Tổng quan nghiên cứu

Việt Nam đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện thể chế Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, trong đó Nhân dân làm chủ là mục tiêu cao nhất. Các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là Hội Liên hiệp Phụ nữ (Hội LHPN), đóng vai trò cầu nối giữa Nhà nước và nhân dân, góp phần phát huy quyền làm chủ của phụ nữ trong quản lý nhà nước (QLNN). Tại huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk, Hội LHPN đã có nhiều đóng góp tích cực trong công tác quản lý nhà nước, tuy nhiên vẫn còn tồn tại những hạn chế cần khắc phục để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là làm rõ vai trò của Hội LHPN trong QLNN tại huyện Krông Pắc, phân tích thực trạng, nguyên nhân và đề xuất giải pháp nâng cao vai trò này trong giai đoạn 2011-2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Hội và các cơ quan nhà nước, đồng thời nâng cao nhận thức và năng lực cán bộ Hội, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào Hội LHPN cấp huyện và cơ sở tại 16 xã, thị trấn của huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk, trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến tháng 12/2019. Nghiên cứu dựa trên số liệu thực tế, báo cáo của Hội và các văn bản pháp luật liên quan, nhằm đánh giá khách quan vai trò và hiệu quả tham gia QLNN của Hội LHPN trong bối cảnh phát triển hiện nay.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng về vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội trong QLNN. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý nhà nước: Quản lý nhà nước là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước nhằm phục vụ lợi ích chung, duy trì ổn định và phát triển xã hội. Các tổ chức chính trị - xã hội như Hội LHPN tham gia quản lý nhà nước thông qua xây dựng chính sách, tuyên truyền, giám sát và phản biện xã hội.

  2. Lý thuyết về vai trò của tổ chức chính trị - xã hội: Các tổ chức này là cầu nối giữa nhân dân và Nhà nước, đại diện cho quyền lợi của các tầng lớp xã hội, trong đó Hội LHPN đại diện cho phụ nữ, góp phần thực hiện bình đẳng giới và phát triển xã hội.

Các khái niệm chính bao gồm: Hội LHPN, quản lý nhà nước, bình đẳng giới, giám sát và phản biện xã hội, thể chế chính trị.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp:

  • Phân tích, tổng hợp tài liệu thứ cấp: Thu thập và hệ thống hóa các văn bản pháp luật, nghị quyết, báo cáo của Hội LHPN và các cơ quan liên quan.
  • Phương pháp thống kê: Sử dụng số liệu về cơ cấu tổ chức, trình độ cán bộ, số lượng hội viên, kinh phí hoạt động và các kết quả thực tiễn tại huyện Krông Pắc.
  • Phương pháp đối chiếu so sánh: So sánh thực trạng và vai trò của Hội LHPN tại huyện Krông Pắc với các nghiên cứu và chính sách cấp tỉnh, trung ương.
  • Tổng kết kinh nghiệm thực tiễn: Đánh giá các hoạt động, mô hình, đề án do Hội triển khai trong giai đoạn 2011-2019.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ hệ thống Hội LHPN cấp huyện và 16 cơ sở Hội tại xã, thị trấn trong huyện Krông Pắc. Phương pháp chọn mẫu dựa trên tính đại diện và khả năng thu thập số liệu thực tế. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong giai đoạn 2019-2020, đảm bảo cập nhật số liệu và đánh giá toàn diện.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Vai trò tham gia xây dựng luật pháp, chính sách: Hội LHPN huyện Krông Pắc đã phối hợp với UBND cùng cấp xây dựng quy chế phối hợp, tham gia góp ý vào các dự thảo luật như Hiến pháp 2013, Luật Đất đai, Bộ luật Dân sự, với hơn 50.000 lượt phụ nữ tham gia đóng góp ý kiến trong năm 2013-2017. Tỷ lệ này cho thấy sự lan tỏa và ảnh hưởng tích cực của Hội trong việc đại diện quyền lợi phụ nữ.

