Luận án tiến sĩ về ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính dựa trên tư liệu trước 1945

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÍ THUYẾT

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về khái niệm “thơ” và ngôn ngữ thơ

1.2. Khái niệm “Thơ”

1.3. Tình hình nghiên cứu ngôn ngữ thơ

1.4. Tổng quan tình hình nghiên cứu về Nguyễn Bính

1.5. Tín hiệu thẩm mỹ

2. CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC THƠ NGUYỄN BÍNH

2.1. Đặc điểm vần thơ Nguyễn Bính

2.2. Mức độ hòa âm trong vần thơ thất ngôn của Nguyễn Bính

2.3. Phân bố vần khổ thơ thất ngôn của Nguyễn Bính

2.4. Những bài thơ thất ngôn trường thiên của Nguyễn Bính

2.5. Mức độ hòa âm trong vần thơ lục bát của Nguyễn Bính

2.6. Phân bố vần trong thơ lục bát của Nguyễn Bính

2.7. Những bài lục bát dùng vần chính tuyệt đối

2.8. Nhịp điệu trong thơ Nguyễn Bính

2.9. Nhịp điệu trong thơ lục bát

2.10. Nhịp điệu trong thơ thất ngôn

2.11. Cấu trúc nhan đề tác phẩm

2.12. Nghệ thuật biểu hiện dấu câu

2.13. Dấu ba chấm trong thơ Nguyễn Bính

2.14. Một số biện pháp tu từ cú pháp trong thơ Nguyễn Bính

2.15. Biện pháp tu từ điệp ngữ

3. CHƯƠNG 3: ĐẶC ĐIỂM NGỮ NGHĨA THƠ NGUYỄN BÍNH

3.1. Các yếu tố ngôn ngữ chỉ không gian nghệ thuật trong thơ Nguyễn Bính

3.2. Vai trò của không gian trong nhan đề tác phẩm

3.3. Những không gian chung

3.4. Những không gian nông thôn

3.5. Không gian thành thị

3.6. Không gian phiêu bạt

3.7. Những không gian gắn với địa danh

3.8. Những không gian tượng trưng – ước lệ

3.9. Các yếu tố ngôn ngữ chỉ thời gian nghệ thuật trong thơ Nguyễn Bính

3.10. Thời gian của ngày

3.11. Thời gian của năm

3.12. Các biểu hiện khác của thời gian

3.13. Một số tín hiệu thẩm mỹ đặc sắc trong thơ Nguyễn Bính

3.14. Tín hiệu thẩm mĩ “vườn”

3.15. Tín hiệu thẩm mỹ “bướm”

3.16. Tín hiệu thẩm mỹ “rượu”

3.17. Các yếu tố ngôn ngữ chỉ con người trong thơ Nguyễn Bính

3.18. Các yếu tố ngôn ngữ chỉ thiên nhiên trong thơ Nguyễn Bính

3.19. Các yếu tố chỉ thực vật

3.20. Các yếu tố chỉ động vật

3.21. Từ ngữ điển tích điển cố trong thơ Nguyễn Bính

3.21.1. Tổng quan về từ ngữ điển tích điển cố trong thơ Nguyễn Bính

3.21.2. Phân loại và miêu tả từ ngữ điển tích điển cố trong thơ Nguyễn Bính

3.21.3. Giá trị của việc sử dụng từ ngữ điển tích điển cố trong thơ Nguyễn Bính

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Luận án tiến sĩ về ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính

Luận án tiến sĩ này tập trung nghiên cứu ngôn ngữ thơ của Nguyễn Bính dựa trên tư liệu trước 1945. Đây là công trình đầu tiên tiếp cận thơ Nguyễn Bính từ góc độ ngôn ngữ học, bao quát cả hình thức và ngữ nghĩa. Luận án nhằm làm rõ phong cách thơ của Nguyễn Bính qua các đặc điểm ngữ âm, ngữ pháp và từ vựng ngữ nghĩa. Nghiên cứu này không chỉ khẳng định vị trí của Nguyễn Bính trong nền thơ ca Việt Nam mà còn mở ra hướng tiếp cận mới trong nghiên cứu văn học hiện đại.

