I. Giới thiệu về dạy học giải quyết vấn đề
Dạy học giải quyết vấn đề (GQVĐ) là một phương pháp giáo dục hiện đại, nhằm phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của người học. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách thực tế mà còn rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề trong cuộc sống. Theo J. Dewey, vai trò của giáo viên trong phương pháp này là người đồng hành, hướng dẫn học sinh trong quá trình tìm kiếm và sáng tạo kiến thức. Việc áp dụng dạy học GQVĐ trong môn Vật liệu Dệt May tại HCMUTE không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng làm việc nhóm và thuyết trình.
1.1. Lợi ích của dạy học GQVĐ
Dạy học GQVĐ mang lại nhiều lợi ích cho học sinh. Đầu tiên, phương pháp này khuyến khích học sinh chủ động tìm kiếm và giải quyết vấn đề, từ đó phát triển tư duy phản biện. Thứ hai, học sinh có cơ hội làm việc nhóm, trao đổi ý kiến và học hỏi từ nhau, điều này rất quan trọng trong môi trường làm việc hiện đại. Cuối cùng, việc áp dụng dạy học GQVĐ giúp học sinh kết nối lý thuyết với thực tiễn, từ đó nâng cao chất lượng học tập và khả năng làm việc sau này.
II. Thực trạng dạy học môn Vật liệu Dệt May tại HCMUTE
Thực trạng dạy học môn Vật liệu Dệt May tại HCMUTE cho thấy nhiều vấn đề cần cải thiện. Phương pháp giảng dạy chủ yếu vẫn là thuyết trình, dẫn đến tình trạng học sinh thụ động và thiếu kỹ năng thực hành. Nghiên cứu cho thấy rằng học sinh gặp khó khăn trong việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Việc thiếu các tình huống có vấn đề trong giảng dạy khiến học sinh không có cơ hội rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề. Do đó, cần thiết phải áp dụng phương pháp GQVĐ để cải thiện chất lượng dạy học.
2.1. Đánh giá từ học sinh và giáo viên
Kết quả khảo sát cho thấy học sinh cảm thấy thiếu tự tin khi tham gia vào các hoạt động nhóm. Họ thường gặp khó khăn trong việc trình bày ý kiến và giải quyết vấn đề. Giáo viên cũng nhận thấy rằng việc áp dụng phương pháp truyền thống không còn phù hợp với yêu cầu hiện tại. Họ mong muốn có những phương pháp dạy học mới, giúp học sinh phát triển toàn diện hơn. Điều này cho thấy sự cần thiết phải chuyển đổi sang phương pháp dạy học GQVĐ.
III. Vận dụng dạy học GQVĐ trong môn Vật liệu Dệt May
Việc vận dụng dạy học GQVĐ trong môn Vật liệu Dệt May tại HCMUTE có thể được thực hiện thông qua việc xây dựng các tình huống có vấn đề cụ thể. Các tình huống này sẽ giúp học sinh áp dụng kiến thức đã học vào thực tiễn, từ đó phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Ví dụ, trong bài học về phân loại nguyên phụ liệu, giáo viên có thể đưa ra tình huống thực tế mà học sinh phải phân tích và đưa ra giải pháp. Điều này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm và thuyết trình.
3.1. Thiết kế giáo án dạy học GQVĐ
Thiết kế giáo án dạy học GQVĐ cần chú trọng đến việc tạo ra các tình huống có vấn đề thực tế. Giáo viên cần xác định rõ mục tiêu học tập và các hoạt động cụ thể để học sinh có thể tham gia tích cực. Việc sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học cũng là một yếu tố quan trọng, giúp học sinh tiếp cận thông tin nhanh chóng và hiệu quả. Các hoạt động nhóm, thảo luận và trình bày sẽ giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp và tự tin hơn trong việc giải quyết vấn đề.