  2. Tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách: Trung bình mỗi năm có trên 30.000 lượt hội viên được tuyên truyền trực tiếp về các chính sách liên quan đến bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, Luật hôn nhân gia đình, góp phần nâng cao nhận thức và thực thi pháp luật trong cộng đồng. Hội còn phối hợp với các phương tiện truyền thông địa phương để mở rộng phạm vi tuyên truyền.

  3. Năng lực cán bộ Hội được nâng cao: Qua hai nhiệm kỳ 2011-2016 và 2016-2021, tỷ lệ cán bộ Hội có trình độ đại học tăng từ 26% lên 67% ở cấp huyện, và từ 1% lên 5% ở cấp cơ sở. Tỷ lệ đảng viên trong Ban Chấp hành cũng tăng lên 67% và 30% tương ứng, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng tham gia QLNN.

  4. Nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất: Hội LHPN huyện được cấp kinh phí từ ngân sách nhà nước và các đề án với tổng số tiền hàng trăm triệu đồng trong giai đoạn 2012-2018, hỗ trợ cho các hoạt động tuyên truyền, giáo dục và vận động phụ nữ. Tuy nhiên, cơ sở vật chất ở cấp cơ sở còn hạn chế, chỉ 9/16 cơ sở có phòng làm việc riêng, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Hội LHPN huyện Krông Pắc đã phát huy vai trò tích cực trong QLNN qua các hoạt động xây dựng chính sách, tuyên truyền và giám sát. Sự tăng trưởng về số lượng hội viên tham gia góp ý xây dựng luật pháp và sự nâng cao trình độ cán bộ Hội là minh chứng cho hiệu quả của các chính sách hỗ trợ và sự quan tâm của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương.

So sánh với các nghiên cứu khác, vai trò của Hội LHPN tại Krông Pắc tương đồng với xu hướng chung của các tổ chức chính trị - xã hội trong việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đặc biệt là phụ nữ. Tuy nhiên, hạn chế về cơ sở vật chất và năng lực cán bộ tại một số cơ sở Hội vẫn là thách thức cần giải quyết để nâng cao hiệu quả tham gia QLNN.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ cán bộ có trình độ đại học và đảng viên trong Ban Chấp hành qua các nhiệm kỳ, bảng thống kê số lượt hội viên tham gia góp ý xây dựng luật pháp, và biểu đồ phân bổ kinh phí hoạt động của Hội trong các năm nghiên cứu.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Hội: Tổ chức các khóa tập huấn nâng cao kiến thức pháp luật, kỹ năng quản lý nhà nước và kỹ năng tuyên truyền cho cán bộ Hội cấp huyện và cơ sở. Mục tiêu nâng tỷ lệ cán bộ có trình độ đại học lên trên 75% trong vòng 3 năm. Chủ thể thực hiện: Hội LHPN tỉnh phối hợp với các cơ sở đào tạo.

  2. Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị làm việc: Đầu tư xây dựng phòng làm việc riêng cho 100% cơ sở Hội trong huyện, trang bị máy tính, thiết bị công nghệ thông tin hiện đại để hỗ trợ công tác quản lý và tuyên truyền. Thời gian thực hiện: 2 năm. Chủ thể thực hiện: UBND huyện, Hội LHPN huyện.

  3. Mở rộng và nâng cao hiệu quả phối hợp với các cơ quan nhà nước: Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ hơn giữa Hội LHPN với UBND, các phòng ban, ngành liên quan để đảm bảo Hội được tham gia đầy đủ vào các hoạt động xây dựng chính sách, giám sát và phản biện xã hội. Thời gian: liên tục, đánh giá hàng năm. Chủ thể thực hiện: Hội LHPN huyện, UBND huyện.

