Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường ngày càng phát triển và cạnh tranh gay gắt, quản lý tài chính doanh nghiệp trở thành yếu tố then chốt quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Công ty Cổ phần Xây dựng 258 Hà Nội (HANCO258) là một doanh nghiệp xây dựng có lịch sử hơn 28 năm, đã trải qua quá trình chuyển đổi từ doanh nghiệp nhà nước sang mô hình cổ phần hóa từ năm 2010. Trong giai đoạn 2010-2014, công ty đã có sự tăng trưởng về tổng tài sản và doanh thu, với tổng tài sản đạt khoảng 345 tỷ đồng và doanh thu năm 2014 đạt trên 183 tỷ đồng. Tuy nhiên, công ty cũng đối mặt với nhiều thách thức trong quản lý tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh mở rộng quy mô và đa dạng hóa các công trình xây dựng.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là làm rõ các vấn đề lý luận về quản lý tài chính và hiệu quả hoạt động trong doanh nghiệp xây dựng, phân tích thực trạng quản lý tài chính và hiệu quả hoạt động tại HANCO258 trong giai đoạn 2010-2014, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động phù hợp với điều kiện thực tế của công ty. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các hoạt động tài chính và hiệu quả kinh doanh của HANCO258 tại Hà Nội và các địa phương có công trình thi công trong khoảng thời gian 5 năm. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoàn thiện công tác quản lý tài chính, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của doanh nghiệp xây dựng trong điều kiện thị trường hiện nay.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết cơ bản về tài chính doanh nghiệp và quản lý tài chính nhằm phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp xây dựng. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý tài chính doanh nghiệp: Tài chính doanh nghiệp được hiểu là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ gắn liền với các quan hệ kinh tế trong doanh nghiệp nhằm tối đa hóa lợi nhuận và giá trị doanh nghiệp. Quản lý tài chính bao gồm các chức năng phân phối, giám đốc tài chính và kiểm soát tài chính, với các nguyên tắc như đánh đổi rủi ro - lợi nhuận, giá trị thời gian của tiền, nguyên tắc chi trả và sinh lợi.

  2. Lý thuyết đánh giá hiệu quả hoạt động doanh nghiệp: Hiệu quả hoạt động được đo lường qua các chỉ tiêu tài chính như hiệu quả đầu tư tài sản kinh doanh, hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh, hệ số sinh lợi trên doanh thu, vốn chủ sở hữu và tổng tài sản. Các chỉ tiêu này phản ánh khả năng khai thác tài sản, quản lý vốn và sinh lợi của doanh nghiệp.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý tài chính doanh nghiệp, hiệu quả hoạt động, hệ số quay vòng hàng tồn kho, hệ số sinh lợi vốn chủ sở hữu (ROE), hệ số thanh toán hiện hành, và các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động như yếu tố khách quan (kinh tế, chính trị, văn hóa, kỹ thuật) và nhân tố chủ quan (quản lý tài chính, đặc điểm ngành).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử kết hợp với phân tích tổng hợp tài liệu lý luận và thực tiễn. Cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu tài chính, báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh của HANCO258 giai đoạn 2010-2014; các báo cáo nội bộ, tài liệu quản lý công ty; dữ liệu khảo sát thực tế và phỏng vấn cán bộ quản lý.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích định lượng các chỉ tiêu tài chính, sử dụng phương pháp thống kê mô tả để đánh giá thực trạng quản lý tài chính và hiệu quả hoạt động. So sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm để nhận diện xu hướng và điểm mạnh, điểm yếu. Phân tích định tính các yếu tố ảnh hưởng và nguyên nhân hạn chế dựa trên khảo sát và phỏng vấn.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào toàn bộ số liệu tài chính và hoạt động của công ty trong giai đoạn 5 năm, kết hợp khảo sát ý kiến của 36 cán bộ quản lý và 890 lao động trực tiếp, đảm bảo tính đại diện và toàn diện.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu từ tháng 1/2015 đến tháng 6/2015, hoàn thiện đề xuất giải pháp trong tháng 7/2015.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình tài chính và cơ cấu vốn: Tổng tài sản của công ty tăng từ khoảng 320 tỷ đồng năm 2010 lên 345 tỷ đồng năm 2014. Cơ cấu vốn điều lệ đạt 21 tỷ đồng, trong đó vốn tổ chức chiếm 54,55% và vốn cá nhân chiếm 45,45%. Hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu duy trì ở mức hợp lý, đảm bảo khả năng tự chủ tài chính.

  2. Hiệu quả sử dụng tài sản và vốn: Hệ số quay vòng hàng tồn kho và vòng quay vốn lưu động cho thấy công ty có khả năng quản lý hàng tồn kho và vốn lưu động hiệu quả, với vòng quay vốn lưu động tăng dần qua các năm, phản ánh sự cải thiện trong quản lý dòng tiền. Hệ số sinh lợi vốn chủ sở hữu (ROE) và hệ số sinh lợi tổng tài sản (ROA) đều có xu hướng tăng, cho thấy hiệu quả sinh lợi được nâng cao.

  3. Hiệu quả hoạt động kinh doanh: Doanh thu công ty tăng từ khoảng 183 tỷ đồng năm 2010 lên trên 200 tỷ đồng năm 2014, lợi nhuận sau thuế cũng có sự cải thiện rõ rệt. Hệ số sinh lợi doanh thu (ROS) duy trì ở mức tích cực, chứng tỏ công ty kiểm soát tốt chi phí và nâng cao lợi nhuận trên doanh thu.

  4. Quản lý tài chính và bộ máy tổ chức: Bộ máy quản lý tài chính được tổ chức chặt chẽ với các phòng ban chuyên môn, quy trình lập kế hoạch, theo dõi và kiểm tra tài chính được thực hiện nghiêm túc. Tuy nhiên, còn tồn tại hạn chế trong việc cập nhật kế hoạch tài chính linh hoạt và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài chính.

Thảo luận kết quả

Các kết quả trên cho thấy HANCO258 đã có bước tiến đáng kể trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động thông qua quản lý tài chính hiệu quả. Việc tăng trưởng tổng tài sản và doanh thu cùng với cải thiện các chỉ tiêu sinh lợi phản ánh sự phát triển bền vững của công ty. So với một số doanh nghiệp xây dựng trong ngành, công ty duy trì được mức độ thanh khoản và khả năng sinh lợi tương đối ổn định, tạo nền tảng vững chắc cho mở rộng sản xuất kinh doanh.

Nguyên nhân của những thành công này có thể do công ty có bộ máy quản lý tài chính bài bản, đội ngũ cán bộ kỹ thuật và quản lý có trình độ cao, cùng với việc áp dụng các nguyên tắc quản lý tài chính hiện đại. Tuy nhiên, hạn chế về công nghệ quản lý và sự linh hoạt trong điều chỉnh kế hoạch tài chính có thể ảnh