1.1. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục đích của luận án tiến sĩ là phân tích toàn diện ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính, từ đó làm nổi bật phong cách riêng của ông. Nhiệm vụ chính là thống kê, miêu tả và phân tích 272 bài thơ sáng tác trước 1945, tập trung vào các đặc điểm ngữ âm, ngữ pháp và từ vựng ngữ nghĩa. Qua đó, luận án góp phần khẳng định giá trị nghệ thuật và sự sáng tạo của Nguyễn Bính trong văn học dân tộc.

1.2. Đối tượng và phạm vi tư liệu

Đối tượng nghiên cứu là ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính, bao gồm các đặc điểm ngữ âm, ngữ pháp và từ vựng ngữ nghĩa trong các bài thơ sáng tác trước 1945. Phạm vi tư liệu được xác định dựa trên bộ sách Nguyễn Bính toàn tập, bao gồm 7 tập thơ và 61 bài thơ lẻ. Đây là nguồn tư liệu lịch sử quan trọng, giúp làm rõ những đặc điểm ngôn ngữ độc đáo trong thơ Nguyễn Bính.

II. Phương pháp nghiên cứu và đóng góp khoa học

Luận án tiến sĩ sử dụng phương pháp miêu tả ngôn ngữ học để phân tích các đặc điểm ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính. Các phương pháp liên ngành như phân tích diễn ngôn, tu từ học, thống kê và so sánh cũng được áp dụng. Luận án đóng góp mới vào việc nghiên cứu ngôn ngữ thơ và phong cách văn bản nghệ thuật, đồng thời khẳng định vị trí của Nguyễn Bính trong văn học hiện đại.

2.1. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp chính được sử dụng là miêu tả ngôn ngữ học, tập trung vào các đặc điểm ngữ âm, ngữ pháp và từ vựng ngữ nghĩa. Các phương pháp liên ngành như phân tích diễn ngôn, tu từ học và thống kê giúp làm rõ những đặc điểm độc đáo trong ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính. Việc phân tích được thực hiện chi tiết, từ hình thức bên ngoài đến giá trị nội dung tư tưởng.

2.2. Đóng góp khoa học

Luận án tiến sĩ là công trình đầu tiên nghiên cứu thơ Nguyễn Bính từ góc độ ngôn ngữ học. Những kết quả nghiên cứu góp phần khẳng định phong cách riêng của Nguyễn Bính và mở ra hướng tiếp cận mới trong nghiên cứu văn học hiện đại. Luận án cũng có giá trị thực tiễn trong việc giảng dạy và biên soạn giáo trình về ngôn ngữ thơ.

III. Ý nghĩa lí luận và thực tiễn

Luận án tiến sĩ không chỉ có ý nghĩa lí luận trong việc nghiên cứu ngôn ngữ thơ mà còn có giá trị thực tiễn trong việc giảng dạy và biên soạn giáo trình. Nghiên cứu này góp phần khẳng định vị trí của Nguyễn Bính trong văn học dân tộc và mở ra hướng tiếp cận mới trong nghiên cứu phong cách ngôn ngữ các tác gia tiêu biểu.

3.1. Ý nghĩa lí luận

Luận án tiếp cận di sản thi ca của Nguyễn Bính từ góc nhìn phong cách học và ngôn ngữ văn chương. Nghiên cứu này góp phần khẳng định vai trò của Nguyễn Bính trong thơ ca Việt Nam và mở ra hướng tiếp cận mới trong nghiên cứu văn học hiện đại.

3.2. Ý nghĩa thực tiễn

Luận án tiến sĩ có giá trị thực tiễn trong việc giảng dạy và biên soạn giáo trình về ngôn ngữ thơ. Những kết quả nghiên cứu có thể được ứng dụng trong việc đổi mới phương pháp dạy học môn Văn ở các cấp học, từ phổ thông đến đại học.

Luận án tiến sĩ nghiên cứu ngôn ngữ thơ Nguyễn Bính qua tư liệu trước năm 1945