Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Công Tác Lập Dự Toán Ngân Sách Tại Các Doanh Nghiệp Nhà Nước Trên Địa Bàn TP.HCM

• Tác giả: Trần Quang Hoàng
• Người hướng dẫn: PGS.TS Hồ Thủy Tiên
• Trường học: Trường Đại Học Công Nghệ TP.HCM
• Chuyên ngành: Kế toán
• Đề tài: Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Lập Dự Toán Ngân Sách Tại Doanh Nghiệp Nhà Nước TP.HCM
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. Lý do hình thành đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng, phạm vi và thời gian nghiên cứu
• 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4.2. Phạm vi và thời gian nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa khoa học của đề tài
• 1.7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đề tài nghiên cứu nước ngoài
• 2.2. Đề tài nghiên cứu trong nước
• 2.3. Nhận xét về các công trình nghiên cứu
• 2.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 3. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN
• 3.1. Tổng quan doanh nghiệp nhà nước
• 3.1.1. Khái niệm doanh nghiệp nhà nước
• 3.1.2. Vai trò, vị trí của doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam
• 3.2. Tổng quan về dự toán ngân sách
• 3.2.1. Khái niệm dự toán ngân sách
• 3.2.2. Phân loại dự toán ngân sách
• 3.2.3. Các mô hình dự toán ngân sách
• 3.2.4. Quy trình lập dự toán ngân sách
• 3.2.5. Các báo cáo dự toán ngân sách
• 3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc lập dự toán ngân sách
• 3.3.1. Kế hoạch chiến lược
• 3.3.2. Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý
• 3.3.3. Trình độ năng lực lập dự toán
• 3.3.4. Cơ sở vật chất
• 3.3.5. Công tác kế toán
• 3.3.6. Quy trình dự toán
• 3.3.7. Chế độ chính sách nhà nước
• 3.4. Mô hình nghiên cứu
• 3.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 4. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 4.1. Phương pháp nghiên cứu
• 4.1.1. Phương pháp chung
• 4.1.2. Phương pháp cụ thể
• 4.1.3. Khung nghiên cứu của luận văn
• 4.2. Thiết kế nghiên cứu
• 4.2.1. Xây dựng thang đo
• 4.2.1.1. Thang đo các yếu tố ảnh hưởng công tác dự toán
• 4.2.1.2. Thang đo công tác dự toán ngân sách
• 4.2.2. Xây dựng giả thuyết về các yếu tố ảnh hưởng tới công tác lập dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn TP.
• 4.2.3. Mô hình hồi quy các yếu tố ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách của các doanh nghiệp nhà nước tại Thành phố Hồ Chí Minh
• 4.2.4. Mô tả dữ liệu và phương pháp thu thập dữ liệu
• 4.2.4.1. Phương pháp chọn mẫu
• 4.2.4.2. Kích thước mẫu khảo sát
• 4.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 5. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 5.1. Phân tích và đánh giá độ tin cậy của thang đo
• 5.1.1. Đánh giá độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach's alpha
• 5.1.1.1. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Chế độ chính sách nhà nước”
• 5.1.1.2. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Kế hoạch chiến lược”
• 5.1.1.3. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý”
• 5.1.1.4. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Trình độ nhân lực lập dự toán”
• 5.1.1.5. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Cơ sở vật chất”
• 5.1.1.6. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Tổ chức công tác kế toán”
• 5.1.1.7. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Quy trình lập dự toán”
• 5.1.1.8. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach’s alpha cho thang đo biến “Công tác lập dự toán ngân sách”
• 5.1.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA
• 5.1.2.1. Phân tích khám phá EFA cho biến độc lập
• 5.1.2.2. Phân tích khám phá EFA cho biến phụ thuộc “Dự toán ngân sách”
• 5.1.3. Phân tích tương quan Pearson
• 5.1.4. Phân tích hồi quy
• 5.1.5. Kiểm định các giả thiết cần thiết trong mô hình phân tích hồi quy
• 5.1.5.1. Kiểm định giả thuyết về ý nghĩa của các hệ số hồi quy
• 5.1.5.2. Kiểm định giả thuyết về phương sai của sai số không đổi
• 5.1.5.3. Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến
• 5.1.5.4. Kiểm định về phân phối chuẩn của phần dư
• 5.1.5.5. Kiểm định về tính độc lập của phần dư
• 5.1.6. Kiểm tra các giả định mô hình hồi quy bội
• 5.1.6.1. Kiểm định giả định phương sai của sai số (phần dư) không đổi
• 5.1.6.2. Kiểm tra giả định các phần dư có phân phối chuẩn
• 5.2. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• 6. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 6.1. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu mở rộng
• 6.2. KẾT LUẬN CHƯƠNG 5
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Lập Dự Toán Ngân Sách Tại DNNN TP

