I. Tổng Quan Về Quản Lý Thu BHXH Mỹ Tho Tiền Giang 55 ký tự
Từ khi thực hiện công cuộc đổi mới đất nước đến nay, nền kinh tế nước ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Cùng với sự phát triển kinh tế là sự lớn mạnh không ngừng của hệ thống an sinh xã hội, đặc biệt là chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế đã phát huy vai trò trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội, góp phần tích cực vào việc ổn định xã hội, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Bản chất của BHXH là sự bảo đảm bù đắp một phần hoặc thay thế thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết trên cơ sở đóng góp vào quỹ BHXH do Nhà nước tổ chức thực hiện. Quỹ BHXH là xương sống của bất kỳ một hệ thống BHXH nào, bởi vì các chế độ BHXH đều nhằm mục đích đảm bảo an toàn về đời sống của NLĐ, quỹ BHXH góp phần ổn định cuộc sống cho NLĐ và gia đình họ. Đồng thời hạn chế những tệ nạn xã hội xảy ra do nguyên nhân của thất nghiệp và nghèo đói, xây dựng một nền an sinh xã hội bền vững. Mặt khác, BHXH cũng giúp cho chủ sử dụng lao động ổn định sản xuất kinh doanh, nâng cao hiệu quả kinh doanh. Nhờ vậy mà kinh tế đất nước sẽ được phát triển nhanh chóng và bền vững bởi được tăng trưởng về chất, đảm bảo an sinh xã hội. Công tác thu BHXH ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động chi và quá trình thực hiện chính sách BHXH trong tương lai. BHXH cũng như các loại hình bảo hiểm khác đều dựa trên cơ sở nguyên tắc có đóng, có hưởng đã đặt ra yêu cầu đối với thu nộp BHXH. Nếu không thu được BHXH thì quỹ BHXH không có nguồn để chi trả các chế độ BHXH cho NLĐ. Do vậy, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu BHXH là nhiệm vụ quan trọng của ngành BHXH. Để thu BHXH đạt hiệu quả cao thì tăng cường quản lý thu BHXH phải được tổ chức chặt chẽ, thống nhất, khoa học trong cả hệ thống, từ lập kế hoạch thu, đến phân cấp thu, ghi kết quả và quản lý tiền thu BHXH…
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của BHXH Việt Nam
Bảo hiểm xã hội ra đời, phát triển gắn liền với lịch sử phát triển của Nhà nước Việt Nam từ năm 1945, sau khi Cách mạng tháng 8 thành công và Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. BHXH được coi là lĩnh vực có quá trình phát triển lâu đời nhất trong hệ thống bảo đảm an sinh xã hội ở Việt Nam. Trong những năm qua, BHXH đã đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm xã hội cho người lao động.
1.2. Khái niệm và bản chất của Bảo hiểm xã hội
Trong cuộc sống, để thỏa mãn những nhu cầu tối thiểu, con người phải lao động sản xuất để có thu nhập. Tuy nhiên, không phải người lao động nào cũng có đủ điều kiện về sức khỏe, khả năng lao động hoặc những may mắn khác để hoàn thành nhiệm vụ lao động, công tác hoặc tạo nên cho mình và gia đình một cuộc sống ấm no hạnh phúc. Ngược lại, người nào cũng có thể gặp phải những rủi ro, bất hạnh như ốm đau, tai nạn, hay già yếu, chết hoặc thiếu việc làm do những ảnh hường của tự nhiên, của những điều kiện sống và sinh hoạt cũng như các tác nhân xã hội khác…Khi rơi vào trường hợp bị giảm hoặc mất khả năng lao động nói trên, các nhu cầu cần thiết của cuộc sống không vì thế mà mất đi, trái lại có những điều kiện cần thiết còn tăng lên, thậm chí có thể xuất hiện thêm nhu cầu mới như khi ốm đau cần được khám chữa bệnh. BHXH ra đời giải là pháp hữu hiệu giúp con người vượt qua những khó khăn nêu trên. BHXH trở thành nền tảng cơ bản của hệ thống an sinh xã hội của mỗi quốc gia, được thực hiện ở hầu hết các nước trên thế giới và ngày càng phát triển.
