Tổng quan nghiên cứu

Ngành xây dựng đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt tại Việt Nam, nơi nhu cầu nhà ở, văn phòng và hạ tầng đô thị ngày càng tăng cao. Theo ước tính, lĩnh vực xây dựng chiếm khoảng 7-8% GDP quốc gia, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 6-7% trong giai đoạn 2012-2017. Tuy nhiên, công tác quản trị dự án đầu tư xây dựng tại nhiều doanh nghiệp, trong đó có Công ty Bất động sản Viettel, vẫn còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư và tiến độ dự án.

Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng quản trị dự án đầu tư xây dựng tại Công ty Bất động sản Viettel trong giai đoạn 2012 đến quý II/2017, nhằm đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác quản trị dự án trong giai đoạn tiếp theo 2017-2020. Mục tiêu cụ thể là phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị dự án, đánh giá hiệu quả quản lý chất lượng, tiến độ và chi phí dự án, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị dự án đầu tư xây dựng tại công ty.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực quản trị dự án, góp phần tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư, giảm thiểu rủi ro và tăng cường hiệu quả sử dụng tài sản bất động sản của Tập đoàn Viễn thông Quân đội. Kết quả nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở khoa học cho các doanh nghiệp cùng ngành trong việc cải tiến quy trình quản lý dự án xây dựng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn áp dụng các lý thuyết và mô hình quản trị dự án đầu tư xây dựng cơ bản, bao gồm:

  • Lý thuyết quản trị dự án: Định nghĩa dự án là tập hợp các hoạt động có liên quan được thực hiện trong khoảng thời gian có hạn với nguồn lực giới hạn nhằm đạt mục tiêu cụ thể. Quản trị dự án là việc áp dụng kiến thức, kỹ năng và công cụ để lập kế hoạch, thực hiện, theo dõi và kết thúc dự án nhằm đạt được các yêu cầu đề ra.

  • Mô hình quản trị dự án đầu tư xây dựng: Bao gồm các giai đoạn chuẩn bị dự án, thực hiện dự án và kết thúc dự án. Mỗi giai đoạn có các bước cụ thể như lập báo cáo nghiên cứu khả thi, lựa chọn nhà thầu, giám sát thi công, nghiệm thu và bàn giao công trình.

  • Khái niệm quản lý chất lượng, tiến độ và chi phí dự án: Quản lý chất lượng đảm bảo công trình đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và mỹ thuật; quản lý tiến độ nhằm hoàn thành dự án đúng thời hạn; quản lý chi phí kiểm soát tổng mức đầu tư, dự toán và thanh toán hợp lý.

Các khái niệm chuyên ngành như Ban điều hành dự án (BĐHDA), tổng mức đầu tư (TMĐT), định mức dự toán, hợp đồng EPC cũng được sử dụng để phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp:

  • Dữ liệu thứ cấp: Thu thập từ các văn bản pháp luật như Luật Xây dựng 2014, Nghị định 59/2015/NĐ-CP, các báo cáo, tài liệu nội bộ Công ty Bất động sản Viettel, các bài viết chuyên ngành và số liệu thống kê của ngành xây dựng.

  • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập qua khảo sát, phỏng vấn các cán bộ quản lý dự án, nhân viên kỹ thuật và các bên liên quan tại Công ty Bất động sản Viettel.

Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tổng hợp và phân tích thực tiễn. Cỡ mẫu khảo sát khoảng 50 cán bộ, nhân viên tham gia quản lý và thực hiện dự án tại công ty. Thời gian nghiên cứu từ năm 2017 đến quý II/2018.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng quản lý chất lượng dự án còn nhiều hạn chế: Khoảng 30% dự án tại Công ty Bất động sản Viettel có chất lượng phần hoàn thiện chưa đạt yêu cầu, dẫn đến khiếu nại từ khách hàng và chi phí sửa chữa phát sinh. So với mức trung bình ngành là 15-20%, tỷ lệ này cao hơn đáng kể.

  2. Tiến độ dự án thường bị chậm trễ: 45% dự án bị chậm tiến độ từ 1 đến 3 tháng so với kế hoạch ban đầu, nguyên nhân chủ yếu do công tác điều phối nhà thầu và giám sát thi công chưa hiệu quả. Tỷ lệ chậm tiến độ này cao hơn mức 25% của một số doanh nghiệp xây dựng lớn khác.

  3. Quản lý chi phí chưa chặt chẽ: Tổng mức đầu tư nhiều dự án vượt dự toán từ 10-15%, gây áp lực tài chính cho công ty. Việc lập dự toán và kiểm soát chi phí chưa đồng bộ với tiến độ thi công, dẫn đến khó khăn trong thanh toán và quyết toán.

  4. Cơ cấu tổ chức quản lý dự án chưa tối ưu: Công ty hiện có hai hình thức quản lý dự án là Ban điều hành dự án trực thuộc công ty và phòng đầu tư kiêm nhiệm quản lý dự án nhỏ. Việc phân công nhiệm vụ chưa rõ ràng, gây chồng chéo trách nhiệm và giảm hiệu quả quản lý.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên là do môi trường pháp lý và quy trình quản lý dự án chưa được cập nhật kịp thời, cùng với năng lực quản lý dự án của một số cán bộ còn hạn chế. So với các nghiên cứu trong ngành, kết quả này phù hợp với thực trạng chung của nhiều doanh nghiệp xây dựng tại Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước hoặc có vốn nhà nước chi phối.

Việc chậm tiến độ và vượt chi phí dự án ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư và uy tín của công ty. Các biểu đồ tiến độ dự án và bảng so sánh chi phí dự toán với thực tế cho thấy sự chênh lệch rõ rệt, minh chứng cho nhu cầu cải tiến công tác quản lý.

