Luận Văn Thạc Sĩ: Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Cho Học Sinh Qua Dạy Học Địa Lí 11 Ở Thái Nguyên

• Tác giả: Vũ Thị Thanh Hòa
• Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Phương Liên
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Lý luận và PPDH
• Đề tài: Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Cho Học Sinh Qua Dạy Học Địa Lí 11 Tại Thái Nguyên
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ 11
• 1.1. Một số vấn đề về đổi mới giáo dục phổ thông
• 1.2. Đổi mới về chương trình giáo dục phổ thông và chương trình môn Địa lí
• 1.3. Đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông
• 1.4. Đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá
• 1.5. Một số vấn đề về dạy học theo định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề
• 1.5.1. Khái niệm năng lực
• 1.5.2. Cấu trúc năng lực
• 1.5.3. Các năng lực chung và năng lực đặc thù trong dạy học Địa lí
• 1.5.4. Năng lực giải quyết vấn đề
• 1.6. Đặc điểm tâm sinh lí và khả năng nhận thức của học sinh lớp 11 ở các trung tâm GDNN-GDTX tỉnh Thái Nguyên
• 1.6.1. Đặc điểm tâm sinh lí
• 1.6.2. Đặc điểm nhận thức
• 1.7. Mục tiêu và nội dung chương trình Địa lí 11 trong trung tâm GDNN-GDTX
• 1.7.1. Mục tiêu chương trình
• 1.7.2. Nội dung chương trình SGK
• 1.8. Sách giáo khoa Địa lí 11 có nhiều khả năng để tổ chức dạy học phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh
• 1.9. Thực trạng dạy học Địa lí 11 tại các trung tâm GDNN-GDTX trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên
• 1.9.1. Nhiệm vụ các trung tâm GDNN-GDTX cấp huyện
• 1.9.2. Thực trạng dạy học ở các trung tâm GDNN-GDTX tỉnh Thái Nguyên
• 1.10. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHO HỌC SINH
• 2.1. Nguyên tắc tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trong chương trình Địa lí 11
• 2.2. Quy trình tổ chức dạy học Địa lí 11 theo định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề
• 2.2.1. Nghiên cứu mục tiêu/ yêu cầu cần đạt
• 2.2.2. Xây dựng kế hoạch dạy học (thiết kế giáo án)
• 2.2.3. Tổ chức các hoạt động dạy học
• 2.2.4. Đánh giá kết quả dạy học
• 2.3. Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trong chương trình Địa lí 11
• 2.3.1. Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
• 2.3.2. Phương pháp dạy học dự án
• 2.3.3. Phương pháp thảo luận nhóm
• 2.3.4. Phối hợp các phương pháp trong một hoạt động dạy học
• 2.4. Sử dụng một số kĩ thuật dạy học hợp tác nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề
• 2.4.1. Kĩ thuật "Các mảnh ghép"
• 2.4.2. Kĩ thuật "Khăn trải bàn"
• 2.4.3. Kĩ thuật "Tia chớp"
• 2.5. Thiết kế một số kế hoạch dạy học tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trong chương trình Địa lí 11
• 2.6. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Nguyên tắc thực nghiệm
• 3.3. Quy trình thực nghiệm
• 3.4. Chuẩn bị thực nghiệm
• 3.5. Lựa chọn phương pháp thực nghiệm
• 3.6. Dạy thực nghiệm
• 3.7. Đánh giá kết quả thực nghiệm
• 3.8. Kết quả bài kiểm tra của học sinh trước khi thực nghiệm
• 3.9. Kết quả đánh giá kết quả của học sinh sau thực nghiệm
• 3.10. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Dạy Học Địa Lí 11

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại. Đặc biệt, môn Địa lí 11 tại Thái Nguyên có vai trò quan trọng trong việc hình thành năng lực này. Chương trình Địa lí không chỉ cung cấp kiến thức mà còn giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết các vấn đề thực tiễn.

1.1. Khái Niệm Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Năng lực giải quyết vấn đề được hiểu là khả năng nhận diện, phân tích và tìm ra giải pháp cho các tình huống phức tạp. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh học sinh lớp 11 cần chuẩn bị cho các kỳ thi và cuộc sống sau này.

1.2. Vai Trò Của Môn Địa Lí Trong Phát Triển Năng Lực

Môn Địa lí cung cấp cho học sinh những kiến thức về địa lý kinh tế - xã hội, từ đó giúp các em nhận thức rõ hơn về các vấn đề toàn cầu và địa phương, đồng thời phát triển khả năng tư duy và giải quyết vấn đề.

II. Thách Thức Trong Việc Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Tại Thái Nguyên

Việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh lớp 11 tại Thái Nguyên gặp nhiều thách thức. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh, cùng với phương pháp dạy học truyền thống, đã hạn chế khả năng phát triển năng lực này.

2.1. Đặc Điểm Tâm Sinh Lý Của Học Sinh Lớp 11

Học sinh lớp 11 thường có tâm lý chưa ổn định, dễ bị phân tâm và thiếu động lực học tập. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu và vận dụng kiến thức vào thực tiễn.

2.2. Phương Pháp Dạy Học Truyền Thống

Nhiều giáo viên vẫn sử dụng phương pháp dạy học truyền thống, tập trung vào việc truyền đạt kiến thức mà chưa chú trọng đến việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh.

III. Phương Pháp Dạy Học Hiệu Quả Để Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Để phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề.

3.1. Phương Pháp Dạy Học Dự Án

Phương pháp dạy học dự án khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động thực tiễn, từ đó phát triển khả năng giải quyết vấn đề thông qua việc thực hiện các dự án cụ thể.

3.2. Phương Pháp Thảo Luận Nhóm

Thảo luận nhóm giúp học sinh trao đổi ý kiến, từ đó phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề thông qua việc lắng nghe và phân tích ý kiến của người khác.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh không chỉ có ý nghĩa trong học tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày. Học sinh có thể áp dụng những kỹ năng này để giải quyết các vấn đề thực tiễn.

4.1. Kết Quả Nghiên Cứu Tại Các Trung Tâm GDNN GDTX

Nghiên cứu cho thấy rằng học sinh sau khi áp dụng các phương pháp dạy học mới đã có sự cải thiện rõ rệt trong khả năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện.

4.2. Tác Động Đến Tương Lai Của Học Sinh

Năng lực giải quyết vấn đề sẽ giúp học sinh tự tin hơn trong việc đối mặt với các thách thức trong học tập và cuộc sống, từ đó mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề Trong Dạy Học Địa Lí 11

Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh qua dạy học Địa lí 11 là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Cần có sự phối hợp giữa giáo viên và học sinh để đạt được hiệu quả cao nhất.

5.1. Tương Lai Của Phát Triển Năng Lực Giải Quyết Vấn Đề

Trong tương lai, việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề sẽ tiếp tục được chú trọng, nhằm đáp ứng yêu cầu của nền giáo dục hiện đại và nhu cầu của xã hội.

5.2. Khuyến Nghị Đối Với Giáo Viên

Giáo viên cần thường xuyên cập nhật phương pháp dạy học mới, tạo điều kiện cho học sinh thực hành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.