Tổng quan nghiên cứu

Sự hài lòng của người bệnh điều trị nội trú là một chỉ số quan trọng phản ánh chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế. Năm 2019, tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước, một bệnh viện tư nhân hạng III với quy mô 110 giường và hơn 200 nhân sự, đã tiến hành nghiên cứu nhằm đánh giá mức độ hài lòng của người bệnh nội trú về dịch vụ khám chữa bệnh và các yếu tố ảnh hưởng. Nghiên cứu được thực hiện trên 300 người bệnh nội trú, sử dụng bộ công cụ đánh giá gồm 22 tiểu mục thuộc 4 nhóm yếu tố chính: thái độ phục vụ nhân viên y tế, công tác khám chữa bệnh, thời gian sử dụng dịch vụ và cơ sở vật chất. Kết quả cho thấy tỷ lệ hài lòng chung đạt 92,27%, trong đó công tác khám chữa bệnh có tỷ lệ hài lòng cao nhất 96,55%, tiếp theo là thời gian sử dụng dịch vụ 94,62%, thái độ phục vụ 90,96% và cơ sở vật chất thấp nhất 86,75%. Nghiên cứu cũng phân tích các yếu tố cá nhân như số lần nhập viện và các yếu tố quản lý như nhân lực, cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý điều hành ảnh hưởng đến sự hài lòng. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 10 năm 2019. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp bằng chứng khoa học để bệnh viện và các cơ sở y tế tương tự cải tiến chất lượng dịch vụ, nâng cao trải nghiệm người bệnh và hiệu quả hoạt động.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các khái niệm và mô hình quản lý chất lượng dịch vụ y tế, trong đó:

  • Chất lượng bệnh viện được hiểu là tổng thể các khía cạnh liên quan đến người bệnh, nhân viên y tế, năng lực chuyên môn, cơ sở vật chất và kết quả khám chữa bệnh.
  • Chất lượng dịch vụ y tế theo WHO bao gồm 6 khía cạnh: hiệu quả, hiệu suất, dễ tiếp cận, người bệnh làm trung tâm, an toàn và công bằng.
  • Sự hài lòng của người bệnh là cảm nhận chủ quan dựa trên sự so sánh giữa kỳ vọng và trải nghiệm thực tế, được đo lường qua các mô hình như SERVQUAL với 5 thành phần: hữu hình, tin cậy, đáp ứng, đảm bảo và cảm thông.
  • Bộ công cụ đánh giá sự hài lòng của Bộ Y tế Việt Nam và tập đoàn y khoa Hoàn Mỹ được sử dụng, gồm 4 nhóm yếu tố chính: thái độ phục vụ nhân viên y tế, công tác khám chữa bệnh, thời gian sử dụng dịch vụ và cơ sở vật chất.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang kết hợp phương pháp định lượng và định tính, thực hiện từ tháng 4 đến tháng 10 năm 2019 tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước.

  • Nguồn dữ liệu:

    • Định lượng: 300 người bệnh nội trú được chọn ngẫu nhiên hệ thống từ danh sách xuất viện, sử dụng bộ câu hỏi 22 tiểu mục dựa trên thang điểm Likert 5 mức độ.
    • Định tính: 12 cuộc phỏng vấn sâu với 6 cán bộ y tế (ban giám đốc, bác sĩ, điều dưỡng, quản lý chất lượng) và 6 người bệnh (3 hài lòng, 3 không hài lòng).
  • Phương pháp phân tích:

    • Số liệu định lượng được xử lý bằng phần mềm SPSS 18, phân tích mô tả và kiểm định mối liên quan giữa các biến.
    • Số liệu định tính được mã hóa, phân tích theo chủ đề để bổ sung và giải thích kết quả định lượng.
  • Cỡ mẫu: Tính toán dựa trên tỷ lệ hài lòng 78% từ khảo sát năm 2018, sai số 5%, độ tin cậy 95%, dự phòng 10%, thực tế thu thập 300 mẫu.

  • Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống với bước nhảy 7 người bệnh xuất viện.

