Luận án tiến sĩ: Từ ngữ Công giáo trong kinh nguyện các giáo phận dòng tại Việt Nam

MỞ ĐẦU

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu

1.2. Các nghiên cứu từ ngữ Công giáo trên thế giới

1.3. Các nghiên cứu từ ngữ Công giáo trong nước

1.4. Cơ sở lí thuyết của việc nghiên cứu các từ ngữ Công giáo trong các bản kinh nguyện của các Giáo phận Dòng tại Việt Nam

1.4.1. Mối quan hệ hữu cơ giữa ngôn ngữ và tôn giáo

1.4.2. Định vị lớp từ vựng Công giáo trong từ vựng tiếng Việt

1.4.3. Quan niệm về con đường hình thành và phát triển từ vựng tiếng Việt

1.4.4. Quan niệm về tiếp xúc ngôn ngữ và vay mượn trong ngôn ngữ

1.4.5. Quan niệm về từ và ngữ

1.4.6. Quan niệm về nghĩa của từ và sự phát triển nghĩa của từ

1.4.7. Lí thuyết định danh

1.4.8. Sơ lược về Công giáo và Công giáo tại Việt Nam

1.4.9. Công giáo với văn hóa Việt

2. CHƯƠNG 2: CON ĐƯỜNG HÌNH THÀNH TỪ NGỮ CÔNG GIÁO TRONG CÁC BẢN KINH NGUYỆN CỦA CÁC GIÁO PHẬN DÒNG TẠI VIỆT NAM

2.1. Con đường vay mượn từ ngữ Công giáo nước ngoài

2.2. Lí do của việc vay mượn từ vựng Công giáo nước ngoài

2.3. Nguồn gốc các từ ngữ Công giáo vay mượn

2.4. Cách thức tiếp nhận từ ngữ Công giáo vay mượn

2.5. Con đường tự tạo các từ ngữ mới

2.6. Cách dùng hình thức mới để diễn đạt một nghĩa mới

2.7. Cách dùng hình thức có sẵn để diễn đạt một nghĩa mới

3. CHƯƠNG 3: ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC VÀ NGỮ NGHĨA CỦA CÁC TỪ NGỮ CÔNG GIÁO TRONG CÁC BẢN KINH NGUYỆN CỦA CÁC GIÁO PHẬN DÒNG TẠI VIỆT NAM

3.1. Đặc điểm cấu trúc của các từ ngữ Công giáo trong các bản kinh nguyện của các Giáo phận Dòng tại Việt Nam

3.1.1. Đặc điểm từ đơn Công giáo

3.1.2. Đặc điểm từ ghép Công giáo

3.1.3. Đặc điểm các tổ hợp định danh Công giáo

3.2. Đặc điểm ngữ nghĩa của các từ ngữ Công giáo trong các bản kinh nguyện của các Giáo phận Dòng tại Việt Nam

3.2.1. Các đặc trưng cơ bản làm cơ sở định danh của từ ngữ Công giáo

3.2.2. Đặc điểm phân loại theo phạm trù ngữ nghĩa của từ ngữ Công giáo

4. CHƯƠNG 4: TỪ NGỮ CÔNG GIÁO TRONG ĐỜI SỐNG TIẾNG VIỆT

4.1. Các tác động Việt hóa lớp từ ngữ Công giáo vay mượn

4.2. Ảnh hưởng của cấu trúc tiếng Việt đến các từ ngữ Công giáo vay mượn về mặt ngữ âm và chữ viết

4.3. Ảnh hưởng của cấu trúc tiếng Việt đến các từ ngữ Công giáo vay mượn về mặt ngữ nghĩa

4.4. Sự tham gia vào tiếng Việt toàn dân của các từ ngữ Công giáo thể hiện qua văn học Việt Nam

4.5. Sự tham gia vào tiếng Việt toàn dân của các từ ngữ Công giáo thể hiện qua tục ngữ, ca dao tiếng Việt

4.6. Sự tham gia vào tiếng Việt toàn dân của các từ ngữ Công giáo thể hiện qua văn học viết

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC NGUỒN NGỮ LIỆU NGHIÊN CỨU (Các bản kinh nguyện của các Giáo phận Dòng tại Việt Nam)

DANH MỤC CÁC TÁC PHẨM VĂN CHƯƠNG (Ngữ liệu nghiên cứu trong chương 4)

DANH MỤC BẢNG BIỂU CỦA LUẬN ÁN

I. Tổng quan và cơ sở lý thuyết

Luận án tập trung vào việc nghiên cứu từ ngữ Công giáo trong kinh nguyện của các giáo phận dòng tại Việt Nam. Phần tổng quan đánh giá các nghiên cứu về từ ngữ Công giáo trên thế giới và trong nước, đồng thời xác lập cơ sở lý thuyết liên quan đến mối quan hệ giữa ngôn ngữ và tôn giáo. Luận án nhấn mạnh vai trò của ngôn ngữ trong việc truyền bá giáo lý và sự ảnh hưởng qua lại giữa ngôn ngữ và tôn giáo.

