 tuần tuổi sự khác nhau tương ứng là 5%, 11% và 27%. Ngô Thị Kim Cúc và cs (2022) cho thấy khối lượng cơ thể con trống cao hơn con mái qua các tuần tuổi. Tốc độ sinh trưởng còn phụ thuộc vào tốc độ mọc lông. Gà mọc lông nhanh có tốc độ sinh trưởng và phát triển tốt hơn. Trong cùng một giống, gà mái mọc lông đều hơn gà trống. Để phát huy được sinh trưởng cần cung cấp thức ăn tối ưu với đầy đủ chất dinh dưỡng cân bằng hợp lý giữa protein và năng lượng. Đảm bảo cân bằng dinh dưỡng giữa các nhóm chất protein, axit amin, khoáng và vitamin.
3.1. Nghiên Cứu Thực Nghiệm Ảnh Hưởng Của Bột Nghệ Tại Lào Cai
Nghiên cứu thực nghiệm được tiến hành tại Lào Cai để đánh giá ảnh hưởng của bột nghệ đến gà đẻ hậu bị. Các chỉ tiêu theo dõi bao gồm tỷ lệ nuôi sống, khả năng sinh trưởng, khả năng thu nhận thức ăn, khả năng kháng bệnh và hiệu quả kinh tế. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc chia gà thành các nhóm thí nghiệm với các tỷ lệ bột nghệ khác nhau trong khẩu phần ăn. Các dữ liệu thu thập được xử lý bằng phương pháp thống kê để đưa ra kết luận về tác động của bột nghệ đối với gà đẻ hậu bị trong điều kiện Lào Cai.
3.2. Phân Tích Chi Phí và Lợi Ích Của Việc Sử Dụng Bột Nghệ
Một phần quan trọng của nghiên cứu là phân tích chi phí và lợi ích của việc sử dụng bột nghệ trong chăn nuôi gà đẻ hậu bị. Chi phí bao gồm giá thành của bột nghệ và chi phí bổ sung vào khẩu phần ăn. Lợi ích bao gồm tăng tỷ lệ nuôi sống, cải thiện sinh trưởng, giảm tỷ lệ mắc bệnh và tăng hiệu quả sử dụng thức ăn. Phân tích chi phí - lợi ích sẽ giúp người chăn nuôi đưa ra quyết định informed về việc sử dụng bột nghệ trong thực tế và đánh giá xem liệu việc này có mang lại lợi nhuận cao hơn so với các phương pháp chăn nuôi truyền thống hay không.
IV. Kết Quả Nghiên Cứu Bột Nghệ Tăng Sức Đề Kháng Cho Gà Đẻ Hậu Bị
Dự kiến, nghiên cứu sẽ cho thấy bột nghệ bổ sung trong khẩu phần giúp tăng tỷ lệ nuôi sống của gà thí nghiệm. Bột nghệ cải thiện khả năng sinh trưởng tích lũy, tuyệt đối và tương đối. Khả năng thu nhận thức ăn được cải thiện và thức ăn được chuyển hóa hiệu quả hơn. Quan trọng nhất, bột nghệ có thể tăng khả năng kháng bệnh của gà thí nghiệm, giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các kết quả về hiệu quả chăn nuôi cũng sẽ được đánh giá, bao gồm lợi nhuận thu được từ việc sử dụng bột nghệ so với các phương pháp truyền thống.
4.1. Ảnh Hưởng Của Bột Nghệ Đến Khả Năng Thu Nhận Thức Ăn Của Gà
Nghiên cứu sẽ đánh giá xem bột nghệ có ảnh hưởng đến khả năng thu nhận thức ăn của gà đẻ hậu bị hay không. Cụ thể, các chỉ tiêu theo dõi bao gồm lượng thức ăn tiêu thụ hàng ngày và hiệu quả chuyển hóa thức ăn. Nếu bột nghệ giúp gà ăn ngon miệng hơn và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn, điều này sẽ có tác động tích cực đến sinh trưởng và phát triển của gà.
4.2. Tiêu Tốn Thức Ăn và Hiệu Quả Kinh Tế Của Bột Nghệ
Tiêu tốn thức ăn là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá hiệu quả kinh tế của việc sử dụng bột nghệ. Nghiên cứu sẽ đo lường lượng thức ăn cần thiết để sản xuất 1kg tăng khối lượng của gà thí nghiệm. Nếu bột nghệ giúp giảm tiêu tốn thức ăn, điều này sẽ giúp người chăn nuôi tiết kiệm chi phí và tăng lợi nhuận. Ngoài ra, nghiên cứu cũng sẽ đánh giá hiệu quả kinh tế tổng thể của việc sử dụng bột nghệ bằng cách so sánh chi phí và lợi nhuận thu được.
V. Kết Luận Đề Xuất Sử Dụng Bột Nghệ Trong Chăn Nuôi Gà Tại Lào Cai
Nghiên cứu dự kiến kết luận rằng việc bổ sung bột nghệ vào khẩu phần ăn của gà đẻ hậu bị mang lại nhiều lợi ích, bao gồm tăng tỷ lệ nuôi sống, cải thiện sinh trưởng, tăng cường sức đề kháng và giảm chi phí thức ăn. Dựa trên kết quả này, nghiên cứu sẽ đề xuất người chăn nuôi tại Lào Cai nên sử dụng bột nghệ như một phụ gia tự nhiên để cải thiện hiệu quả chăn nuôi gà.
5.1. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Bột Nghệ và Gà
Nghiên cứu này mở ra nhiều hướng nghiên cứu tiếp theo về bột nghệ và gà. Các nghiên cứu tương lai có thể tập trung vào việc xác định tỷ lệ bột nghệ tối ưu cho từng giai đoạn phát triển của gà, đánh giá tác động của bột nghệ đến chất lượng trứng và nghiên cứu cơ chế tác động của curcumin đến hệ miễn dịch của gà.
5.2. Ứng Dụng Thực Tế và Khuyến Nghị Cho Người Chăn Nuôi
Dựa trên kết quả nghiên cứu, khuyến nghị cho người chăn nuôi là nên bổ sung bột nghệ vào khẩu phần ăn của gà đẻ hậu bị với tỷ lệ phù hợp. Cần lựa chọn bột nghệ có chất lượng tốt và tuân thủ đúng quy trình bổ sung. Việc áp dụng kết quả nghiên cứu này sẽ giúp người chăn nuôi cải thiện hiệu quả chăn nuôi, tăng lợi nhuận và sản xuất ra những sản phẩm gà chất lượng cao.