  • Đạo đức nghiên cứu: Được Hội đồng Đạo đức Trường Đại học Y tế công cộng phê duyệt, đảm bảo bảo mật thông tin và sự đồng thuận của người tham gia.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tỷ lệ hài lòng chung của người bệnh nội trú đạt 92,27%, trong đó:

    • Công tác khám chữa bệnh: 96,55%
    • Thời gian sử dụng dịch vụ: 94,62%
    • Thái độ phục vụ nhân viên y tế: 90,96%
    • Cơ sở vật chất: 86,75%
  2. Mức độ hài lòng theo tiểu mục:

    • Thái độ điều dưỡng/nữ hộ sinh đạt 96,03%, bác sĩ 94,04%.
    • Giải thích quy trình khám chữa bệnh của điều dưỡng đạt 97,68%.
    • Thời gian chờ gọi bác sĩ, điều dưỡng đạt 95,70%.
    • Khu vực chờ đợi đạt 89,74%, căn tin thấp nhất 80,46%.
  3. Yếu tố cá nhân ảnh hưởng:

    • Số lần nhập viện trong 12 tháng qua có liên quan đến sự hài lòng (p=0,046). Người bệnh tái khám từ lần thứ hai trở lên có tỷ lệ hài lòng cao hơn (95,7%) so với lần đầu (89,5%).
    • Giới tính, tuổi, trình độ học vấn, nơi sinh sống không có mối liên quan đáng kể.
  4. Yếu tố quản lý ảnh hưởng:

    • Nhân lực: Đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng có năng lực chuyên môn và kỹ năng giao tiếp tốt, được tập huấn thường xuyên. Tuy nhiên, một số bộ phận như thu ngân còn thiếu nhiệt tình.
    • Cơ sở vật chất: Bệnh viện có trang thiết bị hiện đại như máy MRI, CT scanner, phòng bệnh sạch sẽ, máy lạnh, nhà vệ sinh riêng. Một số điểm chưa hài lòng gồm sự cố máy lạnh, muỗi trong phòng bệnh.
    • Ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý điều hành được đánh giá tích cực, góp phần giảm thời gian chờ đợi và nâng cao hiệu quả phục vụ.

Thảo luận kết quả

Kết quả tỷ lệ hài lòng chung 92,27% cao hơn nhiều so với các nghiên cứu tại Việt Nam như bệnh viện tỉnh Ninh Thuận (86,9%) và Bình Phước năm 2017 (76%). Điều này phản ánh sự nỗ lực cải tiến chất lượng dịch vụ tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước, đặc biệt trong công tác khám chữa bệnh và thời gian phục vụ. Mức độ hài lòng thấp hơn về cơ sở vật chất tương đồng với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, cho thấy đây là lĩnh vực cần ưu tiên cải thiện.

Mối liên quan giữa số lần nhập viện và sự hài lòng phù hợp với các nghiên cứu cho thấy người bệnh tái khám có kinh nghiệm và sự tin tưởng cao hơn, dẫn đến mức độ hài lòng tốt hơn. Các yếu tố nhân lực và quản lý được xác định là nhân tố then chốt ảnh hưởng đến sự hài lòng, đồng thời phản ánh tầm quan trọng của đào tạo kỹ năng giao tiếp và nâng cao năng lực chuyên môn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thanh thể hiện tỷ lệ hài lòng theo từng yếu tố và bảng phân tích mối liên quan giữa các biến cá nhân với sự hài lòng, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế của bệnh viện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng cơ sở vật chất: Cải thiện hệ thống máy lạnh, xử lý vấn đề muỗi trong phòng bệnh, nâng cấp nhà vệ sinh và khu vực căn tin nhằm tăng mức độ hài lòng của người bệnh. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Ban Giám đốc bệnh viện phối hợp phòng kỹ thuật và quản lý chất lượng.

  2. Tăng cường đào tạo kỹ năng giao tiếp cho nhân viên: Tổ chức các khóa tập huấn định kỳ về kỹ năng giao tiếp, thái độ phục vụ, đặc biệt cho bộ phận thu ngân và nhân viên tiếp đón để nâng cao trải nghiệm người bệnh. Thời gian: 3-6 tháng. Chủ thể: Phòng nhân sự và đào tạo.

  3. Ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả hơn: Mở rộng sử dụng hệ thống quản lý bệnh án điện tử, đặt lịch hẹn trực tuyến và thanh toán không dùng tiền mặt để giảm thời gian chờ đợi và thủ tục hành chính. Thời gian: 6 tháng. Chủ thể: Ban Giám đốc, phòng công nghệ thông tin.