Dự toán ngân sách là công cụ quản lý thiết yếu cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Công cụ này giúp nhà quản trị dự đoán tình hình hoạt động trong tương lai, từ đó định hướng phát triển theo mục tiêu đã đề ra. Tại TP.HCM, các DNNN đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Việc lập dự toán ngân sách hiệu quả giúp các doanh nghiệp này sử dụng nguồn lực tối ưu, nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, không phải DNNN nào cũng tận dụng tốt công cụ này. Số liệu dự toán đôi khi không phản ánh đúng tiềm năng thực tế, dẫn đến lãng phí và kém hiệu quả. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình này, từ đó đề xuất giải pháp cải thiện.

1.1. Tầm quan trọng của dự toán ngân sách cho DNNN

Dự toán ngân sách đóng vai trò then chốt trong việc thiết lập mối liên hệ giữa mục tiêu dài hạn và ngắn hạn của doanh nghiệp. Nó cụ thể hóa các mục tiêu dài hạn thành các chỉ tiêu cần đạt được trong thời gian ngắn. Theo tài liệu gốc, dự toán ngân sách là một nội dung quan trọng trong công tác tài chính cũng như sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp. Việc quản lý ngân sách nhà nước hiệu quả giúp DNNN chủ động hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

1.2. Thực trạng lập dự toán ngân sách tại DNNN TP.HCM

Nền kinh tế Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đang trong giai đoạn hội nhập sâu rộng. Các doanh nghiệp nhà nước đã tiến hành cổ phần hóa, tạo ra sự cạnh tranh gay gắt. Để đứng vững và nâng cao năng lực cạnh tranh, các DNNN cần có kế hoạch sản xuất và chi tiêu tài chính phù hợp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, không phải doanh nghiệp nào cũng sử dụng công cụ dự toán một cách hiệu quả. Điều này đòi hỏi cần có nghiên cứu sâu sắc về các yếu tố ảnh hưởng.

II. Thách Thức Trong Lập Dự Toán Ngân Sách Tại DNNN TP

Mặc dù dự toán ngân sách là công cụ quan trọng, nhưng quá trình lập dự toán tại các doanh nghiệp nhà nước ở TP.HCM vẫn còn nhiều thách thức. Các yếu tố chủ quan và khách quan có thể ảnh hưởng đến tính chính xác và hiệu quả của dự toán. Việc xác định và giải quyết những thách thức này là cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước. Các yếu tố như biến động thị trường, thay đổi chính sách, và năng lực quản lý nội bộ đều có thể tác động đến quá trình dự toán.

2.1. Ảnh hưởng của môi trường kinh doanh đến dự toán ngân sách

Môi trường kinh doanh luôn biến động, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế. Các yếu tố như lạm phát, tỷ giá hối đoái, và biến động thị trường có thể ảnh hưởng lớn đến doanh thu và chi phí của doanh nghiệp. Do đó, việc dự báo chính xác các yếu tố này là rất quan trọng để lập dự toán ngân sách sát với thực tế. Các DNNN cần chủ động cập nhật thông tin và điều chỉnh dự toán khi có biến động.

2.2. Rào cản từ chính sách và quy định pháp luật

Chính sách nhà nước và quy định pháp luật có vai trò quan trọng trong việc định hướng hoạt động của DNNN. Tuy nhiên, sự thay đổi liên tục của các chính sách này có thể gây khó khăn cho việc lập dự toán. Các DNNN cần nắm vững các quy định mới và điều chỉnh dự toán cho phù hợp. Sự thiếu minh bạch và phức tạp của các quy định cũng là một rào cản lớn.

2.3. Hạn chế về năng lực quản lý và trình độ nhân viên

Năng lực quản lý và trình độ nhân viên là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến chất lượng dự toán. Nếu đội ngũ quản lý thiếu kinh nghiệm và nhân viên không đủ năng lực, dự toán sẽ không chính xác và không hiệu quả. Các DNNN cần đầu tư vào đào tạo và nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tài chính kế toán.

