Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ của Internet và các công cụ marketing trực tuyến, Facebook đã trở thành một kênh truyền thông xã hội phổ biến với hơn 60 triệu người dùng tại Việt Nam, trong đó nhóm tuổi 25-34 chiếm 34% (Napoleoncat, 2018). Thời gian sử dụng Facebook trung bình đạt 3,55 giờ/ngày (Bộ Thông tin - Truyền thông Việt Nam, 2019), cho thấy tiềm năng lớn của nền tảng này trong hoạt động marketing. Đặc biệt, các doanh nghiệp nội thất tầm trung và cao cấp đang tận dụng Facebook như một công cụ bán hàng và marketing hiệu quả, tuy nhiên, việc đánh giá ảnh hưởng của các hoạt động marketing trên Facebook tới ý định mua hàng của khách hàng vẫn còn hạn chế, đặc biệt trong thị trường Việt Nam.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định mối quan hệ giữa các đặc tính của hoạt động marketing trên Facebook và ý định mua sản phẩm nội thất tầm trung và cao cấp thông qua thái độ của khách hàng. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 7 năm 2020, với phạm vi khảo sát là khách hàng tại Việt Nam đã từng sử dụng Facebook để mua sản phẩm nội thất hoặc tương tự. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp cơ sở khoa học giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ xây dựng chiến lược marketing trực tuyến hiệu quả, từ đó nâng cao doanh thu và lợi nhuận trong ngành nội thất đang có tốc độ tăng trưởng dự kiến 8,2%/năm giai đoạn 2020-2024 (Statista, 2020).

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết nền tảng: Thuyết Hành vi Dự định (Theory of Planned Behaviour - TPB) và Lý thuyết Tâm lý Khách hàng (Uses and Gratifications Theory - U&G). TPB giải thích rằng ý định hành vi mua hàng chịu ảnh hưởng bởi thái độ, chuẩn chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi của khách hàng (Ajzen, 1991). Trong khi đó, lý thuyết U&G tập trung vào nhu cầu và động lực sử dụng phương tiện truyền thông, bao gồm các yếu tố như giá trị giải trí, thông tin, tương tác và truyền miệng điện tử (Katz, 1959; Cheung & Lee, 2009).

Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm 7 biến chính: năm biến độc lập đại diện cho các đặc tính của hoạt động marketing trên Facebook gồm tính tương tác, tính giải trí, tính thông tin, tính xu hướng và truyền miệng điện tử (eWOM); biến trung gian là thái độ của khách hàng về các hoạt động marketing trên Facebook; biến phụ thuộc là ý định mua sản phẩm nội thất tầm trung và cao cấp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính thực hiện thảo luận tay đôi với 8 chuyên gia và khách hàng để điều chỉnh thang đo, đảm bảo tính phù hợp văn hóa và ngôn ngữ. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát trực tuyến với mẫu 200 người dùng Facebook tại Việt Nam, trong đó 146 mẫu hợp lệ được phân tích.

Dữ liệu được thu thập qua bảng câu hỏi sử dụng thang đo Likert 5 điểm, dựa trên các thang đo đã được kiểm chứng trong các nghiên cứu quốc tế. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SmartPLS 3 với kỹ thuật PLS-SEM nhằm kiểm định độ tin cậy thang đo, đánh giá mô hình cấu trúc và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Quy trình nghiên cứu được thực hiện từ tháng 2 đến tháng 7 năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tính tương tác của các hoạt động marketing trên Facebook có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê đến thái độ của khách hàng (p < 0.05). Điều này cho thấy khi doanh nghiệp tạo điều kiện cho khách hàng tương tác như bình luận, chia sẻ, thích bài viết, thái độ khách hàng về trang bán hàng sẽ tích cực hơn.

  2. Tính thông tin cũng có tác động tích cực đáng kể đến thái độ khách hàng (p < 0.05). Nội dung cung cấp đầy đủ, chính xác và hữu ích giúp khách hàng tin tưởng và có thái độ tích cực hơn với trang Facebook bán hàng.

  3. Truyền miệng điện tử (eWOM) được chứng minh là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng tích cực đến thái độ khách hàng (p < 0.05). Việc khách hàng chia sẻ, giới thiệu sản phẩm trên Facebook làm tăng sự tin cậy và thúc đẩy ý định mua hàng.

  4. Tính giải trí và tính xu hướng không có tác động có ý nghĩa thống kê đến thái độ khách hàng (p > 0.05). Điều này cho thấy các yếu tố này chưa phải là động lực chính ảnh hưởng đến thái độ khách hàng trong lĩnh vực nội thất tầm trung và cao cấp.