  4. Tăng cường phối hợp liên khoa, phòng ban: Xây dựng quy trình phối hợp chặt chẽ giữa các khoa lâm sàng và cận lâm sàng nhằm đảm bảo thông tin và dịch vụ liên tục, giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả điều trị. Thời gian: 3-6 tháng. Chủ thể: Ban Giám đốc, trưởng các khoa phòng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý bệnh viện: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược nâng cao chất lượng dịch vụ, cải tiến quy trình và đào tạo nhân viên nhằm tăng sự hài lòng của người bệnh.

  2. Nhân viên y tế và điều dưỡng: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người bệnh để điều chỉnh thái độ phục vụ, nâng cao kỹ năng giao tiếp và chuyên môn.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế công cộng, quản lý y tế: Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính, cũng như các mô hình đánh giá sự hài lòng trong lĩnh vực y tế.

  4. Cơ quan quản lý y tế và chính sách: Dựa trên bằng chứng khoa học để xây dựng các chính sách, tiêu chuẩn và hướng dẫn nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại các bệnh viện tư nhân và công lập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao sự hài lòng về cơ sở vật chất thấp hơn các yếu tố khác?
    Cơ sở vật chất như máy lạnh, nhà vệ sinh và khu vực căn tin còn tồn tại một số hạn chế như sự cố kỹ thuật và vấn đề vệ sinh, ảnh hưởng đến trải nghiệm người bệnh. Đây là lĩnh vực cần được đầu tư cải thiện để nâng cao mức độ hài lòng.

  2. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của người bệnh?
    Công tác khám chữa bệnh và thái độ phục vụ của nhân viên y tế là hai yếu tố có tỷ lệ hài lòng cao nhất, cho thấy chất lượng chuyên môn và giao tiếp là then chốt trong việc tạo dựng niềm tin và sự hài lòng của người bệnh.

  3. Số lần nhập viện ảnh hưởng thế nào đến sự hài lòng?
    Người bệnh tái khám từ lần thứ hai trở lên có mức độ hài lòng cao hơn do có kinh nghiệm và sự tin tưởng vào dịch vụ, trong khi người bệnh lần đầu thường có nhiều bỡ ngỡ và kỳ vọng chưa được đáp ứng đầy đủ.

  4. Phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính có ưu điểm gì?
    Phương pháp này giúp thu thập dữ liệu đa chiều, vừa có số liệu thống kê chính xác, vừa có thông tin sâu sắc từ phỏng vấn, giúp giải thích rõ nguyên nhân và bối cảnh của các kết quả định lượng.

  5. Làm thế nào để giảm thời gian chờ đợi tại bệnh viện?
    Ứng dụng công nghệ thông tin như hệ thống quản lý bệnh án điện tử, đặt lịch hẹn trực tuyến và cải tiến quy trình tiếp đón, thanh toán sẽ giúp giảm thủ tục hành chính và thời gian chờ đợi, nâng cao sự hài lòng của người bệnh.

Kết luận

  • Tỷ lệ hài lòng chung của người bệnh nội trú tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước năm 2019 đạt 92,27%, cao hơn nhiều so với các nghiên cứu trong nước.
  • Công tác khám chữa bệnh và thời gian sử dụng dịch vụ là hai yếu tố có mức độ hài lòng cao nhất, trong khi cơ sở vật chất cần được cải thiện.
  • Số lần nhập viện điều trị trong 12 tháng qua là yếu tố cá nhân ảnh hưởng đáng kể đến sự hài lòng.
  • Nhân lực có năng lực chuyên môn và kỹ năng giao tiếp tốt, cùng với ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý điều hành hiệu quả, góp phần nâng cao sự hài lòng.
  • Đề xuất các giải pháp cải tiến cơ sở vật chất, đào tạo nhân viên, ứng dụng công nghệ và tăng cường phối hợp liên khoa nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 6-12 tháng, đồng thời tiến hành khảo sát định kỳ để đánh giá hiệu quả cải tiến.

Call to action: Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện các khuyến nghị, hướng tới mục tiêu nâng cao trải nghiệm và sự hài lòng của người bệnh, góp phần phát triển bền vững bệnh viện.