I. Tổng quan về kháng sinh carbapenem
Carbapenem là nhóm kháng sinh thuộc họ β-lactam, nổi bật với khả năng kháng khuẩn rộng rãi trên nhiều loại vi khuẩn Gram âm và Gram dương. Nhờ vào cấu trúc hóa học đặc biệt, carbapenem có hiệu quả cao trong điều trị các nhiễm khuẩn nặng, đặc biệt là nhiễm khuẩn bệnh viện. Tuy nhiên, sự gia tăng các chủng vi khuẩn kháng carbapenem đang trở thành một thách thức lớn trong điều trị. Theo các nghiên cứu, tỷ lệ nhiễm A. baumannii kháng carbapenem tại Việt Nam lên tới 50%, cho thấy sự cần thiết phải có các chiến lược quản lý sử dụng kháng sinh hợp lý. Việc bảo tồn nhóm kháng sinh này là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị trong tương lai.
1.1. Đặc điểm và vai trò của carbapenem
Carbapenem được coi là kháng sinh dự trữ trong điều trị các nhiễm khuẩn nặng do khả năng kháng lại nhiều loại vi khuẩn. Chúng có tác dụng mạnh mẽ đối với các vi khuẩn Gram âm đa kháng thuốc, giúp giảm thiểu tỷ lệ tử vong trong các trường hợp nhiễm khuẩn nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc sử dụng không hợp lý có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, làm giảm hiệu quả của nhóm kháng sinh này. Do đó, việc quản lý và sử dụng carbapenem một cách hợp lý là rất cần thiết.
II. Thực trạng sử dụng imipenem và meropenem tại Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ
Tại Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ, việc sử dụng imipenem và meropenem đã được phân tích trong giai đoạn từ 01/01/2021 đến 30/06/2021. Kết quả cho thấy có sự gia tăng đáng kể trong việc chỉ định sử dụng hai loại kháng sinh này, đặc biệt trong điều trị các nhiễm khuẩn nặng. Tuy nhiên, việc sử dụng không đồng nhất và thiếu sự giám sát có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc tối ưu hóa liều dùng dựa trên đặc điểm dược động học/dược lực học (PK/PD) là cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm thiểu nguy cơ kháng thuốc.
2.1. Đặc điểm tiêu thụ kháng sinh
Phân tích cho thấy rằng imipenem và meropenem thường được chỉ định cho các trường hợp nhiễm khuẩn nặng, tuy nhiên, việc sử dụng không đồng đều giữa các khoa. Một số khoa có tỷ lệ sử dụng cao hơn do đặc thù bệnh nhân, trong khi các khoa khác lại ít sử dụng hơn. Điều này cho thấy cần có sự đồng bộ trong việc áp dụng các hướng dẫn sử dụng kháng sinh để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn cho bệnh nhân.
III. Can thiệp dược lâm sàng vào việc sử dụng kháng sinh
Can thiệp dược lâm sàng đã được triển khai tại Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ nhằm tối ưu hóa việc sử dụng imipenem và meropenem. Các biện pháp bao gồm xây dựng hướng dẫn sử dụng thuốc và tích hợp module duyệt thuốc vào phần mềm kê đơn. Kết quả cho thấy sự cải thiện trong việc tuân thủ các quy định về sử dụng kháng sinh, từ đó giảm thiểu tình trạng kháng thuốc. Việc áp dụng các nguyên tắc PK/PD trong thực hành điều trị đã giúp nâng cao hiệu quả điều trị và bảo vệ nhóm kháng sinh này.
3.1. Kết quả triển khai can thiệp
Kết quả từ các can thiệp cho thấy sự thay đổi tích cực trong việc sử dụng imipenem và meropenem. Tỷ lệ bệnh nhân được điều trị theo đúng hướng dẫn tăng lên, đồng thời giảm thiểu tình trạng kháng thuốc. Các dữ liệu thu thập được từ nghiên cứu đã cung cấp thông tin quý giá cho việc tối ưu hóa liệu pháp kháng sinh, từ đó nâng cao chất lượng điều trị tại bệnh viện.
