Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới, ngành vận tải biển giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế quốc dân. Với vị trí địa lý thuận lợi cùng hệ thống cảng biển đa dạng, vận tải biển không chỉ góp phần thúc đẩy thương mại quốc tế mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vận tải biển, trong đó có Công ty Vận tải biển Thăng Long, vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức về quản trị tài chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng công tác quản trị tài chính tại Công ty Vận tải biển Thăng Long trong giai đoạn 2013-2017, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản trị tài chính phù hợp với đặc thù ngành và điều kiện hoạt động của công ty. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các chỉ tiêu tài chính, cơ cấu tổ chức, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị tài chính tại công ty trong khoảng thời gian 5 năm.

Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoàn thiện công tác quản trị tài chính tại các doanh nghiệp vận tải biển, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, bảo toàn và phát triển vốn, đồng thời tăng cường khả năng cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Các chỉ tiêu tài chính như hệ số nợ trên tài sản, khả năng thanh toán, tỷ suất sinh lời được phân tích chi tiết nhằm phản ánh chính xác tình hình tài chính và hiệu quả quản trị tài chính của công ty.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết cơ bản về quản trị tài chính doanh nghiệp, trong đó nhấn mạnh vai trò của quản trị tài chính trong việc huy động, sử dụng vốn hiệu quả và kiểm soát các hoạt động tài chính nhằm tối đa hóa giá trị doanh nghiệp. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản trị tài chính doanh nghiệp: Tập trung vào các nhiệm vụ như huy động vốn, tổ chức sử dụng vốn, kiểm soát tài chính và phân phối lợi nhuận. Lý thuyết này giúp xác định các mục tiêu quản trị tài chính như tối đa hóa lợi nhuận, bảo toàn vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính.

  2. Lý thuyết đánh giá hiệu quả quản trị tài chính: Sử dụng các chỉ tiêu tài chính định lượng và định tính để đánh giá hiệu quả công tác quản trị tài chính, bao gồm các chỉ tiêu về nguồn vốn, tài sản, khả năng thanh toán, mức độ độc lập tài chính, hiệu suất sử dụng vốn, khả năng sinh lời và tăng trưởng.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu gồm: quản trị tài chính doanh nghiệp, hiệu quả quản trị tài chính, hệ số nợ trên tài sản, khả năng thanh toán, tỷ suất sinh lời trên doanh thu, vòng quay tài sản, và các chỉ tiêu tài chính khác phản ánh tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập dữ liệu thứ cấp và phân tích định lượng. Nguồn dữ liệu chính là các báo cáo tài chính, báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, bảng cân đối kế toán của Công ty Vận tải biển Thăng Long giai đoạn 2013-2017 do phòng Tài chính - Kế toán công ty cung cấp.

Phương pháp phân tích bao gồm:

  • Phân tích tài chính: Tính toán và đánh giá các chỉ tiêu tài chính quan trọng như hệ số nợ trên tài sản, khả năng thanh toán, tỷ suất sinh lời, vòng quay tài sản, nhằm phản ánh thực trạng quản trị tài chính và hiệu quả hoạt động của công ty.

  • So sánh theo thời gian: Đánh giá sự biến động của các chỉ tiêu tài chính qua các năm để nhận diện xu hướng phát triển và các vấn đề tồn tại.

  • Phân tích định tính: Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị tài chính như cơ cấu tổ chức, trình độ quản lý, môi trường kinh doanh và các chính sách tài chính của công ty.

Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ dữ liệu tài chính của công ty trong 5 năm (2013-2017). Phương pháp chọn mẫu là phương pháp toàn bộ dữ liệu có sẵn nhằm đảm bảo tính toàn diện và chính xác. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong khoảng 6 tháng, bao gồm thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ổn định: Doanh thu của công ty tăng từ 1.625 tỷ đồng năm 2013 lên 3.263 tỷ đồng năm 2017, tương đương mức tăng khoảng 100%. Lợi nhuận sau thuế cũng tăng từ 390 triệu đồng lên 485 triệu đồng trong cùng kỳ, với tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 5-20% mỗi năm, tuy có năm 2016 giảm nhẹ 17%.

