Nâng cao đảm bảo cấp nước cho nông nghiệp mùa kiệt: Ảnh hưởng đến khai thác thủy lợi Bắc Bộ

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

MỞ ĐẦU

0.1. Tính cấp thiết của đề tài

0.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

0.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ứng dụng

0.4. Phương pháp nghiên cứu

0.5. Nội dung và kết quả nghiên cứu dự kiến đạt được

0.6. Địa điểm nghiên cứu

0.7. Bố cục luận văn

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VÙNG ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ

1.1. Điều kiện tự nhiên

1.1.1. Đặc điểm địa hình

1.1.2. Đặc điểm địa chất

1.1.3. Đặc điểm thổ nhưỡng

1.1.4. Đặc điểm khí hậu

1.1.5. Mạng lưới sông ngòi và đặc điểm thủy văn sông ngòi

1.2. Hiện trạng kinh tế xã hội

1.2.1. Khái quát chung

1.2.2. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp

1.2.3. Kết quả sản xuất nông nghiệp

1.2.4. Định hướng phát triển nông nghiệp đến năm 2020

1.2.5. Định hướng phát triển lâm nghiệp

1.2.6. Hiện trạng sản xuất và định hướng phát triển thủy sản

1.2.7. Cơ cấu sử dụng đất hiện trạng và dự báo đến năm 2020 theo một số kịch bản phát triển vùng đồng bằng Bắc Bộ

1.3. Hiện trạng công trình thủy lợi phục vụ tưới và hiệu quả cấp nước vùng đồng bằng Bắc Bộ

1.3.1. Hiện trạng phân vùng cấp nước vùng đồng bằng Bắc Bộ

1.3.2. Vùng hạ du sông Thái Bình

1.3.3. Vùng hạ du sông Cầu

1.3.4. Tưới phục vụ vùng đồng bằng Bắc Bộ

1.3.5. Vùng hữu sông Hồng

1.3.6. Vùng tả sông Hồng

1.3.7. Vùng hạ du sông Thái Bình

1.3.8. Vùng hạ du sông Cầu

1.3.9. Đánh giá tình trạng hạn hán ở Bắc Bộ

1.4. Nhận xét đánh giá chung

2. CHƯƠNG 2: TÍNH TOÁN YÊU CẦU CẤP NƯỚC VÀ CÂN BẰNG

2.1. Xác định mô hình mưa tưới, phân vùng cấp nước tưới

2.1.1. Khái niệm về vùng và phân vùng

2.1.2. Cơ sở khoa học phân vùng

2.1.3. Kết quả phân vùng cấp nước

2.2. Nhu cầu nước cho các đối tượng sử dụng nước của vùng đồng bằng Bắc Bộ

2.2.1. Yêu cầu cấp nước cho các đối tượng sử dụng nước

2.2.2. Định mức cấp nước cho các đối tượng sử dụng nước

2.3. Cân bằng nước cơ bản và sơ đồ tính thủy lực

2.3.1. Tính toán cân bằng nước

2.4. Chọn vùng nghiên cứu điển hình

2.5. Nghiên cứu biến hình hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải

2.5.1. Khái quát hệ thống Bắc Hưng Hải

2.5.2. Một số công trình thủy lợi chính trong hệ thống Bắc Hưng Hải

2.5.3. Tóm tắt hiện trạng và định hướng phát triển kinh tế xã hội vùng Bắc Hưng Hải

2.5.4. Tính toán yêu cầu cấp nước cho các đối tượng sử dụng nước của hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải

2.5.5. Nhu cầu nước cho nông nghiệp

2.5.6. Tính toán nhu cầu nước cho các ngành khác và nhu cầu nước cho mỗi trường

2.5.7. Xác định lượng nước đến

2.6. Mực nước tại Xuân Quan giai đoạn hiện tại và 2020

2.6.1. Xác định lưu lượng qua cổng Xuân Quan với P = 75% và P = 85%

2.7. Tính toán cân bằng nước

2.8. Nhận xét và đánh giá chung về kết quả tính toán

3. CHƯƠNG 3: ẢNH HƯỞNG CỦA TĂNG MỨC ĐẢM BẢO CẤP NƯỚC ĐẾN VẬN HÀNH VÀ KHAI THÁC CÔNG TRÌNH THỦY LỢI

3.1. Khái quát chung

3.2. Các tác động đến vận hành và khai thác công trình thủy lợi vùng Bắc Hưng Hải

3.2.1. Tác động trong trường hợp mực nước tại nguồn thấp hơn mực nước yêu cầu

3.2.2. Tác động trong trường hợp mực nước tại nguồn cấp đáp ứng yêu cầu lấy nước

3.3. Tác động trong trường hợp nguồn nước đến không đáp ứng yêu cầu cấp nước

3.4. Một số giải pháp đảm bảo yêu cầu cấp nước

3.4.1. Trường hợp nguồn nước đến đáp ứng đủ yêu cầu cấp nước

3.4.2. Trường hợp nguồn nước đến không đáp ứng đủ yêu cầu cấp nước

3.5. Nhận xét đánh giá chung

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về tình hình cấp nước cho nông nghiệp mùa kiệt