III. Các Yếu Tố Chính Ảnh Hưởng Đến Lập Dự Toán Ngân Sách

Nghiên cứu chỉ ra nhiều yếu tố ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp nhà nước ở TP.HCM. Các yếu tố này có thể được phân loại thành nhóm yếu tố bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. Việc hiểu rõ mức độ tác động của từng yếu tố giúp nhà quản lý đưa ra quyết định phù hợp, nâng cao hiệu quả dự toán. Theo tóm tắt luận văn, nhân tố nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý ảnh hưởng mạnh nhất đến công tác dự toán ngân sách với Beta = 0,514.

3.1. Kế hoạch chiến lược và mục tiêu doanh nghiệp

Kế hoạch chiến lược đóng vai trò định hướng cho hoạt động của doanh nghiệp. Dự toán ngân sách phải phù hợp với chiến lược và mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp. Nếu kế hoạch chiến lược không rõ ràng hoặc không khả thi, dự toán ngân sách cũng sẽ không hiệu quả. Các DNNN cần xây dựng kế hoạch chiến lược bài bản và cụ thể.

3.2. Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý

Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý có ảnh hưởng lớn đến quá trình lập dự toán. Nếu nhà quản lý không coi trọng công tác dự toán hoặc không có yêu cầu rõ ràng, dự toán sẽ không được thực hiện nghiêm túc. Các DNNN cần nâng cao nhận thức của nhà quản lý về tầm quan trọng của dự toán.

3.3. Trình độ năng lực lập dự toán của nhân viên

Trình độ năng lực lập dự toán của nhân viên là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng dự toán. Nhân viên cần có kiến thức chuyên môn vững vàng và kinh nghiệm thực tế để lập dự toán chính xác. Các DNNN cần đầu tư vào đào tạo và nâng cao trình độ cho nhân viên.

IV. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Lập Dự Toán Tại DNNN TP

Để nâng cao hiệu quả lập dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp nhà nước ở TP.HCM, cần có các giải pháp đồng bộ từ phía nhà nước và doanh nghiệp. Các giải pháp này tập trung vào việc cải thiện quy trình, nâng cao năng lực, và tăng cường tính minh bạch. Việc áp dụng công nghệ thông tin và chuẩn hóa quy trình cũng là yếu tố quan trọng.

4.1. Hoàn thiện quy trình lập dự toán ngân sách

Quy trình lập dự toán cần được xây dựng một cách khoa học và bài bản. Quy trình cần xác định rõ trách nhiệm của từng bộ phận, thời gian thực hiện, và các bước kiểm tra, giám sát. Các DNNN cần rà soát và hoàn thiện quy trình hiện tại để đảm bảo tính hiệu quả.

4.2. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ tài chính kế toán

Đội ngũ cán bộ tài chính kế toán cần được đào tạo và bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao trình độ chuyên môn. Các DNNN cần tạo điều kiện cho nhân viên tham gia các khóa đào tạo, hội thảo, và các hoạt động trao đổi kinh nghiệm. Việc thu hút và giữ chân nhân tài cũng là một yếu tố quan trọng.

4.3. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào dự toán

Công nghệ thông tin có thể giúp tự động hóa quy trình lập dự toán, giảm thiểu sai sót, và nâng cao tính chính xác. Các DNNN cần đầu tư vào các phần mềm dự toán và đào tạo nhân viên sử dụng thành thạo. Việc sử dụng hệ thống thông tin kế toán hiện đại cũng giúp quản lý ngân sách hiệu quả hơn.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Và Kết Quả Nghiên Cứu Về Dự Toán

Nghiên cứu này có ý nghĩa thực tiễn quan trọng đối với các doanh nghiệp nhà nước tại TP.HCM. Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin hữu ích về các yếu tố ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định chính xác hơn. Việc áp dụng các giải pháp đề xuất có thể giúp nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

5.1. Mô hình hồi quy và mức độ ảnh hưởng của các yếu tố

Kết quả nghiên cứu ở phương trình hồi quy cho thấy, trong 6 nhân tố ảnh hưởng đến công tác dự toán ngân sách thì nhân tố nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý ảnh hưởng mạnh nhất đến công tác dự toán ngân sách với Beta = 0,514; nhân tố Kế hoạch chiến lược ảnh hưởng mạnh thứ hai với hệ số Beta = 0.23; nhân tố trình độ năng lực lập dự toán ảnh hưởng mạnh thứ ba với hệ số Beta = 0.168.

