Tổng quan nghiên cứu

Năng lực quản lý của Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) phường đóng vai trò then chốt trong việc thực thi nhiệm vụ quản lý nhà nước tại địa phương, đặc biệt trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trên địa bàn Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh, với 16 phường, năng lực của đội ngũ chủ tịch UBND phường ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và sự hài lòng của người dân. Nghiên cứu tập trung khảo sát năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường trong giai đoạn 2014-2017, nhằm đánh giá thực trạng, xác định các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực quản lý phù hợp với yêu cầu phát triển của chính quyền cơ sở.

Mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hóa cơ sở lý luận về năng lực quản lý, khảo sát thực trạng năng lực của chủ tịch UBND phường trên địa bàn Quận 11, phân tích nguyên nhân hạn chế và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 16 phường thuộc Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh, với thời gian khảo sát từ tháng 01/2014 đến tháng 12/2017.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cấp phường, góp phần xây dựng chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chủ chốt tại địa phương. Kết quả nghiên cứu cũng hỗ trợ các cơ quan quản lý trong việc hoàn thiện chính sách phát triển chức danh chủ tịch UBND phường, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp cơ sở.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về năng lực nghề nghiệp và năng lực quản lý, trong đó năng lực được hiểu là khả năng áp dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ để thực hiện công việc hiệu quả. Cụ thể, năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường được cấu thành từ ba yếu tố chính: kiến thức (trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý hành chính nhà nước), kỹ năng (tư duy, giao tiếp, lắng nghe, quản lý thời gian, phân tích công việc, lập kế hoạch, phân công, kiểm tra, đánh giá) và thái độ (phục vụ nhân dân, trách nhiệm công vụ, quan hệ với cán bộ công chức).

Khung lý thuyết còn bao gồm các tiêu chí đánh giá năng lực quản lý theo bốn nhóm: kiến thức, kỹ năng, thái độ và mức độ hoàn thành công việc được giao. Ngoài ra, nghiên cứu xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực quản lý như quy định pháp luật, cách thức hình thành chức danh, công tác đào tạo bồi dưỡng, chế độ lương phụ cấp, môi trường làm việc và yêu cầu đổi mới tác phong, phương pháp lãnh đạo.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định lượng và định tính. Nguồn dữ liệu chính bao gồm:

  • Khảo sát xã hội học với 400 phiếu điều tra (100 phiếu cho từng nhóm: chủ tịch UBND phường, lãnh đạo UBND cấp trên, cán bộ công chức phường, người dân) nhằm thu thập đánh giá về năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường.
  • Phỏng vấn sâu với các chủ tịch UBND phường, cán bộ công chức và người dân để làm rõ các vấn đề chuyên môn và nguyên nhân hạn chế.
  • Phân tích tài liệu, văn bản pháp luật, báo cáo của UBND Quận 11 và Phòng Nội vụ Quận 11 liên quan đến năng lực quản lý và hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương.
  • Phân tích thống kê, so sánh số liệu về trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị, kỹ năng và thái độ của chủ tịch UBND phường.

Cỡ mẫu khảo sát là 400 người, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 01/2014 đến tháng 12/2017, phù hợp với phạm vi nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Trình độ kiến thức của chủ tịch UBND phường: Khoảng 87% chủ tịch UBND phường tại Quận 11 có trình độ học vấn từ trung học phổ thông trở lên, trong đó 65% có trình độ chuyên môn trung cấp hoặc cao hơn. Tuy nhiên, chỉ khoảng 58% được đào tạo bài bản về lý luận chính trị và quản lý hành chính nhà nước, cho thấy còn tồn tại khoảng cách về kiến thức chuyên sâu cần thiết cho công tác quản lý.

  2. Kỹ năng quản lý: Kết quả khảo sát cho thấy 72% chủ tịch UBND phường có kỹ năng tư duy và giao tiếp cơ bản tốt, nhưng chỉ khoảng 54% thành thạo kỹ năng lập kế hoạch, phân công công việc và kiểm tra, đôn đốc. Kỹ năng giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý tranh chấp đất đai còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý và sự hài lòng của người dân.