Việc cấp nước nông nghiệp trong mùa kiệt là một thách thức lớn đối với hệ thống khai thác thủy lợi tại Bắc Bộ. Theo nghiên cứu, mức đảm bảo cấp nước hiện tại chỉ đạt khoảng 75%, không đáp ứng được nhu cầu sản xuất nông nghiệp đang gia tăng. Điều này đặc biệt nghiêm trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự gia tăng nhu cầu sử dụng nước cho các mục đích khác. Do đó, việc nâng cao đảm bảo nước cho nông nghiệp là một yêu cầu cấp thiết, nhằm đảm bảo sản xuất bền vững và bảo vệ nguồn tài nguyên nước. Các chuyên gia khuyến cáo rằng cần phải nghiên cứu và đề xuất các giải pháp cụ thể để cải thiện tình hình này, đặc biệt là trong mùa kiệt.

1.1. Tình trạng hiện tại của hệ thống thủy lợi

Hiện trạng hệ thống thủy lợi ở Bắc Bộ cho thấy nhiều công trình không đáp ứng được yêu cầu cấp nước trong mùa kiệt. Các công trình thường được thiết kế với mức đảm bảo thấp, dẫn đến tình trạng thiếu nước cho sản xuất nông nghiệp. Nghiên cứu cho thấy, việc quản lý nước chưa hiệu quả, dẫn đến lãng phí tài nguyên nước. Để khắc phục tình trạng này, cần có sự đầu tư nâng cấp công trình và áp dụng công nghệ mới trong khai thác thủy lợi.

II. Nhu cầu và yêu cầu cấp nước cho nông nghiệp

Nhu cầu cấp nước nông nghiệp hiện nay đang gia tăng do sự phát triển của ngành nông nghiệp và biến đổi khí hậu. Theo các số liệu thống kê, nhu cầu nước cho sản xuất nông nghiệp tại Bắc Bộ đã tăng lên đáng kể, đặc biệt trong mùa khô hạn. Mức nước cần thiết cho các loại cây trồng khác nhau cũng có sự khác biệt lớn. Việc xác định chính xác nhu cầu nước cho từng loại cây trồng là rất quan trọng để đảm bảo sản xuất hiệu quả. Các nghiên cứu cho thấy rằng, việc nâng cao đảm bảo cấp nước lên 85% là cần thiết để đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp trong tương lai.

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu nước

Nhu cầu nước cho nông nghiệp chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó có điều kiện khí hậu, loại cây trồng và phương pháp canh tác. Hệ thống thủy lợi cần phải được cải thiện để có thể cung cấp đủ nước cho các vùng sản xuất nông nghiệp. Việc áp dụng các kỹ thuật tưới tiên tiến như tưới nhỏ giọt có thể giúp tiết kiệm nước và nâng cao năng suất cây trồng. Ngoài ra, cần có các chính sách khuyến khích nông dân sử dụng nước một cách hiệu quả và bền vững.

III. Giải pháp nâng cao đảm bảo cấp nước

Để nâng cao đảm bảo cấp nước cho nông nghiệp mùa kiệt, cần triển khai một số giải pháp cụ thể như: cải thiện hệ thống thủy lợi, áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước, và nâng cao ý thức sử dụng nước của nông dân. Việc đầu tư vào các công trình thủy lợi hiện đại sẽ giúp tăng cường khả năng cung cấp nước trong mùa khô. Đồng thời, cần thực hiện các chương trình đào tạo cho nông dân về kỹ thuật tưới tiêu và quản lý nước. Các giải pháp này không chỉ giúp tăng năng suất cây trồng mà còn bảo vệ nguồn tài nguyên nước cho các thế hệ sau.

3.1. Đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng

Đầu tư vào công nghệ mới trong khai thác thủy lợi là cần thiết để nâng cao hiệu quả sử dụng nước. Các công nghệ như tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa và hệ thống điều khiển tự động có thể giúp tiết kiệm nước và nâng cao năng suất cây trồng. Ngoài ra, việc nâng cấp các công trình thủy lợi hiện có cũng rất quan trọng để đảm bảo khả năng cung cấp nước ổn định trong mùa kiệt.

Nghiên cứu ảnh hưởng của việc nâng mức đảm bảo cấp nước cho nông nghiệp đến khai thác công trình thủy lợi vùng đồng bằng Bắc Bộ