  2. Cơ cấu nguồn vốn có sự cải thiện nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro: Hệ số nợ trên tài sản giảm dần từ mức cao trong các năm đầu nghiên cứu xuống còn khoảng 0,7 năm 2017, cho thấy công ty đang giảm áp lực nợ. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ ngắn hạn chiếm 100% tổng nợ, tạo áp lực trả nợ ngắn hạn lớn, cần được quản lý chặt chẽ hơn.

  3. Khả năng thanh toán tổng quát và ngắn hạn được duy trì ở mức an toàn: Hệ số khả năng thanh toán tổng quát dao động từ 0,93 đến 1,46 lần trong giai đoạn nghiên cứu, cho thấy công ty có đủ tài sản để thanh toán các khoản nợ. Tuy nhiên, khả năng thanh toán nhanh và tức thời thấp hơn 1, phản ánh một phần tài sản ngắn hạn chưa chuyển đổi kịp thời thành tiền mặt.

  4. Hiệu suất sử dụng vốn và khả năng sinh lời ổn định: Tỷ suất sinh lời trên doanh thu và tài sản duy trì ở mức tích cực, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh. Vòng quay các khoản phải thu và phải trả cho thấy công ty thu hồi công nợ kịp thời, tuy nhiên cần cải thiện hơn nữa để giảm vốn bị chiếm dụng.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các kết quả trên xuất phát từ việc công ty đã áp dụng các biện pháp quản trị tài chính phù hợp như kiểm soát chi phí, tối ưu hóa nguồn vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản. So với một số doanh nghiệp vận tải biển khác trong nước, công ty có tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ổn định hơn, đồng thời duy trì được khả năng thanh toán tốt.

Tuy nhiên, áp lực nợ ngắn hạn cao và khả năng thanh toán nhanh thấp cho thấy công ty cần cải thiện quản lý dòng tiền và tăng cường thu hồi công nợ. Việc này có thể được minh họa qua biểu đồ xu hướng các chỉ tiêu tài chính qua các năm, giúp lãnh đạo công ty nhận diện kịp thời các vấn đề và điều chỉnh chính sách tài chính.

Ngoài ra, cơ cấu tổ chức và trình độ quản lý cũng ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị tài chính. Công ty có đội ngũ nhân sự trẻ, trình độ cao nhưng cần nâng cao kỹ năng quản lý tài chính chuyên sâu và áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài chính để tăng tính chính xác và kịp thời của thông tin.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường quản lý dòng tiền và thu hồi công nợ: Áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ các khoản phải thu, thiết lập chính sách thanh toán rõ ràng với khách hàng nhằm giảm vốn bị chiếm dụng. Mục tiêu giảm hệ số vốn bị chiếm dụng xuống dưới 0,6 trong vòng 1 năm, do phòng Tài chính - Kế toán chủ trì thực hiện.

  2. Cơ cấu lại nguồn vốn, giảm tỷ lệ nợ ngắn hạn: Tìm kiếm các nguồn vốn dài hạn thay thế cho nợ ngắn hạn nhằm giảm áp lực trả nợ và tăng tính ổn định tài chính. Mục tiêu giảm tỷ lệ nợ ngắn hạn trên tổng nợ xuống dưới 0,7 trong 2 năm tới, do Ban lãnh đạo công ty phối hợp với các tổ chức tín dụng thực hiện.

  3. Nâng cao năng lực quản trị tài chính và ứng dụng công nghệ: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về quản trị tài chính cho cán bộ quản lý, đồng thời triển khai hệ thống phần mềm quản lý tài chính hiện đại để nâng cao hiệu quả kiểm soát và phân tích tài chính. Thời gian thực hiện trong 12 tháng, do phòng Đào tạo và phòng Tài chính phối hợp thực hiện.