  3. Thái độ phục vụ và trách nhiệm công vụ: 80% người dân đánh giá thái độ phục vụ của chủ tịch UBND phường là tích cực, tuy nhiên vẫn còn 15% phản ánh hiện tượng quan liêu, thiếu trách nhiệm và thái độ chưa tận tâm trong giải quyết công việc. Thái độ đối với cán bộ công chức cũng được đánh giá ở mức trung bình, với khoảng 60% cán bộ công chức cảm nhận sự hỗ trợ và công tâm từ chủ tịch UBND phường.

  4. Mức độ hoàn thành công việc: Theo báo cáo của UBND Quận 11, trong giai đoạn nghiên cứu, có khoảng 70% chủ tịch UBND phường hoàn thành tốt hoặc xuất sắc nhiệm vụ được giao, 20% hoàn thành nhưng còn hạn chế về năng lực, và 10% không hoàn thành nhiệm vụ. Các hạn chế chủ yếu liên quan đến kỹ năng quản lý và xử lý tình huống phức tạp.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phản ánh thực trạng năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường trên địa bàn Quận 11 còn nhiều điểm cần cải thiện, đặc biệt về kỹ năng quản lý chuyên sâu và thái độ phục vụ. Nguyên nhân chủ yếu do hạn chế trong công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tiễn, cũng như chế độ đãi ngộ chưa tương xứng, ảnh hưởng đến động lực làm việc.

So sánh với một số nghiên cứu tại các địa phương khác, tỷ lệ chủ tịch UBND phường có trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý tương đối cao nhưng vẫn thấp hơn mức kỳ vọng trong bối cảnh yêu cầu đổi mới quản lý nhà nước ngày càng cao. Việc thiếu kỹ năng xử lý khiếu nại, tố cáo và tranh chấp đất đai là điểm chung gây ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý và sự tin tưởng của người dân.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ trình độ học vấn, kỹ năng và thái độ của chủ tịch UBND phường, cùng bảng so sánh mức độ hoàn thành công việc theo từng năm. Các biểu đồ này giúp minh họa rõ nét những điểm mạnh và hạn chế, từ đó làm cơ sở cho đề xuất giải pháp nâng cao năng lực quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu: Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng quản lý hành chính nhà nước, kỹ năng xử lý khiếu nại, tố cáo và tranh chấp đất đai cho chủ tịch UBND phường. Mục tiêu nâng tỷ lệ chủ tịch có kỹ năng quản lý chuyên sâu lên trên 80% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Sở Nội vụ phối hợp với Học viện Hành chính Quốc gia.

  2. Xây dựng tiêu chuẩn chức danh cụ thể: Hoàn thiện tiêu chuẩn về trình độ kiến thức, kỹ năng, phẩm chất và kinh nghiệm cho chức danh chủ tịch UBND phường phù hợp với đặc điểm địa phương. Thời gian thực hiện trong 1 năm, nhằm chuẩn hóa đội ngũ cán bộ quản lý. Chủ thể thực hiện: UBND Thành phố và Sở Nội vụ.

  3. Cải tiến chế độ đãi ngộ và phúc lợi: Đề xuất nâng mức lương, phụ cấp và các chế độ phúc lợi nhằm tạo động lực làm việc tích cực cho chủ tịch UBND phường, giảm thiểu tình trạng kiệt sức và chuyển công tác. Mục tiêu tăng mức hài lòng của cán bộ lên trên 75% trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: UBND Thành phố, Sở Tài chính.

  4. Tăng cường quản lý, kiểm tra và giám sát: Thiết lập hệ thống kiểm tra, giám sát thường xuyên hoạt động quản lý của chủ tịch UBND phường, đồng thời phát huy vai trò phản biện của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể. Thời gian triển khai ngay và duy trì liên tục. Chủ thể thực hiện: UBND Quận 11, Mặt trận Tổ quốc Quận.

