## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, tiếng Anh ngày càng trở thành công cụ thiết yếu trong giao tiếp quốc tế, thương mại, khoa học và kỹ thuật. Tại Việt Nam, nhu cầu học tiếng Anh ngày càng tăng cao, đặc biệt đối với sinh viên chuyên ngành tiếng Anh nhằm phục vụ cho công việc và giao tiếp chuyên nghiệp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều sinh viên ra trường còn thiếu kỹ năng thuyết trình hiệu quả, một kỹ năng quan trọng trong môi trường học thuật và nghề nghiệp. Nghiên cứu này tập trung vào việc cải thiện kỹ năng thuyết trình cho sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh tại Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên trong năm học 2008-2009. Mục tiêu chính là khảo sát nhận thức, khó khăn trong học tập và giảng dạy kỹ năng thuyết trình, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh và đội ngũ giảng viên tại trường, với cỡ mẫu gồm 56 sinh viên và 8 giảng viên. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh, góp phần phát triển kỹ năng mềm thiết yếu cho sinh viên, đồng thời cung cấp cơ sở dữ liệu và giải pháp thực tiễn cho các nhà quản lý giáo dục và giảng viên.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết giao tiếp bằng lời nói (Oral Communication):** Theo Byrne (1986), giao tiếp bằng lời là quá trình hai chiều giữa người nói và người nghe, bao gồm kỹ năng nói và nghe hiểu. Nunan (1989) nhấn mạnh các đặc điểm của giao tiếp thành công như phát âm dễ hiểu, sử dụng ngữ điệu, sự lưu loát, kỹ năng quản lý tương tác và đàm phán ý nghĩa.
- **Đặc điểm và tổ chức bài thuyết trình:** Theo Santry (1999) và Comfort (1995), bài thuyết trình gồm ba phần chính: mở đầu (thu hút sự chú ý), thân bài (phát triển ý chính với ví dụ, số liệu minh họa) và kết luận (tóm tắt, nhấn mạnh ý chính, kêu gọi hành động).
- **Phương pháp giảng dạy kỹ năng thuyết trình:** Underhill (1987) đề xuất việc tổ chức các bài thuyết trình nhỏ thường xuyên, sử dụng các công cụ hỗ trợ đơn giản và khuyến khích học sinh tự quản lý hoạt động. Jane King (2002) nhấn mạnh vai trò của giáo viên như người hướng dẫn, tổ chức và hỗ trợ, đồng thời tạo môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tự chủ của học sinh.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính. Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi dành cho 56 sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh và 8 giảng viên tại Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên, được chọn ngẫu nhiên từ 4 lớp học. Ngoài ra, phỏng vấn không chính thức và quan sát trực tiếp cũng được áp dụng để bổ sung thông tin. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích tần suất và so sánh tỷ lệ phần trăm các câu trả lời nhằm đánh giá nhận thức, khó khăn và phương pháp giảng dạy hiện tại. Thời gian nghiên cứu tập trung vào học kỳ thứ tư năm học 2008-2009, với tổng thời gian giảng dạy kỹ năng nói là 60 giờ học, tập trung vào các chủ đề như thời gian, hành trình, giao tiếp, phong cách và tuổi tác.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Nhận thức về tầm quan trọng của kỹ năng thuyết trình:** 85% sinh viên cho rằng kỹ năng thuyết trình rất cần thiết trong lớp học nói, 73% cho biết kỹ năng này giúp chuẩn bị cho công việc chuyên môn tương lai, 44% xem đây là cách đánh giá khả năng nói của bản thân.
- **Khó khăn trong học tập:** 100% sinh viên nhận thấy kỹ năng thuyết trình khó nhưng thú vị. 64% gặp khó khăn do thiếu tự tin khi trình bày trước đám đông, 52% cảm thấy lúng túng trong việc sử dụng ngôn ngữ cơ thể, 82% gặp khó khăn trong việc đưa ra ý tưởng hỗ trợ cho luận điểm chính.
- **Phương pháp giảng dạy hiện tại:** 62% sinh viên cho biết giáo viên ít hỗ trợ sau khi giao đề tài, 54% giáo viên không có biện pháp khuyến khích hiệu quả, 79% sinh viên đánh giá phương pháp giảng dạy hiện tại không hiệu quả.
- **Đề xuất cải thiện:** 100% sinh viên mong muốn được cung cấp thêm tài liệu đọc liên quan, mẫu ngôn ngữ thuyết trình, video mẫu và được luyện tập nhiều hơn. Sinh viên cũng nhận thức cần cải thiện vốn từ vựng, ngữ pháp và phát âm để nâng cao kỹ năng.