1.3. Vai trò của BHXH trong hệ thống an sinh xã hội
Từ góc độ pháp luật: BHXH là một chế độ pháp định bảo vệ người lao động, sử dụng tiền đóng góp của người sử dụng lao động, người lao động và được sự tài trợ, bảo hộ của Nhà nước, nhằm trợ cấp vật chất cho người được bảo hiểm và gia đình họ trong trường hợp bị giảm hoặc mất thu nhập bình thường do ốm đau, tai nạn la...
II. Thách Thức Quản Lý Thu BHXH Tại Mỹ Tho Tiền Giang 58 ký tự
Tuy nhiên, quá trình thực hiện chính sách BHXH trên phạm vi cả nước nói chung và ở tỉnh Tiền Giang cũng như thành phố Mỹ Tho nói riêng trong thời gian qua còn bộc lộ những hạn chế, thiếu sót, đặc biệt trong công tác quản lý thu BHXH, đã và đang đặt ra những vấn đề cần quan tâm giải quyết. Cụ thể như số đơn vị sử dụng lao động, số lao động chưa tham gia bảo hiểm xã hội còn tương đối nhiều, tỷ lệ tăng về mức lương, tiền công tham gia BHXH bắt buộc hàng năm chưa cao; số đơn vị nợ đọng, trốn đóng BHXH tăng nhanh gây ra những ảnh hưởng về quyền lợi cho người lao động. Việc tăng trưởng nguồn thu BHXH bắt buộc còn thấp chưa tương xứng với tiềm năng. Những vấn đề trên, nếu không được quan tâm khắc phục sẽ tác động xấu đến toàn bộ hoạt động BHXH trên địa bàn tỉnh Tiền Giang nói chung cũng như địa bàn thành phố Mỹ Tho nói riêng. Đây là sự tác động khách quan do quá trình hội nhập mang lại và do chính vị trí và vai trò của quản lý thu BHXH. Việc đóng BHXH cũng như quyền lợi về BHXH của người lao động cần phải được đảm bảo theo hướng phù hợp với chính sách BHXH hiện hành. Những thách thức đối với hoạt động thu BHXH rất lớn, đó là sự biến động của đối tượng lao động tham gia BHXH trong khu vực doanh nghiệp khi phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh mạnh mẽ hơn. Tất cả điều đó đang đặt ra những vấn đề bức xúc cần có những giải pháp mang tính khả thi cao, vì vậy thực hiện tốt việc quản lý thu BHXH có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc.
2.1. Tình trạng nợ đọng BHXH tại các doanh nghiệp Mỹ Tho
Số đơn vị nợ đọng, trốn đóng BHXH tăng nhanh gây ra những ảnh hưởng về quyền lợi cho người lao động. Việc tăng trưởng nguồn thu BHXH bắt buộc còn thấp chưa tương xứng với tiềm năng.
2.2. Số lượng lao động chưa tham gia BHXH còn cao
Số đơn vị sử dụng lao động, số lao động chưa tham gia bảo hiểm xã hội còn tương đối nhiều, tỷ lệ tăng về mức lương, tiền công tham gia BHXH bắt buộc hàng năm chưa cao.
2.3. Biến động đối tượng tham gia BHXH trong khu vực doanh nghiệp
Những thách thức đối với hoạt động thu BHXH rất lớn, đó là sự biến động của đối tượng lao động tham gia BHXH trong khu vực doanh nghiệp khi phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh mạnh mẽ hơn.
III. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Thu BHXH Tại Mỹ Tho 59 ký tự
Để quản lý thu BHXH đạt hiệu quả cao thì tăng cường quản lý thu BHXH phải được tổ chức chặt chẽ, thống nhất, khoa học trong cả hệ thống, từ lập kế hoạch thu, đến phân cấp thu, ghi kết quả và quản lý tiền thu BHXH. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang” làm luận văn thạc sĩ ngành quản lý kinh tế.
