## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trở thành yếu tố sống còn đối với sự phát triển bền vững của các tổ chức, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng. Nhà máy A34 thuộc Quân chủng Phòng không - Không quân, với nhiệm vụ sửa chữa và nâng cấp các loại khí tài phòng không, đang đối mặt với nhiều thách thức về chất lượng nguồn nhân lực như thiếu hụt thợ kỹ thuật bậc cao, trang thiết bị chưa đồng bộ và nguồn kinh phí hạn chế. Giai đoạn nghiên cứu từ 2020 đến 2022 tại Nhà máy A34 đã cho thấy sự biến động về cơ cấu lao động và chất lượng nguồn nhân lực, với tỷ lệ lao động có trình độ đại học và trên đại học tăng từ 7,72% năm 2019 lên 12,33% năm 2021, trong khi lực lượng lao động trực tiếp giảm nhẹ. Doanh thu của Nhà máy giảm 15,63% trong giai đoạn này, song lợi nhuận lại tăng đáng kể nhờ áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng, đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Nhà máy A34, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của Quân chủng. Nghiên cứu có phạm vi tại Nhà máy A34, Hà Nội, trong khoảng thời gian 2020-2022, với ý nghĩa thiết thực trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực quốc phòng.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản trị nguồn nhân lực hiện đại, trong đó tập trung vào ba khái niệm chính: thể lực, trí lực và tâm lực của nguồn nhân lực. Thể lực bao gồm sức khỏe và thể chất, là nền tảng cho năng suất lao động; trí lực liên quan đến trình độ học vấn, kỹ năng chuyên môn và khả năng sáng tạo; tâm lực phản ánh thái độ, đạo đức nghề nghiệp và tinh thần làm việc. Ngoài ra, mô hình quản trị nhân lực toàn diện được áp dụng, bao gồm các hoạt động tuyển dụng, đào tạo, tạo động lực và sắp xếp lao động hợp lý. Lý thuyết về văn hóa tổ chức và các nhân tố bên trong, bên ngoài ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực cũng được tích hợp để phân tích sâu sắc thực trạng tại Nhà máy A34.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo hoạt động kinh doanh, thống kê nhân sự, tài liệu quản lý của Nhà máy A34 giai đoạn 2019-2021. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn sâu với cán bộ quản lý và nhân viên Nhà máy nhằm hiểu rõ hơn về thực trạng và các khó khăn trong quản lý nguồn nhân lực. Cỡ mẫu nghiên cứu gồm 292 lao động tại Nhà máy, được chọn theo phương pháp chọn mẫu toàn bộ để đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ và phân tích định tính nhằm đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và hiệu quả các giải pháp hiện hành. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ năm 2020 đến 2022, phù hợp với giai đoạn biến động của Nhà máy.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Cơ cấu nguồn nhân lực thay đổi:** Tỷ lệ lao động có trình độ đại học và trên đại học tăng từ 7,72% năm 2019 lên 12,33% năm 2021, trong khi lực lượng lao động trực tiếp giảm từ 88,77% xuống còn 83,56%. Lao động gián tiếp tăng từ 11,23% lên 16,44%, phản ánh xu hướng tăng cường quản lý và hỗ trợ kỹ thuật.

2. **Chất lượng thể lực ổn định:** 100% lao động được khám sức khỏe định kỳ, trong đó lao động loại A (rất khỏe) chiếm khoảng 80-85%, đảm bảo sức khỏe đáp ứng yêu cầu công việc.

3. **Tâm lực nguồn nhân lực vững vàng:** Ý thức kỷ luật và tinh thần làm việc của cán bộ, công nhân viên được duy trì tốt, góp phần ổn định hoạt động sản xuất sửa chữa.

4. **Kết quả kinh doanh biến động:** Doanh thu giảm 15,63% từ 110.940 triệu đồng năm 2019 xuống còn 92.940 triệu đồng năm 2021 do ảnh hưởng của dịch bệnh và nhu cầu sửa chữa giảm, nhưng lợi nhuận sau thuế tăng từ 216 triệu đồng lên 2.308 triệu đồng nhờ cải tiến quản lý và tiết kiệm chi phí.

### Thảo luận kết quả

Sự tăng trưởng về trình độ nhân lực gián tiếp cho thấy Nhà máy đã chú trọng đào tạo và phát triển cán bộ quản lý, phù hợp với yêu cầu nâng cao năng lực quản trị trong bối cảnh công nghệ và quy trình sửa chữa ngày càng phức tạp. Việc duy trì sức khỏe tốt và tâm lý ổn định của lao động là nền tảng quan trọng giúp Nhà máy hoàn thành nhiệm vụ trong điều kiện khó khăn. Mặc dù doanh thu giảm do yếu tố khách quan như dịch Covid-19, sự tăng lợi nhuận phản ánh hiệu quả của các biện pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và quản lý chi phí. Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị nhân lực quốc phòng, nhấn mạnh vai trò của đào tạo, động viên và sắp xếp lao động hợp lý trong nâng cao hiệu quả tổ chức. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu lao động theo trình độ và bảng so sánh doanh thu, lợi nhuận qua các năm để minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Tăng cường đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn:** Xây dựng chương trình đào tạo đa dạng, bao gồm đào tạo mới, đào tạo lại và đào tạo nâng cao, tập trung vào kỹ năng chuyên sâu và công nghệ mới. Mục tiêu tăng tỷ lệ lao động kỹ sư từ 18,49% lên 25% trong vòng 3 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Nhà máy phối hợp với các cơ sở đào tạo.