  5. Thái độ khách hàng về các hoạt động marketing trên Facebook có ảnh hưởng tích cực và mạnh mẽ đến ý định mua hàng (p < 0.01), khẳng định vai trò trung gian quan trọng của thái độ trong việc chuyển đổi các hoạt động marketing thành hành vi mua hàng thực tế.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây như Yadav và Rahman (2017) và Godey et al. (2016) khi nhấn mạnh vai trò của tính tương tác, tính thông tin và truyền miệng điện tử trong việc nâng cao thái độ và ý định mua hàng. Việc tính giải trí và tính xu hướng không có ảnh hưởng đáng kể có thể do đặc thù sản phẩm nội thất tầm trung và cao cấp, khách hàng ưu tiên thông tin chính xác và sự tương tác hơn là các yếu tố giải trí hay xu hướng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến thái độ khách hàng, cùng bảng hệ số đường dẫn và giá trị p-value minh họa kết quả kiểm định mô hình SEM. Điều này giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào các hoạt động marketing có tác động thực sự đến hành vi mua hàng.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường tính tương tác trên trang Facebook: Doanh nghiệp cần xây dựng các nội dung khuyến khích khách hàng bình luận, chia sẻ và phản hồi nhanh chóng để tạo môi trường tương tác hai chiều, nâng cao thái độ tích cực của khách hàng. Thời gian thực hiện: 3-6 tháng, chủ thể: bộ phận marketing.

  2. Cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về sản phẩm: Đảm bảo các bài viết, hình ảnh, video giới thiệu sản phẩm nội thất có nội dung chi tiết, minh bạch về chất liệu, kích thước, giá cả và chính sách bảo hành. Thời gian thực hiện: liên tục, chủ thể: bộ phận nội dung và chăm sóc khách hàng.

  3. Khuyến khích truyền miệng điện tử (eWOM): Tạo các chương trình khuyến mãi, ưu đãi cho khách hàng giới thiệu bạn bè, đồng thời xây dựng hệ thống đánh giá, nhận xét minh bạch trên trang Facebook để tăng độ tin cậy. Thời gian thực hiện: 6 tháng, chủ thể: bộ phận chăm sóc khách hàng và marketing.

  4. Tập trung vào các yếu tố cốt lõi thay vì giải trí hay xu hướng: Do tính giải trí và xu hướng không ảnh hưởng đáng kể, doanh nghiệp nên ưu tiên phát triển nội dung mang tính tương tác và thông tin hơn là các nội dung giải trí hoặc theo xu hướng ngắn hạn. Thời gian thực hiện: liên tục, chủ thể: bộ phận marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Doanh nghiệp nội thất vừa và nhỏ: Có thể áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược marketing trên Facebook hiệu quả, tăng cường tương tác và nâng cao ý định mua hàng của khách.

  2. Chuyên gia marketing kỹ thuật số: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn về các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi khách hàng trên mạng xã hội, giúp thiết kế các chiến dịch phù hợp.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh, Marketing: Tài liệu tham khảo quý giá về ứng dụng lý thuyết TPB và U&G trong môi trường marketing trực tuyến tại Việt Nam.

  4. Các nhà phát triển nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội: Hiểu rõ hơn về hành vi người dùng và các yếu tố thúc đẩy mua hàng để cải tiến tính năng hỗ trợ doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao tính giải trí không ảnh hưởng đến thái độ khách hàng trong nghiên cứu này?
    Sản phẩm nội thất tầm trung và cao cấp thường đòi hỏi sự tin cậy và thông tin chính xác hơn là yếu tố giải trí. Khách hàng ưu tiên nội dung hữu ích và tương tác hơn là các nội dung mang tính giải trí.

  2. Làm thế nào để tăng tính tương tác trên Facebook hiệu quả?
    Doanh nghiệp nên tạo các bài viết kêu gọi bình luận, tổ chức mini game, trả lời nhanh các câu hỏi của khách hàng và khuyến khích chia sẻ trải nghiệm mua hàng.

  3. Truyền miệng điện tử (eWOM) có vai trò như thế nào trong marketing trên Facebook?
    eWOM giúp lan truyền thông tin nhanh chóng và tạo sự tin tưởng từ cộng đồng người dùng, từ đó thúc đẩy ý định mua hàng thông qua các đánh giá và chia sẻ của khách hàng.

  4. Phương pháp PLS-SEM được sử dụng trong nghiên cứu có ưu điểm gì?
    PLS-SEM phù hợp với mẫu nhỏ và mô hình phức tạp, giúp kiểm định các mối quan hệ giữa các biến tiềm ẩn một cách hiệu quả và chính xác.

  5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho các ngành hàng khác không?
    Mô hình và kết quả nghiên cứu có thể được điều chỉnh và áp dụng cho các ngành hàng có đặc điểm tương tự về sản phẩm và hành vi khách hàng trên mạng xã hội.

Kết luận

  • Nghiên cứu khẳng định tính tương tác, tính thông tin và truyền miệng điện tử là các yếu tố quan trọng ảnh hưởng tích cực đến thái độ khách hàng về hoạt động marketing trên Facebook.
  • Thái độ khách hàng đóng vai trò trung gian quan trọng, tác động mạnh mẽ đến ý định mua sản phẩm nội thất tầm trung và cao cấp.
  • Tính giải trí và tính xu hướng không có ảnh hưởng đáng kể trong bối cảnh sản phẩm nội thất cao cấp tại Việt Nam.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược marketing trực tuyến hiệu quả, tăng doanh thu và lợi nhuận.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, mở rộng nghiên cứu với các ngành hàng khác và cập nhật xu hướng marketing mới trên nền tảng số.

Hành động ngay hôm nay: Doanh nghiệp nội thất nên đánh giá lại chiến lược marketing trên Facebook, tập trung vào tăng cường tương tác và cung cấp thông tin chính xác để nâng cao hiệu quả bán hàng.