  4. Tăng cường kiểm soát chi phí và tối ưu hóa sử dụng tài sản: Rà soát và kiểm soát các khoản chi phí không cần thiết, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định và tài sản lưu động nhằm tăng khả năng sinh lời. Mục tiêu giảm chi phí quản lý ít nhất 5% trong năm tiếp theo, do Ban Giám đốc và phòng Kế toán phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp vận tải biển: Giúp hiểu rõ thực trạng quản trị tài chính, từ đó xây dựng chiến lược tài chính phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh.

  2. Chuyên viên tài chính và kế toán doanh nghiệp: Cung cấp các chỉ tiêu tài chính và phương pháp phân tích cụ thể để đánh giá hiệu quả quản trị tài chính, hỗ trợ công tác báo cáo và ra quyết định tài chính.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, tài chính: Là tài liệu tham khảo khoa học về quản trị tài chính doanh nghiệp trong ngành vận tải biển, giúp mở rộng kiến thức và ứng dụng thực tiễn.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Cung cấp thông tin về thực trạng và các giải pháp quản trị tài chính tại doanh nghiệp vận tải biển, hỗ trợ xây dựng chính sách phát triển ngành hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản trị tài chính doanh nghiệp là gì và tại sao quan trọng?
    Quản trị tài chính doanh nghiệp là quá trình phân tích, huy động và sử dụng vốn nhằm đạt mục tiêu tối đa hóa giá trị doanh nghiệp. Nó quan trọng vì giúp doanh nghiệp đảm bảo nguồn vốn hoạt động, sử dụng hiệu quả tài sản và kiểm soát rủi ro tài chính.

  2. Các chỉ tiêu tài chính nào quan trọng để đánh giá hiệu quả quản trị tài chính?
    Các chỉ tiêu quan trọng gồm hệ số nợ trên tài sản, khả năng thanh toán tổng quát và ngắn hạn, tỷ suất sinh lời trên doanh thu và tài sản, vòng quay các khoản phải thu và phải trả. Chúng phản ánh sức khỏe tài chính và hiệu quả sử dụng vốn.

  3. Làm thế nào để cải thiện khả năng thanh toán nhanh của doanh nghiệp?
    Doanh nghiệp cần tăng cường thu hồi công nợ, quản lý tồn kho hiệu quả, và duy trì dự trữ tiền mặt hợp lý. Việc áp dụng công nghệ quản lý tài chính cũng giúp nâng cao khả năng thanh toán nhanh.

  4. Tại sao tỷ lệ nợ ngắn hạn cao lại là rủi ro?
    Nợ ngắn hạn phải trả trong thời gian ngắn, nếu doanh nghiệp không có đủ tài sản thanh khoản để trả sẽ gặp khó khăn tài chính, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và uy tín với đối tác.

  5. Các biện pháp nào giúp nâng cao hiệu quả quản trị tài chính tại doanh nghiệp vận tải biển?
    Bao gồm quản lý dòng tiền chặt chẽ, cơ cấu lại nguồn vốn, nâng cao năng lực quản lý tài chính, ứng dụng công nghệ thông tin, kiểm soát chi phí và tối ưu hóa sử dụng tài sản.

Kết luận

  • Luận văn đã đánh giá toàn diện thực trạng quản trị tài chính tại Công ty Vận tải biển Thăng Long giai đoạn 2013-2017, chỉ ra các điểm mạnh và hạn chế trong công tác quản lý tài chính.
  • Các chỉ tiêu tài chính như doanh thu, lợi nhuận, khả năng thanh toán và cấu trúc nguồn vốn được phân tích chi tiết, phản ánh sự ổn định và tiềm năng phát triển của công ty.
  • Đề xuất các biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản trị tài chính, tập trung vào quản lý dòng tiền, cơ cấu vốn, nâng cao năng lực quản lý và kiểm soát chi phí.
  • Nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, hỗ trợ công ty và các doanh nghiệp vận tải biển khác trong việc hoàn thiện công tác quản trị tài chính, góp phần phát triển bền vững.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả thực hiện trong vòng 1-2 năm, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng nghiên cứu.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả quản trị tài chính và phát triển bền vững doanh nghiệp vận tải biển!