Hệ thống nhân vật và thi pháp trong văn học trung đại Việt Nam (thế kỷ X

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Tổng quan về lịch sử vấn đề nghiên cứu

1.2. Lịch sử nghiên cứu về ba loại nhân vật Thiền sư, Liệt nữ, Hoàng đế trong văn học giai đoạn X-XV

1.3. Nghiên cứu về thi pháp tả nhân vật văn học trung đại

1.4. Giới thuyết chung về vấn đề nghiên cứu

1.5. Khái niệm hệ thống

1.6. Khái niệm về nhân vật

1.7. Nhân vật trong văn xuôi và nhân vật trong thơ

1.8. Khái niệm thi pháp và thi pháp học

1.9. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: NHÂN VẬT THIỀN SƯ

2.1. Mấy vấn đề về tông phái Thiền Tông

2.2. Giới thiệu chung về Thiền Tông

2.3. Đường lối Thiền Tông và quan niệm về ngôn từ của Thiền Tông

2.4. Thiền Tông tại Việt Nam

2.5. Nhân vật thiền sư Huyền Quang tự biểu hiện qua thơ thiền-kệ

2.6. Chân dung tự hoạ của thiền sư Huyền Quang

2.7. Thi pháp miêu tả nhân vật Huyền Quang trong Thơ Thiền

2.8. Nhân vật thiền sư Huyền Quang trong “Tam Tổ thực lục”. Về văn bản Tổ gia thực lục (TGTL)

2.9. Phân tích nhân vật thiền sư Huyền Quang qua cái nhìn của tác giả “Tam Tổ thực lục”

2.10. Thi pháp thể hiện nhân vật thiền sư Huyền Quang trong “Tổ gia thực lục”

2.11. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: NHÂN VẬT LIỆT NỮ

3.1. Câu chuyện về nàng liệt nữ Mỵ Ê và thực tế lịch sử

3.2. Khảo sát sự tích về Mỵ Ê

3.3. Những ghi chép của chính sử về người liệt nữ

3.4. Câu chuyện nhân vật Mỵ Ê nhìn từ góc nhìn lý luận nghiên cứu giới

3.5. Nghệ thuật thể hiện nhân vật liệt nữ Mỵ Ê

3.6. “Mô típ chọn cái chết”

3.7. Hình mẫu Mỵ Ê và sự tiếp nối cảm hứng

3.8. Tiểu kết chương 3

4. CHƯƠNG 4: NHÂN VẬT HOÀNG ĐẾ

4.1. Quan niệm về hoàng đế trong bối cảnh văn hóa, xã hội, chính trị thời trung đại

4.2. Cội nguồn văn hóa của “mô hình” hoàng đế sáng tác văn chương

4.3. Từ quan niệm về văn học đến thực tế sáng tác thơ ca của Hoàng đế Lê Thánh Tông

4.4. Chân dung tự hoạ của Hoàng đế Lê Thánh Tông

4.5. Cái nhìn về Đức của hoàng đế Lê Thánh Tông

4.6. Cái nhìn trong tư tưởng đường lối chính trị của hoàng đế Lê Thánh Tông

4.7. Thi pháp thể hiện hình tượng hoàng đế Lê Thánh Tông trong thơ

4.8. Hệ thống ngôn ngữ và hình tượng nghệ thuật biểu đạt những tư tưởng chính trị, quan niệm của Nho giáo

4.9. Hệ thống ngôn ngữ và hình tượng nghệ thuật biểu đạt cho quan niệm về Đức của đế vương

4.10. Tiểu kết chương 4

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng quan về hệ thống nhân vật và thi pháp văn học trung đại Việt Nam

Hệ thống nhân vật và thi pháp trong văn học trung đại Việt Nam từ thế kỷ X đến XV phản ánh sâu sắc những giá trị văn hóa, tư tưởng và xã hội của thời kỳ này. Các nhân vật không chỉ là hình ảnh đại diện cho con người mà còn là biểu tượng cho những quan niệm về đạo đức, chính trị và thẩm mỹ. Nghiên cứu hệ thống nhân vật giúp hiểu rõ hơn về sự phát triển của văn học và những biến đổi trong tư tưởng của con người Việt Nam qua các thời kỳ.

1.1. Khái niệm hệ thống nhân vật trong văn học trung đại

Hệ thống nhân vật trong văn học trung đại Việt Nam bao gồm nhiều kiểu loại khác nhau như thiền sư, liệt nữ, hoàng đế. Mỗi kiểu nhân vật mang trong mình những đặc điểm riêng, phản ánh quan niệm về con người và xã hội của thời kỳ đó. Việc phân tích các nhân vật này giúp làm rõ hơn những giá trị văn hóa và tư tưởng của thời đại.

