Quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới tại các trường tiểu học huyện Quế Võ

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC

1.1. Tổng quan những công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài

1.1.1. Những nghiên cứu về quản lý dạy học

1.2. Các khái niệm cơ bản

1.2.1. Dạy học môn Đạo đức

1.2.2. Quản lý dạy học môn Đạo đức

1.2.3. Những vấn đề cơ bản về dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.2.4. Mục tiêu, nội dung chương trình dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.2.5. Phương pháp, hình thức tổ chức dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.2.6. Đánh giá kết quả dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.2.7. Yêu cầu về năng lực giáo viên và điều kiện dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.3. Quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.3.1. Lập kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.3.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.3.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.3.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

1.4.1. Yếu tố khách quan

1.4.2. Yếu tố chủ quan

1.5. Kết luận chương 1

2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN QUẾ VÕ, TỈNH BẮC NINH

2.1. Khái quát về khách thể khảo sát và tổ chức khảo sát

2.1.1. Khái quát về giáo dục tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.1.2. Tổ chức khảo sát

2.2. Thực trạng dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.2.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về mục tiêu chương trình dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

2.2.2. Thực trạng nội dung chương trình dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở trường tiểu học

2.2.3. Phương pháp, hình thức tổ chức dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.2.4. Đánh giá kết quả dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.2.5. Các điều kiện dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.3. Quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.3.1. Lập kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.3.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.3.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.3.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.5. Đánh giá chung thực trạng quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh

2.6. Kết luận chương 2

3. CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN QUẾ VÕ, TỈNH BẮC NINH

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp

3.1.1. Đảm bảo tính mục đích

3.1.2. Đảm bảo tính khoa học

3.1.3. Đảm bảo tính toàn diện

3.1.4. Đảm bảo tính kế thừa

3.1.5. Đảm bảo tính thực tiễn và khả thi

3.2. Các biện pháp quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới

3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý và giáo viên về dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới

3.2.2. Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở trường tiểu học

3.2.2.1. Chỉ đạo tổ chuyên môn tăng cường tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học để thực hiện chương trình dạy học môn Đạo đức mới

3.2.2.2. Xây dựng cơ chế giám sát thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức ở trường tiểu học theo chương trình phổ thông mới

3.2.2.3. Đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện hỗ trợ dạy và học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới

3.2.3. Mối quan hệ giữa các giải pháp

3.2.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất

3.2.4.1. Mục đích khảo nghiệm

3.2.4.2. Đối tượng khảo sát

3.2.4.3. Phương pháp khảo nghiệm

3.2.4.4. Kết quả khảo sát

3.3. Kết luận chương 3

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Quản Lý Dạy Học Môn Đạo Đức Tiểu Học Quế Võ

Xã hội phát triển đòi hỏi con người hoàn thiện, không chỉ có tài mà còn phải có đức. Việc hình thành và phát triển phẩm chất đạo đức cho thế hệ trẻ là nhiệm vụ quan trọng của nhà trường và ngành giáo dục. Giáo dục đạo đức (GDĐĐ) cho học sinh tiểu học là hoạt động cơ bản nhằm hình thành ý thức, thái độ, hành vi đạo đức, lối sống trong các mối quan hệ với bản thân, người khác, quê hương, đất nước. Dạy học đạo đức là con đường cơ bản, quan trọng và thuận lợi nhất để thực hiện giáo dục đạo đức trong trường tiểu học. Đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, đặc biệt là chương trình dạy học môn Đạo đức, có nhiều thay đổi về cách tiếp cận, mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và đánh giá kết quả. Môn Đạo đức vừa mang tính khoa học, vừa mang tính giáo dục sâu sắc, giúp học sinh hình thành năng lực tự chủ, giải quyết vấn đề, giao tiếp, hợp tác và các phẩm chất nhân ái, trung thực, trách nhiệm. Chất lượng dạy học môn Đạo đức phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có vai trò quản lý của hiệu trưởng. Nghiên cứu quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới là cần thiết để nâng cao chất lượng dạy học và năng lực thực hiện hành động của học sinh.

1.1. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Quản Lý Dạy Học

Hiện nay, có nhiều đề tài nghiên cứu về quản lý dạy học tại các trường phổ thông, đặc biệt là tiểu học. Các nghiên cứu này tập trung vào việc làm sáng tỏ các vấn đề về công tác quản lý hoạt động dạy học, chỉ ra những thành công và hạn chế, cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các phương pháp quản lý hiệu quả. Một số công trình tiêu biểu như nghiên cứu của Nguyễn Thanh Hà (2016) về quản lý hoạt động dạy học theo mô hình trường học mới VNEN và nghiên cứu của Lê Văn Hiến (2017) về quản lý dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Các nghiên cứu này cung cấp những góc nhìn đa chiều và kinh nghiệm quý báu cho việc quản lý dạy học môn Đạo đức.

