Luận án Tiến sĩ về Xuất khẩu Bền vững ở Việt Nam trong Quá trình Hội nhập Kinh tế Quốc tế

• Tác giả: Hồ Trung Thanh
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Kinh tế
• Đề tài: Xuất Khẩu Bền Vững Ở Việt Nam Trong Hội Nhập Kinh Tế Quốc Tế
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2009
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ XUẤT KHẨU BỀN VỮNG
• 1.1. Tổng quan về lý thuyết phát triển bền vững
• 1.1.1. Khái niệm về phát triển bền vững
• 1.1.2. Nội dung và các tiêu chí đánh giá phát triển bền vững
• 1.1.3. Các mô hình phát triển bền vững
• 1.2. Xuất khẩu bền vững: Khái niệm, vai trò, nội dung và các chỉ tiêu đánh giá
• 1.2.1. Khái niệm và vai trò của xuất khẩu bền vững
• 1.2.2. Nội dung xuất khẩu bền vững
• 1.2.3. Các tiêu chí đánh giá xuất khẩu bền vững
• 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến xuất khẩu bền vững trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
• 1.3.1. Các yếu tố quốc tế
• 1.3.2. Các yếu tố trong nước
• 1.4. Kinh nghiệm phát triển xuất khẩu bền vững của một số nước
• 1.4.1. Kinh nghiệm của Thái Lan
• 1.4.2. Kinh nghiệm của Trung Quốc
• 1.4.3. Bài học đối với Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM
• 2.1. Chính sách phát triển xuất khẩu bền vững của Việt Nam giai đoạn 1995-2008
• 2.1.1. Các chính sách khuyến khích xuất khẩu
• 2.1.2. Chính sách phát triển xuất khẩu và bảo vệ môi trường
• 2.1.3. Chính sách phát triển xuất khẩu và giải quyết các vấn đề xã hội
• 2.2. Phân tích thực trạng xuất khẩu của Việt Nam theo các tiêu chí phát triển bền vững giai đoạn 1995-2008
• 2.2.1. Quy mô, tốc độ và chất lượng tăng trưởng xuất khẩu
• 2.2.2. Đóng góp của xuất khẩu đối với tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô
• 2.2.3. Xuất khẩu và các vấn đề môi trường
• 2.2.4. Xuất khẩu và tác động đến các vấn đề xã hội
• 2.3. Nhận định về xuất khẩu bền vững ở Việt Nam giai đoạn 1995-2008
• 2.3.1. Những mặt tích cực
• 2.3.2. Những hạn chế
• 2.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế
• 3. CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN XUẤT KHẨU BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
• 3.1. Bối cảnh quốc tế và trong nước ảnh hưởng đến phát triển xuất khẩu bền vững ở Việt Nam trong giai đoạn tới
• 3.1.1. Bối cảnh quốc tế
• 3.1.2. Tình hình trong nước
• 3.2. Quan điểm phát triển xuất khẩu bền vững ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
• 3.2.1. Phát triển xuất khẩu trên cơ sở khai thác triệt để lợi thế so sánh và lợi thế cạnh tranh, đảm bảo tốc độ và chất lượng tăng trưởng cao, góp phần tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững
• 3.2.2. Phát triển xuất khẩu trên cơ sở khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên, hạn chế ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên, nâng cao khả năng đáp ứng các quy định và tiêu chuẩn môi trường của hàng hóa xuất khẩu
• 3.2.3. Phát triển xuất khẩu góp phần thực hiện các mục tiêu xã hội như xóa đói giảm nghèo, tạo nhiều việc làm, đảm bảo công bằng xã hội, chia sẻ lợi ích hợp lý giữa các thành phần tham gia vào xuất khẩu
• 3.2.4. Phát triển kinh tế thị trường, đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế là điều kiện để phát triển xuất khẩu bền vững
• 3.2.5. Ổn định chính trị - xã hội là tiền đề, điều kiện để phát triển xuất khẩu bền vững
• 3.3. Một số giải pháp phát triển xuất khẩu bền vững trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam
• 3.3.1. Các giải pháp chung
• 3.3.2. Các giải pháp đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu cao và bền vững
• 3.3.3. Giải pháp giải quyết hài hoà giữa tăng trưởng xuất khẩu và bảo vệ môi trường
• 3.4. Các giải pháp đảm bảo hài hoà giữa tăng trưởng xuất khẩu và giải quyết các vấn đề xã hội
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về xuất khẩu bền vững