1.1. Nghiên cứu từ ngữ Công giáo

Các nghiên cứu về từ ngữ Công giáo trên thế giới và trong nước được tổng hợp, chỉ ra sự thiếu hụt nghiên cứu chuyên sâu về lĩnh vực này tại Việt Nam. Luận án đặt mục tiêu lấp đầy khoảng trống này bằng cách tập trung vào kinh nguyện của các giáo phận dòng.

1.2. Cơ sở lý thuyết

Luận án dựa trên các lý thuyết về ngôn ngữ và tôn giáo, đặc biệt là mối quan hệ hữu cơ giữa hai yếu tố này. Các khái niệm về từ vựng tôn giáo, tiếp xúc ngôn ngữ, và vay mượn được phân tích để làm nền tảng cho nghiên cứu.

II. Con đường hình thành từ ngữ Công giáo

Luận án khảo sát hai con đường chính hình thành từ ngữ Công giáo: vay mượn từ ngữ nước ngoài và tự tạo từ ngữ mới. Quá trình vay mượn được phân tích qua nguồn gốc và cách thức tiếp nhận, trong khi tự tạo từ ngữ được xem xét qua việc sử dụng hình thức mới hoặc hình thức có sẵn để diễn đạt nghĩa mới.

2.1. Vay mượn từ ngữ nước ngoài

Luận án chỉ ra rằng từ ngữ Công giáo tại Việt Nam chịu ảnh hưởng lớn từ các ngôn ngữ Ấn Âu, đặc biệt là tiếng Latinh. Quá trình vay mượn này được thực hiện thông qua các bản dịch kinh nguyện và nghi thức tôn giáo.

2.2. Tự tạo từ ngữ mới

Bên cạnh vay mượn, từ ngữ Công giáo còn được hình thành thông qua việc tạo ra các từ mới hoặc sử dụng các từ có sẵn trong tiếng Việt để diễn đạt các khái niệm tôn giáo mới.

III. Đặc điểm cấu trúc và ngữ nghĩa

Luận án phân tích đặc điểm cấu trúc và ngữ nghĩa của từ ngữ Công giáo trong kinh nguyện. Các từ đơn, từ ghép, và tổ hợp định danh được nghiên cứu để làm rõ đặc điểm ngôn ngữ học của lớp từ này.

3.1. Cấu trúc từ ngữ

Các từ đơn và từ ghép trong kinh nguyện được phân loại và mô tả chi tiết. Luận án chỉ ra rằng từ ngữ Công giáo có cấu trúc đa dạng, từ đơn âm tiết đến đa âm tiết, và chịu ảnh hưởng của cấu trúc tiếng Việt.

3.2. Ngữ nghĩa từ ngữ

Luận án phân tích ngữ nghĩa của từ ngữ Công giáo qua các phạm trù ngữ nghĩa khác nhau. Các từ ngữ này không chỉ mang nghĩa tôn giáo mà còn có thể được sử dụng trong đời sống thường ngày.

IV. Từ ngữ Công giáo trong đời sống tiếng Việt

Luận án nghiên cứu sự hội nhập của từ ngữ Công giáo vào tiếng Việt toàn dân thông qua các tác phẩm văn học và tục ngữ, ca dao. Kết quả cho thấy từ ngữ Công giáo đã trở thành một phần của văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam.

4.1. Ảnh hưởng của tiếng Việt

Luận án chỉ ra rằng từ ngữ Công giáo chịu ảnh hưởng của cấu trúc tiếng Việt về mặt ngữ âm và chữ viết, đồng thời được Việt hóa để phù hợp với ngữ cảnh sử dụng.

4.2. Sự tham gia vào văn học

Các từ ngữ Công giáo xuất hiện trong các tác phẩm văn học Việt Nam, từ văn học dân gian đến văn học viết, cho thấy sự hội nhập sâu rộng của lớp từ này vào văn hóa Việt Nam.

Luận án tiến sĩ nghiên cứu từ ngữ Công giáo trong các bản kinh nguyện của giáo phận dòng tại Việt Nam