1.2. Nghiên Cứu Về Dạy Học Môn Đạo Đức Tiểu Học

Tại Việt Nam, nghiên cứu về dạy học đạo đức cho học sinh tiểu học còn hạn chế, chủ yếu là các sách, tài liệu dạy học. Một số tác giả tiêu biểu như Nguyễn Hữu Hợp (2006, 2019) và Nguyễn Thị Tính (2009) đã có những đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu phương pháp dạy học đạo đức, thiết kế bài tập tình huống và phân tích mục tiêu dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh. Các nghiên cứu này là nền tảng quan trọng để xây dựng cơ sở lý luận cho việc quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

II. Thách Thức Dạy Học Đạo Đức Theo Chương Trình Mới Quế Võ

Mặc dù chưa triển khai chương trình dạy học môn Đạo đức mới, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai công văn 4612 về đổi mới dạy học theo định hướng chương trình mới để hình thành phẩm chất, năng lực cho học sinh. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh đã triển khai đổi mới dạy học nói chung và dạy học môn Đạo đức nói riêng theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn những điểm bất cập. Chất lượng dạy học môn Đạo đức phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có vai trò quản lý của hiệu trưởng trường tiểu học đối với dạy học môn học. Mặt khác, quản lý dạy học môn Đạo đức không chỉ hình thành tri thức, thái độ mà còn hình thành năng lực thực hiện hành vi, các kỹ năng hành vi của học sinh. Điều này hoàn toàn đáp ứng và phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.

2.1. Bất Cập Trong Triển Khai Dạy Học Đạo Đức Mới

Việc triển khai đổi mới dạy học môn Đạo đức theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông 2018 tại huyện Quế Võ còn gặp nhiều khó khăn. Giáo viên cần được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng để đáp ứng yêu cầu của chương trình mới. Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học cũng cần được đầu tư để hỗ trợ quá trình dạy và học. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội để tạo môi trường giáo dục đạo đức toàn diện cho học sinh.

2.2. Yêu Cầu Năng Lực Giáo Viên Môn Đạo Đức Mới

Chương trình giáo dục phổ thông mới đặt ra yêu cầu cao hơn đối với năng lực của giáo viên môn Đạo đức. Giáo viên cần nắm vững mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học theo chương trình mới. Đồng thời, cần có khả năng vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực, phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh. Giáo viên cũng cần có kỹ năng đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách khách quan, công bằng và chính xác.

2.3. Điều Kiện Dạy Học Môn Đạo Đức Theo Chương Trình Mới

Để thực hiện hiệu quả chương trình dạy học môn Đạo đức mới, cần đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và tài liệu tham khảo. Phòng học cần được trang bị đầy đủ bàn ghế, bảng, đèn chiếu sáng và các thiết bị hỗ trợ dạy học khác. Cần có đủ sách giáo khoa, sách bài tập và tài liệu tham khảo cho giáo viên và học sinh. Ngoài ra, cần có các phương tiện nghe nhìn như máy chiếu, tivi, máy tính để hỗ trợ quá trình dạy học.

III. Phương Pháp Quản Lý Dạy Học Môn Đạo Đức Hiệu Quả

Chất lượng dạy học môn Đạo đức phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có vai trò quản lý của hiệu trưởng trường tiểu học đối với dạy học môn học. Mặt khác, quản lý dạy học môn Đạo đức không chỉ hình thành tri thức, thái độ mà còn hình thành năng lực thực hiện hành vi, các kỹ năng hành vi của học sinh. Điều này hoàn toàn đáp ứng và phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay. Vì vậy, nghiên cứu quản lý dạy học môn Đạo đức cho học sinh tiểu học theo chương trình giáo dục phổ thông mới là cần thiết và có giá trị cao trong việc nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức, chất lượng năng lực thực hiện hành động của học sinh.

3.1. Lập Kế Hoạch Dạy Học Môn Đạo Đức Chi Tiết

Lập kế hoạch dạy học môn Đạo đức là một trong những nhiệm vụ quan trọng của hiệu trưởng. Kế hoạch dạy học cần được xây dựng dựa trên mục tiêu, nội dung, chương trình giáo dục mới và đặc điểm tình hình của nhà trường. Kế hoạch cần xác định rõ các hoạt động dạy học, phương pháp, hình thức tổ chức và đánh giá kết quả. Hiệu trưởng cần chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết cho từng lớp, từng khối và từng học kỳ.

3.2. Tổ Chức Thực Hiện Kế Hoạch Dạy Học Môn Đạo Đức

Hiệu trưởng cần tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức một cách khoa học và hiệu quả. Cần phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng giáo viên, đảm bảo giáo viên nắm vững mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học. Hiệu trưởng cần tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn để nâng cao trình độ chuyên môn. Đồng thời, cần khuyến khích giáo viên đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả của bài giảng.

