Tổng quan nghiên cứu

Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh, với diện tích 513,58 ha và dân số khoảng 230 nghìn người, trong đó người Hoa chiếm gần 47%, là một địa bàn đô thị có mật độ dân cư cao và đa dạng về kinh tế - xã hội. Giá trị sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp năm 2016 đạt gần 8 nghìn tỷ đồng, tăng 4,49% so với cùng kỳ, trong khi giá trị sản xuất thương mại - dịch vụ đạt gần 12 nghìn tỷ đồng, tăng 14%. Thu ngân sách nhà nước đạt 1.153,4 tỷ đồng, vượt 25,5% dự toán năm, cho thấy sự phát triển kinh tế ổn định. Tuy nhiên, năng lực quản lý của chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) phường tại địa bàn này vẫn còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý nhà nước và sự hài lòng của người dân.

Luận văn tập trung nghiên cứu năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường trên địa bàn Quận 11 trong giai đoạn 2014-2017, nhằm đánh giá thực trạng, xác định các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực quản lý. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp cơ sở, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng chính quyền thân thiện, phục vụ nhân dân tốt hơn. Qua đó, luận văn cũng cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng chính sách phát triển chức danh chủ tịch UBND phường phù hợp với yêu cầu thực tiễn tại Quận 11.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết về năng lực nghề nghiệp và năng lực quản lý, trong đó năng lực quản lý được hiểu là khả năng sử dụng tổng hợp kiến thức, kỹ năng và thái độ để thực hiện hiệu quả công việc quản lý được giao. Khung lý thuyết tập trung vào bốn nhóm tiêu chí đánh giá năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường: kiến thức (trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý hành chính nhà nước), kỹ năng (tư duy, giao tiếp, lắng nghe, quản lý thời gian, phân tích công việc, lập kế hoạch, phân công, kiểm tra, đánh giá), thái độ (phục vụ nhân dân, trách nhiệm công vụ, quan hệ với cán bộ, công chức) và mức độ hoàn thành công việc được giao.

Ngoài ra, luận văn còn vận dụng các quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cũng như các quy định pháp luật liên quan đến chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của chủ tịch UBND phường.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp định lượng và định tính. Nguồn dữ liệu chính bao gồm:

  • Khảo sát xã hội học với 400 phiếu điều tra (100 phiếu cho chủ tịch UBND phường, 100 phiếu cho lãnh đạo UBND cấp trên, 100 phiếu cho cán bộ công chức phường, 100 phiếu cho người dân) nhằm thu thập đánh giá đa chiều về năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường.
  • Phỏng vấn sâu với các chủ tịch UBND phường, cán bộ công chức và người dân để làm rõ các vấn đề chuyên môn và nguyên nhân hạn chế.
  • Phân tích tài liệu, báo cáo của UBND Quận 11, Phòng Nội vụ Quận 11 và các văn bản pháp luật liên quan.
  • Phương pháp thống kê, so sánh, phân tích tổng hợp được sử dụng để xử lý số liệu khảo sát và đánh giá thực trạng.

Cỡ mẫu khảo sát là 16 chủ tịch UBND phường trên địa bàn Quận 11, với thời gian nghiên cứu từ tháng 01/2014 đến tháng 12/2017. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu toàn bộ đối tượng chủ tịch UBND phường và mẫu ngẫu nhiên có phân tầng đối với các nhóm cán bộ, công chức và người dân nhằm đảm bảo tính đại diện và khách quan.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Trình độ kiến thức của chủ tịch UBND phường: 100% chủ tịch UBND phường tại Quận 11 có trình độ học vấn từ trung học phổ thông trở lên, trong đó khoảng 75% có trình độ chuyên môn trung cấp hoặc cao hơn. Tuy nhiên, chỉ khoảng 60% được bồi dưỡng đầy đủ về lý luận chính trị và quản lý hành chính nhà nước, ảnh hưởng đến khả năng áp dụng chính sách pháp luật hiệu quả.

  2. Kỹ năng quản lý: Khoảng 65% chủ tịch UBND phường thể hiện kỹ năng tư duy và giao tiếp tốt, nhưng chỉ khoảng 50% có kỹ năng quản lý thời gian và phân công công việc hiệu quả. Kỹ năng giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp đất đai còn hạn chế, gây ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý công việc.

  3. Thái độ làm việc: Đa số chủ tịch UBND phường (khoảng 80%) có thái độ phục vụ nhân dân tích cực, tuy nhiên vẫn còn khoảng 20% thể hiện thái độ quan liêu, thiếu trách nhiệm trong công vụ. Thái độ đối với cán bộ, công chức phường cũng có sự khác biệt, với một số trường hợp chưa tạo được môi trường làm việc dân chủ, đoàn kết.

  4. Mức độ hoàn thành công việc: Theo đánh giá của UBND Quận, khoảng 70% chủ tịch UBND phường hoàn thành tốt hoặc xuất sắc nhiệm vụ, 20% hoàn thành nhưng còn hạn chế về năng lực, 10% không hoàn thành nhiệm vụ. Các hạn chế chủ yếu liên quan đến kỹ năng quản lý và thái độ phục vụ.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường tại Quận 11 còn nhiều điểm cần cải thiện, đặc biệt là kỹ năng quản lý và thái độ công vụ. Nguyên nhân chủ yếu do hạn chế trong công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tiễn, cũng như áp lực công việc đa dạng, phức tạp tại địa phương đô thị đông dân cư. So sánh với một số nghiên cứu tại các địa phương khác, Quận 11 có trình độ chuyên môn tương đối cao nhưng kỹ năng thực tiễn và thái độ phục vụ chưa đồng đều.

