Tổng quan nghiên cứu
Thành phố Bắc Ninh, với dân số khoảng 42.658 thanh niên trong độ tuổi từ 15 đến 30, trong đó 24.609 đoàn viên thanh niên (chiếm 57,69%), đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, vai trò lãnh đạo của Thành ủy Bắc Ninh đối với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (Đoàn TNCS Hồ Chí Minh) trở thành yếu tố then chốt để phát huy sức mạnh tuổi trẻ, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh. Nghiên cứu nhằm làm rõ thực trạng, nguyên nhân và đề xuất giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy Bắc Ninh đối với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2017 đến nay, qua đó nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức Đoàn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích các nội dung lý luận về sự lãnh đạo của cấp ủy cấp huyện đối với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, đánh giá thực trạng lãnh đạo của Thành ủy Bắc Ninh, đồng thời đề xuất các phương hướng và giải pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng công tác lãnh đạo trong thời gian tới. Phạm vi nghiên cứu giới hạn tại Thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh, trong giai đoạn từ năm 2017 đến nay. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp luận cứ khoa học, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy đối với công tác thanh niên, đồng thời tạo cơ sở thực tiễn cho các chính sách phát triển thanh niên và xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của Đảng trong lãnh đạo công tác thanh niên, đồng thời vận dụng các quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về sự lãnh đạo của cấp ủy đối với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Hai lý thuyết trọng tâm được áp dụng gồm:
Lý thuyết lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam: Nhấn mạnh vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với các tổ chức chính trị - xã hội, trong đó có Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, thông qua việc hoạch định chủ trương, tổ chức thực hiện và kiểm tra giám sát.
Lý thuyết phát triển thanh niên và tổ chức Đoàn: Tập trung vào chức năng, nhiệm vụ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong việc giáo dục, tập hợp, phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng và phát triển kinh tế - xã hội.
Các khái niệm chính bao gồm: sự lãnh đạo của cấp ủy cấp huyện, tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cấp huyện, phương thức lãnh đạo, vai trò của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội, và công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp, phân tích tài liệu lý luận và thực tiễn, kết hợp với khảo sát, thống kê và so sánh. Cỡ mẫu khảo sát gồm các cán bộ Đoàn, đảng viên và thanh niên tại 47 đơn vị Đoàn cơ sở trên địa bàn thành phố Bắc Ninh, với số lượng đoàn viên tham gia khoảng 24.609 người. Phương pháp chọn mẫu theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các khối phường, trường học, doanh nghiệp và hành chính sự nghiệp.
Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp định tính và định lượng, sử dụng các công cụ thống kê mô tả để đánh giá thực trạng và so sánh các chỉ số về tỷ lệ đoàn viên, mức độ tham gia các phong trào thanh niên, cũng như hiệu quả công tác lãnh đạo của Thành ủy. Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2017 đến năm 2022, tập trung vào việc thu thập số liệu thực tiễn, phân tích các văn bản chỉ đạo của Đảng và kết quả hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Bắc Ninh.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tỷ lệ đoàn viên thanh niên tham gia tổ chức Đoàn đạt 57,69% trên tổng số thanh niên trong độ tuổi, thể hiện sự tập hợp tương đối hiệu quả của tổ chức Đoàn tại địa phương. Trong đó, 47 đơn vị Đoàn cơ sở hoạt động tích cực, bao gồm 19 đơn vị khối phường, 11 đơn vị khối trường học, 5 đơn vị khối doanh nghiệp.
Cơ cấu tổ chức Đảng bộ thành phố Bắc Ninh gồm 71 tổ chức cơ sở đảng với 9.117 đảng viên, trong đó 31,84% là đảng viên nữ, cho thấy sự đa dạng và phát triển đội ngũ cán bộ, đảng viên trẻ, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy.
Hiệu quả công tác lãnh đạo của Thành ủy được thể hiện qua việc ban hành 7 chương trình, 14 đề án và 16 dự án trọng điểm giai đoạn 2020-2025, tập trung vào phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Phong trào thanh niên và công tác Đoàn được đánh giá cao với nhiều tấm gương tiêu biểu trong lao động sản xuất, học tập, khởi nghiệp và bảo vệ an ninh trật tự, góp phần quan trọng vào sự phát triển của thành phố. Tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 94,4%, khu phố văn hóa đạt 89,5%, thể hiện sự lan tỏa tích cực của các phong trào do Đoàn phát động.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân của những kết quả tích cực này xuất phát từ sự lãnh đạo toàn diện, chặt chẽ của Thành ủy Bắc Ninh đối với công tác Đoàn, thể hiện qua việc cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và tỉnh thành các chương trình hành động phù hợp với đặc điểm địa phương. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn có bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn và kỹ năng công tác được chú trọng, tạo nguồn cán bộ kế cận cho Đảng và hệ thống chính trị.
So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác, tỷ lệ đoàn viên tham gia và hiệu quả hoạt động Đoàn tại Bắc Ninh tương đối cao, phản ánh sự quan tâm đặc biệt của cấp ủy và sự phối hợp đồng bộ giữa các ban ngành, đoàn thể. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế như một bộ phận thanh niên chưa tích cực tham gia các hoạt động Đoàn, ảnh hưởng bởi các yếu tố xã hội và kinh tế, đòi hỏi các giải pháp đổi mới phương thức lãnh đạo và nâng cao chất lượng hoạt động Đoàn.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ đoàn viên theo từng khối đơn vị, bảng tổng hợp số lượng đảng viên theo giới tính và chức danh, cũng như biểu đồ tiến độ thực hiện các chương trình, đề án trọng điểm của Thành ủy.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên thanh niên nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thời gian thực hiện: liên tục trong nhiệm kỳ 2020-2025. Chủ thể thực hiện: Ban Thường vụ Thành đoàn phối hợp với các tổ chức Đảng.
