Đánh giá sự tuân thủ điều trị tăng huyết áp trong ngăn ngừa đột quỵ thiếu máu não tái phát tại tỉnh Sóc Trăng

• Tác giả: Lý Ngọc Tú
• Người hướng dẫn: PGS. Vũ Anh Nhị
• Trường học: Đại Học Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Thần Kinh
• Đề tài: Đánh Giá Sự Tuân Thủ Điều Trị Tăng Huyết Áp Để Ngăn Ngừa Đột Quỵ Tái Phát Tại Sóc Trăng
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. TUÂN THỦ SỬ DỤNG THUỐC VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TUÂN THỦ
• 1.2. ĐỊNH NGHĨA TUÂN THỦ - WHO
• 1.3. CÁC LÍ DO KHÔNG TUÂN THỦ SỬ DỤNG THUỐC
• 1.4. PHƯƠNG PHÁP ĐO TÍNH TUÂN THỦ SỬ DỤNG THUỐC
• 1.5. THANG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ SỰ TUÂN THỦ CỦA MORISKY - 8 MỤC
• 1.6. ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ TUÂN THỦ DÙNG THUỐC
• 1.7. TĂNG HUYẾT ÁP VÀ ĐỘT QUỲ THIẾU MÁU NÃO TÁI PHÁT
• 1.7.1. Định nghĩa tăng huyết áp và đột quỵ thiếu máu não
• 1.7.2. Định nghĩa và phân độ tăng huyết áp
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu tại thời điểm nhập viện
• 3.2. Xác định tỉ lệ bệnh nhân đột quỵ thiếu máu não tăng huyết áp có tuân thủ điều trị và các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ
• 3.3. Tỉ suất tái phát đột quỵ tích lũy theo thời gian và các yếu tố ảnh hưởng đến tái phát đột quỵ
• 3.4. Khảo sát tình trạng tuân thủ với điều trị tăng huyết áp sau đột quỵ thiếu máu não có tăng huyết áp và các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ
• 3.5. Xác định tỉ suất tái phát đột quỵ tích lũy và các yếu tố ảnh hưởng đến tái phát
• 3.6. Một số đóng góp mới và hạn chế của đề tài
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• 1. BẢNG THU THẬP SỐ LIỆU
• 2. DANH SÁCH BỆNH NHÂN TRONG NGHIÊN CỨU
• 3. GIẤY CHẤP THUẬN THAM GIA NGHIÊN CỨU
• 4. THANG ĐIỂM NIHSS
• 5. THANG ĐIỂM HÔN MÊ GLASGOW

I. Tổng quan về tuân thủ điều trị tăng huyết áp

Việc tuân thủ điều trị là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát tăng huyết áp và ngăn ngừa đột quỵ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tuân thủ được định nghĩa là mức độ mà bệnh nhân thực hiện đúng các khuyến cáo từ nhân viên y tế. Nghiên cứu cho thấy rằng việc không tuân thủ có thể dẫn đến kết cục xấu, bao gồm tái phát đột quỵ và tử vong. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ điều trị bao gồm yếu tố kinh tế, tình trạng sức khỏe, và mối quan hệ giữa bệnh nhân và nhân viên y tế. Cải thiện tuân thủ có thể giảm thiểu gánh nặng cho hệ thống y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

1.1. Định nghĩa và phân loại tuân thủ

WHO định nghĩa tuân thủ là hành vi của bệnh nhân trong việc thực hiện các khuyến cáo về sử dụng thuốc và thay đổi lối sống. Tuân thủ có thể được phân loại thành nguyên phát và thứ phát. Nguyên phát liên quan đến việc bắt đầu điều trị, trong khi thứ phát liên quan đến việc duy trì điều trị. Việc hiểu rõ các loại tuân thủ này giúp các nhà nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng có thể thiết kế các can thiệp phù hợp nhằm cải thiện hành vi sử dụng thuốc của bệnh nhân.

1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến tuân thủ điều trị như yếu tố kinh tế, tình trạng sức khỏe, và mối quan hệ giữa bệnh nhân và nhân viên y tế. Các yếu tố kinh tế như chi phí thuốc và hỗ trợ xã hội có thể làm giảm tuân thủ. Tình trạng sức khỏe như suy giảm chức năng nhận thức cũng ảnh hưởng đến khả năng tuân thủ. Mối quan hệ tốt giữa bệnh nhân và nhân viên y tế có thể thúc đẩy tuân thủ thông qua việc cung cấp thông tin đầy đủ và hỗ trợ cần thiết.

II. Tăng huyết áp và đột quỵ thiếu máu não tái phát

Tăng huyết áp là một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến đột quỵ. Nghiên cứu cho thấy rằng việc kiểm soát huyết áp có thể giảm nguy cơ tái phát đột quỵ. Đột quỵ thiếu máu não tái phát thường xảy ra ở những bệnh nhân không tuân thủ điều trị. Việc hiểu rõ mối liên hệ giữa tăng huyết áp và đột quỵ là cần thiết để phát triển các chiến lược phòng ngừa hiệu quả.

2.1. Định nghĩa và phân độ tăng huyết áp

Tăng huyết áp được định nghĩa là khi huyết áp tâm thu (HATT) ≥ 140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương (HATr) ≥ 90 mmHg. Phân độ tăng huyết áp giúp xác định mức độ nghiêm trọng của tình trạng này và từ đó có thể đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp. Việc phân loại này cũng giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình và tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị.

2.2. Mối liên hệ giữa tăng huyết áp và đột quỵ

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến đột quỵ. Việc kiểm soát huyết áp có thể giảm nguy cơ tái phát đột quỵ. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy rằng việc tuân thủ điều trị tăng huyết áp có thể làm giảm tỉ lệ tử vong và tàn phế do đột quỵ. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị trong việc phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

III. Đánh giá tuân thủ điều trị tại Sóc Trăng

Nghiên cứu tại tỉnh Sóc Trăng cho thấy tỉ lệ tuân thủ điều trị ở bệnh nhân tăng huyết áp sau đột quỵ còn thấp. Các yếu tố như trình độ dân trí, điều kiện kinh tế, và sự hỗ trợ từ gia đình có ảnh hưởng lớn đến tuân thủ. Việc đánh giá và cải thiện tuân thủ điều trị là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ tái phát đột quỵ và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

3.1. Tình hình tuân thủ điều trị tại Sóc Trăng

Tại Sóc Trăng, nghiên cứu cho thấy chỉ có một tỉ lệ nhỏ bệnh nhân tăng huyết áp tuân thủ đúng phác đồ điều trị. Điều này có thể do nhiều yếu tố như thiếu thông tin về bệnh, khó khăn trong việc tiếp cận thuốc, và sự hỗ trợ từ gia đình không đủ. Cần có các biện pháp can thiệp để nâng cao nhận thức và hỗ trợ bệnh nhân trong việc tuân thủ điều trị.

3.2. Các biện pháp cải thiện tuân thủ

Để cải thiện tuân thủ điều trị, cần có các chương trình giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân và gia đình. Cung cấp thông tin rõ ràng về tầm quan trọng của việc kiểm soát tăng huyết áp và các nguy cơ liên quan đến đột quỵ sẽ giúp bệnh nhân nhận thức rõ hơn về tình trạng sức khỏe của mình. Ngoài ra, việc tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận thuốc và hỗ trợ từ nhân viên y tế cũng là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao tuân thủ.