Việc trình bày dữ liệu qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ trình độ chuyên môn, kỹ năng và thái độ sẽ giúp minh họa rõ ràng hơn về phân bố năng lực của chủ tịch UBND phường. Bảng tổng hợp mức độ hoàn thành công việc theo từng phường cũng góp phần làm rõ hiệu quả quản lý thực tế.

Ý nghĩa của kết quả nghiên cứu là cơ sở để xây dựng các giải pháp nâng cao năng lực quản lý, góp phần cải thiện hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở, tăng cường niềm tin của nhân dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng quản lý hành chính, giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp đất đai cho chủ tịch UBND phường, đảm bảo ít nhất 2 khóa/năm, do Phòng Nội vụ phối hợp với các cơ sở đào tạo chuyên ngành thực hiện.

  2. Xây dựng tiêu chuẩn chức danh cụ thể: Rà soát, hoàn thiện tiêu chuẩn về trình độ kiến thức, kỹ năng, phẩm chất và kinh nghiệm làm việc cho chủ tịch UBND phường phù hợp với đặc điểm đô thị Quận 11, áp dụng trong vòng 1 năm tới, do UBND Quận chủ trì.

  3. Cải tiến chế độ đãi ngộ và phúc lợi: Đề xuất nâng mức lương, phụ cấp và các chế độ an sinh xã hội nhằm tạo động lực làm việc tích cực cho chủ tịch UBND phường, thực hiện trong 2 năm tới, phối hợp giữa Sở Nội vụ và UBND Thành phố.

  4. Tăng cường quản lý, kiểm tra và giám sát: Thiết lập hệ thống giám sát hoạt động quản lý của chủ tịch UBND phường thông qua Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, tổ chức đánh giá định kỳ 6 tháng/lần, nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các biểu hiện tiêu cực.

  5. Xây dựng môi trường làm việc thân thiện, dân chủ: Khuyến khích chủ tịch UBND phường phát huy vai trò lãnh đạo, tạo điều kiện cho cán bộ, công chức phát huy sáng kiến, nâng cao tinh thần đoàn kết, góp phần nâng cao hiệu quả công việc trong vòng 1 năm tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ, công chức cấp phường: Nắm bắt các tiêu chí và giải pháp nâng cao năng lực quản lý, từ đó cải thiện kỹ năng và thái độ phục vụ, nâng cao hiệu quả công việc hàng ngày.

  2. Lãnh đạo UBND Quận và Phòng Nội vụ: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách đào tạo, bồi dưỡng và quản lý đội ngũ chủ tịch UBND phường, đảm bảo phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

  3. Nhà nghiên cứu khoa học và giảng viên ngành quản lý nhà nước: Tham khảo cơ sở lý luận và thực tiễn về năng lực quản lý cán bộ cấp cơ sở, phục vụ công tác nghiên cứu và giảng dạy.

  4. Người dân và tổ chức xã hội: Hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của chủ tịch UBND phường, từ đó tăng cường giám sát, phản biện xã hội, góp phần xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường bao gồm những yếu tố nào?
    Năng lực quản lý gồm kiến thức (trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị), kỹ năng (tư duy, giao tiếp, quản lý thời gian, phân công công việc), thái độ (phục vụ nhân dân, trách nhiệm công vụ) và mức độ hoàn thành công việc. Ví dụ, kỹ năng tư duy giúp chủ tịch đưa ra quyết định đúng đắn trong quản lý.

  2. Tại sao năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường lại quan trọng?
    Chủ tịch UBND phường là người đứng đầu cơ quan hành chính cấp cơ sở, chịu trách nhiệm thực hiện chính sách pháp luật và phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Năng lực quản lý tốt giúp nâng cao hiệu quả công việc, tạo niềm tin cho nhân dân và góp phần xây dựng chính quyền thân thiện.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp hỗn hợp gồm khảo sát xã hội học với 400 phiếu điều tra, phỏng vấn sâu các đối tượng liên quan, phân tích tài liệu và báo cáo, kết hợp thống kê và so sánh để đánh giá thực trạng năng lực quản lý.

  4. Những hạn chế chính trong năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường tại Quận 11 là gì?
    Hạn chế gồm kỹ năng quản lý thời gian và phân công công việc chưa hiệu quả, kỹ năng giải quyết khiếu nại, tố cáo còn yếu, thái độ phục vụ chưa đồng đều, và một số chủ tịch chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao năng lực quản lý?
    Các giải pháp gồm tăng cường đào tạo, xây dựng tiêu chuẩn chức danh cụ thể, cải tiến chế độ đãi ngộ, tăng cường giám sát và xây dựng môi trường làm việc thân thiện. Ví dụ, tổ chức ít nhất 2 khóa đào tạo kỹ năng quản lý mỗi năm cho chủ tịch UBND phường.

Kết luận

  • Năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường tại Quận 11 gồm kiến thức, kỹ năng, thái độ và mức độ hoàn thành công việc, trong đó kỹ năng và thái độ còn nhiều hạn chế.
  • Trình độ chuyên môn và lý luận chính trị của chủ tịch UBND phường tương đối đáp ứng yêu cầu, nhưng kỹ năng thực tiễn và thái độ phục vụ cần được nâng cao.
  • Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực quản lý bao gồm quy định pháp luật, công tác đào tạo, chế độ đãi ngộ, môi trường làm việc và cách thức lựa chọn cán bộ.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực quản lý trong vòng 1-2 năm tới, tập trung vào đào tạo, tiêu chuẩn chức danh, chế độ đãi ngộ và giám sát.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc xây dựng chính sách phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp cơ sở, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước tại địa phương.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan quản lý cần triển khai ngay các giải pháp đào tạo và hoàn thiện tiêu chuẩn chức danh, đồng thời tăng cường giám sát để đảm bảo năng lực quản lý của chủ tịch UBND phường ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng chính quyền thân thiện tại Quận 11.