3.1. Tăng cường kiểm tra giám sát việc đóng BHXH
Tăng cường quản lý thu BHXH phải được tổ chức chặt chẽ, thống nhất, khoa học trong cả hệ thống, từ lập kế hoạch thu, đến phân cấp thu, ghi kết quả và quản lý tiền thu BHXH.
3.2. Nâng cao nhận thức về BHXH cho người lao động
Việc đóng BHXH cũng như quyền lợi về BHXH của người lao động cần phải được đảm bảo theo hướng phù hợp với chính sách BHXH hiện hành.
3.3. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý thu
Tất cả điều đó đang đặt ra những vấn đề bức xúc cần có những giải pháp mang tính khả thi cao, vì vậy thực hiện tốt việc quản lý thu BHXH có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc.
IV. Mục Tiêu Nghiên Cứu Quản Lý Thu BHXH Mỹ Tho 53 ký tự
Trên cơ sở kết quả phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXH tại đơn vị nghiên cứu, luận văn đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH tại BHXH thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang.
4.1. Phân tích thực trạng quản lý thu BHXH tại Mỹ Tho
Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXH, chỉ ra những kết quả đạt được, những tồn tại và những vấn đề đang đặt ra hiện nay trong công tác thu BHXH tại BHXH thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2015 – 2017.
4.2. Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý thu BHXH
Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH tại BHXH thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang trong thời gian tới.
V. Thực Trạng Quản Lý Thu BHXH Tại BHXH Mỹ Tho 57 ký tự
Đối tượng nghiên cứu của luận văn được tập trung là công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc. Luận văn tập trung nghiên cứu công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại cơ quan Bảo hiểm xã hội thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. Các tài liệu và số liệu nghiên cứu được thu thập từ các nguồn trong giai đoạn từ năm 2015 – 2017. Luận văn tập trung nghiên cứu về quản lý đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; quản lý quỹ lương làm căn cứ tính tiền đóng BHXH bắt buộc; quản lý tiền thu BHXH bắt buộc; công tác thanh, kiểm tra đóng BHXH bắt buộc đối với các đơn vị trên địa bàn.
5.1. Quản lý đối tượng tham gia BHXH bắt buộc
Luận văn tập trung nghiên cứu về quản lý đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
5.2. Quản lý quỹ lương làm căn cứ tính tiền đóng BHXH
Luận văn tập trung nghiên cứu về quản lý quỹ lương làm căn cứ tính tiền đóng BHXH bắt buộc.
5.3. Thanh tra kiểm tra việc đóng BHXH tại các đơn vị
Luận văn tập trung nghiên cứu về công tác thanh, kiểm tra đóng BHXH bắt buộc đối với các đơn vị trên địa bàn.
VI. Phương Pháp Nghiên Cứu Quản Lý Thu BHXH Mỹ Tho 55 ký tự
Để thực hiện mục tiêu nghiên cứu đặt ra, luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau: Phương pháp thu thập thông tin, số liệu + Đối với số liệu thứ cấp: Được thu thập từ Niên giám thống kê; từ các báo cáo tổng kết của cơ quan BHXH tỉnh Tiền Giang và thành phố Mỹ Tho giai đoạn 2015- 2017; Thu thập từ các tài liệu tham khảo như tạp chí khoa học chuyên ngành, các luận văn, bài báo khoa học có liên quan đến vấn đề nghiên cứu đã được công bố, các nguồn thông tin từ website của BHXH Việt Nam, Cổng thông tin điện tử tỉnh Tiền Giang và một số website liên quan khác. + Đối với số liệu sơ cấp: Nghiên cứu này thực hiện ở góc độ là đơn vị thu BHXH nên số liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát ý kiến của các tổ chức,
6.1. Thu thập số liệu thứ cấp từ các báo cáo thống kê
Được thu thập từ Niên giám thống kê; từ các báo cáo tổng kết của cơ quan BHXH tỉnh Tiền Giang và thành phố Mỹ Tho giai đoạn 2015- 2017.
6.2. Khảo sát ý kiến của các tổ chức doanh nghiệp
Nghiên cứu này thực hiện ở góc độ là đơn vị thu BHXH nên số liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát ý kiến của các tổ chức.
