Cách Áp Dụng Mô Hình Vòng Tròn Thảo Luận Trong Dạy Văn Nghị Luận Văn Học

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Danh mục các chữ viết tắt

PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài

1.2. Định hướng đổi mới dạy học ngữ văn chương trình phổ thông

1.3. Dạy học ngữ văn theo định hướng giáo dục phát triển mới cần áp dụng các mô hình dạy học mới

1.4. Dạy học làm văn theo hướng thực hành sáng tạo

1.5. Lịch sử nghiên cứu

1.5.1. Các mô hình dạy học ngữ văn

1.5.1.1. Các mô hình dạy học môn ngữ văn ở Việt Nam:

1.5.1.1.1. Mô hình Giảng văn

1.5.1.1.2. Mô hình Phân tích

1.5.1.1.3. Mô hình Công nghệ dạy văn

1.5.1.1.4. Mô hình Đọc hiểu văn bản

1.5.2. Những nghiên cứu về văn nghị luận và phương pháp dạy văn nghị luận

1.5.3. Lí thuyết về mô hình vòng tròn thảo luận văn chương

1.5.3.1. Mô hình vòng tròn thảo luận văn chương được áp dụng ở Mỹ và Úc

1.5.3.2. Mô hình vòng tròn thảo luận văn chương được áp dụng ở Việt Nam

1.6. Mục đích nghiên cứu

1.7. Nhiệm vụ nghiên cứu

1.8. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

1.9. Phương pháp nghiên cứu

1.10. Cấu trúc khoá luận

1. Chương 1: Cơ sở lí luận. Các phương pháp đặc thù của dạy học tập làm văn

1.1. Phương pháp dạy lí thuyết

1.1.1. Truyền đạt trực tiếp các khái niệm, các vấn đề lí thuyết (phương pháp diễn dịch, phân tích khái niệm)

1.1.2. Phân tích mẫu

1.1.3. Phương pháp dạy học theo tình huống giao tiếp

1.1.4. Phương pháp củng cố khắc sâu khái niệm bằng sơ đồ, biểu bảng, câu hỏi, bài tập luyện tập

1.2. Phương pháp dạy thực hành

1.3. Phương pháp ra đề tập làm văn

1.4. Phương pháp chấm và trả bài tập làm văn

1.5. Các mô hình dạy học có thể áp dụng để sử dụng các phương pháp dạy học tập làm văn

1.5.1. Mô hình Hội thảo đọc

1.5.1.1. Tiến trình tổ chức “Hội thảo đọc”

1.5.1.2. Đặc điểm của Hội thảo đọc

1.5.2. Mô hình Câu lạc bộ sách

1.5.2.1. Tiến trình thực hiện

1.5.2.2. Đặc điểm của Câu lạc bộ sách

1.5.3. Vòng tròn thảo luận văn chương

1.5.3.1. Hoạt động xây dựng mô hình phân vai trong “Vòng tròn thảo luận văn chương”

1.5.3.2. Tiến trình tổ chức “Vòng tròn thảo luận văn chương”

1.5.3.3. Đặc điểm của “Vòng tròn thảo luận văn chương”

1.6. Khái niệm về văn nghị luận

1.6.1. Văn nghị luận văn học

1.6.2. Đặc điểm của văn bản nghị luận

1.6.3. Các thao tác lập luận và sự kết hợp của chúng trong văn bản nghị luận văn học

1.6.4. Luận điểm của bài văn nghị luận văn học

1.6.5. Lập luận cho bài văn nghị luận văn học

1.7. Khái quát về cách ra đề, cách làm bài văn nghị luận văn học

1.7.1. Cách ra đề văn nghị luận văn học

1.7.1.1. Đề văn trong các kì thi khoa bảng, thời kì phong kiến Việt Nam

1.7.1.2. Đề thi hiện hành theo chương trình giáo dục cải cách năm 2003 đến nay

1.7.1.3. Đề kiểm tra các tác phẩm có trong sách giáo khoa

1.7.1.4. Đề kiểm tra đọc hiểu văn bản không có trong sách giáo khoa

1.7.1.5. Đề kiểm tra nghị luận văn học đa phương thức

1.7.2. Cách làm bài văn nghị luận văn học

1.7.2.1. Nhận thức đúng vấn đề trọng tâm mà đề yêu cầu làm sáng tỏ

1.7.2.2. Hình thành được hệ thống ý làm sáng tỏ cho vấn đề trọng tâm

1.8. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1

2. Chương 2: Cách thức triển khai mô hình vòng tròn thảo luận văn chương khi dạy văn nghị luận văn học

2.1. Tiến trình tổ chức “vòng tròn thảo luận văn chương”

2.1.1. Quy trình dạy học dành cho những học sinh chưa có kinh nghiệm làm việc hợp tác

2.1.2. Quy trình dạy học dành cho những học sinh đã quen với cách làm việc hợp tác

2.2. Những định hướng thiết kế bài học có sử dụng mô hình vòng tròn thảo luận văn chương

2.2.1. Sử dụng quy trình bảy bước trong mô hình vòng tròn thảo luận văn chương

2.2.2. Thiết kế phiếu bài tập

2.2.3. Phối hợp các phương pháp dạy học đặc thù tập làm văn

2.2.3.1. Sử dụng phương pháp diễn dịch và quy nạp để dạy lí thuyết

2.2.3.2. Sử dụng phương pháp tình huống giao tiếp để dạy lí thuyết – thực hành

2.2.3.3. Sử dụng phương pháp đọc hiểu để phát tích đề, lập dàn ý

2.2.3.4. Sử dụng phương pháp dạy thực hành bằng các bài tập hội thoại luyện nói

2.2.3.5. Sử dụng phương pháp dạy thực hành bằng các bài tập hội thoại luyện viết

2.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2

3. Chương 3: Thiết kế các tiết dạy văn nghị luận văn học có áp dụng mô hình vòng tròn thảo luận văn chương

3.1. Thiết kế giáo án

3.2. Áp dụng mô hình vòng tròn thảo luận văn chương trong dạy học nghị luận văn học để dạy học bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm (Ngữ văn 8, tập 2)

