Khám phá chức năng kinh tế của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam qua luận án tiến sĩ luật học

• Tác giả: Trần Thái Dương
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Đăng Dung
• Trường học: Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý luận nhà nước và pháp luật
• Đề tài: Chức năng kinh tế của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ luật học
• Năm xuất bản: 2002
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT VỀ CHỨC NĂNG KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
• 1.1. Cơ sở xác định chức năng kinh tế của Nhà nước
• 1.1.1. Những quan niệm về vai trò kinh tế của nhà nước trên thế giới
• 1.1.2. Vai trò kinh tế của Nhà nước Cộng hoà XHCN Việt Nam trong nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung
• 1.1.3. Vai trò kinh tế của Nhà nước Cộng hoà XHCN Việt Nam trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
• 1.1.4. Khái niệm chung về chức năng kinh tế của Nhà nước
• 1.1.4.1. Khái niệm chức năng kinh tế của Nhà nước
• 1.1.4.2. Giới hạn chức năng kinh tế của Nhà nước
• 1.1.4.3. Nội dung, phương thức thực hiện chức năng kinh tế của Nhà nước
• 2. CHƯƠNG 2: NHỮNG NỘI DUNG, PHƯƠNG THỨC THỰC HIỆN VÀ THỰC TRẠNG CHỨC NĂNG KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
• 2.1. Nhà nước điều chỉnh hoạt động kinh tế bằng pháp luật và các công cụ quản lí vi mô
• 2.2. Nhà nước ban hành và thực thi chính sách kinh tế vĩ mô
• 2.3. Nhà nước kế hoạch hoá nền kinh tế quốc dân
• 2.4. Nhà nước sử dụng các công cụ tài chính, tiền tệ, tín dụng
• 2.5. Nhà nước quản lí kinh tế vĩ mô bằng pháp luật
• 2.6. Nhà nước thực hiện chức năng quản lí đối với kinh tế nhà nước
• 2.6.1. Phạm vi và vai trò của kinh tế nhà nước
• 2.6.2. Nội dung quản lí nhà nước đối với kinh tế nhà nước
• 2.6.3. Phương thức quản lí nhà nước đối với kinh tế nhà nước
• 2.7. Nhà nước thực hiện chức năng kinh tế thông qua tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước
• 2.7.1. Tính chất chung của bộ máy nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
• 2.7.2. Nội dung thẩm quyền của các cơ quan nhà nước trong quản lí nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
• 2.7.3. Phương thức tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước trong quản lí nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
• 2.8. Thực trạng chức năng kinh tế của Nhà nước hiện nay
• 2.8.1. Khái quát chung về thành tựu
• 2.8.2. Những tồn tại và bất cập
• 2.8.3. Nguyên nhân của những tồn tại và bất cập
• 3. CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN CHỨC NĂNG KINH TẾ CỦA NHÀ NƯỚC CỘNG HOÀ XHCN VIỆT NAM
• 3.1. Sự cần thiết hoàn thiện chức năng kinh tế của Nhà nước
• 3.2. Yêu cầu của sự nghiệp xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
• 3.3. Yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế
• 3.4. Phương hướng hoàn thiện chức năng kinh tế của Nhà nước
• 3.4.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật và các công cụ quản lí vĩ mô khác của Nhà nước
• 3.4.2. Hoàn thiện cơ chế quản lí đối với kinh tế nhà nước
• 3.4.3. Hoàn thiện tổ chức và cơ chế hoạt động của bộ máy nhà nước, nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước trong quản lí kinh tế
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Chức năng kinh tế của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam

Luận án tiến sĩ luật học này tập trung phân tích chức năng kinh tế của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Tác giả nhấn mạnh vai trò của Nhà nước trong việc điều tiết và quản lý nền kinh tế thông qua pháp luật kinh tế và các công cụ quản lý vĩ mô. Luận án cũng đề cập đến sự cần thiết của việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế quản lý để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

1.1. Cơ sở xác định chức năng kinh tế

Tác giả phân tích các quan niệm về vai trò kinh tế của Nhà nước từ thời cổ đại đến hiện đại, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam được xác định là chủ thể quan trọng trong việc điều tiết và quản lý nền kinh tế, đảm bảo sự phát triển bền vững và công bằng xã hội. Luận án cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc kế thừa và phát triển các học thuyết kinh tế hiện đại để phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

1.2. Khái niệm và giới hạn chức năng kinh tế

Luận án đưa ra khái niệm về chức năng kinh tế của Nhà nước, bao gồm việc ban hành và thực thi chính sách kinh tế, quản lý các nguồn lực kinh tế, và điều tiết thị trường. Tác giả cũng phân tích giới hạn của chức năng này trong mối quan hệ với các chức năng khác của Nhà nước, đảm bảo sự cân bằng giữa quyền lực nhà nước và quyền tự do kinh doanh của các chủ thể kinh tế.

II. Nội dung và phương thức thực hiện chức năng kinh tế

Luận án đi sâu vào phân tích các nội dung và phương thức thực hiện chức năng kinh tế của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, bao gồm việc sử dụng các công cụ pháp luật, tài chính, và tiền tệ để điều tiết nền kinh tế. Tác giả cũng đề cập đến vai trò của Nhà nước trong việc quản lý kinh tế nhà nước và thúc đẩy sự phát triển của các thành phần kinh tế khác.

2.1. Quản lý kinh tế vĩ mô

Tác giả phân tích vai trò của Nhà nước trong việc quản lý kinh tế vĩ mô thông qua pháp luật kinh tế và các công cụ tài chính, tiền tệ. Luận án nhấn mạnh sự cần thiết của việc hoàn thiện hệ thống pháp luật để đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong quản lý kinh tế. Đồng thời, tác giả cũng đề xuất các biện pháp để tăng cường năng lực quản lý của các cơ quan nhà nước.

2.2. Quản lý kinh tế nhà nước

Luận án tập trung vào việc phân tích vai trò của Nhà nước trong quản lý kinh tế nhà nước, bao gồm việc xác định phạm vi và nội dung quản lý. Tác giả cũng đề xuất các phương thức quản lý hiệu quả, đảm bảo sự phát triển bền vững của khu vực kinh tế nhà nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

III. Hoàn thiện chức năng kinh tế của Nhà nước

Luận án đưa ra các đề xuất để hoàn thiện chức năng kinh tế của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, bao gồm việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách bộ máy nhà nước, và nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức. Tác giả nhấn mạnh sự cần thiết của việc đổi mới cơ chế quản lý để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

3.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật

Tác giả đề xuất các biện pháp để hoàn thiện hệ thống pháp luật, đảm bảo sự đồng bộ và minh bạch trong quản lý kinh tế. Luận án cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc xây dựng các quy định pháp luật phù hợp với thực tiễn kinh tế thị trường định hướng XHCN.

3.2. Cải cách bộ máy nhà nước

Luận án đề xuất các biện pháp cải cách bộ máy nhà nước, bao gồm việc tăng cường năng lực quản lý của các cơ quan nhà nước và nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức. Tác giả cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc đổi mới cơ chế quản lý để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh hội nhập quốc tế.