Xuất khẩu bền vững là một khái niệm quan trọng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Xuất khẩu không chỉ đơn thuần là việc bán hàng hóa ra nước ngoài mà còn phải đảm bảo các yếu tố về môi trường và xã hội. Việt Nam đang trong quá trình hội nhập sâu rộng với kinh tế quốc tế, điều này tạo ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra thách thức lớn cho phát triển bền vững. Theo đó, việc xây dựng các chính sách xuất khẩu cần phải dựa trên các tiêu chí phát triển bền vững để đảm bảo rằng hoạt động này không gây hại cho môi trường và xã hội. Một trong những điểm nổi bật là sự cần thiết phải có các tiêu chuẩn xuất khẩu phù hợp với yêu cầu của thị trường quốc tế, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

1.1 Khái niệm và vai trò của xuất khẩu bền vững

Khái niệm xuất khẩu bền vững được định nghĩa là hoạt động xuất khẩu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn phải bảo vệ môi trường và đảm bảo công bằng xã hội. Thương mại quốc tế ngày càng trở nên quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, nếu không có các chính sách hợp lý, xuất khẩu có thể dẫn đến cạn kiệt tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Do đó, việc phát triển xuất khẩu bền vững không chỉ là một xu hướng mà còn là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hiện nay.

II. Thực trạng xuất khẩu bền vững ở Việt Nam

Thực trạng xuất khẩu ở Việt Nam trong giai đoạn 1995-2008 cho thấy nhiều điểm tích cực nhưng cũng tồn tại không ít hạn chế. Chính sách xuất khẩu đã được cải thiện, tuy nhiên, chất lượng xuất khẩu vẫn chưa đạt yêu cầu bền vững. Các chỉ tiêu về phát triển bền vững chưa được áp dụng một cách đồng bộ, dẫn đến tình trạng cạnh tranh quốc tế không bền vững. Xuất khẩu vẫn chủ yếu dựa vào tài nguyên thiên nhiên, gây áp lực lên môi trường. Việc đánh giá thực trạng này là cần thiết để đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng và tính bền vững của xuất khẩu.

2.1 Chính sách phát triển xuất khẩu bền vững

Chính sách phát triển xuất khẩu bền vững của Việt Nam trong giai đoạn 1995-2008 đã có những bước tiến đáng kể. Tuy nhiên, việc thực hiện các chính sách này còn gặp nhiều khó khăn. Các chính sách khuyến khích xuất khẩu cần phải được điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu của kinh tế quốc tế. Đặc biệt, cần chú trọng đến việc bảo vệ môi trường và giải quyết các vấn đề xã hội trong quá trình phát triển xuất khẩu. Việc xây dựng các tiêu chí đánh giá xuất khẩu bền vững là rất cần thiết để đảm bảo rằng các hoạt động này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và xã hội.

III. Giải pháp phát triển xuất khẩu bền vững

Để phát triển xuất khẩu bền vững, Việt Nam cần thực hiện một số giải pháp quan trọng. Đầu tiên, cần xây dựng một khung chính sách rõ ràng, đảm bảo rằng các hoạt động xuất khẩu không gây hại cho môi trường. Thứ hai, cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thương mại quốc tế để học hỏi kinh nghiệm từ các nước khác. Cuối cùng, việc nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu thông qua đổi mới công nghệ và cải thiện chất lượng sản phẩm là rất cần thiết. Những giải pháp này không chỉ giúp Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế mà còn đảm bảo tính bền vững trong hoạt động xuất khẩu.

3.1 Các giải pháp chung

Các giải pháp chung cho phát triển xuất khẩu bền vững bao gồm việc xây dựng các chính sách khuyến khích xuất khẩu gắn liền với bảo vệ môi trường. Cần có các chương trình đào tạo và nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp về tầm quan trọng của phát triển bền vững. Đồng thời, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong sản xuất và xuất khẩu cũng cần được chú trọng. Những giải pháp này sẽ giúp Việt Nam không chỉ tăng trưởng kinh tế mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững trong dài hạn.