3.3. Áp dụng mô hình vòng tròn thảo luận văn chương trong tiết “Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm” (Ngữ Văn 8, tập hai)

3.4. Mục đích thực nghiệm

3.5. Đối tượng, địa điểm, thời gian và nội dung thực nghiệm

3.5.1. Đối tượng thực nghiệm

3.5.2. Địa điểm thực nghiệm

3.5.3. Thời gian thực nghiệm

3.5.4. Nội dung thực nghiệm

3.6. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3

PHẦN KẾT LUẬN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Mô hình vòng tròn thảo luận trong dạy văn nghị luận văn học

Mô hình vòng tròn thảo luận là một phương pháp giảng dạy hiện đại, tập trung vào việc phát triển kỹ năng thảo luận và tư duy phản biện của học sinh. Trong dạy văn nghị luận văn học, mô hình này giúp học sinh tham gia tích cực vào quá trình phân tích và đánh giá tác phẩm. Bằng cách tạo ra một không gian tương tác, học sinh có thể chia sẻ ý kiến, tranh luận và rút ra kết luận từ các góc nhìn khác nhau. Phương pháp này không chỉ nâng cao kỹ năng phân tích văn học mà còn khuyến khích sự sáng tạo và chủ động trong học tập.

1.1. Ứng dụng mô hình vòng tròn thảo luận

Việc ứng dụng mô hình vòng tròn thảo luận trong dạy văn nghị luận văn học đòi hỏi giáo viên phải thiết kế bài học một cách khoa học. Giáo viên cần chuẩn bị các câu hỏi mở, tạo điều kiện cho học sinh thảo luận nhóm và trình bày ý kiến cá nhân. Mô hình này giúp học sinh phát triển kỹ năng viết văn thông qua việc tổng hợp và phân tích ý kiến từ các thành viên trong nhóm. Đồng thời, nó cũng tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi học sinh có thể học hỏi lẫn nhau và rèn luyện kỹ năng giao tiếp.

II. Phương pháp giảng dạy hiệu quả

Phương pháp giảng dạy hiệu quả trong dạy văn nghị luận văn học cần kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Giáo viên nên sử dụng các kỹ thuật dạy học như đặt câu hỏi gợi mở, phân tích mẫu và tổ chức các hoạt động thảo luận nhóm. Điều này giúp học sinh không chỉ nắm vững kiến thức mà còn biết cách vận dụng vào thực tế. Phương pháp này cũng khuyến khích học sinh phát triển tư duy phản biện và kỹ năng phân tích văn học, từ đó nâng cao chất lượng bài viết nghị luận.

2.1. Kỹ thuật dạy học tích cực

Kỹ thuật dạy học tích cực như thảo luận nhóm, đóng vai và phân tích tình huống giúp học sinh tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập. Trong dạy văn nghị luận văn học, các kỹ thuật này giúp học sinh hiểu sâu hơn về tác phẩm và rèn luyện kỹ năng viết văn. Giáo viên cần tạo ra các tình huống học tập thực tế, khuyến khích học sinh đưa ra ý kiến cá nhân và bảo vệ quan điểm của mình. Điều này không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng thảo luận mà còn nâng cao khả năng tự học và sáng tạo.

III. Phát triển tư duy phản biện và kỹ năng viết văn

Một trong những mục tiêu chính của việc áp dụng mô hình vòng tròn thảo luận trong dạy văn nghị luận văn học là phát triển tư duy phản biện và kỹ năng viết văn của học sinh. Thông qua các buổi thảo luận, học sinh được rèn luyện khả năng phân tích, đánh giá và đưa ra ý kiến cá nhân về tác phẩm. Điều này giúp học sinh không chỉ hiểu sâu hơn về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm mà còn biết cách trình bày ý kiến một cách logic và thuyết phục. Phương pháp này cũng khuyến khích học sinh phát triển kỹ năng phân tích văn học và khả năng sáng tạo trong viết văn.

3.1. Nâng cao kỹ năng viết văn

Việc tham gia vòng tròn thảo luận giúp học sinh tích lũy nhiều ý tưởng và góc nhìn khác nhau, từ đó nâng cao kỹ năng viết văn. Học sinh học cách sắp xếp ý tưởng một cách logic, sử dụng ngôn ngữ chính xác và thuyết phục. Giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách lập luận và trình bày ý kiến một cách rõ ràng, mạch lạc. Điều này không chỉ giúp học sinh viết tốt hơn mà còn phát triển kỹ năng phân tích văn học và khả năng tư duy độc lập.

Hướng Dẫn Áp Dụng Mô Hình Vòng Tròn Thảo Luận Trong Giảng Dạy Văn Nghị Luận Văn Học