2. **Hoàn thiện chính sách đãi ngộ và tạo động lực:** Áp dụng chế độ lương thưởng linh hoạt, gắn kết với hiệu quả công việc, đồng thời tăng cường các phúc lợi vật chất và tinh thần nhằm giữ chân nhân tài. Mục tiêu giảm tỷ lệ nghỉ việc không chủ ý xuống dưới 5% trong 2 năm tới.

3. **Tối ưu hóa cơ cấu nguồn nhân lực:** Rà soát và điều chỉnh cơ cấu lao động, ưu tiên trẻ hóa và nâng cao chất lượng lao động trực tiếp, đồng thời tăng cường lực lượng lao động gián tiếp có trình độ cao. Thực hiện trong vòng 2 năm với sự phối hợp của phòng nhân sự và các phòng ban liên quan.

4. **Xây dựng môi trường làm việc tích cực:** Cải thiện điều kiện làm việc, tăng cường văn hóa doanh nghiệp, tổ chức các hoạt động thi đua, giao lưu văn hóa, thể thao nhằm nâng cao tâm lực và tinh thần đoàn kết. Mục tiêu nâng cao chỉ số hài lòng nhân viên lên trên 80% trong 1 năm.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Lãnh đạo và quản lý Nhà máy A34:** Nhận diện các điểm mạnh, hạn chế trong quản lý nguồn nhân lực, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp.

2. **Chuyên gia và nhà nghiên cứu quản trị nhân lực trong lĩnh vực quốc phòng:** Tham khảo mô hình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong môi trường đặc thù, phục vụ nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn.

3. **Các doanh nghiệp quốc phòng và kỹ thuật:** Áp dụng các giải pháp đào tạo, tuyển dụng và quản lý nhân lực hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh.

4. **Sinh viên và học viên ngành quản trị nhân lực, quản lý công nghiệp:** Học tập kinh nghiệm thực tiễn, hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng và phương pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong tổ chức.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao nâng cao chất lượng nguồn nhân lực lại quan trọng đối với Nhà máy A34?**  
Nguồn nhân lực chất lượng cao giúp Nhà máy đáp ứng yêu cầu kỹ thuật ngày càng cao, nâng cao hiệu quả sản xuất và sửa chữa, đồng thời tăng khả năng cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập và đổi mới công nghệ.

2. **Những yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến chất lượng nguồn nhân lực tại Nhà máy?**  
Bao gồm thể lực (sức khỏe), trí lực (trình độ chuyên môn, kỹ năng) và tâm lực (thái độ, đạo đức nghề nghiệp), cùng với các yếu tố bên trong như chính sách quản lý và bên ngoài như môi trường pháp lý, công nghệ.

3. **Làm thế nào để đánh giá hiệu quả các giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực?**  
Thông qua các chỉ số như tỷ lệ lao động có trình độ cao, tỷ lệ nghỉ việc, năng suất lao động, kết quả kinh doanh và mức độ hài lòng của nhân viên, được theo dõi định kỳ qua báo cáo và khảo sát.

4. **Nhà máy có thể áp dụng những hình thức đào tạo nào để nâng cao trình độ nhân lực?**  
Đào tạo mới cho lao động chưa qua đào tạo, đào tạo lại cho lao động chuyển đổi vị trí, và đào tạo nâng cao nhằm cập nhật kiến thức, kỹ năng chuyên sâu phù hợp với công nghệ mới.

5. **Chính sách đãi ngộ nào hiệu quả nhất để giữ chân nhân tài tại Nhà máy?**  
Chính sách lương thưởng linh hoạt, phúc lợi toàn diện, tạo môi trường làm việc tích cực và cơ hội phát triển nghề nghiệp là những yếu tố quan trọng giúp giữ chân nhân tài.

## Kết luận

- Luận văn đã hệ thống hóa khung lý thuyết về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tập trung vào thể lực, trí lực và tâm lực.  
- Phân tích thực trạng tại Nhà máy A34 cho thấy sự chuyển biến tích cực về trình độ nhân lực và sức khỏe, tuy nhiên còn tồn tại thách thức về cơ cấu lao động và hiệu quả kinh doanh.  
- Đề xuất các giải pháp cụ thể về đào tạo, chính sách đãi ngộ, tối ưu cơ cấu và xây dựng môi trường làm việc nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.  
- Kết quả nghiên cứu có thể làm cơ sở cho các tổ chức quốc phòng khác trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.  
- Khuyến nghị triển khai các giải pháp trong vòng 2-3 năm tới, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để nâng cao hiệu quả quản trị nhân lực.  

**Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần xây dựng Nhà máy A34 phát triển bền vững và hiện đại!**