  4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động Hội: Phát triển các kênh truyền thông trực tuyến, tổ chức các cuộc họp, tập huấn trực tuyến để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền và quản lý. Mục tiêu trong 1 năm đạt 80% cán bộ Hội thành thạo sử dụng các công cụ công nghệ. Chủ thể thực hiện: Hội LHPN huyện phối hợp với Trung tâm CNTT huyện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý nhà nước các cấp: Nghiên cứu giúp hiểu rõ vai trò của tổ chức chính trị - xã hội trong QLNN, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.

  2. Lãnh đạo và cán bộ Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp: Tăng cường nhận thức, nâng cao năng lực và áp dụng các giải pháp thực tiễn để phát huy vai trò trong QLNN.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý công, luật học, khoa học xã hội: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò của tổ chức chính trị - xã hội trong quản lý nhà nước tại địa phương.

  4. Các tổ chức chính trị - xã hội và đoàn thể nhân dân khác: Tham khảo mô hình phối hợp, kinh nghiệm nâng cao hiệu quả hoạt động và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hội LHPN tham gia quản lý nhà nước bằng những hình thức nào?
    Hội tham gia qua xây dựng chính sách, tuyên truyền vận động, tổ chức thực hiện chính sách và giám sát, phản biện xã hội. Ví dụ, Hội đã phối hợp với UBND huyện xây dựng quy chế phối hợp và tham gia góp ý các dự thảo luật.

  2. Năng lực cán bộ Hội ảnh hưởng thế nào đến vai trò của Hội trong QLNN?
    Cán bộ có trình độ chuyên môn và lý luận chính trị cao giúp Hội thực hiện tốt các nhiệm vụ, từ đó nâng cao hiệu quả tham gia quản lý nhà nước. Tại Krông Pắc, tỷ lệ cán bộ có trình độ đại học tăng lên 67% đã góp phần cải thiện hoạt động Hội.

  3. Những khó khăn lớn nhất mà Hội LHPN huyện Krông Pắc đang gặp phải là gì?
    Khó khăn gồm cơ sở vật chất hạn chế, nguồn kinh phí chưa ổn định, một số cán bộ Hội còn thiếu kỹ năng quản lý và phối hợp với các cơ quan nhà nước chưa chặt chẽ.

  4. Chính sách nào hỗ trợ Hội LHPN tham gia quản lý nhà nước?
    Nghị định 56/2012/NĐ-CP quy định trách nhiệm của các Bộ, ngành, UBND các cấp trong việc bảo đảm cho Hội LHPN tham gia QLNN, tạo điều kiện cho Hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ.

  5. Làm thế nào để nâng cao vai trò của Hội LHPN trong QLNN tại địa phương?
    Cần tăng cường đào tạo cán bộ, cải thiện cơ sở vật chất, nâng cao phối hợp với các cơ quan nhà nước và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động Hội.

Kết luận

  • Hội LHPN huyện Krông Pắc đã phát huy vai trò tích cực trong xây dựng chính sách, tuyên truyền và giám sát quản lý nhà nước, góp phần nâng cao quyền làm chủ của phụ nữ.
  • Năng lực cán bộ Hội được cải thiện rõ rệt qua các nhiệm kỳ, tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động Hội.
  • Cơ sở vật chất và nguồn lực tài chính còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác Hội tại cấp cơ sở.
  • Sự phối hợp giữa Hội LHPN với các cơ quan nhà nước đã có tiến bộ nhưng cần được tăng cường hơn nữa để phát huy tối đa vai trò của Hội.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực cán bộ, cải thiện cơ sở vật chất, mở rộng phối hợp và ứng dụng công nghệ thông tin là cần thiết để Hội LHPN huyện Krông Pắc phát huy tốt hơn vai trò trong quản lý nhà nước.

Tiếp theo, cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tổ chức đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp với thực tiễn phát triển của huyện và yêu cầu đổi mới của đất nước. Các nhà quản lý, cán bộ Hội và các nhà nghiên cứu được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu này để nâng cao hiệu quả công tác Hội và quản lý nhà nước tại địa phương.