  5. Xây dựng môi trường làm việc tích cực: Cải thiện điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc và tạo không khí làm việc thân thiện, hỗ trợ cán bộ công chức phát huy sáng kiến, nâng cao hiệu quả công việc. Mục tiêu hoàn thiện trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: UBND Quận 11, các phường.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ, công chức cấp phường: Nghiên cứu giúp nâng cao nhận thức về năng lực quản lý, kỹ năng và thái độ phục vụ, từ đó cải thiện hiệu quả công việc và mối quan hệ với người dân.

  2. Lãnh đạo UBND quận, sở ngành: Là tài liệu tham khảo để xây dựng chính sách đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý cấp phường phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

  3. Nhà nghiên cứu khoa học hành chính và quản lý công: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về năng lực quản lý ở cấp cơ sở, phục vụ cho các nghiên cứu chuyên sâu và giảng dạy.

  4. Người dân và tổ chức xã hội: Hiểu rõ vai trò, trách nhiệm và năng lực của chủ tịch UBND phường, từ đó tăng cường giám sát, phản biện xã hội và tham gia xây dựng chính quyền địa phương.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường bao gồm những yếu tố nào?
    Năng lực quản lý gồm kiến thức (trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị), kỹ năng (tư duy, giao tiếp, lập kế hoạch, xử lý khiếu nại) và thái độ (phục vụ nhân dân, trách nhiệm công vụ). Ví dụ, kỹ năng giao tiếp giúp chủ tịch truyền đạt chính sách hiệu quả đến người dân.

  2. Tại sao cần nâng cao năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường?
    Năng lực quản lý yếu kém dẫn đến xử lý công việc chậm, sai sót trong giải quyết khiếu nại, giảm niềm tin của người dân. Nâng cao năng lực giúp cải thiện hiệu quả quản lý, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp khảo sát xã hội học, phỏng vấn sâu, phân tích tài liệu và thống kê số liệu. Ví dụ, khảo sát 400 phiếu điều tra từ các nhóm đối tượng liên quan để đánh giá năng lực quản lý.

  4. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường là gì?
    Bao gồm quy định pháp luật, cách thức lựa chọn cán bộ, công tác đào tạo bồi dưỡng, chế độ lương phụ cấp, môi trường làm việc và yêu cầu đổi mới tác phong lãnh đạo.

  5. Giải pháp nào hiệu quả nhất để nâng cao năng lực quản lý?
    Tăng cường đào tạo, xây dựng tiêu chuẩn chức danh cụ thể, cải tiến chế độ đãi ngộ, tăng cường kiểm tra giám sát và cải thiện môi trường làm việc được đánh giá là các giải pháp trọng tâm, có thể triển khai đồng bộ để nâng cao năng lực quản lý.

Kết luận

  • Năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường tại Quận 11 còn nhiều hạn chế về kỹ năng chuyên môn và thái độ phục vụ, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý nhà nước cấp cơ sở.
  • Trình độ kiến thức cơ bản đạt yêu cầu, nhưng kỹ năng quản lý chuyên sâu và thái độ công vụ cần được cải thiện.
  • Các yếu tố ảnh hưởng gồm quy định pháp luật, công tác đào tạo, chế độ đãi ngộ và môi trường làm việc.
  • Đề xuất các giải pháp đồng bộ như đào tạo bồi dưỡng, xây dựng tiêu chuẩn, cải tiến chế độ lương, tăng cường giám sát và cải thiện môi trường làm việc.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc nâng cao năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường, góp phần xây dựng chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh.

Next steps: Triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu, hoàn thiện tiêu chuẩn chức danh và cải tiến chính sách đãi ngộ trong vòng 1-3 năm tới. Các cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ để giám sát và đánh giá hiệu quả thực hiện.

Call to action: Các nhà quản lý, cán bộ công chức và người dân cần tích cực tham gia phản biện, giám sát và hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường nhằm xây dựng chính quyền địa phương hiệu quả, minh bạch và thân thiện.