Thực trạng xử lý kỷ luật sa thải theo pháp luật lao động Việt Nam tại doanh nghiệp Hà Nội

Luận văn thạc sĩ này tập trung nghiên cứu về xử lý kỷ luật sa thải trong pháp luật lao động Việt Nam và thực trạng thực hiện tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội. Sa thải là hình thức kỷ luật nghiêm khắc nhất, chấm dứt quan hệ lao động giữa người sử dụng lao động (NSDLĐ) và người lao động (NLD). Luận văn này phân tích khái niệm sa thải, nhấn mạnh đây là biện pháp cuối cùng khi NLD vi phạm nghiêm trọng nội quy, quy chế lao động. Theo Bộ luật Lao động năm 2019, việc sa thải phải tuân thủ các quy định chặt chẽ về căn cứ, trình tự, thủ tục, thời hiệu. Việc nắm vững các quy định này rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cả NSDLĐ và NLD, tránh những tranh chấp lao động không đáng có. Luận văn trích dẫn một số nguồn tài liệu tham khảo như "Giáo trình Luật Lao động" của Trường Đại học Luật Hà Nội, các bài báo khoa học, luận văn thạc sĩ, tiến sĩ để làm rõ khái niệm và đặc điểm của sa thải. Một điểm đáng chú ý là luận văn phân tích sự thay đổi trong quy định về sa thải giữa Bộ luật Lao động năm 2012 và 2019, qua đó thấy được sự hoàn thiện của pháp luật nhằm phù hợp hơn với thực tiễn và bảo vệ quyền lợi của NLD.

Chương này của luận văn đi sâu vào phân tích thực trạng áp dụng pháp luật về sa thải tại các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội. Dựa trên số liệu thực tế và các trường hợp tranh chấp lao động, luận văn chỉ ra cả những mặt tích cực và hạn chế trong việc thực hiện. Mặc dù nhiều doanh nghiệp đã có những nỗ lực trong việc tuân thủ pháp luật, vẫn còn tồn tại tình trạng sa thải NLD không đúng quy định, thiếu căn cứ, không tuân thủ trình tự, thủ tục. Điều này dẫn đến việc gia tăng tranh chấp lao động, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của NLD và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Luận văn cũng phân tích nguyên nhân của những tồn tại này, bao gồm cả nguyên nhân chủ quan từ phía NSDLĐ và NLD, cũng như những bất cập trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Hà Nội là trung tâm kinh tế, chính trị, số lượng doanh nghiệp và NLD lớn, đa dạng ngành nghề, do đó việc nghiên cứu thực trạng sa thải tại đây có ý nghĩa quan trọng trong việc đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật.

Dựa trên những phân tích về lý luận và thực tiễn, luận văn đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về xử lý kỷ luật sa thải và nâng cao hiệu quả thực hiện tại các doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội. Các kiến nghị tập trung vào việc đảm bảo sự hài hòa giữa quyền và lợi ích của NLD và NSDLĐ, bổ sung, sửa đổi các quy định pháp luật cho rõ ràng, cụ thể, dễ hiểu, dễ áp dụng. Luận văn đề xuất tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến các doanh nghiệp và NLD, nâng cao nhận thức pháp luật cho cả hai bên trong quan hệ lao động. Đồng thời, cần tăng cường vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc giám sát, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về sa thải tại các doanh nghiệp, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Việc hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện không chỉ bảo vệ quyền lợi của NLD mà còn góp phần ổn định quan hệ lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.