1.2. Thi pháp văn học trung đại và vai trò của nhân vật

Thi pháp trong văn học trung đại không chỉ là cách thức thể hiện mà còn là phương tiện để truyền tải những thông điệp sâu sắc về con người và xã hội. Nhân vật trong các tác phẩm văn học không chỉ đơn thuần là hình ảnh mà còn là cầu nối giữa tác giả và người đọc, thể hiện những quan niệm về đạo đức, chính trị và thẩm mỹ.

II. Những thách thức trong việc nghiên cứu nhân vật văn học trung đại

Việc nghiên cứu hệ thống nhân vật trong văn học trung đại Việt Nam gặp nhiều thách thức do sự đa dạng và phong phú của các kiểu nhân vật. Các tác phẩm văn học thường mang tính chất lịch sử, xã hội và văn hóa đặc trưng, điều này đòi hỏi người nghiên cứu phải có kiến thức sâu rộng về bối cảnh lịch sử và văn hóa của thời kỳ.

2.1. Khó khăn trong việc xác định kiểu nhân vật

Mỗi nhân vật trong văn học trung đại có thể thuộc nhiều kiểu loại khác nhau, điều này gây khó khăn trong việc phân loại và phân tích. Việc xác định rõ ràng kiểu nhân vật là rất cần thiết để có cái nhìn tổng quát và chính xác về hệ thống nhân vật.

2.2. Tác động của bối cảnh lịch sử đến nhân vật

Bối cảnh lịch sử có ảnh hưởng lớn đến sự hình thành và phát triển của các nhân vật trong văn học. Những biến động chính trị, xã hội trong thời kỳ trung đại đã tạo ra những nhân vật mang tính biểu tượng, phản ánh những giá trị và quan niệm của thời đại.

III. Phương pháp nghiên cứu hệ thống nhân vật trong văn học trung đại

Để nghiên cứu hệ thống nhân vật trong văn học trung đại, cần áp dụng các phương pháp phân tích văn học, lịch sử và xã hội học. Việc kết hợp các phương pháp này sẽ giúp làm rõ hơn những đặc điểm của nhân vật và thi pháp trong các tác phẩm văn học.

3.1. Phân tích văn học và thi pháp

Phân tích văn học giúp hiểu rõ hơn về cấu trúc và nội dung của các tác phẩm, từ đó làm nổi bật những đặc điểm của nhân vật. Thi pháp là yếu tố quan trọng trong việc thể hiện nhân vật, giúp người đọc cảm nhận được chiều sâu và ý nghĩa của từng nhân vật.

3.2. Nghiên cứu lịch sử và xã hội

Nghiên cứu bối cảnh lịch sử và xã hội là cần thiết để hiểu rõ hơn về những ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của nhân vật. Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến nội dung mà còn đến cách thức thể hiện nhân vật trong văn học.

IV. Ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu hệ thống nhân vật

Nghiên cứu hệ thống nhân vật trong văn học trung đại không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong việc giảng dạy và nghiên cứu văn học. Những hiểu biết từ nghiên cứu này có thể giúp giáo viên và học sinh có cái nhìn sâu sắc hơn về văn học Việt Nam.

4.1. Giáo dục và giảng dạy văn học

Việc nghiên cứu hệ thống nhân vật giúp giáo viên có thể xây dựng chương trình giảng dạy phù hợp, giúp học sinh hiểu rõ hơn về văn học trung đại và những giá trị văn hóa, tư tưởng của thời kỳ này.

4.2. Nghiên cứu văn học và phát triển tư duy

Nghiên cứu hệ thống nhân vật còn giúp phát triển tư duy phản biện và khả năng phân tích cho sinh viên. Những kỹ năng này rất cần thiết trong việc nghiên cứu văn học và các lĩnh vực khác.

V. Kết luận về hệ thống nhân vật và thi pháp trong văn học trung đại Việt Nam

Hệ thống nhân vật và thi pháp trong văn học trung đại Việt Nam từ thế kỷ X đến XV là một lĩnh vực nghiên cứu phong phú và đa dạng. Những nhân vật này không chỉ phản ánh quan niệm về con người mà còn là biểu tượng cho những giá trị văn hóa, tư tưởng của thời kỳ. Nghiên cứu này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về văn học mà còn góp phần vào việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc.

5.1. Tương lai của nghiên cứu hệ thống nhân vật

Nghiên cứu hệ thống nhân vật trong văn học trung đại sẽ tiếp tục phát triển và mở rộng, với nhiều hướng đi mới. Những nghiên cứu này sẽ giúp làm sáng tỏ hơn những giá trị văn hóa và tư tưởng của thời kỳ trung đại.

5.2. Giá trị văn hóa và tư tưởng trong văn học

Giá trị văn hóa và tư tưởng trong văn học trung đại Việt Nam cần được bảo tồn và phát huy. Những nghiên cứu về hệ thống nhân vật sẽ góp phần vào việc gìn giữ và phát triển những giá trị này trong bối cảnh hiện đại.

Hệ thống nhân vật và thi pháp thể hiện trong văn học trung đại Việt Nam từ thế kỷ X đến XV