Ngoài ra, cơ cấu tổ chức quản lý dự án hiện tại chưa phát huy hết năng lực chuyên môn và phối hợp giữa các bộ phận, dẫn đến việc xử lý các phát sinh trong dự án còn chậm và thiếu hiệu quả.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tổ chức lại bộ máy quản lý dự án: Thành lập Ban quản lý dự án chuyên trách với cơ cấu rõ ràng, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ phận nhằm tăng cường trách nhiệm và hiệu quả phối hợp. Thời gian thực hiện trong năm 2018, do Ban Giám đốc công ty chủ trì.

  2. Áp dụng hệ thống quản lý tiến độ dự án hiện đại: Sử dụng phần mềm quản lý dự án như Microsoft Project hoặc BIM để lập và theo dõi tiến độ chi tiết, giúp phát hiện sớm các nguy cơ chậm tiến độ và điều chỉnh kịp thời. Triển khai từ quý III/2018, do phòng kỹ thuật phối hợp với phòng đầu tư thực hiện.

  3. Nâng cao năng lực quản lý chi phí: Xây dựng quy trình kiểm soát chi phí chặt chẽ, cập nhật định mức dự toán phù hợp với thực tế thi công, đồng thời đào tạo cán bộ quản lý dự án về kỹ năng lập và kiểm soát dự toán. Thực hiện trong năm 2018-2019, do phòng tài chính kế toán phối hợp với phòng đầu tư đảm nhiệm.

  4. Tăng cường giám sát chất lượng thi công: Thiết lập hệ thống giám sát chất lượng đa cấp, phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn và nhà thầu thi công, đảm bảo công trình đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và mỹ thuật. Thực hiện ngay từ quý II/2018, do Ban điều hành dự án và phòng kỹ thuật phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý dự án tại các doanh nghiệp xây dựng: Giúp hiểu rõ thực trạng và các giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị dự án đầu tư xây dựng, từ đó áp dụng vào thực tiễn doanh nghiệp.

  2. Các chuyên gia tư vấn quản lý dự án và giám sát thi công: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để cải tiến quy trình tư vấn, giám sát, nâng cao chất lượng dịch vụ.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành quản trị kinh doanh, xây dựng: Là tài liệu tham khảo hữu ích về quản trị dự án đầu tư xây dựng trong doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng và đầu tư: Hỗ trợ đánh giá thực trạng quản lý dự án tại các doanh nghiệp, từ đó hoàn thiện chính sách, quy định pháp luật liên quan.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản trị dự án đầu tư xây dựng là gì?
    Quản trị dự án đầu tư xây dựng là quá trình áp dụng kiến thức, kỹ năng và công cụ để lập kế hoạch, thực hiện, theo dõi và kết thúc dự án nhằm đạt các mục tiêu về chất lượng, tiến độ và chi phí. Ví dụ, việc lập kế hoạch chi tiết và giám sát tiến độ giúp dự án hoàn thành đúng hạn.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị dự án tại Công ty Bất động sản Viettel?
    Bao gồm năng lực quản lý của cán bộ, cơ cấu tổ chức quản lý dự án, quy trình giám sát thi công, và môi trường pháp lý. Ví dụ, việc phân công nhiệm vụ chưa rõ ràng dẫn đến chồng chéo trách nhiệm và giảm hiệu quả.

  3. Tại sao tiến độ dự án thường bị chậm?
    Nguyên nhân chủ yếu do công tác điều phối nhà thầu và giám sát thi công chưa hiệu quả, thiếu sự phối hợp giữa các bên liên quan. Ví dụ, 45% dự án bị chậm tiến độ từ 1-3 tháng so với kế hoạch.

  4. Giải pháp nào giúp nâng cao quản lý chi phí dự án?
    Xây dựng quy trình kiểm soát chi phí chặt chẽ, cập nhật định mức dự toán phù hợp và đào tạo cán bộ quản lý dự án. Ví dụ, áp dụng phần mềm quản lý chi phí giúp theo dõi và kiểm soát chi phí hiệu quả hơn.

  5. Vai trò của Ban điều hành dự án trong quản trị dự án là gì?
    Ban điều hành dự án chịu trách nhiệm giám sát thực hiện dự án từ đầu đến cuối, đảm bảo tiến độ, chất lượng và chi phí theo kế hoạch. Ví dụ, Ban điều hành dự án phối hợp với các phòng ban để xử lý kịp thời các phát sinh trong thi công.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích và đánh giá thực trạng quản trị dự án đầu tư xây dựng tại Công ty Bất động sản Viettel trong giai đoạn 2012-2017, chỉ ra các hạn chế về chất lượng, tiến độ, chi phí và cơ cấu tổ chức quản lý dự án.
  • Đề xuất các giải pháp tổ chức lại bộ máy quản lý, áp dụng công nghệ quản lý tiến độ, nâng cao năng lực quản lý chi phí và tăng cường giám sát chất lượng thi công.
  • Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao hiệu quả quản trị dự án, tối ưu hóa nguồn vốn đầu tư và tăng cường uy tín doanh nghiệp.
  • Khuyến nghị triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2018-2020, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và chuyên sâu hơn về quản trị dự án xây dựng.
  • Mời các nhà quản lý, chuyên gia và sinh viên quan tâm tham khảo để áp dụng và phát triển công tác quản trị dự án đầu tư xây dựng hiệu quả hơn.

Hãy bắt đầu áp dụng các giải pháp quản trị dự án hiệu quả để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững cho doanh nghiệp bạn!