I. Lý luận cơ bản về kế toán vốn bằng tiền
Chương này trình bày các khái niệm và phân loại vốn bằng tiền trong doanh nghiệp. Vốn bằng tiền là bộ phận của tài sản lưu động, tồn tại dưới hình thái giá trị và thực hiện chức năng thanh toán, mua sắm. Nó bao gồm tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí quý, và đá quý. Kế toán vốn bằng tiền đòi hỏi quản lý chặt chẽ do tính luân chuyển cao và nguy cơ gian lận. Các nguyên tắc hạch toán bao gồm sử dụng đơn vị tiền tệ thống nhất, quản lý chứng từ, và kiểm soát chặt chẽ các nghiệp vụ thu chi.
1.1. Khái niệm và phân loại vốn bằng tiền
Vốn bằng tiền được định nghĩa là toàn bộ các hình thức tiền tệ hiện thực, bao gồm tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, và tiền đang chuyển. Nó được phân loại theo hình thức tồn tại (tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc) và trạng thái tồn tại (tiền tại quỹ, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển). Kế toán vốn bằng tiền phải tuân thủ các nguyên tắc quản lý chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.
1.2. Nguyên tắc hạch toán vốn bằng tiền
Kế toán vốn bằng tiền phải sử dụng đơn vị tiền tệ thống nhất là đồng Việt Nam, trừ trường hợp được phép sử dụng ngoại tệ. Các nghiệp vụ liên quan đến vàng bạc, kim khí quý, và đá quý phải được theo dõi chi tiết về số lượng, trọng lượng, và giá trị. Khi hạch toán ngoại tệ, doanh nghiệp phải áp dụng tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch và đánh giá lại số dư cuối kỳ theo tỷ giá thị trường.
II. Thực trạng kế toán vốn bằng tiền tại Công ty cổ phần xây dựng thương mại Việt Khánh
Chương này phân tích thực trạng kế toán vốn bằng tiền tại Công ty cổ phần xây dựng thương mại Việt Khánh. Công ty đã áp dụng các quy trình kế toán tuân thủ chế độ quản lý tiền tệ của Nhà nước. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số hạn chế như thiếu sự kiểm soát chặt chẽ trong việc sử dụng tiền mặt và chậm trễ trong việc đối chiếu số liệu. Các số liệu năm 2016 được sử dụng để đánh giá hiệu quả quản lý vốn bằng tiền và đề xuất giải pháp hoàn thiện.
2.1. Quy trình kế toán tiền mặt tại quỹ
Công ty áp dụng các quy trình quản lý tiền mặt tại quỹ theo quy định của Nhà nước. Các nghiệp vụ thu chi được thực hiện thông qua phiếu thu, phiếu chi, và được đối chiếu hàng ngày. Tuy nhiên, việc kiểm soát tiền mặt vẫn còn lỏng lẻo, dẫn đến nguy cơ thất thoát và gian lận. Cần tăng cường kiểm tra và giám sát để đảm bảo tính minh bạch.
2.2. Quản lý tiền gửi ngân hàng
Công ty gửi phần lớn tiền tại các ngân hàng để thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt. Các nghiệp vụ rút tiền và chuyển tiền được thực hiện thông qua kế toán thanh toán. Tuy nhiên, việc đối chiếu số liệu giữa sổ kế toán và ngân hàng còn chậm trễ, gây khó khăn trong việc quản lý vốn bằng tiền. Cần cải thiện quy trình đối chiếu để nâng cao hiệu quả quản lý.
III. Giải pháp hoàn thiện kế toán vốn bằng tiền
Chương này đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán vốn bằng tiền tại Công ty cổ phần xây dựng thương mại Việt Khánh. Các giải pháp tập trung vào việc tăng cường kiểm soát nội bộ, cải thiện quy trình hạch toán, và nâng cao năng lực của đội ngũ kế toán. Việc áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý vốn bằng tiền cũng được đề cập như một giải pháp hiệu quả để giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả quản lý.
3.1. Tăng cường kiểm soát nội bộ
Cần xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ để quản lý vốn bằng tiền. Các biện pháp bao gồm tách biệt nhiệm vụ giữ tiền mặt và ghi sổ kế toán, thực hiện thanh toán bằng séc, và kiểm tra chặt chẽ các khoản chi. Việc kiểm kê tiền mặt hàng ngày cũng cần được thực hiện nghiêm ngặt để phát hiện và xử lý kịp thời các sai sót.
3.2. Ứng dụng công nghệ thông tin
Việc áp dụng phần mềm kế toán hiện đại sẽ giúp tự động hóa các quy trình hạch toán và đối chiếu số liệu. Điều này không chỉ giảm thiểu sai sót mà còn nâng cao hiệu quả quản lý vốn bằng tiền. Công ty cần đầu tư vào hệ thống công nghệ thông tin để hỗ trợ công tác kế toán và quản lý tài chính.