Đổi mới phương thức hoạt động và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Đoàn thông qua đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng công tác, tăng cường quy hoạch cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ dân tộc thiểu số. Thời gian: 2022-2025. Chủ thể: Ban Tổ chức Thành ủy, Ban Thường vụ Thành đoàn.
Mở rộng và nâng cao hiệu quả các phong trào thanh niên xung kích, sáng tạo, tình nguyện nhằm phát huy vai trò nòng cốt của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh trật tự. Thời gian: triển khai hàng năm. Chủ thể: các cấp bộ Đoàn, phối hợp với các ngành liên quan.
Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá hiệu quả hoạt động của tổ chức Đoàn để kịp thời phát hiện, khắc phục hạn chế, nâng cao chất lượng hoạt động. Thời gian: định kỳ hàng quý, hàng năm. Chủ thể: Ủy ban Kiểm tra Thành ủy, Ban Thường vụ Thành đoàn.
Phát huy vai trò của chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội trong quản lý và hỗ trợ công tác thanh niên nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của Đoàn và thanh niên. Thời gian: liên tục. Chủ thể: UBND thành phố, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Cán bộ, đảng viên và lãnh đạo các cấp ủy Đảng: Nghiên cứu để nâng cao nhận thức và năng lực lãnh đạo công tác thanh niên, xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Cán bộ, nhân viên các cơ quan quản lý nhà nước về thanh niên và tổ chức Đoàn: Áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh niên, đổi mới phương thức hoạt động phù hợp với đặc điểm địa phương.
Giảng viên, nghiên cứu sinh và học viên các ngành Xây dựng Đảng, Chính quyền Nhà nước, Chính trị học: Tham khảo tài liệu nghiên cứu thực tiễn về sự lãnh đạo của cấp ủy đối với tổ chức Đoàn, phục vụ công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
Đoàn viên thanh niên và các tổ chức thanh niên: Hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong sự nghiệp cách mạng và phát triển địa phương, từ đó tích cực tham gia các phong trào, hoạt động do Đoàn tổ chức.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao sự lãnh đạo của Thành ủy Bắc Ninh đối với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lại quan trọng?
Sự lãnh đạo của Thành ủy đảm bảo định hướng chính trị, tổ chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết phù hợp với đặc điểm địa phương, tạo điều kiện để Đoàn phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội.Thành phần đoàn viên thanh niên tại Bắc Ninh có đặc điểm gì nổi bật?
Đoàn viên thanh niên tại Bắc Ninh có trình độ học vấn cao, bản lĩnh chính trị vững vàng, năng động sáng tạo, sẵn sàng tham gia các phong trào tình nguyện và phát triển kinh tế, góp phần xây dựng quê hương.Những khó khăn nào ảnh hưởng đến công tác lãnh đạo Đoàn tại Bắc Ninh?
Khó khăn gồm tác động tiêu cực của mặt trái xã hội, một số thanh niên thiếu ý chí vươn lên, thiếu kỹ năng hội nhập, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 làm gián đoạn hoạt động, đòi hỏi đổi mới phương thức lãnh đạo và nâng cao chất lượng hoạt động.Các giải pháp chủ yếu để tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy là gì?
Bao gồm tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, đổi mới phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng cán bộ Đoàn, mở rộng phong trào thanh niên, tăng cường kiểm tra giám sát và phát huy vai trò của chính quyền, đoàn thể.Làm thế nào để đánh giá hiệu quả công tác lãnh đạo của Thành ủy đối với Đoàn?
Có thể đánh giá qua tỷ lệ đoàn viên tham gia, chất lượng phong trào thanh niên, sự phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn, mức độ thực hiện các chương trình, đề án trọng điểm và phản hồi từ các cấp, các ngành liên quan.
Kết luận
- Luận văn làm rõ vai trò và nội dung lãnh đạo của Thành ủy Bắc Ninh đối với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, góp phần nâng cao hiệu quả công tác thanh niên tại địa phương.
- Thực trạng cho thấy tỷ lệ đoàn viên tham gia đạt 57,69%, với nhiều phong trào thanh niên phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội.
- Các phương thức lãnh đạo bao gồm ban hành nghị quyết, xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo dục tư tưởng, kiểm tra giám sát và phối hợp với chính quyền, đoàn thể được thực hiện đồng bộ.
- Đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Thành ủy trong thời gian tới, tập trung vào đổi mới phương thức hoạt động và nâng cao chất lượng cán bộ Đoàn.
- Khuyến nghị các cấp ủy, tổ chức Đoàn và các đối tượng liên quan tiếp tục nghiên cứu, áp dụng kết quả luận văn để phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê hương Bắc Ninh.
Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá cho các nhà quản lý, cán bộ Đoàn, giảng viên và nghiên cứu sinh trong lĩnh vực xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước, góp phần thúc đẩy công tác thanh niên ngày càng hiệu quả và bền vững.