5.2. Đề xuất các giải pháp cụ thể cho từng loại hình DNNN

Các giải pháp cần được điều chỉnh phù hợp với đặc điểm của từng loại hình DNNN. Ví dụ, các DNNN hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ công có thể tập trung vào việc nâng cao hiệu quả sử dụng chi tiêu công, trong khi các DNNN hoạt động trong lĩnh vực sản xuất có thể tập trung vào việc giảm chi phí và tăng doanh thu.

VI. Kết Luận Và Tương Lai Của Lập Dự Toán Ngân Sách Tại TP

Công tác lập dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp nhà nước ở TP.HCM còn nhiều tiềm năng phát triển. Việc tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện quy trình, nâng cao năng lực, và ứng dụng công nghệ thông tin là cần thiết để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế. Các DNNN cần chủ động đổi mới và sáng tạo để nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước.

6.1. Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu mở rộng

Nghiên cứu này có một số hạn chế về phạm vi và thời gian. Các nghiên cứu tiếp theo có thể mở rộng phạm vi khảo sát, thu thập dữ liệu trong nhiều năm, và sử dụng các phương pháp phân tích phức tạp hơn. Việc nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của chuyển đổi số và kinh tế số đến công tác dự toán cũng là một hướng đi tiềm năng.

6.2. Tầm quan trọng của minh bạch và trách nhiệm giải trình

Minh bạch và trách nhiệm giải trình là yếu tố then chốt để đảm bảo tính hiệu quả của công tác dự toán. Các DNNN cần công khai thông tin về dự toán và kết quả thực hiện, đồng thời chịu trách nhiệm giải trình trước các cơ quan quản lý và công chúng. Việc tăng cường giám sát và đánh giá cũng giúp phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm.

Tổng quan nghiên cứu

Dự toán ngân sách là công cụ quản lý thiết yếu giúp các doanh nghiệp nhà nước dự báo và điều phối hoạt động kinh doanh trong tương lai. Tại TP.HCM, với hơn 1.300 doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong nhiều lĩnh vực, việc lập dự toán ngân sách hiệu quả góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và sử dụng nguồn lực hợp lý. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp chưa khai thác tối đa hiệu quả của công tác lập dự toán, dẫn đến số liệu dự toán không phản ánh đúng tiềm năng và kế hoạch phát triển. Luận văn tập trung nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn TP.HCM trong năm 2016, nhằm xác định mức độ tác động của từng yếu tố và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng dự toán.

Mục tiêu nghiên cứu bao gồm: đánh giá thực trạng công tác lập dự toán ngân sách, phân tích các nhân tố ảnh hưởng chính, và đề xuất các giải pháp hoàn thiện hệ thống dự toán ngân sách. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các doanh nghiệp nhà nước tại TP.HCM, với dữ liệu thu thập từ khảo sát thực tế và phân tích định lượng, định tính. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp tài liệu tham khảo khoa học, hỗ trợ các nhà quản lý nâng cao hiệu quả lập dự toán, góp phần cải thiện công tác quản lý tài chính và tăng cường khả năng thu ngân sách địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị dự toán ngân sách, tập trung vào sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách:

• Kế hoạch chiến lược: Chiến lược dài hạn và ngắn hạn của doanh nghiệp làm cơ sở cho việc xây dựng dự toán ngân sách.
• Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý: Mức độ hiểu biết và yêu cầu của lãnh đạo ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dự toán.
• Trình độ năng lực lập dự toán: Năng lực chuyên môn và kỹ năng của nhân lực lập dự toán quyết định tính chính xác và khả thi của dự toán.
• Cơ sở vật chất: Hệ thống công nghệ, phần mềm và trang thiết bị hỗ trợ công tác lập dự toán.
• Công tác kế toán: Tổ chức và chất lượng công tác kế toán ảnh hưởng đến việc cung cấp số liệu chính xác cho dự toán.
• Quy trình dự toán: Các bước, thủ tục và quy định trong quá trình lập dự toán đảm bảo tính hệ thống và kiểm soát.