### Thảo luận kết quả

Khó khăn chủ yếu xuất phát từ trình độ tiếng Anh trung bình của sinh viên, đặc biệt là phát âm và vốn từ hạn chế, dẫn đến thiếu tự tin khi thuyết trình. Phương pháp giảng dạy hiện tại chưa phát huy tối đa tính chủ động và sáng tạo của sinh viên, giáo viên thường can thiệp quá nhiều vào nội dung và cách trình bày, thiếu sử dụng các công cụ hỗ trợ như video mẫu. So với các nghiên cứu trước đây, kết quả tương đồng về vai trò quan trọng của kỹ năng thuyết trình và những khó khăn phổ biến của người học tiếng Anh. Việc áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực, tăng cường phản hồi xây dựng và tổ chức hoạt động nhóm sẽ giúp cải thiện hiệu quả học tập. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm các khó khăn và đánh giá phương pháp giảng dạy, giúp minh họa rõ ràng hơn các vấn đề và đề xuất.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tăng cường thảo luận chủ đề:** Khuyến khích giáo viên cho sinh viên lựa chọn chủ đề phù hợp, tổ chức thảo luận nhóm để phát triển ý tưởng, tăng tính sáng tạo và tự chủ trong học tập.
- **Cải thiện phản hồi:** Giáo viên nên tập trung vào phản hồi tích cực, khuyến khích sinh viên tự đánh giá và nhận xét lẫn nhau nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng tự học.
- **Tổ chức thuyết trình nhóm:** Giảm áp lực cá nhân, chia sẻ công việc chuẩn bị, tăng cường kỹ năng hợp tác và giao tiếp trong nhóm, đồng thời tạo điều kiện cho sinh viên thực hành nhiều hơn.
- **Ứng dụng tài liệu mẫu và công nghệ:** Sử dụng video mẫu, phim ngắn về thuyết trình chuyên nghiệp để sinh viên học hỏi, đồng thời trang bị phòng học với thiết bị hỗ trợ như máy chiếu, phòng lab tiếng Anh.
- **Phát triển kỹ năng cá nhân:** Sinh viên cần chủ động nâng cao vốn từ, ngữ pháp, phát âm và luyện tập kỹ năng thuyết trình qua các câu lạc bộ tiếng Anh, cuộc thi hùng biện.
- **Đầu tư cơ sở vật chất:** Khoa Ngoại ngữ cần đầu tư phòng học chuyên biệt, trang thiết bị hiện đại và tổ chức các hoạt động ngoại khóa thường xuyên nhằm tạo môi trường thực hành tiếng Anh hiệu quả.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Giảng viên tiếng Anh:** Nắm bắt các khó khăn thực tế của sinh viên và phương pháp giảng dạy hiệu quả để cải tiến chương trình và kỹ thuật giảng dạy.
- **Sinh viên chuyên ngành tiếng Anh:** Hiểu rõ các kỹ năng cần thiết và cách khắc phục khó khăn trong thuyết trình, từ đó nâng cao năng lực cá nhân.
- **Nhà quản lý giáo dục:** Đánh giá và điều chỉnh chính sách đào tạo, đầu tư cơ sở vật chất phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ.
- **Nhà nghiên cứu giáo dục:** Tham khảo dữ liệu thực nghiệm và đề xuất phương pháp nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao kỹ năng thuyết trình lại quan trọng đối với sinh viên tiếng Anh?**  
Kỹ năng thuyết trình giúp sinh viên tự tin giao tiếp, trình bày ý tưởng rõ ràng và chuẩn bị cho môi trường làm việc chuyên nghiệp, nơi thuyết trình là yêu cầu phổ biến.

2. **Khó khăn lớn nhất của sinh viên khi học thuyết trình là gì?**  
Thiếu tự tin, vốn từ hạn chế và phát âm chưa chuẩn là những khó khăn chính khiến sinh viên cảm thấy lo lắng và khó trình bày hiệu quả.

3. **Giáo viên nên làm gì để hỗ trợ sinh viên cải thiện kỹ năng thuyết trình?**  
Giáo viên cần tạo môi trường học tập tích cực, cung cấp phản hồi xây dựng, sử dụng tài liệu mẫu và khuyến khích thảo luận nhóm để phát triển kỹ năng.

4. **Sinh viên có thể tự cải thiện kỹ năng thuyết trình như thế nào?**  
Sinh viên nên luyện tập thường xuyên, tham gia câu lạc bộ tiếng Anh, học hỏi từ các bài thuyết trình mẫu và nâng cao vốn từ vựng, ngữ pháp.

5. **Vai trò của công nghệ trong việc dạy kỹ năng thuyết trình là gì?**  
Công nghệ như video mẫu, phòng lab tiếng Anh giúp sinh viên quan sát, học hỏi kỹ thuật thuyết trình và thực hành trong môi trường tương tác, nâng cao hiệu quả học tập.

## Kết luận

- Kỹ năng thuyết trình là yếu tố thiết yếu giúp sinh viên tiếng Anh nâng cao khả năng giao tiếp và chuẩn bị cho công việc tương lai.  
- Sinh viên gặp nhiều khó khăn do trình độ tiếng Anh trung bình, thiếu tự tin và phương pháp giảng dạy chưa phù hợp.  
- Giáo viên cần áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực như thảo luận chủ đề, phản hồi xây dựng, thuyết trình nhóm và sử dụng tài liệu mẫu.  
- Cơ sở vật chất và môi trường học tập cần được đầu tư để hỗ trợ sinh viên thực hành kỹ năng thuyết trình hiệu quả.  
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và mở rộng nghiên cứu cho các năm học tiếp theo.  

**Hành động ngay:** Các giảng viên và nhà quản lý giáo dục nên phối hợp triển khai các giải pháp cải thiện kỹ năng thuyết trình nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh tại trường.