3.3. Kiểm Tra Đánh Giá Thực Hiện Kế Hoạch Dạy Học

Hiệu trưởng cần thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch dạy học môn Đạo đức. Cần kiểm tra việc soạn giáo án, giảng bài, chấm bài và đánh giá kết quả học tập của học sinh. Hiệu trưởng cần dự giờ thăm lớp để nắm bắt tình hình dạy và học, phát hiện những khó khăn, vướng mắc và có biện pháp giải quyết kịp thời. Kết quả kiểm tra, đánh giá cần được công khai, minh bạch và sử dụng để cải tiến công tác quản lý dạy học.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Quản Lý Dạy Học Đạo Đức Tại Quế Võ

Thực hiện theo công văn trên Phòng Giáo dục - Đào huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh đã triển khai đổi mới dạy học nói chung và dạy học môn Đạo đức nói riêng theo định hướng chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tuy nhiên trong quá trình triển khai còn những điểm bất cập, vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài: “Quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở các trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục.

4.1. Khảo Sát Thực Trạng Dạy Học Môn Đạo Đức

Để đánh giá thực trạng dạy học môn Đạo đức theo chương trình mới tại huyện Quế Võ, cần tiến hành khảo sát trên cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh. Khảo sát cần tập trung vào các nội dung như nhận thức về mục tiêu chương trình, nội dung chương trình, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đánh giá kết quả và các điều kiện dạy học. Kết quả khảo sát sẽ cung cấp thông tin quan trọng để xây dựng các biện pháp quản lý phù hợp.

4.2. Đánh Giá Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Dạy Học

Quá trình quản lý dạy học môn Đạo đức chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Các yếu tố khách quan bao gồm chính sách của nhà nước, sự chỉ đạo của cấp trên, điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương. Các yếu tố chủ quan bao gồm năng lực của cán bộ quản lý, trình độ chuyên môn của giáo viên, ý thức học tập của học sinh và sự quan tâm của gia đình. Cần đánh giá đầy đủ các yếu tố này để có biện pháp quản lý hiệu quả.

V. Giải Pháp Quản Lý Dạy Học Môn Đạo Đức Mới Tại Quế Võ

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng dạy học môn Đạo đức theo chương trình mới tại các trường tiểu học trên địa bàn huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Đạo đức ở các trường tiểu học theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức, đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục tiểu học.

5.1. Bồi Dưỡng Nâng Cao Năng Lực Giáo Viên Đạo Đức

Tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn cho giáo viên về chương trình giáo dục phổ thông mới, đặc biệt là môn Đạo đức. Nội dung bồi dưỡng cần tập trung vào mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học theo chương trình mới. Mời các chuyên gia, giáo viên giỏi chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn thực hành. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các hội thảo, diễn đàn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm.

5.2. Xây Dựng Kế Hoạch Dạy Học Môn Đạo Đức Chi Tiết

Chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết cho từng lớp, từng khối và từng học kỳ. Kế hoạch cần được xây dựng dựa trên mục tiêu, nội dung, chương trình giáo dục mới và đặc điểm tình hình của nhà trường. Kế hoạch cần xác định rõ các hoạt động dạy học, phương pháp, hình thức tổ chức và đánh giá kết quả. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học để thực hiện chương trình dạy học môn Đạo đức mới.

5.3. Đảm Bảo Cơ Sở Vật Chất Dạy Học Môn Đạo Đức

Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và tài liệu tham khảo cho môn Đạo đức. Trang bị đầy đủ bàn ghế, bảng, đèn chiếu sáng và các thiết bị hỗ trợ dạy học khác. Cung cấp đủ sách giáo khoa, sách bài tập và tài liệu tham khảo cho giáo viên và học sinh. Xây dựng thư viện, phòng học bộ môn để phục vụ công tác dạy và học.

VI. Kết Luận Về Quản Lý Dạy Học Môn Đạo Đức Tại Quế Võ

Dạy học môn Đạo đức theo chương trình phổ thông mới còn nhiều điểm khác biệt so với chương trình hiện hành, nếu nghiên cứu đánh giá đúng thực trạng và đề xuất được các biện pháp quản lý dạy học môn Đạo đức mang tính đồng bộ, phù hợp với mục tiêu, nội dung, chương trình giáo dục mới sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức và chất lượng thực hiện chương trình giáo dục mới ở trường tiểu học huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh.

6.1. Tầm Quan Trọng Của Quản Lý Dạy Học Môn Đạo Đức

Quản lý dạy học môn Đạo đức đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh tiểu học. Quản lý hiệu quả sẽ giúp giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy, học sinh tiếp thu kiến thức và hình thành phẩm chất đạo đức tốt đẹp. Đồng thời, góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, thân thiện và hiệu quả.

6.2. Hướng Phát Triển Quản Lý Dạy Học Môn Đạo Đức

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện các biện pháp quản lý dạy học môn Đạo đức theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Cần chú trọng đến việc phát triển năng lực cho giáo viên, đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và tạo sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Đồng thời, cần có cơ chế kiểm tra, đánh giá khách quan, công bằng và chính xác để đảm bảo chất lượng dạy học môn Đạo đức.