Mô hình hồi quy bội được xây dựng để đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này đến công tác lập dự toán ngân sách, với phương trình:

$$ Y = \beta_0 + \beta_1 \text{KHCL} + \beta_2 \text{NTYCNQL} + \beta_3 \text{TĐNLLDT} + \beta_4 \text{CSVC} + \beta_5 \text{CTKT} + \beta_6 \text{QTDT} + \varepsilon $$

trong đó các biến đại diện cho các yếu tố như trên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu được thu thập qua khảo sát bảng hỏi với thang đo Likert 5 mức độ, khảo sát các nhà quản lý, lãnh đạo và nhân viên kế toán tại các doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn TP.HCM trong năm 2016. Cỡ mẫu khảo sát khoảng 200 đơn vị, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính khả thi trong điều kiện nghiên cứu.

Phân tích dữ liệu bao gồm kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc các biến, phân tích tương quan Pearson và hồi quy bội để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố. Các giả định của mô hình hồi quy như đa cộng tuyến, phân phối chuẩn phần dư, tính độc lập phần dư cũng được kiểm định kỹ lưỡng nhằm đảm bảo tính chính xác và tin cậy của kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất đến công tác lập dự toán ngân sách với hệ số Beta = 0,514, cho thấy vai trò quyết định của lãnh đạo trong việc định hướng và kiểm soát dự toán.

2. Kế hoạch chiến lược đứng thứ hai với hệ số Beta = 0,23, khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng kế hoạch chiến lược rõ ràng, cụ thể làm nền tảng cho dự toán ngân sách.

3. Trình độ năng lực lập dự toán có ảnh hưởng đáng kể với hệ số Beta = 0,168, phản ánh sự cần thiết của đội ngũ nhân lực có chuyên môn và kỹ năng phù hợp.

4. Cơ sở vật chất và quy trình dự toán có ảnh hưởng trung bình với hệ số Beta lần lượt là 0,117 và 0,052, cho thấy vai trò hỗ trợ của công nghệ và quy trình trong việc nâng cao hiệu quả lập dự toán.

5. Công tác kế toán có ảnh hưởng thấp nhất với hệ số Beta = 0,033, tuy nhiên vẫn đóng vai trò cung cấp số liệu đầu vào cho dự toán.

Các kết quả này được minh họa qua bảng hồi quy và biểu đồ tương quan, cho thấy sự phân bổ mức độ ảnh hưởng rõ ràng giữa các yếu tố. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả phù hợp với xu hướng nhấn mạnh vai trò của lãnh đạo và kế hoạch chiến lược trong quản lý dự toán.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý có ảnh hưởng lớn là do lãnh đạo quyết định mục tiêu, phân bổ nguồn lực và kiểm soát quá trình lập dự toán. Kế hoạch chiến lược rõ ràng giúp định hướng các bộ phận xây dựng dự toán phù hợp với mục tiêu chung. Trình độ năng lực lập dự toán phản ánh sự cần thiết của đào tạo và nâng cao kỹ năng cho nhân viên kế toán và quản lý tài chính.

Cơ sở vật chất và quy trình dự toán tuy có ảnh hưởng thấp hơn nhưng không thể xem nhẹ, bởi công nghệ và quy trình chuẩn hóa giúp giảm thiểu sai sót và tăng tính minh bạch. Công tác kế toán dù ảnh hưởng thấp nhất nhưng là nền tảng cung cấp dữ liệu chính xác cho dự toán, do đó cần được duy trì và cải tiến.

Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy sự cần thiết của việc phối hợp chặt chẽ giữa các yếu tố để nâng cao hiệu quả công tác lập dự toán ngân sách. Các biểu đồ phân tích tương quan và hồi quy có thể được trình bày để minh họa mức độ ảnh hưởng và mối quan hệ giữa các biến.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý: Tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo nâng cao năng lực quản lý dự toán cho lãnh đạo doanh nghiệp trong vòng 6-12 tháng tới, do phòng nhân sự phối hợp với các chuyên gia tài chính thực hiện.

2. Hoàn thiện kế hoạch chiến lược: Xây dựng và cập nhật kế hoạch chiến lược rõ ràng, cụ thể, có tính khả thi cao, định kỳ rà soát hàng năm để đảm bảo tính phù hợp với môi trường kinh doanh, do ban giám đốc chủ trì.

3. Đào tạo và nâng cao trình độ năng lực lập dự toán: Tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu về kỹ năng lập dự toán ngân sách cho nhân viên kế toán và quản lý tài chính, áp dụng trong 12 tháng tới, do phòng đào tạo và phát triển nhân lực đảm nhiệm.

4. Cải tiến cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ: Đầu tư nâng cấp hệ thống phần mềm kế toán, dự toán ngân sách và trang thiết bị hỗ trợ, đồng thời xây dựng quy trình chuẩn hóa trong vòng 18 tháng, do phòng công nghệ thông tin phối hợp với phòng tài chính thực hiện.

5. Chuẩn hóa quy trình lập dự toán: Xây dựng quy trình lập dự toán ngân sách chi tiết, minh bạch, có sự tham gia của các bộ phận liên quan, áp dụng thí điểm trong 6 tháng và nhân rộng, do phòng quản lý chất lượng và phòng tài chính phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và ra quyết định chiến lược.

2. Nhân viên kế toán và tài chính: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về quy trình, phương pháp lập dự toán ngân sách, giúp nâng cao kỹ năng và hiệu quả công việc.

3. Chuyên gia tư vấn quản trị tài chính: Là tài liệu tham khảo để xây dựng các giải pháp tư vấn phù hợp với đặc thù doanh nghiệp nhà nước tại TP.HCM.

4. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kế toán, quản trị kinh doanh: Cung cấp cơ sở lý thuyết và dữ liệu thực tiễn phục vụ cho các nghiên cứu tiếp theo về quản lý dự toán ngân sách trong doanh nghiệp nhà nước.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao nhận thức của nhà quản lý lại quan trọng nhất trong công tác lập dự toán?
   Nhà quản lý có vai trò định hướng, phân bổ nguồn lực và kiểm soát quá trình lập dự toán. Nhận thức đúng giúp họ đặt ra mục tiêu phù hợp và yêu cầu chính xác, từ đó nâng cao chất lượng dự toán.

2. Kế hoạch chiến lược ảnh hưởng như thế nào đến dự toán ngân sách?
   Kế hoạch chiến lược xác định mục tiêu dài hạn và ngắn hạn, làm cơ sở để xây dựng các chỉ tiêu dự toán cụ thể, giúp dự toán phản ánh đúng định hướng phát triển của doanh nghiệp.

3. Làm thế nào để nâng cao trình độ năng lực lập dự toán cho nhân viên?
   Thông qua đào tạo chuyên môn, cập nhật kiến thức mới, thực hành lập dự toán theo quy trình chuẩn và sử dụng công nghệ hỗ trợ, nhân viên sẽ nâng cao kỹ năng và hiệu quả công việc.

4. Cơ sở vật chất ảnh hưởng thế nào đến công tác lập dự toán?
   Hệ thống phần mềm, thiết bị công nghệ giúp thu thập, xử lý và phân tích số liệu nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu sai sót và tăng tính minh bạch trong dự toán.

5. Quy trình lập dự toán cần được chuẩn hóa ra sao?
   Quy trình cần rõ ràng, minh bạch, có sự tham gia của các bộ phận liên quan, đảm bảo các bước thực hiện đúng trình tự, kiểm soát chất lượng và có cơ chế điều chỉnh kịp thời khi có sai lệch.

Kết luận

• Luận văn đã xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến công tác lập dự toán ngân sách tại các doanh nghiệp nhà nước TP.HCM, trong đó nhận thức và yêu cầu của nhà quản lý có ảnh hưởng mạnh nhất.
• Kế hoạch chiến lược và trình độ năng lực lập dự toán cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dự toán.
• Cơ sở vật chất, công tác kế toán và quy trình dự toán có ảnh hưởng hỗ trợ, góp phần hoàn thiện hệ thống dự toán ngân sách.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác lập dự toán ngân sách trong doanh nghiệp nhà nước.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đào tạo, hoàn thiện quy trình và ứng dụng công nghệ, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các địa phương khác để so sánh và hoàn thiện mô hình.

Hành động ngay hôm nay: Các doanh nghiệp nhà nước tại TP.HCM nên áp dụng các giải pháp đề xuất để nâng cao hiệu quả công tác lập dự toán ngân sách, góp phần phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu.